Lajmet

James Cameron, “Leonardo Da Vinçi” i sotëm

Published

on

Me filmat “Rambo 2” dhe “Alien”, regjosori i “Avatar” e revolucionarizoi mënyrën e kuptimit të vazhdimit të një filmi. Vetëm se Da Vinçi i parë vetëm ka shkruar, i dyti edhe e ka regjistruar. Ndryshimi është aty dhe mund të shihet.

E çuditshme për ta thënë sot, por ka pasur një periudhë kur askush nuk priste asgjë nga James Cameron. I lindur në vitin 1954 në Kapuskasing të Kanadasë, James Francis Cameron kishte një ecuri mesatare në shkollë dhe pas përfundimit të gjimnazit punësohet si shofer kamioni.

Kjo deri vitin 1977, kur një ditë shkon në kinema, sheh një nga seritë e filmit “Star Wars” dhe vendos se bota e filmit do të jetë e ardhmja e tij. Katër vite më vonë, ai realizoi një film me një buxhet modest (i paguar me paratë e një shoqate dentare). Me titull “Xenogenesis”, ai ishte një film praktikisht amator, por që i bën përshtypje Roger Corman, i cili e dëshiron atë në studion e tij.

Këtu regjisori i ardhshëm i “Avatar” bën pak nga gjithçka: nga asistent/regjisorin tek skenaristi, nga njësia e dytë pas kamerës deri tek skenografia. Në këtë fazë Cameron dallohet në fusha të ndryshme: është shumë i talentuar në vizatim (si artistik ashtu edhe industrial), ka një sy të mirë, dhe me zgjuarsinë e tij të spikatur është në gjendje të zgjidhë problemet e një filmi, dhe di të shkruajë.

Por ai është totalisht i huaj për Hollywood-in, dhe fati i tij duket të jetë ai i një tekniku prodhimesh me një buxhet të ulët. Nuk është rastësi që u përfshi në drejtimin e efekteve speciale të filmit “Piranhas” (1978) dhe “Piraña Fear” (1982). Për fatin e tij, regjisori i sagës mbi peshkun e rrezikshëm mishngrënës largohet dhe kjo detyrë i caktohet Cameron.

Seria e radhës nuk ishte një prodhim shumë cilësor, por gabimet e regjisorit kanadez ishin deri diku të pashmangshme, si për shkak të kushteve në të cilat ai është i detyruar të punojë, po ashtu edhe për shkak se filmi është shumë i ngatërruar nga producenti.

Karriera e Cameron si regjisor u duk sikur kishte prekur fundin. Por ai kishte një talent si skenarist. Ndaj filloi që të shkruante skenarë. Skenari i tij i parë është një film i vogël fantastiko-shkencor që ngjall interesin e një personazhi të pamundur: Mister Univers, guvernatorit të ardhshëm të Kalifornisë Arnold Schwarzenegger.

Në atë kohë, bodybuilder-i kishte filluar të pëlqehej nga Hollywood-i teksa edhe emri i Cameron nisi të përmendej gjithnjë e më dendur. Kështu, ndërsa nis të marrë formë projekti për filmin “Terminator”, James merr disa detyra për shkrimin e skenarit.

Tani duhet kuptuar një gjë: vazhdimi i një filmi në serinë e radhës, është sot pjesë e një diskursi organik të lidhur me zhvillimin e pronësisë intelektuale. Ti krijon një vepër komerciale, me synimin e deklaruar të zgjerimit të saj në një mijë mënyra të ndryshme, gjithmonë nëse kjo gjë është e suksesshme.

Në vitet 1980, vazhdimet e filmave në seri të rja, ishin një ide që u shfaq vetëm më vonë, si një mënyrë e lehtë për të vazhduar vjeljen e përfitimeve të diçkaje që ishte shkuar mirë. Gjithsesi një praktikë e tillë në atë kohë nuk ishte një punë prestigjioze.

Prandaj kur Cameron merr përsipër të shkruajë vazhdimin e filmit “Rambo:First Blood” dhe “Aliens”, kjo nuk ndodh sepse Hollywood-i a pa atë si një talent të madh. Në fakt, ishte  krejtësisht e kundërta. Në atë kohë, Hollywood-i e vlerësonte atë si një tregtar të ndershëm, të cilit mund t’i besoheshin punë tregtare pa asnjë pretendim artistik.

Ndoshta Cameron e ndjen paksa këtë, sepse në shkrimin e skenarëve të dy filmave nuk jep më të mirën. Në fakt, ai shkruan skenarin vetëm të njërit nga filmat. Më pas ai ndryshon sheshet e xhirimit dhe disa detaje, dhe ua dorëzon punën klientëve përkatës.

Skenari i “Rambo 2:Revenge” është rishikuar pjesërisht nga Silvester Stallone, i cili e thjeshton dhe e shkurton. Ndësa ajo e vazhdimit të “Aliens” mbetet praktikisht identike.

Dhe Cameron e pëlqen shumë atë skenar, sepse sheh në të shumë potencial.

Deri në pikën që pas suksesit të madh të “The Terminator”, kur askush nuk dëshiron ta xhirojë vazhdimin e tij, dhe ai pranon ta drejtojë vetë. Midis viteve 1985-1986, “Rambo 2” dhe “Aliens” arrijnë në kinema dhe janë suksese të jashtëzakonshme me publikun. Megjithatë, kritikët lavdërojnë vetëm të dytën. Pse? Sepse i dyti drejtohet nga James Cameron.

Duke parë në retrospektivë, është e qartë se që të dy filmat janë kryesisht të mbivendosur: të njëjtat premisa narrative, i njëjti mision, e njëjta strukturë, i njëjti progresion dramatik. Madje ka edhe të njëjtat skena (si p.sh veshja e toreadorit, e zakonshme si për John Rambo po ashtu edhe për Ellen Ripley).

Ajo që bën dallimin (përveç zhvillimit të personazheve dhe sofistikimit të skenarit), është se George P. Cosmatos, regjisori i “Rambo 2”, është një autor i një stili shumë tradicional, dhe i paaftë për të shfrytëzuar maksimalisht 25 dollarët e buxhetit që kishte në dispozicion.

Dhe sot filmi i tij (që bëri gjithashtu histori) duket si një film me buxhet të ulët i

viteve 1970, për shkak të mënyrës së xhirimit të aksionit, dhe për shkak të një lloj shkapërderdhje të vënies në skenë. Ndërkohë filmi “Aliens”, pavarësisht një buxheti modest prej vetëm 15 milionë dollarësh, na shfaqet sërish si një realizim shumë modern, vizionar

dhe spektakolar, me një ritëm të furishëm dhe me skena të shkëlqyera.

Merita për këtë është e talenteve të shumë–anshme që zotëron James Cameron, i cili u angazhua praktikisht në çdo departament të produksionit, duke projektuar dhe drejtuar dhe redaktuar një kryevepër të përjetshme. Në filmografinë e tij ka filma më të suksesshëm dhe më domethënës se “Aliens”, por pikërisht tek ky film ne kuptojmë më së miri talentin e pakufishëm të Leonardo Da Vinçit modern, që është pikërisht James Cameron./bota.al

Lajmet

Ndarja e shtesave prej 100 eurove – Kurti: Çdo herë para vitit të ri ne i gëzojmë të moshuarit dhe fëmijët

Published

on

By

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti thotë se vendimi për ndarjen e shtesave të fundvitit prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët nuk është asgje e re, por e re është se qeverisja e tij do të vazhdojë edhe për një mandat.

Dje qeveria në detyrë e Kosovës ka ndarë nga 100 euro mbështetje për fëmijët dhe pensionistët.

Kurti këtë vendim e komentoi pas përurimit të investimeve dhe punimeve të bëra në stadiumin e komunës se Shtimes. Ai tha se shtesat në kohë festash si qeveri i ka ndarë edhe dy vitet paraprake.

A kanë qenë ato shtesa edhe vitin e kaluar, a kanë qenë edhe para vitit të kaluar çdo herë para vitit të ri kur kemi dimër dhe kemi festa ne i gëzojmë të moshuarit dhe fëmijët nuk ka asgjë të re në këtë aspekt. E re është qeverisja jonë e cila do të vazhdojë edhe mandatin e tretë”, tha ai.

Vendimi i qeverisë në detyrë për ndarjen e shtesave të fundvitit në vlerë prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët u kritikua duke u konsideruar si vendim për blerje votash meqenëse vendi ndodhet në fushatë zgjedhore.

Kujtojmë se edhe vitin e kaluar qeveria e Kosovës në prag të festave të fundvitit kishte ndarë nga 100 euro për fëmijët dhe pensionistët.

Continue Reading

Lajmet

12 traditat më të çuditshme të Krishtlindjeve në botë

Published

on

By

Venezuelianët shkojnë me patinazh në kishë, norvegjezët i fshehin fshesat e tyre dhe katalanasit janë të fiksuar pas jashtëqitjes festive. Le të zbulojmë traditat e çuditshme dhe të mrekullueshme festive në të gjithë botën…

Krishtlindjet në mbarë botën festohen në një mori mënyrash. Edhe pse varja e kalendarëve të Adventit, ngrënia e darkave me gjel deti të pjekur dhe pritja që Babagjyshi të mbyllë oxhakun janë pjesë të njohura të sezonit festiv në vendet e botës, disa kombe dhe rajone kanë tradita më unike. Këtu, ne kemi zgjedhur disa nga traditat më të çuditshme, por të mrekullueshme të Krishtlindjeve në të gjithë globin.

1. Japoni

Harrojeni gjelin e Krishtlindjeve. Për shumë japonezë, darka tradicionale e Krishtlindjeve është pula e skuqur. Për shkak të një kombinimi të furrave të vogla japoneze dhe një fushate të zgjuar marketingu që bind vendasit se pula e skuqur është një festë tradicionale amerikane e Krishtlindjeve, duhet të bëhen rezervime për të ngrënë në një KFC në Ditën e Krishtlindjeve. Gjatë periudhës para Krishtlindjeve, statujat e Kolonel Sandersjashtë pikave japoneze të KFC-së veshin veshje të Babagjyshit. Pula shërbehet në paketim të veçantë festiv. Kërkesa është e tillë që është krijuar një shërbim online: porositni paraprakisht kovën tuaj familjare të Krishtlindjeve dhe ju vijnë në shtëpi.

(Shutterstock)

2. Norvegji

Norvegjezët besojnë se nata e Krishtlindjeve përkon me mbërritjen e shpirtrave të këqij dhe shtrigave. Është logjike atëherë që pronarët e shtëpive norvegjeze i fshehin të gjitha fshesat e tyre para se të shkojnë të flenë.

Në fund të fundit, asgjë nuk e prish Krishtlindjen më shpejt sesa të gjesh fshesën tënde të thyer në këmbët e një peme, të shkatërruar nga ndonjë shtrigë që shëtit në një kalë.

(Shutterstock)

3. Karakas, Venezuelë

Në javën para Krishtlindjeve, venezuelianët marrin pjesë në një shërbesë kishtare të përditshme të quajtur Misa de Aguinaldo(Mesha e mëngjesit të hershëm).

Në kryeqytet, Karakas, është zakon të udhëtosh në shërbesën kishtare me patina.

Në të vërtetë, kjo praktikë është kaq e përhapur, sa shumë rrugë në kryeqytet janë të mbyllura deri në orën 8 të mëngjesit për t’u siguruar besimtarëve të Krishtlindjeve një kalim të sigurt.

(Shutterstock)

4. Austri

Në Austri, Shën Nikolla ka një homolog të lig të quajtur Krampus. Ai është polici i keq, një krijesë e ngjashme me demon me një detyrë: të ndëshkojë fëmijët e këqij para Krishtlindjeve.

Njerëz të veshur me kostume djallëzore enden rrugëve, duke mbajtur zinxhirë dhe një shportë për rrëmbimin e fëmijëve veçanërisht të këqij dhe për t’i çuar ata në ferr. Është sigurisht një mënyrë për t’i mbajtur fëmijët larg rrugëve.

(Shutterstock)

5. Kataloni, Spanjë

Mirë se vini në traditën e çuditshme katalanase të ‘trurit të jashtëqitjes’.

Vendasit në Katalonjë krijojnë një personazh nga një trung, duke vizatuar një fytyrë mbi të dhe duke i vënë një kapelë. Pastaj kalojnë dy javë duke e ‘ushqyer’ me fruta, arra dhe ëmbëlsira.

Në prag të Krishtlindjeve, e gjithë familja e rrah trungun me shkopinj dhe këndon një këngë tradicionale që përkthehet si ‘nëse nuk bën keq, do të rrah me shkop’, derisa trungu të nxjerrë të gjitha ëmbëlsirat e tij. Është e vështirë të kuptohet pse kjo traditë nuk është përhapur diku tjetër.

Ata gjithashtu i dekorojnë skenat e tyre të lindjes me figura të vogla qeramike që bëjnë jashtëqitje. Zakonisht personazhe të njohur, shpesh të nxjerra nga lajmet e atij viti, figurat gjithmonë i kanë pantallonat rreth kyçeve të këmbëve.

(Shutterstock)

6. Suedi

Yule e do këtë dhi gjigante. Kjo traditë e pazakontë të paktën ka një histori të gjatë. Origjina e saj fillon në shekullin e 11-të, me përmendjen e një figure dhie “me madhësinë e një njeriu” që shoqëronte Shën Nikollën. Tani, është bërë shumë më e madhe.

Qytetet në të gjithë Suedinë ndërtojnë “Dhitë e Krishtlindjeve” çdo vit, me më të famshmen që është në Gävle, një strukturë me dru që shpesh arrin një lartësi marramendëse prej 40 metrash.

Fatkeqësisht, ajo tërheq njerëz që duan ta shndërrojnë atë në një zjarr gjigant, dhe ekspozita është shkatërruar për fat të keq rreth 36 herë që nga viti 1966.

(Shutterstock)

7. Guatemalë

Sa e pastër është shtëpia juaj?

Në Guatemalë, pastërtia është vërtet pranë Perëndishmërisë. Vendasit besojnë se djalli dhe shpirtra të tjerë të këqij jetojnë në cepat e errët dhe të ndyrë të shtëpisë suaj.

Prandaj, ata e kalojnë javën para Krishtlindjeve duke pastruar, duke mbledhur mbeturina dhe pastaj duke i grumbulluar të gjitha në një grumbull të madh jashtë. Më në fund, një shëmbëlltyrë e djallit vendoset sipër dhe e gjithë gjëja vihet në zjarr.

Quhet La Quema del Diablo, “Djegia e Djallit”. Ideja për guatemalanët është të djegin të gjitha të këqijat e vitit të kaluar dhe të fillojnë një vit të ri nga hiri.

(Shutterstock)

8. Ukrainë

Të zbukurosh korridoret me… rrjeta merimange?

Përveç xhinglave standarde, dritave të zanave dhe zbukurimeve, ukrainasve u pëlqen të hedhin edhe një merimangë artificiale dhe një rrjetë mbi pemë.

Tradita ka origjinën në një përrallë të vjetër të një gruaje të varfër që nuk kishte mundësi të dekoronte pemën e saj dhe u zgjua në mëngjesin e Krishtlindjeve për të zbuluar se një merimangë e kishte mbuluar atë me një rrjetë të mrekullueshme e të shkëlqyeshme.

Është për fat të mirë. Nuk ka të bëjë me mirëmbajtjen e dobët të shtëpisë.

(Shutterstock)

9. Portugali

Darka me të afërm të vdekur. Gjatë consodës, festës tradicionale të Krishtlindjeve në Portugali, familjet ndonjëherë caktojnë vende shtesë në tryezën e ngrënies për të afërmit e vdekur.

Mendohet se kjo praktikë do të sigurojë fat të mirë për familjen. Në disa zona, thërrimet lihen edhe në vatër. Dhe mendonit se ushqyerja e të gjithë të afërmve tuaj të gjallë ishte mjaft e vështirë?

(Shutterstock)

10. Itali

Ku ndihmësja e vogël e Babagjyshit është një shtrigë e vjetër

I paaftë për të provuar në mënyrë përfundimtare ekzistencën e Babagjyshit, Vatikani vendosi të mbështeste diçka me të cilën kishin pasur shumë marrëdhënie: një shtrigë të vjetër të quajtur La Befana, e cila u shpërndan dhurata fëmijëve në Itali.

Historia thotë se tre burrat e mençur e ftuan shtrigën t’i shoqëronte për të parë foshnjën Jezus. Ajo tha se ishte shumë e zënë dhe legjenda lindi.

(Shutterstock)

11. Çeki

Një çift mblesësh.

Në prag të Krishtlindjeve, gratë e pamartuara çeke qëndrojnë me shpinë nga dera dhe hedhin njërën nga këpucët e tyre mbi shpatull.

Nëse bie me majën e këmbës nga dera, do të thotë se ato do të martohen brenda vitit. Nëse bie me thembrën nga dera, ato do të jenë edhe një vit beqare.

(Shutterstock)

12. Gjermani

Mbushni çizmet tuaja.

Mbrëmjen e 5 dhjetorit, fëmijët gjermanë lënë një çizme ose një këpucë jashtë derës së dhomës së tyre të gjumit.

Në mëngjes, nëse kanë qenë të mirë, do të zgjohen dhe do të gjejnë këpucët plot me ëmbëlsira. Nëse nuk kanë qenë të mirë, do të gjejnë vetëm një degë.

Sigurisht, është më mirë të lini jashtë palën më të re të këpucëve që keni – mundësisht, të saponxjerra nga kutia.

(Shutterstock)

Burimi: wanderlustmagazine.com/Shutterstock

Continue Reading

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Të kërkuara