Teknologji
Intel është rikthyer dhe AMD nuk ka një përgjigje
Edhe pse u rrit performanca, diferena me AMD Ryzen 9 5950X ishte e dukshme dhe jo vetëm por edhe konsum energjie.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiVitet e fundit konkurrenca e egër nga AMD ka vendosur Intel në pozita të vështira. Procesorët AMD Ryzen Zen3 morën kurorën e performancës nga Intel në gaming vitin e kaluar dhe përgjigja e këtij të fundit me gjeneratën e 11-të Core i9-11900K nuk mjaftoi.
Edhe pse u rrit performanca, diferena me AMD Ryzen 9 5950X ishte e dukshme dhe jo vetëm por edhe konsum energjie.
Gjenerata e 12 e procesorëve Intel ka mbërritur dhe flasghipi Core i9-12900K sjell një epokë të re. E quajmë kështu sepse procesorët e rinj x86 të Intel kanë një dizajn të ngjashëm me ato ARM me bërthama performance dhe efikasiteti.
Kështu Windows mund të ngarkojë detyrat e lehta bërthamave të efikasiteti dhe detyrat e vështira bërthamave të performancës. Intel thotë se i9-12900K është procesori më i mirë gaming në botë me 19% rritje krahasuar me gjeneratën e kaluar.
Gjenerata Alder Lake mbështetet fuqishëm në Windows 11. Microsoft ka optimizuar procesorët për sistemin e ri operativ me teknologjinë Thread Director e cila menaxhon më mirë bërthama procesorike.
Intel premton performancë më të lartë me Windows 11, por çfarë do të thotë kjo në realitet? Jo shumë. Sipas testimeve paraprake diferenca në performancë mes Windows 10 dhe Windows 11 është e papërfillshme.
Core i9-12900K ka 16 bërthama por jo ato që jeni mësuar. Intel ka ndarë 8 bërthama performance P dhe tetë bërthama efikase E. Bërthamat e performancës janë të ngjashme me bërthamat e vjetra ndërsa ato efikase janë më shumë të ngjashme me Intel Atom. Frekuenca shkon deri në 5.2Ghz me Intel Turbo Max 3.0 dhe 24 threads vinë 2 për bërthamat P dhe 1 për bërthamat E.
Për herë të parë Intel ka sjellë mbështetje për memorien DDR5 dhe PCIe 5.0. Me pak fjalë duhet të blini një pllakë amë të re për procesorët e gjeneratës së 12 ndërsa kompania ka kaluar në foletë LGA 1700 dhe çipet Z690.
Madje mund tu duhet edhe një ftohës i ri me këmbë të përditësuara sepse 12900K ka përmasa më të mëdha se 11900K.
Memoria RAM DDR5 do të nisë një epokë të re performance. Procesorët Alder Lake përfshijnë teknologjinë Dynamic Memory Boost, ku një kompjuter desktop mund të kalojë në konfigurime më të shpejta për performancë dhe konfigurime më të ngadalta për efikasitet.
Është i aktivizuar në BIOS e megjithatë nuk është e thënë të keni DDR5 për këtë funksion, një lajm i mirë sepse memoria e re do të jetë e kushtueshme për ca kohë. Pllakat amë Z690 mbështetin DDR4.
Siç thamë diferencat në performancë mes Windows 10 dhe Windows 11 thuajse nuk bien në sy me përjashtim të disa aplikacioneve si Photoshop dhe Premiere Pro që favorizohen në Windows 11.
Në gaming, fps nuk kanë ndryshuar aspak. Por si krahasohet me AMD? Core i9-12900K sjell performancë të shtuar në testimet me shumë bërthama si GeekBench 5 apo Cinebench R23.
Në GeekBench 5 12900K ishte 12% më i shpejtë në testimin me një bërthamë dhe 137% më i shpejtë në testimet me shumë bërthama. Në Cinebench R23 12900K mposhtë Ryzen 9 5950X.
Në të gjitha testimet e Eurogamer, 12900K dominon Ryzen 5950X. Por në fuqinë maksimale, 12900K konsumon 240 vat energji krahasuar me 120-vat të 5950X.
Është dashur më shumë se një vit që Intel ti përgjigjet procesorit Ryzen 9 5950X prej 799 dollarësh me një procesor 589 dollarësh që jo vetëm e konkurron por edhe dominon.
Sesi Intel do të ruajë këtë ritëm performance mbeten për tu parë. AMD pritet të lançojë gjeneratën e re Ryzen 6000 në fillim të vitit të ardhshëm së bashku me arkitekturën Zen4.
Ajo që nuk e vëmë në dyshim është rikthimi i Intel. /PCWorld Albanian
Teknologji
Foto virale: Musk, Zuckerberg dhe Bezos bashkë falë inteligjencës artificiale!
Published
11 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Rrjetet sociale janë mbushur me foto të krijuara nga mjeti më i fundit i inteligjencës artificiale të Google, Nano Banana Pro.
Mes tyre, imazhet që tregojnë liderët më të fuqishëm të teknologjisë duke kaluar kohë së bashku janë bërë virale.
Një foto, e quajtur “Skuadra trilion dollarëshe”, tregon miliarderë si Elon Musk, Sundar Pichai, Mark Zuckerberg dhe Jeff Bezos në një parking të mbushur me makina luksoze.

Një tjetër imazh viral tregon të njëjtin grup drejtuesish të teknologjisë në një dhomë të përbashkët, me mbishkrimin: “Vetëm një takim relaksues me shokët”.
Një postim tjetër paraqet miliarderët duke festuar në një shtëpi të mbushur me njerëz, me mbishkrimin: “Diku në një univers paralel”.
Një tjetër foto tregon manjatët e teknologjisë duke ecur natën në një rrugë të ndriçuar dobët.
Automobilizëm elektrikë
Pse nuk duhet të lani veturën në temperatura shumë të ulëta?
Published
12 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Ekzistojnë shumë mendime rreth mirëmbajtjes së veturës gjatë dimrit. Disa sugjerojnë larjen e shpeshtë për të ruajtur ngjyrën, ndërsa të tjerë këshillojnë të shmanget larja automatike për të mos dëmtuar sipërfaqen.
Në thelb, larja duhet të bëhet po aq shpesh sa gjatë verës – kur ndjeni se është e nevojshme për mirëmbajtjen e automjetit.
Papastërtitë dimërore, si lluga agresive dhe kripa, mund të jenë korrozive, por kjo vlen për sipërfaqet që kanë gërvishtje ose plasaritje të bojës. Sipërfaqet e paprekura zakonisht i përballojnë mirë depozitat e papastërtisë.
Nënstruktura e veturës rrallë ka probleme me korrozionin falë mbrojtjes moderne, metalit të galvanizuar dhe vulave të fabrikuara. Problemet më të mëdha prekin kryesisht veturat e vjetra.
Kur temperaturat bien nën -10°C, shmangni shokun termik: uji i ngrohtë i larjes (10-30°C) dëmton pjesët e ekspozuara në të ftohtë.
Para larjes, hiqni borën dhe akullin, sepse gërvishtjet mund të dëmtojnë ngjyrën.
Larja e thjeshtë dhe shpëlarja e mirë janë të mjaftueshme; programet e shtrenjta me dyll të ngrohtë ose mbrojtje të pjesës së poshtme nuk janë domosdoshmëri. Sidoqoftë, secili mund të zgjedhë mënyrën që i duket më e përshtatshme për veturën e tij.
Më e rëndësishmja është kontrolli periodik nga një specialist. Para dhe pas dimrit, dëmtimet e mbrojtjes së pjesës së poshtme mund të zbulohen dhe riparohen, duke eliminuar rrezikun e ndryshkut. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Battlefield 6 merr fronin si loja më e shitur në SHBA
Published
17 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Të dhënat më të fundit tregojnë se Battlefield 6 është bërë video-loja më e shitur në SHBA për vitin 2025.
E lansuar më 10 tetor për PC, PlayStation dhe Xbox, loja arriti brenda më pak se një jave të shënojë debutimin më të madh në historinë e franshizës së DICE. Battlefield 6 u rendit si loja më e shitur e muajit tetor, duke kaluar tituj si Pokémon Legends: Z-A dhe Ghost of Yotei.
Në vetëm tre ditë nga lansimi, loja shiti mbi 7 milionë kopje, duke tejkaluar dukshëm ritmin e shitjeve të Battlefield 5.
Asnjë nga 10 video-lojërat më të shitura të tetorit nuk ishte një IP origjinale, gjë që konfirmon edhe një herë fuqinë e franshizave të njohura.
Krahasuar me 2024 kur Elden Ring ishte i vetmi titull origjinal në top 10 — Battlefield 6 po shënon performancë të jashtëzakonshme.
Edhe pse titujt Call of Duty vazhdojnë të mbeten mes lojërave më të shitura, për momentin nuk pritet të tejkalojnë suksesin e Battlefield 6.
Me ritme të ngjashme me ato të serive Call of Duty, Battlefield 6 ka gjasa të përfundojë vitin si video-loja më e shitur e 2025-ës në SHBA. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy, liria fillon nga siguria
Published
3 days agoon
November 21, 2025By
UBT News
Në epokën digjitale duket sikur kemi bërë një marrëveshje të heshtur: komoditeti në këmbim të privatësisë.
Çdo klikim, çdo pëlqim dhe çdo hap që bëjmë regjistrohet, analizohet dhe kthehet në të dhëna tregu.
Ndihemi më pak si pronarë të pajisjeve dhe më shumë si produkti që shitet.
Por, a duhet të jetë patjetër kështu?
A është e mundur të përfitojmë nga teknologjia më e fundit pa i dorëzuar çelësat e jetës sonë personale?
Për Lirën – një profesioniste në fillim të karrierës, që e vlerëson autonominë mbi gjithçka, kjo nuk ishte pyetje filozofike. Ishte domosdoshmëri. Ajo u lodh duke u ndjerë e pasigurt sa herë që instalonte një aplikacion të ri apo dërgonte një dokument personal. Ajo kërkonte kontroll. Donte që privatësia e saj të mos ishte një mburojë pasive, por një forcë aktive. Dhe pikërisht këtë forcë e gjeti te Samsung Galaxy.
Themeli i besimit: Knox Vault
Hapi i parë drejt autonomisë ishte të dinte se identiteti i saj ishte i mbrojtur në mënyrë reale. Ajo zbuloi se Samsung nuk e trajton sigurinë vetëm si softuer, por si sistem të fortifikuar fizik.
Këtu hyri në skenë Samsung Knox Vault.
Përfytyroni kasafortë të vërtetë, harduerike, të integruar brenda telefonitm me procesorin dhe memorien e izoluar nga pjesa tjetër e sistemit. Ruhen të dhënat biometrike të Lirës, fjalëkalimet, çelësat e aksesit.
Tani ajo hap telefonin ose përdor aplikacionet bankare me një qetësi të re. Çelësat e identitetit nuk janë më linja kodesh, qëndrojnë të kyçur në një kasafortë që hakerat nuk mund ta prekin.
Kjo siguri e padukshme i dha asaj bazën për të vepruar pa frikë.
Fuqia për të vendosur rregullat: Privacy Dashboard
Dikur Lira kishte ndjesinë se aplikacionet po e vëzhgonin në heshtje. Sot, me Galaxy-n e saj, ajo është personi që vendos rregullat. Me Privacy Dashboard, mjafton një shikim të kuptojë saktësisht cilat aplikacione kanë përdorur kamerën, mikrofonin apo vendndodhjen e saj në 24 orët e fundit.
Dhe nëse diçka nuk i pëlqen? E ndryshon menjëherë. Revokon lejon me një klik.
Telefoni i saj nuk është më një kuti e zezë; është një hapësirë transparente ku ajo kontrollon gjithçka. Transparenca është forma më e pastër e fuqisë.
Autonomia në ndarje: Private Share
Momenti kur Lira ndjeu fuqinë e saj ishte kur duhej të ndante një dokument konfidencial me të dhëna personale. Dikur kjo do t’i shkaktonte ankth. Tani ajo përdori Private Share.
Ajo vendosi rregullat e dërgimit:
• caktoi një afat skadence – skedari do të zhdukej automatikisht pas 24 orësh;
• bllokoi gjithçka, nga screenshot deri te ri-shpërndarja.
Ndau informacionin, ruajti pronësinë. Kur shtypi “Dërgo”, s’humbi kontrollin, përkundrazi e forcoi atë.
Provoni vetë ndjesinë e kontrollit
Lira nuk është specialiste sigurie. Ajo është dikush që vendosi të mos jetë më spektatore në jetën e saj digjitale. Edhe ju mund të bëni të njëjtën gjë.
Me Try Galaxy, Samsung ju lejon të eksploroni ndërfaqen dhe veçoritë e sigurisë së Galaxy direkt nga telefoni që keni aktualisht – pa asnjë angazhim.
Shkarkojeni dhe provoni se çfarë do të thotë të kesh një panel kontrolli për jetën tënde digjitale.
Zbuloni se si privatësia, kur mbrohet siç duhet, nuk është pengesë, por superfuqi – fuqia për të qenë vetvetja, pa frikë. /A.Z/UBT News/
Kush i dha George Clooney-t këshillën që ia ndryshoi jetën në Hollywood?
13 vite kërkim! Lulja misterioze e Sumatras e çon shkencëtarin në lot
Studentët e Fakultetit të Artit të UBT-së vizitojnë Institutin ARKIV në Pejë
UBT dhe partnerët organizojnë tryezën rajonale “She Builds Peace” në përkujtim të 25-vjetorit të Rezolutës 1325 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së
Eva Longoria për lindjen në 43 vjeç: “Koha e duhur”!
Studentët e UBT-së në Prizren vizitojnë Autostrada Hangar për një përvojë praktike në art bashkëkohor
Procesi i votimit të diasporës nxit debat në mbledhjen e KQZ-së
Të shtëna në Bregun e Diellit, çfarë ndodhi me furgonin që transportonte para?
Gripi nuk ka shanse! Këshilla praktike për të qëndruar të shëndetshëm
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
