Teknologji

Kalojmë me të 1/3 e jetës sonë, si po përdoret interneti në mbarë botën?

Pandemia ka sjellë rritjen e ndjeshme të kohës që kalojmë në internet.

Published

3 years ago

May 19, 2022

Betim Gashi

Kompania “Datareportal” ka publikuar raportin e saj të këtij viti mbi përdorimin e internetit në mbarë botën. Shifrat janë shumë të larta, por jo të papritura. Pandemia ka sjellë rritjen e ndjeshme të kohës që kalojmë në internet.

Raporti zbulon se veçanërisht më të rinjtë (16-24 vjeç), janë gjithnjë e më shumë të ndërvarur nga interneti dhe rrjetet sociale. Nga afro 8 miliardë banorë të planetit tonë, mbi 5.3 miliardë përdorin telefona celularë, gati 5 miliardë janë të lidhur me internetin, dhe pothuajse 4.7 miliardë i përdorin rrjetet sociale.

Të lidhur, por edhe të shkëputur

Raporti, që analizoi zakonet e mbi 900.000 përdoruesve të moshës 16–64 vjeç, vë në dukje se numri i njerëzve që përdorin internetin është dyfishuar në 10 vitet e fundit, nga pak më shumë se 2 miliardë në 2012 në gati 5 miliardë këtë vit, ndërsa përdoruesit e rrjeteve të ndryshme sociale janë trefishuar (në vitin 2012 ishin vetëm 1.5 miliardë).

Por ekziston edhe ana tjetër e medaljes, e përfaqësuar nga qytetarë që janë ende të shkëputur nga rrjeti. Në Azinë Jugore, janë rreth 1 miliardë, në Afrikë pothuajse 840 milionë, dhe në Kinë mbi 400 milionë.

Të varur nga rrjetet sociale

Paradoksalisht, rajonet me numrin më të madh të njerëzve që nuk janë të lidhur në internet,janë gjithashtu ato ku ata që lidhen, e bëjnë këtë për orë të tëra. Nigeria renditet në thuajse në të njëjtin nivel me Filipinet në krye të renditjes botërore për përdorimin e rrjeteve sociale, me mbi 4 orë përdorim ditor.

Në vendin e tretë pozicionohet India, me mbi 2 orë e gjysmë në ditë dhe Shtetet e Bashkuara, me 2 orë e gjysmë. Nga ana tjetër, italianët shpenzojnë relativisht pak kohë në rrjetet sociale, rreth 1 orë e treçerek në ditë, më pak se mesatarja botërore prej 2 orë e gjysmë.

Përdoruesit më të paktë të rrjeteve sociale janë japonezët, një vend ku të moshuarit përfaqësojnë pothuajse një të tretën e popullsisë, dhe ku ndoshta për këtë arsye, koha e kaluar në Facebook dhe rrjetet e tjera sociale, është mesatarisht vetëm 50 minuta në ditë.

Facebook sërish në krye

Rrjeti social më i përdorur në botë për vitin e kaluar ishte Facebook, me gati 3 miliardë përdorues aktivë mujorë, i ndjekur nga Youtube (me 2.5 miliardë) dhe Whatsapp (2 miliardë). Më pak të përdorura janë Quora (300 milionë), Reddit (430 milionë) dhe Twitter (436 milionë).

Kalojmë në internet gati 1/3 e jetës sonë

Mesatarisht, secili prej nesh shpenzon thuajse 7 orë në ditë i lidhur me internetin. Edhe në këtë rast, italianët renditen nën mesataren globale, pak më shumë se 6 orë në ditë. Ata qëlundrojnë më shumë në internet janë afrikano-jugorët, me thuajse 11 orë në ditë.

Sipas studimit, njerëzit hyjnë në internet për të kërkuar informacione, për të qëndruar në kontakt me familjen dhe miqtë, dhe për të lexuar lajmet dhe ngjarjet e ditës. Ndërkohë gati 43për qind e të anketuarve, thonë e përdorin internetin sa për të kaluar kohën, pa pasur ndonjë qëllim specifik.

Interneti më i shpejtë dhe më i ngadaltë

Ata që jetojnë në Emiratet e Bashkuara Arabe, mund të mbështeten tek një internet me një shpejtësi shumë të lartë, mbi 136 Mb/s. Në Itali, shpejtësia mesatare e internetit është 35 Mb/s, pak mbi mesataren botërore prej 29 Mb/s. Ndërkohë lidhjet më të ngadalta në rrjet janë në Kenia dhe Gana, përkatësisht 13 dhe 8 Mb/s./ Focus – Bota.al

Automobilizëm elektrikë

Porsche prezanton drejtuesin e ardhshëm të kompanisë

Published

9 hours ago

October 21, 2025

UBT News

Bordi Mbikëqyrës i Porsche AG ka emëruar Michael Leiters si Drejtor Ekzekutiv të kompanisë, me detyrën që do ta marrë zyrtarisht më 1 janar 2026.

Leiters do të pasojë Oliver Blume, i cili ka udhëhequr Porsche për 10 vjet dhe do të vazhdojë karrierën e tij si Drejtor Ekzekutiv i Grupit Volkswagen.

Sipas Wolfgang Porsche, kryetarit të Bordit Mbikëqyrës, Blume udhëhoqi kompaninë me sukses në periudha të vështira, duke arritur rezultate rekord financiare, hyrje në tregje të reja dhe suksese të rëndësishme në sportet motorike.

Blume deklaroi se pas një dekade në krye të Porsche, ka vendosur të përqendrohet plotësisht te Volkswagen.

Ndërkohë, Michael Leiters vjen nga pozicioni i Drejtorit Ekzekutiv të McLaren Automotive, ku punoi që nga viti 2022.

Më parë, ai ka qenë Drejtor i Teknologjisë në Ferrari për mbi tetë vjet dhe ka punuar për më shumë se 13 vjet në Porsche, ku ishte përgjegjës për modelet Macan dhe Cayenne. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Meta mbyll Messenger për desktop në Windows dhe Mac

Published

12 hours ago

October 21, 2025

UBT News

Meta ka njoftuar se aplikacioni i Messenger për desktop në Windows dhe Mac do të mbyllet.

Që nga 15 dhjetori, përdoruesit do të duhet të përdorin direkt Facebook për të vazhduar bisedat nga kompjuteri i tyre.

Gjatë procesit të mbylljes, përdoruesit do të marrin një njoftim brenda aplikacionit dhe do të kenë 60 ditë për të përdorur Messenger përpara se të mbyllet përgjithmonë.

Meta rekomandon që përdoruesit të ruajnë historikun e bisedave para se aplikacioni të zhduket, përndryshe të dhënat mund të humbasin përgjithmonë.

Ndërkohë, aplikacioni Messenger për desktop nuk është më i disponueshëm në Apple App Store. /A.Z/UBT News/

Teknologji

WhatsApp vendos kuotë mujore për mesazhe

Published

15 hours ago

October 21, 2025

UBT News

WhatsApp po teston një shtojcë të re për mesazhet që kufizon numrin e mesazheve pa përgjigje që një llogari mund t’i dërgojë një marrësi.

Ky kufizim synon kryesisht dërguesit që dërgojnë shumë mesazhe dhe llogaritë mashtruese.

Mesazhet e individëve dhe bizneseve do të llogariten në këtë limit, përfshirë mesazhet e shumta të palexuara që u dërgohen përdoruesve. Nëse marrësi përgjigjet, mesazhet hiqen nga kuota mujore. WhatsApp gjithashtu do të paralajmërojë llogaritë që afrohen pranë këtij kufiri.

Kompania thekson se përdoruesit mesatarë ndoshta nuk do ta arrijnë këtë limit, duke e bërë këtë një mënyrë për të parandaluar që individët t’u dërgojnë mesazhe atyre që nuk përgjigjen.

Aktualisht, testimi është i fokusuar tek bizneset dhe llogaritë mashtruese, por në javët e ardhshme do të shtrihet në disa vende.

Meta ka ndërmarrë më parë hapa për të zvogëluar mesazhet mashtruese. Vitin e kaluar mundësoi anulimin e abonimit nga mesazhet promocionale, ndërsa në gusht të këtij viti njoftoi që përdoruesit do të informohen kur dikush jashtë listës së kontakteve i shton në një grup.

Deri në gjysmën e parë të vitit 2025, WhatsApp ka ndaluar mbi 6.8 milionë llogari të lidhura me qendrat e mashtrimit. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Rrjeti global në kaos! Pse mijëra aplikacione u ndërprenë pas rënies së Amazon Web Services?

Published

17 hours ago

October 21, 2025

UBT News

AMAZON Web Services (AWS), gjigandi i njohur si shtylla kurrizore e internetit, ka pësuar një ndërprerje të madhe që preku mijëra biznese dhe miliona përdorues në mbarë botën.

Situata u përshkrua nga drejtuesi i kompanisë rivale Cloudflare, i cili pranoi se ishte i lehtësuar që problemi nuk kishte të bënte me ta, shkruan BBC. Platformat e goditura ishin: Snapchat dhe Reddit, banka si Lloyds dhe Halifax, dhe lojëra popullore Roblox dhe Fortnite.

AWS ofron infrastrukturën bazë për rreth një të tretën e internetit global, duke ofruar ruajtje të dhënash, menaxhim bazash të të dhënave dhe fuqi llogaritëse. Kjo u mundëson kompanive të shmangin koston e kompleksitetin e mirëmbajtjes së serverëve, ndërkohë që AWS kujdeset për nevojat teknologjike të tyre.

Problemi kishte të bënte me një çështje të zakonshme: një gabim në Sistemin e Emrave të Domaineve. Ekspertët e teknologjisë e përmendin shprehjen “Është gjithmonë DNS!”, duke nënkuptuar se ky është një nga burimet më të zakonshme të prishjeve në internet.

DNS funksionon si një hartë e internetit, kur një përdorues klikon një aplikacion ose faqe, sistemi i tij dërgon një kërkesë për lidhje.

Në këtë rast, AWS e “humbi” atë hartë: platformat si Snapchat dhe Canva ishin funksionale, por trafiku nuk dinte ku të drejtohej.

Ndërprerje të tilla ndodhin për shumë arsye, nga mirëmbajtja e planifikuar dhe dështimet e serverëve, deri te gabimet njerëzore apo konfigurimet e gabuara. Mund të bëhet fjalë edhe për sulme kibernetike, megjithëse në këtë rast nuk ka asnjë provë për një të tillë.

AWS konfirmoi se incidenti ndodhi në qendrën e të dhënave në Virxhinian Veriore, e cila është njëkohësisht më e madhja dhe më e vjetra.

Kjo ngjarje është shembull i qartë i rrezikut të varësisë nga një ofrues i vetëm i shërbimeve cloud. AWS është thelbësore për funksionimin e miliona bizneseve, dhe alternativa të vërteta janë shumë të pakta.

Në treg, konkurrentët kryesorë janë Microsoft Azure dhe Google Cloud Platform, ndërsa IBM, Alibaba Cloud dhe platforma evropiane Stackit (e lansuar nga kompania mëmë e supermarketit Lidl) mbeten lojtarë më të vegjël.

Për shkak të pozitës dominuese të gjigantëve amerikanë, shtrohet pyetja nëse Evropa dhe Mbretëria e Bashkuar duhet të zhvillojnë infrastrukturën e tyre cloud për të reduktuar varësinë nga SHBA, ndonëse ekspertët mendojnë se për këtë tashmë mund të jetë vonë. /A.Z/UBT News/