Lajmet

India bëhet vendi më i populluar në botë, e kalon Kinën

Popullsia e Indisë është katërfishuar nga 350 milionë banorë në vitin 1950 në rreth 1.43 miliardë njerëz sot.

Published

on

India ka lënë mbrapa Kinën, duke u bërë vendi më i populluar në botë, sipas vlerësimeve të Kombeve të Bashkuara.

Ndryshimi shënon një moment historik të rëndësishëm për kombin e Azisë Jugore dhe do të ketë implikime të gjera për ekonominë, shoqërinë dhe ndikimin e tij global.

Popullsia e Indisë është katërfishuar nga 350 milionë banorë në vitin 1950 në rreth 1.43 miliardë njerëz sot.

Ndërkohë, popullsia e Kinës, e cila arriti kulmin në 1.42 miliardë në vitin 2021, po bie gradualisht.

India dhe Kina kanë një popullsi të kombinuar prej 2.8 miliardë njerëz. Kjo do të thotë se çdo person i tretë në botë vjen nga njëri prej dy vendeve aziatike. Për ta vënë këtë në kontekst, ka më shumë njerëz në Indi dhe Kinë sesa 19 vendet e ardhshme më të populluara në botë së bashku.

Kanë kaluar më shumë se 11 vjet që kur India kreu regjistrimin e saj të fundit, duke e bërë të vështirë të dihet saktësisht se sa njerëz ka. Që nga viti 2011, vendi i Azisë Jugore kishte 27 qytete me popullsi që kalonte një milion. Sot, ky numër ka të ngjarë të jetë afër 50, sipas vlerësimeve.

Qyteti më i populluar i Indisë është kryeqyteti Nju Delhi, me rreth 30 milionë banorë në qytetin qendror dhe zonat e urbanizuara përreth. Nëse Delhi do të ishte një vend, do të ishte vendi i 50-të më i populluar në botë pas Malajzisë, Ganës dhe Mozambikut. Qyteti është katërfishuar nga rreth shtatë milionë banorë në vitin 1984 në 30 milionë sot.

Qyteti i dytë më i populluar i Indisë dhe qyteti port më i ngarkuar i vendit, Mumbai është shtëpia e rreth 20 milionë njerëzve. I njohur më parë si Bombei, qendra financiare e vendit është dyfishuar nga rreth nëntë milionë banorë në vitin 1980 në 20 milionë njerëz sot.

Popullsia e një qyteti mund të matet nga banorët e përhershëm të kufijve të tij administrativë, zonës urbane ose zonës metropolitane.

Sipas OKB-së World Urbanization Prospects, që mat zonat urbane, qyteti më i populluar i Kinës është Shangai me rreth 27 milionë banorë, i ndjekur nga Pekini me 20 milionë dhe Chongqing me 16 milionë.

E thënë thjesht, popullsia e një vendi llogaritet duke përdorur katër numra – lindjet, vdekjet, imigracioni (hyrja në vend) dhe emigracioni (dalja nga vendi).

Kur lindjet dhe emigracioni tejkalojnë vdekjet dhe emigracionin, popullsia e një vendi rritet; kur ndodh e kundërta, popullsia e tij zvogëlohet.

Ndërsa popullsia e Indisë është ende në rritje, ritmi i rritjes së saj në fakt po ngadalësohet.

Në kulmin e saj në vitin 1963, gratë kineze kishin mesatarisht 7.5 fëmijë. Sot, ky numër ka rënë në vetëm 1.2.

Shkalla e lindshmërisë së Indisë gjithashtu ka rënë në mënyrë të vazhdueshme nga gati gjashtë gjatë viteve 1960 në dy fëmijë sot.

Për herë të parë që nga viti 1960, numri i vdekjeve në të gjithë Kinën ka tejkaluar numrin e lindjeve. Sipas Byrosë Kombëtare të Statistikave të Pekinit, numri i lindjeve në vitin 2022 ishte 9.56 milionë, ndërsa vdekjet ishin 10.41 milionë.

Rritja e numrit të vdekjeve në vitin 1960 korrespondon me urinë më të keqe të vendit në historinë e tij moderne nën politikën katastrofike bujqësore të Mao Ce Dunit. Në vitet që pasuan menjëherë urinë, numri i lindjeve arriti në 33 milionë në vitin 1963.

Pavarësisht se Kina i dha fund “politikës së saj të rreptë për një fëmijë” në 2016 dhe autorizon çiftet të kenë deri në tre fëmijë në vitin 2021, ndryshimi i politikës nuk e ka rikthyer rënien demografike.

Numri i lindjeve në të gjithë Indinë ka qenë gjithashtu në rënie që nga fillimi i viteve 2000, megjithëse me një ritëm më të ngadaltë se ai i Kinës. Megjithatë, me rreth 23 milionë lindje në vitin 2022, ka më shumë njerëz të lindur në Indi çdo ditë (63,000) se kudo tjetër në botë.

Në vitin 2021 dhe 2022, gjatë kulmit të pandemisë së koronavirusit, India regjistroi përkatësisht 13.3 milionë lindje dhe 12.8 milionë vdekje.

Sipas parashikimeve të OKB-së, bazuar në trajektoren aktuale, numri i lindjeve dhe vdekjeve do të vazhdojë të konvergojë deri në vitin 2066.

Si shumica e pjesës tjetër të botës, popullsia e Kinës dhe e Indisë po plaken.

Me 113 milionë, ka më shumë fëmijë 0-4 vjeç në Indi sesa e gjithë popullsia e Mbretërisë së Bashkuar (67 milionë), Gjermanisë (83 milionë) apo Egjiptit (110 milionë).

Një matje tjetër e thjeshtë për të kuptuar popullsinë e një vendi është të shikosh moshën mesatare të tij, e cila përfaqëson moshën në të cilën gjysma e një popullsie të caktuar është më e vjetër dhe gjysma është më e re.

Për pjesën më të madhe të viteve 1950 deri në vitet 1970, mosha mesatare e Indisë dhe e Kinës ishte rreth 20 vjet. Megjithatë, duke filluar nga vitet 1980, të dy linjat filluan të ndryshojnë.

Sot, mosha mesatare e Kinës është 38 vjeç, ndërsa ajo e Indisë është 10 vjet më e re në 28.

Në vitin 1955, në Tokë kishte 2.8 miliardë njerëz. Sot, kjo është vetëm popullsia e Kinës dhe Indisë..

Pas Indisë (1) dhe Kinës (2), Nigeria pritet të bëhet vendi i tretë më i populluar në botë, e ndjekur nga Shtetet e Bashkuara (4), Pakistani (5), Indonezia (6), Brazili (7), Republika Demokratike e Kongo (8), Etiopia (9) dhe Bangladeshi (10).

Ndërsa popullsia globale vazhdon të arrijë nivele të reja, ekspertët demografikë kanë vënë në dukje se norma e rritjes vjetore ka rënë vazhdimisht nën një për qind.

Bazuar në këto parashikime, popullsia e botës pritet të arrijë kulmin në rreth 10.4 miliardë njerëz në vitet 2080 dhe të mbetet në atë nivel deri në vitin 2100.

Lajmet

Zëvendëssekretari i Shtetit njofton për takimin me presidenten Osmani

Published

on

By

Zëvendëssekretari i Shtetit, Christopher Landau ka njoftuar për takimin që ka zhvilluar me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani.

Ai, përmes një postimi në X, ka bërë të ditur se kanë diskutuar për fushat e mundshme të bashkëpunimet ekonomik.

Në takimin tim me Presidenten e Kosovës Vjosa Osmani, diskutuam fushat e mundshme të bashkëpunimit ekonomik në të ardhmen dhe shprehëm besimin se prosperiteti dhe bashkëpunimi ekonomik do të ndihmojnë në largimin e Ballkanit Perëndimor nga përçarjet e së kaluarës dhe do të promovojnë paqe dhe stabilitet të qëndrueshëm në rajon”.

Për këtë takim më herët ka njoftuar edhe presidentja Osmani duke thënë se “Kosova qëndron krah për krah me Shtetet e Bashkuara për “të ndërtuar kapituj të rinj të bashkëpunimit strategjik, në përputhje me vizionin e fortë të Presidentit Trump”.

Më shumë siguri. Më shumë zhvillim. Më shumë mundësi për qytetarët tanë dhe bizneset tona”, ka shkruar Osmani në Facebook.

Continue Reading

Lajmet

Kusari-Lila kritikon opozitën pas dështimit të Kuvendit, bën thirrje për votim

Published

on

By

Deputetja e Vetëvendosjes, Mimoza Kusari-Lila, ka kritikuar opozitën pas dështimit të 45-të me radhë të konstituimit të Kuvendit të Kosovës.

Ajo theksoi se seanca konstituive sipas rregullores nuk parasheh debat parlamentar, por vetëm proces votimi, ndërsa opozita nuk po merr pjesë në votim dhe po mban diskutime, gjë që sipas saj është shkelje e rregullores.

Është e qartë në rregullore se seanca konstituive nuk parasheh debat parlamentar. Ka vetëm proces votimi. Opozita nuk po merr pjesë në votim dhe për më tepër po mban diskutime, çka përbën shkelje të dytë”, tha Kusari-Lila.

Continue Reading

Lajmet

Bahtiri: Urat po ndërtohen, nuk mundet askush me i ndal

Published

on

By

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Agim Bahtiri deklaroi se askush nuk mund të ndalë ndërtimin e dy urave mbi lumin Ibër.

Prokuroria Speciale ka filluar hetim lidhur me procesin e urave të reja në Mitrovicë.

Megjithatë, Bahtiri u shpreh i kënaqur me ndërtimin e tyre dhe u shpreh i bindur se nuk do të ndalet ndërtimi i tyre.

Jam i kënaqur që po ndërtohen urat mbi lumin Ibër dhe jam shumë i lumtur për këtë. Çka do që ndodhë urat po ndërtohen, kjo është dhe nuk mundet askush me i ndal, këtë ta dini”, deklaroi ai.

Këto deklarata Bahtiri i bëri para fillimit të seancës, ku për herë të 45-të po tentohet konstituimi i legjislaturës së nëntë të Kuvendit.

Continue Reading

Lajmet

LVV-ja vazhdon akuzat kundër PDK-së, LDK-së dhe AAK-së

Published

on

By

Lëvizja Vetëvendosje ka vazhduar akuzat ndaj Partisë Demokratike të Kosovës, Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës se “po bllokojnë konstituimin e Kuvendit të Kosovës”.

Para nisjes së seancës konstituive për herë të 45-të, në LVV thanë që partitë, të cilat deri tani ishin në opozitë, “janë destruktive dhe nuk po punojnë” në funksion të zgjidhjes së krizës politike, edhe pas aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese.

Kosova është në krizë politike tash e gjashtë muaj, pasi partitë parlamentare pas zgjedhjeve të 9 shkurtit assesi nuk po merren vesh për zgjedhjen e trupave të Kuvendit, proces që do t’i hapte rrugë formimit të qeverisë.

Deputeti i LVV-së, Artan Abrashi, tha se partia e tij nuk është fajtore për bllokadën në Kuvend, derisa tha se deputetët e partive që deri tani ishin në opozitë po vijnë kot në Kuvend, pasi nuk po marrin pjesë në votim.

Pyetja është sesi do të veprojnë PDK, LDK dhe AAK. A do të vazhdojnë me këtë destruktivitet apo do të kemi reflektim të zërave të arsyes. Bllokimi i Kuvendit të Kosovës qartazi është duke marrë karakter dhe ndikim financiar, duke i prekur të gjitha pjesët e jetës institucionale dhe politike. Mos të harrojmë se kjo opozitë, që më herët i ka bërë marrëveshjet ndërkombëtare në Kuvend, tani po shkakton dëm që kap miliona euro. Kjo po vazhdon edhe tash. Nuk ka faj Lëvizja Vetëvendosje në këtë çështje. Ne jemi duke bërë gjithçka që kërkohet prej nesh – jemi duke marrë pjesë në votim dhe duke ngritur dorën. Pyetja është: çfarë bëjnë deputetët e opozitës në këto seanca, ku vijnë kot. Nuk votojnë dhe nuk e marrin obligimin e tyre si deputetë në Kuvendin e Kosovës”, tha ai.

Në anën tjetër, deputetja e LVV-së, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni, tha se sot bëhen dymbëdhjetë vjet nga miratimi i Ligjit për Amnisti në Kosovë, i cili sipas saj ishte një kompromis i dëmshëm dhe një gabim historik i ish-pushtetarëve të atëhershëm.

Sipas saj, në Kuvendin aktual ka deputetë që në atë kohë votuan për këtë ligj të dëmshëm, ndërsa sot kontribuojnë në krizën politike duke mos votuar për konstituimin e Kuvendit.

Votimi i ligjit për amnisti ishte një kompromis i dëmshëm dhe përtej kësaj ishte një gabim historik, pasi përveç tjerash, jo vetëm që u amnistuan krimet, por u inkurajuan grupet kriminale të vazhdojnë aktivitetet e tyre. Politikanët që qeverisën vendin tonë në atë kohë u kujdesën për amnistimin e krimeve. Sot, pas më shumë se një dekade, është e qartë se shumë nga ata që u amnistuan përmes këtij ligji jo vetëm që nuk u integruan, por vazhduan veprimtarinë e tyre kriminale. Kosova u përball me sulme dhe dhunë ndaj policisë dhe me organizime kriminale e terroriste. Është shumë e rëndësishme të flasim sot për 13-vjetorin e ligjit për amnisti. Atje poshtë, në Kuvend, ka deputetë që kanë ngritur dorën dhe kanë votuar këtë ligj të dëmshëm për Kosovën. Të njëjtit kanë votuar edhe për Zajednicën dhe Gjykatën Speciale. Sot, ata të njëjtit deputetë nuk po e ngrenë dorën për konstituimin e Kuvendit”, theksoi ajo.

Continue Reading

Të kërkuara