Lajmet

Intensifikim vizitash nga BE, SHBA dhe Britania për dialogun Kosovë-Serbi

ë dy javët e fundit pati intensifikim të vizitave të diplomatëve perendimorë në Kosovë e Serbi.

Publikuar

Pas vizitës së përbashkët javën që shkoi të diplomatit amerikan Escobar dhe të ngarkuarit evropian Lajçak, i ngarkuari britanik për Ballkanin, Sir Stuart Peach, zhvilloi bisedime në Kosovë dhe Serbi.

Në dy javët e fundit pati intensifikim të vizitave të diplomatëve perendimorë në Kosovë e Serbi për të shtyrë përpara dialogun tashmë të pezulluar, për të arritur një marrëveshje finale ndërmjet dy vendeve.

Pas vizitave të të ngarkuarit amerikan për Ballkanin Gabriel Escobar dhe atij evropian për dialogun Mirosllav Lajçak, Kosovën e vizitoi edhe emisari i Britanisë së Madhe për Ballkanin Perëndimor, Sir Stuart Peach, i cili diskutoi me krerët e institucioneve të Kosovës  për dialogun Kosovë-Serbi.

Njohje reciproke

Takimi ishte me dyer të mbyllura, prandaj diplomati britanik nuk foli për mediat, ndërsa Presidentja Vjosa Osmani, në një njoftim tha se Kosova është e përkushtuar ndaj dialogut, si proces i përqendruar në njohjen reciproke dhe se ky proces sipas saj, “duhet t’i trajtojë palët në mënyrë të barabartë”. 

“Pala kosovare është konstruktive në dialog dhe se Serbia po shkakton obstruksione duke mos i zbatuar marrëveshjet e nënshkruara”, thuhet në një njoftim të presidencës dhe në këtë kontekst thuhet se “Presidentja ka përmendur edhe ndikimin negativ të Rusisë në rajon si një tendencë e hapur për destabilizimin e rajonit”.

Presidentja Osmani ka deklaruar se “Mbretëria e Bashkuar është ndër aleatët tanë kryesorë, me rol kyç në procesin e çlirimit, pavarësimit dhe shtet-ndërtimit të Kosovës. Sa më i madh roli i këtij shteti në proceset e rëndësishme të rajonit tonë, aq më të mëdha e më të dobishme do të jenë rezultatet për qytetarët tanë”.

Kosova e angazhuar në procesin e dialogut në Bruksel

Dialogu me Serbinë, ishte temë diskutimi e emisarit të Britanisë së Madhe për Ballkanin Perëndimor, Sir Stuart Peach edhe me kryeministrin Albin Kurti, pa praninë e medieve. Kryeministri kosovar lidhur me këtë temë ka thënë se shtetësia e Kosovës duhet të mbetet e pacenuar.

“Qeveria e Republikës së Kosovës është e angazhuar në procesin e dialogut në Bruksel. Dialogu duhet të jetë parimor dhe të respektojë barazinë e palëve dhe ku përfitues përfundimtarë janë qytetarët e jo politikanët”, tha kryeministri Kurti, duke ritheksuar se “integriteti territorial, sovraniteti, funksionimi shtetëror, kushtetutshmëria dhe ligjshmëria, tërë kohën dhe kudo, të ngelen të pacenuara”. Sipas tij, “marrë për bazë përvojën e gjatë në rajonin e Ballkanit Perëndimor, emisari Peach shprehu gatishmërinë dhe vullnetin e tij për të ndihmuar në procesin e dialogut”, thuhet në njoftimin e kryeministrisë.

Serbia për zgjidhje të qëndrueshme dhe të pranueshme

Emisari i Britanisë së Madhe për Ballkanin Perëndimor, Sir Stuart Peach, para se të vij në Kosovë, ishte në Serbi ku takoi presidentin serb Aleksandër Vuçiq. Sipas njoftimit të Presidencës serbe, në takimin me presidentin serb, Aleksandër Vuçiq, Peach ka deklaruar se bashkë me partnerët nga BE-ja dhe SHBA-ja do të punojë në mbështetje të dialogut Kosovë-Serbi.

Në këtë takim, sipas presidencës së Serbisë, Vuçiq ka thënë se “Serbia vazhdon të përpiqet për një zgjidhje të qëndrueshme dhe të pranueshme për të dy anët dhe se mbetet plotësisht e përkushtuar ndaj dialogut si e vetmja mënyrë për zgjidhjen e të gjitha çështjeve të hapura”. Në Serbi, Sir Stuart Peach ka thënë se në rolin e ri si i dërguar për Ballkanin Perëndimor do të bashkëpunojë me përfaqësuesin e BE-së për të mbështetur dialogun mes Kosovës dhe Serbisë drejt gjetjes së një zgjidhjeje të qëndrueshme.

Çështja e Asociacionit të Komunave Serbe

Gabriel Escobar, i ngarkuar i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor dhe i ngarkuari  evropian për dialogun Kosovë–Serbi, Miroslav Lajçak thanë gjatë vizitave javën e kaluar se edhe Kosova edhe Serbia duhet të zbatojnë marrëveshjet e deritashme. Në këtë mes përfshihet edhe Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe,por pa e dëmtuar tërësinë dhe funksionalitetin e Kosovës. Çështja e Asociacionit të Komunave Serbe është pika që i ndan në qëndrime Kosovën dhe Serbinë dhe një ndër shkaqet kryesore të ngecjes së dialogut të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian.

Serbia kërkon që Asociacioni të ketë kompetenca ekzekutive, por kjo hidhet poshtë nga Prishtina. Mirosllav Lajçak, tha  se  gjatë bisedave me udhëheqësit politikë kosovarë e ka bërë të qartë  se “respektojmë plotësisht parimet e Kosovës që janë integriteti, rendi kushtetues dhe funksionaliteti”.

“Kosova është palë e barabartë në bisedime, që nënkupton se asgjë nuk mund t’i imponohet Kosovës, pa pajtimin e saj. E dëgjoj shpesh se nuk duam një Republikë Serbe dhe mendoj që kam qenë shumë i qartë shpesh se askush nuk dëshiron një Republikë Serbe në Kosovë. Ka një parim universal se çdo gjë për të cilën është rënë dakord, duhet të zbatohet dhe këtë ua themi të dyja palëve”, thotë zoti Lajçak.

Escobar: Pavarësa, sovraniteti dhe tërësia tokësore e Kosovës

Zbatimin e marrëveshjeve Kosovë-Serbi, ku përfshihet edhe Asociacioni i Komunave Serbe e nënshkruar si marrëveshje e parimeve në vitin 2013, e kërkoi edhe diplomati amerikan, Gabriel Escobar, por tha se “është çështje e bisedimeve se cili do të mund të ishte modeli i themelimit të asociacionit të komunave me shumicë serbe”.

“Synimi im me përmendjen e faktit se ekzistojnë shumë mundësi për themelimin e asociacionit, ishte të them që nuk duhet të jetë një model që dëmton sovranitetin dhe funksionalitetin e Kosovës. Duhet ta gjejmë një model të tillë, që mund të negociohet dhe të arrihet marrëveshje rreth tij. Ky është qëllimi i bisedimeve. Nuk është qëllimi i Shteteve të Bashkuara të imponojë një të tillë”, thotë Gabriel Escobar. Ai përsëriti se “kjo administratë sikurse administratat e kaluara, mbështesin fuqishëm pavarësinë, sovranitetin dhe tërësinë tokësore të Kosovës”, duke shtuar se “përtej kësaj, është pjesë e bisedimeve se si të dyja vendet, Serbia dhe Kosova arrijnë normalizimin”.

Pak histori

Dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, i ndërmjetësuar nga BE-ja, ka nisur në vitin 2011 dhe deri tash janë arritur 23 marrëveshje në nivel teknik dhe politik, por vetëm disa nga to zbatohen.

Duke e parë ngecjen e dialogut Kosovë-Serbi, në prill 2020 BE- njoftoi se kishte emëruar zyrtarisht Miroslav Lajçakun si Përfaqësues i Posaçëm i BE-së për dialogun Kosovë-Serbi dhe për çështje të tjera rajonale të Ballkanit Perëndimor. Këshilli i BE-së përmes një njoftimi për media theksonte se detyra e Përfaqësuesit të ri Special të BE-së do të jetë arritja e një normalizimi gjithëpërfshirës të marrëdhënieve midis Serbisë dhe Kosovës.  

Më vonë ndërkaq, në shtator të vitit 2021, SHBA-së, njoftuan zyrtarisht se Gabriel Escobar është i dërguar i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor. Në njoftimin e Departamentit të Shtetit për Evropë dhe Euroazi, thuhej se Escobar “po punon në dialogun Kosovë-Serbi, që po lehtësohet nga BE-ja, për sigurimin për anëtarësimin rajonal të BE dhe presionin e udhëheqësve të Bosnjës për të çuar përpara reformën dhe respektimin e sovranitetit, integritetit territorial të Bosnjë dhe Hercegovinës.

Dy muaj më vonë, në dhjetor 2021 kryeministri britanik, Boris Johnson emëroi  Sir Stuart Peach të dërguar të posaçëm për Ballkanin Perëndimor si pjesë e angazhimit të vazhdueshëm të Mbretërisë së Bashkuar për zhvillimin dhe prosperitetin e rajonit. Në njoftimin për media thuhej se “si i Dërguar i Posaçëm i Kryeministrit, Sir Stuart Peach do të punojë me liderët e Ballkanit Perëndimor, dhe me të tjerët në rajon, dhe aleatët në SHBA dhe Evropë, për të mbështetur dhe përforcuar stabilitetin rajonal.

“Për Serbinë dhe Kosovën, ai do të punojë me partnerët ndërkombëtarë në mbështetje të dialogut Serbi-Kosovë, të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian”, thuhej në njoftimin e Mbretërisë së Bashkuar.DW

Vazhdo të lexosh

Lajmet

As pas shtatë takimesh ska marrëveshje për dinarin serb, ekonomisti Jakup Bellaqa: Është koha e fundit të zbatohet rregullorja e BQK-së

Publikuar

nga

Kosova e Serbia as pas takimit të shtatë me radhë nuk kanë arritur marrëveshje për çështjen e përdorimit të dinarit serb në Kosovë. Është kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, i cili pas takimit të së mërkurës, tha se nuk pret që emisari evropian për dialogun Kosovë – Serbi, Miroslav Lajçak, të thërras takime të tjera për këtë temë.

Megjithatë sipas njohësit të çështjeve ekonomike, Jakup Bellaqa, është momenti i fundit që rregullorja e Bankës Qendrore të Kosovës, të zbatohet.

“Mendoj se është momenti i fundit të zbatohet dhe nga fakti që më herët është pranuar nga pjesa veriore dokumentet, patentshoferët, pasaportat, targat. Kjo nuk është çështje politike dhe nuk duhemi ta politizojmë”, deklaroi ai.

Sipas Bellaqës, rregullorja e BQK-së, siguron sovranitet ekonomik.

“E siguron sovranitetin ekonomik, juridik dhe kjo është e ligjshme dhe duhet çdo qytetar pra edhe minoriteti serb dhe çdo minoritet ta respektoj ligjin. Është e drejtë dhe e zbatushme. Do të ndikojë në ekonominë e vendit pozitivisht sepse për vetë faktin se nga pjesa veriore nuk e kanë njohur Kosovën, me miliona euro ka humbur qe më shumë se 20 vite sepse nuk i ka mbledhur këto mjete”, deklaroi ai.

Më 1 shkurt të këtij viti, në Kosovë ka hyrë në fuqi regullorja e Bankës Qendrore të Kosovës që parasheh që vetëm valuta euro të përdoret për pagesa, duke i dhënë fund përdorimit të dinarit serb./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Osmani s’u konsultua dhe s’e përkrah letrën e Qeverisë dërguar KiE-së

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, nuk u konsultua nga Qeveria e Kosovës për një letër të cilën ajo ia dërgoi Këshillit të Evropës (KiE) të mërkurën, ku e njoftoi për qëllimet e Qeverisë për ta hartuar dhe dërguar në Kushtetuese një draft-statut për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, tha këshilltari i saj Bekim Kupina.

Kupina tha për Radion Evropa e Lirë (REL) se presidentja “nuk e përkrah këtë letër”.

“Presidentja Osmani përkrah vetëm qëndrime dhe veprime paraprakisht të konsultuara, të koordinuara dhe të dakorduara me institucionin e Presidencës… Kjo letër nuk është e tillë”, tha Kupina për REL të enjten.

Ministrja për Punë të Jashtme dhe Diasporë e Kosovës, Donika Gërvalla, tha të enjten në mëngjes se Qeveria ia ka dërguar një letër Këshillit të Evropës për ta njoftuar se Kosova do ta përgatisë draft-statutin për Asociacionin, dhe se pret nga ai ta pranojë Kosovën si anëtaren më të re këtë javë.

Gërvalla vjen nga partia Guxo, të cilën e kishte udhëhequr Osmani për disa muaj, deri në prill 2021, kur u emërua presidente dhe u largua nga partia, siç kërkon Kushtetuta e vendit.

Kupina theksoi se letra “mund të jetë konsultuar e koordinuar me individë jashtë institucioneve që sot e kanë publikuar këtë letër, por jo me Presidencën”.

“Çdo derivat i letrës së zotimeve të nënshkruar nga tre institucionet duhet paraprakisht po ashtu të koordinohet dhe miratohet nga po këto tre institucione”, tha ai.

Njoftimi i Gërvallës për zotimin e Kosovës për ta hartuar dhe dërguar në Kushtetuese një statut për Asociacionin vjen pasi disa vende, si Gjermania dhe Franca, kanë kërkuar nga Kosova që të bëjë hapa konkretë drejt themelimit të Asociacionit, për t’i bindur qeveritë skeptike që të votojnë në favor të saj për anëtarësim në Këshillin e Evropës.

Qeveria e Kosovës, fillimisht, e ka refuzuar Asociacionin si kusht.

Asambleja Parlamentare e KiE-së ka votuar për pranimin e Kosovës më 16 prill dhe vendimi përfundimtar ka kaluar te Komiteti i Ministrave, i cili mblidhet më 16 dhe 17 maj.

Kosova nuk pritet të jetë në agjendën e Komitetit të Ministrave të KiE-së më 17 maj, ku do të mund të votohej për pranimin e saj në këtë organizatë.

Kupina shtoi se Osmani “gjatë gjithë ditës po vazhdon konsultimet” me aleatët rreth çështjes së anëtarësimit të Kosovës në KiE.

“Prandaj edhe po bën përpjekje që shtetet anëtare të binden që sa më parë që të jetë e mundur të thirret një seancë e jashtëzakonshme ku do të votohet pro anëtarësimit të Kosovës në këtë organizatë”, nënvizoi ai.

Ndërkohë, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, e quajti “mashtrim dhe përpjekje joserioze” nga Kosova njoftimin se ajo synon ta hartojë një draft-statut për themelimin e Asociacionit dhe tha se ajo nuk mund ta bëjë një gjë të tillë pa pëlqimin e Serbisë./REL

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kryeministri sllovak Fico ende në gjendje “shumë të rëndë” pas ndërhyrjes kirurgjikale

Publikuar

nga

Kryeministri i Sllovakisë, Robert Fico është në “gjendje shumë të rëndë”, por të qëndrueshme, njoftuan sot autoritetet spitalore, një ditë pasi u qëllua 5 herë me armë zjarri në një tentativë për ta vrarë, e cila ka nxjerrë në pah ndasitë e thella politike në vend.

Atentati i djeshëm shënoi përpjekjen e parë për vrasjen e një udhëheqësi politik evropian në 20 e vitet e fundit dhe u dënua nga shumë udhëheqës ndërkombëtarë. Analistë politikë dhe ligjvënës thonë se atentati është tregues i një klime politike gjithnjë e më të të polarizuar në kontinentin evropian.

Presidentja sllovake Zuzana Caputova bëri thirrje për uljen e tensioneve politike dhe tha se do të ftojë të gjithë drejtuesit e partive parlamentare për një takim të përbashkët. Aleati i zotit Fico dhe presidenti i zgjedhur Peter Pellegrini u kërkoi partive të pezullojnë ose të zbusin tonet e fushatës për zgjedhjet për Parlamentit Evropian që do të mbahen muajin e ardhshëm.

“Nëse ka diçka që i duhet urgjentisht Sllovakisë sot është konsensusi dhe uniteti mes përfaqësuesve politike”, tha zoti Pellegrini, i cili fitoi zgjedhjet e muajit prill për postin e Presidentit, një rol kryesisht ceremonial.

Agjencia sllovake e lajmeve ‘tvnoviny.sk’ njoftoi të enjten se ndaj autorit të dyshuar për atentatin është ngritur akuza për tentativë vrasjesje dhe se ai mund të përballet me dënim deri në burg të përjetshëm.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Musliu-Shoshi: Letra e Gërvallës, hap i rrezikshëm për aleatët ndërkombëtarë

Publikuar

nga

Deputetja e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Ariana Musliu-Shoshi e quan të gabuar letrën e shefes së diplomacisë kosovare Donika Gërvalla në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës, ku ka njoftuar se Qeveria e Kosovës është në përgatitje të draft-statutit për asociacionin.

Në një prononcim për media, Musliu-Shoshi ka thënë se kjo letër përveç se nuk është adresuar në vendin e duhur, përmban gabim edhe në përmbajtje. Ajo potencoi se një draft-statut të tillë nuk e kanë kërkuar aleatët ndërkombëtarë, pasi sipas saj nuk është e dakorduar në marrëveshjen e Ohrit.

“Adresimi është gabim, sepse i është adresuar presidentit apo kryetarit të Asamblesë Parlamentare dhe Asambleja Parlamentare tashmë e ka dhënë qëndrimin e saj me votë në sesion. Tani ky është vetëm një opinion që i është dorëzuar Komitetit të Ministrave, mirëpo nuk është opinion i obligueshëm për mendim në komitet të kryeministrave. Por, a e ka bërë këtë huq nga vetëdija apo mos dija ministrja Gërvalla, këtë nuk e di dhe nuk jam kompetente për ta thënë. Por, që ka bërë gabim në adresim – kjo është e sigurt”, tha Shoshi.

Ndër të tjera deputetja e PDK-së këtë veprim e sheh si “shfajësim për konsum të brendshëm dhe fajësim për konsum të jashtëm”. Ajo thotë se dërgimi i kësaj letre është një hap i rrezikshëm për aleatët tanë dhe se mund të acarojë edhe më tej marrëdhëniet.

“Aleatët tanë ndërkombëtarë kanë kërkuar që hapat konkretë apo të ardhshëm të merren me draft-statutin e asociacionit që kanë pranuar në marrëveshjen e Ohrit, me të cilën janë dakorduar. Pra, kjo letër e dërguar është po ashtu edhe në përmbajtje gabim. Sepse një draft-statut të tillë nuk e kanë kërkuar aleatët tanë ndërkombëtarë, sepse nuk është e dakorduar në marrëveshjen ndërkombëtare, në këtë rast që është në marrëveshjen e Ohrit. Prandaj, e vlerësoj që edhe përmbajtja e letrës është gabim…Këtë e shoh më shumë si shfajësim për konsum të brendshëm dhe në fajësim për konsum të jashtëm, pra të shfajësohen brenda për brenda duke thënë se ‘ne e dërguam vendimin dhe dërguam një draft-statut. Mirëpo, unë vlerësoj që për aleatët tanë ky hap është jashtëzakonisht i rrezikshëm dhe ka mundësi që të acarojë edhe më tej marrëdhëniet që ka Republika e Kosovës”, tha Musliu-Shoshi.

Zëvendëskryeministrja Donika Gërvalla tha sot se draft-statuti për asociacionin do të përmbushte obligimet ndërkombëtare dhe do të respektonte Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës. Sipas saj, pavarësisht si do të pranohet kjo ofertë e palës kosovare, do të procedohet tutje për hartimin e draftit të asociacionit dhe dërgimit të tij në Gjykatë Kushtetuese. Sipas Gërvallës kjo letër zotimi nuk është e vonuar pasi po të konsideronin si të tillë do të dërgonin më herët.

Zëvendësministri i MPDJ-së, Kreshnik Ahmeti, tha se nëse në mbledhjen e nesërme të ministrave të Punëve të Jashtme të Këshillit të Evropës s’ka gatishmëri për të përfshirë në agjendë anëtarësimin e Kosovës, i njëjti mund të vendosë një datë të radhës se kur mund të bëhet një gjë e tillë.

Gerald Knaus, nga Iniciativa Evropiane për Stabilitet, tha se nuk pret që Kosova të jetë në agjendë më 17 maj, pasi sipas tij, letra ka ardhur me vonesë.

Asambleja Parlamentare e KiE-së ka votuar për pranimin e Kosovës më 16 prill dhe vendimi përfundimtar ka kaluar te Komiteti i Ministrave. Disa vende si Gjermania dhe Franca kanë kërkuar nga Kosova hapa konkretë drejt asociacionit, për t’i bindur qeveritë skeptike të votojnë pro anëtarësimit të saj në KiE.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara