Lajmet
Indeksi Botëror i Lirisë së Shtypit, Gazetarët pa Kufij: Shqipëria dhe Kosova mes vendeve problematike
Shqiperia dhe Kosova kanë shënuar rritje në krahasim me një vit më parë.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiOrganizata Gazetarët Pa Kufij shpreh shqetësimin për gjendjen e lirisë së medias, duke përmendur si arsye kryesore për keqësimin e situatës, luftën, shtypjen dhe persekutimin e gazetarëve, kërcënimin nga përmbajtja e rreme dhe propaganda, që sipas organizatës minojnë gazetarinë e mirëfilltë dhe profesionale.
Indeksi Botëror i Lirisë së Shtypit i organizatës Gazetarët Pa Kufij, i bërë publik të mërkurën në Ditën Botërore të Lirisë së Shtypit, arrin në përfundimin se situata është “shumë e keqe” në 31 vende, “e keqe” në 42 vende, “problematike” në 55 dhe e “mirë” ose “mjaft mirë” në 52 vende. Kjo do të thotë se mjedisi për gazetarinë është i keq në shtatë nga dhjetë vende, dhe i kënaqshëm vetëm në tri nga dhjetë vende.
Indeksi i klasifikon vendet në mjedise “të mira”, “pak a shumë të mira”, “problematike”, “të vështira” ose “shumë të vështira”, për lirinë e shtypit.
Norvegjia renditet e para për të shtatin vit radhazi, ndërsa tre vendet e fundit, me gjendjen më të keqe të shtypit në botë janë në Azi: Vietnami, Kina dhe Koreja e Veriut.
Liria e shtypit në Evropë është eklipsuar nga lufta e Rusisë në Ukrainë. Kremlini ka krijuar një arsenal të ri mediatik kushtuar përhapjes së mesazhit të Moskës në territoret që ka marrë nën kontroll në jug të Ukrainës dhe ka marrë masa të pashembullta për të goditur median brenda Rusisë.
Shqipëria, Kosova shënojnë rritje, por vazhdojnë të jenë mes vendeve problematike
Organizata Gazetarët pa Kufij, në Treguesin Botëror të Lirisë së Shtypit, radhiti Shqipërinë dhe Kosovën në mesin e vendeve problematike. Megjithatë sipas indeksit që u publikua të martën, edhe Shqipëria, edhe Kosova kanë shënuar rritje në krahasim me një vit më parë.
Në treguesin që përfshin 180 vende, Shqipëria radhitet në vendin e 96-të, duke shënuar një rritje prej 7 vendesh krahasuar me një vit më parë kur radhitej e 103-a. Në vitin 2021, Shqipëria radhitej në vendin e 83-të.
Në raport thuhet se Prokuroria vendosi kufizime disproporcionale për mbulimin e sulmit kibernetik nga Irani.
Kosova radhitet në vendin e 56-të, një rritje prej 5 vendesh në krahasim me vitin e kaluar kur radhitej në vendin e 61-të, ndërsa një vit më herët ishte në vendin e 78-të.
Serbia, ku sipas raportit mediat pro-qeveritare përhapin propagandën ruse, radhitet këtë vit në vendin e 91-të, duke pësuar rënien më të thellë (me 12 vende) në rajonin që përfshin Bashkimin Evropian dhe Ballkanin.
Maqedonia e Veriut (e radhitur në vendin e 38-të) dhe Mali i Zi (në vendin e 39) janë në grupin e vendeve me gjendje “pak a shumë të mirë”, ose të kënaqshme. Maqedonia e Veriut ka pasur një rritje me 19 vende nga viti i kaluar, ndërsa Mali i Zi një përmirësim me 24 vende.
Bosnja, e radhitur në vendin e 64 ka një rritje prej tre vendesh në krahasim me një vit më parë.
Hija e Luftës
Liria e shtypit në Evropë është eklipsuar nga lufta e Rusisë në Ukrainë. Kremlini ka krijuar një arsenal të ri mediatik kushtuar përhapjes së mesazhit të Moskës në territoret që ka marrë nën kontroll në jug të Ukrainës dhe ka marrë masa të pashembullta për të goditur median brenda Rusisë.
Censura sistematike dhe eksodi i detyruar i mediave të pavarura ruse dhe të huaja kanë krijuar hapësirë për shpërndarjen e propagandës së koordinuar nga media pro-qeveritare.
Terreni është bëri i favorshëm për një rritje të propagandës nga Rusia (164), e cila ka rënë edhe nëntë vende të tjera në Indeksin e vitit 2023, krahasuar me vendin e 155 para një viti.
Në një kohë rekord, Moska ka krijuar një arsenal të ri mediatik kushtuar përhapjes së mesazhit të Kremlinit në territoret që ka marrë nën kontroll në jug të Ukrainës, duke goditur ndërkohë më fort se kurrë më mediat e fundit të pavarura ruse, të cilat janë ndaluar, bllokuar ose shpallur “agjentë të huaj”.
Krimet e luftës në Ukrainë (e cila radhitet në vend të 79) kontribuan për t’i dhënë Rusisë një nga rezultatet më të ulëta.
Agresioni rus ekslipson gjithë rajonin, veçanërisht Bjellorusinë (në vendin e 157-të), që është tani nën ndikimin e plotë të Rusisë. Indeksi është ndikuar edhe nga një përkeqësim i ndjeshëm në situatën e lirisë së shtypit në Azinë Qendrore.
Lufta në Ukrainë ka prekur edhe Evropën Perëndimore, e cila shpesh përpiqet të gjejë një ekuilibër mes sigurisë dhe lirive. Disa vende kanë vendosur kufizime ndaj aktivitetit të gazetarisë me argumentin e “sigurisë kombëtare”.
Në Greqi (vendi i 107-të), përgjimi i gazetarëve nga agjencitë e zbulimit solli në shkeljen më të rëndë të lirisë së shtypit në Bashkimin Evropian në vitin 2022 dhe është kjo arsyeja që Greqia ka renditjen më të ulët të mes vendeve të BE-së në Indeksin e vitit 2023.
Gjithsesi Evropa, veçanërisht Bashkimi Evropian, është rajoni i botës ku është më e lehtë të jesh gazetar.
Gjendja e Lirisë së Shtypit në Botë
Indeksi Botëror i Lirisë së Shtypit i organizatës Gazetarët Pa Kufij, arrin në përfundimin se situata është “shumë e keqe” në 31 vende, “e keqe” në 42 vende, “problematike” në 55 dhe e “mirë” ose “mjaft mirë” në 52 vende. Kjo do të thotë se mjedisi për gazetarinë është i keq në shtatë nga dhjetë vende, dhe i kënaqshëm vetëm në tre nga dhjetë vende.
Norvegjia renditet e para për të shtatin vit radhazi. Por – në një zhvillim të pazakontë – Irlanda, një vend jo-nordik renditet i dyti, (me një rritje prej 4 vendesh), duke dalë para Danimarkës (që pasuar një rënie me një vend duke dalë në vendin e 3-të). Holanda (e 6-ta) është ngritur me 22 vende, duke u rikthyer në pozicionin që kishte në vitin 2021, përpara se të vritej gazetari i kronikës, Peter R. de Vries.
Ndryshime ka edhe mes vendeve me gjendjen më të rëndë për lirinë e shtypit. Tre vendet e fundit këtë vit janë të gjitha aziatike aziatike: Vietnami (178), për shkak të vënies në shënjestër të gazetarëve dhe komentuesve të pavarur; Kina (4 vende më poshtë, duke u radhitur e 179-ta), vendi që që ka burgosur numrin më të madh të gazetarëve dhe një nga eksportuesit më të mëdhenj të përmbajtjes propagandistike; dhe në vend të fundit (180) është Koreja e Veriut.
“Indeksi Botëror i Lirisë së Shtypit tregon një paqëndrueshmëri të madhe, me ngritje dhe rënie të mëdha dhe ndryshime të pashembullta , si rritja e Brazilit me 18 vende dhe rënia e Senegalit me 31 vende. Kjo paqëndrueshmëri është rezultat i një rritjeje të agresivitetit nga ana e autoriteteve në shumë vende dhe rritjes së sulmeve ndaj gazetarëve në mediat sociale dhe fizikisht. Paqëndrueshmëria është gjithashtu pasojë e shtimit të rritjes në industrinë e përhapjes së përmbajtjes së rreme, e cila prodhon dhe shpërndan dezinformata dhe ofron instrumentat për t’i prodhuar ato”, shprehet Sekretari i Përgjithshëm i Gazetarëve Pa Kufij, Christophe Deloire.
Shtetet e Bashkuara (të radhitura në vendin e 45-të) kanë rënë tre vende. Të anketuarit shprehën shqetësim për mjedisin për gazetarët (veçanërisht për kuadrin ligjor në nivel lokal dhe dhunën e përhapur) pavarësisht nga vullneti i mirë i administratës së presidentit Biden, sipas raportit. Vrasjet e dy gazetarëve Jeff German në shtator 2022 dhe Dylan Lyons, shkakuan rënien në renditje.
Brazili (92) u ngrit me 18 vende si rezultat i largimit të ish-presidentin Jair dhe zgjedhja e Lula da Silvës, duke paralajmëruar një përmirësim të situatës.
Turqia është mes tre vendeve ku situata është bërë nga “problematike” në “shumë e keqe”. Ajo është në vendin e 165, duke humbur 16 vende në krahasim me vitin e kaluar pasi sipas raportit administrata e presidentit Recep Tayyip Erdogan ka përshkallëzuar masat ndaj gazetarëve në prag të zgjedhjeve të planifikuara për 14 maj.
Irani është në vendin e 177-të për shkak të shtypjes së ashpër të protestave të shkaktuara nga vdekja e studentes Mahsa Amini në paraburgim nga policia. Disa nga rëniet më të thella të Indeksit 2023 kanë qenë në Afrikë.
Efektet e industrisë së përmbajtjes së rreme
Indeksi i vitit 2023 nxjerr në pah efektet e shpejta që ka pasur në lirinë e shtypit, industria e përmbajtjes së rreme në ekosistemin digjital. Në 118 vende (dy të tretat e 180 vendet e përfshira në Indeks), shumica e të anketuarve pohon se aktorët politikë në vendet e tyre ishin përfshirë shpesh ose sistematikisht në fushata masive dezinformuese ose propaganduese.
Raporti i organizatës Gazetarët Pa Kufij vë në dukjes se zbehja e dallimit mes së vërtetës dhe të rremes, reales apo artificiales, fakteve dhe të pavërtetave, po rrezikon të drejtën e informimit, duke dobësuar gazetarinë cilësore.
Sipas raportit, zhvillimi i jashtëzakonshëm i inteligjencës artificiale po shkakton edhe më shumë kaos në botën mediatike./VOA
Lajmet
BE: Çështjet e arsimit dhe shëndetësisë në veri të Kosovës të adresohen në dialog
Published
2 hours agoon
November 15, 2024By
UBTnewsBashkimi Evropian tha se po ndjek me kujdes zhvillimet në veri të Kosovës të lidhura me funksionimin e shërbimeve që mbështeten nga Serbia. Zëdhënësi i bllokut, Peter Stano, tha se këto çështje duhet të adresohen në kuadër të dialogut të Brukselit për normalizim të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë.
“Ne jemi duke ndjekur zhvillimet dhe jemi në dijeni për raportet për arrestimin e një drejtori serb të shkollës në Kosovë. Unë mund të rikujtoj se BE-ja ka qenë shumë, shumë e qartë se statusi dhe tranzicioni i disa shërbimeve të mbështetura nga Serbia, sidomos sistemi shkollor dhe edukativ, duhet të adresohen në dialogun e lehtësuar nga BE-ja, paralelisht me themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, që është obligim i kamotshëm i autoritetvee të Kosovës”, tha Stano, duke bërë thirrje për përmbajtje nga hapat e njëanshëm.
Qeveria e Kosovës, e udhëhequr nga Albin Kurti, ka ndërmarrë disa veprime në veri, që janë kritikuar nga faktori ndërkombëtar. Ekzekutivi kosovar ka ndaluar përdorimin e dinarit serb, ka mbyllur disa degë të postës serbe, si dhe institucione paralele, duke thënë se kanë cenuar kushtetutshmërinë e Kosovës.
Në shtator të këtij viti, ministri për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e Kosovës, Nenad Rashiq, i tha Radios Evropa e Lirë se institucionet arsimore dhe shëndetësore në veri, që funksionojnë sipas sistemit serb, aktualisht, nuk kërcënohen nga mbyllja e mundshme, por shtoi se serbët e Kosovës “duhet të jenë të gatshëm për një skenar që nuk do të na pëlqejë”.
“Hapat e njëanshëm që zvogëlojnë qasjen në këto shërbime, në shëndetësi apo shkollim, do të kishin efekt negativ në jetën e përditshme të njerëzve dhe në kushtet e jetës për serbët dhe komunitete tjera në Kosovë. Ky do të ishte dështim i Kosovës në respektimin e obligimeve nga procesi i integrimit të Kosovës”, tha Stano.
Duke u përgjigjur në pyetjet rreth kërcënimeve të Serbisë se mund të tërhiqet nga dialogu, Stano tha se dialogu është kusht si për Kosovën, ashtu edhe për Serbinë në procesin e integrimit në BE. Ai tha se nuk përparim në dialog, nuk do të ketë përparim as në procesin e integrimit.
“Dialogu i lehtësuar nga BE-ja bazohet në nevojën dhe gatishmërinë e të dyja palëve për të arritur një marrëveshje me ndihmë e BE-së. Kjo është diçka që palët kanë kërkuar dhe që është mbështetur nga BE-ja dhe nga Kombet e Bashkuara. Pra, ne do ta lehtësojmë dialogun për aq sa palët do të jenë në dialog dhe për aq sa ato do të jenë të interesuara për procesin e anëtarësimit në BE. Nëse nuk do të ketë dialog nuk do të ketë proces të integrimit”, tha Stano.
Kosova dhe Serbia zhvillojnë dialog në Bruksel që nga viti 2011. Procesi, i cili mbështetet nga Shtetet e Bashkuara, synon normalizimin e raporteve mes vendeve. Palët kanë arritur dhjetëra marrëveshje, por shumica nga to nuk janë zbatuar./REL/
Lajmet
Kuvendi me seancë të hënën, Osmani pritet tu adresohet deputetëve
Published
3 hours agoon
November 15, 2024By
UBTnewsKuvendi i Kosovës ka njoftuar se të hënën më 21 nëntor do të mbahet seancë plenare.
Në këtë seancë është paralajmëruar vetëm një pikë e rendit të ditës, “adresimi i Presidentes së Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani Sadriu, deputetëve të Kuvendit të Republikës të Kosovës”.
Kjo seancë është paralajmëruar të mbahet nga ora 09:30.
Lajmet
Kurti: Qeveria është për familjen, synojmë barazinë dhe nxitjen e punësimit
Published
3 hours agoon
November 15, 2024By
UBTnewsQeveria e Kosovës ka lansuar skemën për mbështetjen e punësimit për anëtarët e aftë për punë të familjeve përfituese nga pilotimi i reformës së asistencës sociale, duke subvencionuar 70 për qind të pagës së tyre për gjashtë muaj. Po ashtu, të njëjtit, nuk do të largohen automatikisht nga skema sociale.
Kryeministri Albin Kurti tha se kjo masë synon barazinë dhe nxitjen e punësimit.
“Në lansimin e projektit për reformën e asistencës sociale premtuam një program i cili synon barazinë dhe nxitjen e punësimit. Premtimin për reformë që pikësynim ka barazinë shoqërore e kemi realizuar duke hequr kriteret diskriminuese dhe duke prezantuar teste të reja të varfërisë. Si rezultat, në fillim të këtij muaji, 1824 familje në nevojë përfituan mbështetje financiare duke u bërë kështu pjesë e grupit të parë të përfituesve. Premtimin e dytë për nxitjen e punësimit po e realizojmë duke mos larguar automatikisht nga skema ata që punësohen, por duke inkurajuar dhe mbështetur integrimin e tyre në tregun e punës. Nëse në të kaluarën familjet me asistencë sociale punësimin e kanë parë si kërcënim për largim nga skema e asistencës sociale, sot duhet ta shohin si mundësi që të sigurojnë të ardhura të nevojshme për të mos pasur nevojën për skemën… Kjo realizohet në dy faza. Faza e parë përfshinë subvencionimin e 70 për qind të pagës së punëtorit për 6 muaj me radhë. Si mbështetje shtesë nëse punësimi vazhdon edhe për 6 muaj të tjerë punëdhënësi do të përfitojë gjithashtu një pagesë të njëhershme”, tha ai.
Ministri i Financave, Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati, tha se përmes kësaj skeme synohet inkurajimi i punësimit të anëtarëve të familjeve përfituese të asistencës sociale. Ai dha edhe detaje sa do të jetë subvencionimi i pagës për një punëtor për gjashtë muaj, si dhe shuma e tjetër për gjashtëmujorin e dytë.
“Ne inkurajojmë punësimin dhe ky është hapi i dytë. Të gjitha familjet që janë përfituese të skemës së asistencës sociale përmes këtij projekti e kanë obligim që të regjistrohen si punëkërkues në Agjencinë e Punësimit të gjithë ata persona që janë të aftë për punë. Persona nga 18 deri 64 vjet duhet të regjistrohen si punëkërkues në mënyrë që këshilltarët që i kemi këtu do të bëjnë ndërmjetësimin e punësimit për këta persona… Secilit biznes që angazhon të punësuarit nga kjo skemë për 6 muajt e parë i paguhet 70 për qind e pagës apo deri 350 subvencionim apo deri 500 euro paga bruto nëse e marrim si pagë. Kurse për gjashtë muajt e dytë, nëse vazhdon punësimi më tutje, është paraparë që në fund të periudhës së gjashtëmujorit të dytë të jepet edhe një 20 për qind i të gjitha pagave të gjashtë mujorit të dytë”, deklaroi Murati.
Drejtori i Bankës Botërore për Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut, Massimiliano Paolucci, tha se investimi në familjet me asistencë sociale nuk është vetëm një përgjegjësi morale, por edhe një strategji e qëndrueshme për secilin vend.
“Përmirësimi i cilësisë së jetës për njerëzit e Kosovës është një prioritet për Bankën Botërore. Parimet udhëzuese për të mbështetur Qeverinë e Kosovës dhe mbrojtjen e sistemit social është vendimtar për të arritur objektivat e përbashkëta. Ky program, i cili përfshin mbështetjen për familje me asistencë sociale dhe programet e punësimit, luan një rol esencial për të ndihmuar familjet kosovare që janë në krizë… Investime në sistemin e mbrojtjes sociale nuk është vetëm një përgjegjësi morale, por është një strategji e qëndrueshme dhe shëndetshme”, tha ai.
Lajmet
Federata rumune u tregon tifozëve se si të sillen në ndeshjen me Kosovën
Published
4 hours agoon
November 15, 2024By
UBTnewsFederata Rumune e Futbollit ka renditur rregullat e sjelljes për tifozët që do të ndjekin ndeshjen Rumani – Kosovë sonte në stadiumin “Arena Kombëtare”.
Shikuesit që do të ndjekin këtë lojë, në “Arenën Kombëtare”, janë të detyruar të sillen në përputhje me legjislacionin dhe rregullat e përcaktuara në këtë tekst. Shkelja e tyre mund të çojë në evakuimin e shkelësit nga brenda stadiumit, mund të shkaktojë zbatimin e ndalimit të hyrjes në arenat sportive në Rumani dhe mund të tërheqë – sipas rastit – përgjegjësi civile, disiplinore, kontravencionale ose penale.
Këto janë rregullat që duhet t’i respektojnë tifoët:
të respektojë rreptësisht masat e vendosura nga organizatorët dhe forcat e rendit.
të paraqesë, me hyrjen në arenë, dokumentet e hyrjes; me kërkesë të forcave të rendit/stjuardëve, ata janë të detyruar të paraqesin materialet reklamuese vizuale që gjenden në to.
të mos prezantojë në ambientet e arenës asnjë lloj mbishkrimi, embleme, pankarta, pankarta, postera ose mbështetje të tjera që përmbajnë tekste, shkronja, simbole, slogane, imazhe ose tekste;
lejohen vetëm flamujt e katër finalistëve/klubeve, flamuri kombëtar i Rumanisë me gjatësi maksimale 1 m dhe diametër maksimal 1 cm, si dhe banderola identiteti të fraksioneve.
për të mos futur apo vendosur shenja, për të mos brohoritur parulla me karakter politik.
t’i nënshtrohet kontrollit organik përmbledhës; refuzimi për t’u kontrolluar sjell ndalimin e hyrjes në stadium për atë ndeshje.
të mos hyjë në ambientet e stadiumit nën ndikimin e drogës dhe substancave psikotrope, në gjendje të dukshme të dehjes, të mos futë apo konsumojë pije alkoolike në stadium;
të mos pini duhan në tribuna; ndalimi vlen edhe për njerëzit që përdorin cigare elektronike. Pirja e duhanit lejohet vetëm në vendet e rregulluara posaçërisht në zonat tregtare/kioskat e dy tribunave dhe dy lëndinave.
të mos hedhin objekte të çdo lloji ose lëndë gërryese ose ndotëse mbi spektatorët, zyrtarët, lojtarët, forcat e rendit ose në drejtim të sipërfaqes së lojës.
të mos kryejë akte, akte ose gjeste të turpshme, të mos shqiptojë ose të këndojë fyerje, fjalë ose shprehje fyese ose vulgare, si dhe kërcënime të tjera të akteve të dhunës ndaj spektatorëve të tjerë, zyrtarëve, lojtarëve ose pronës së tyre; të mos këndojnë refrene fyese apo shpifëse.
të mos kërcënojë forcat e rendit me akte dhune.
të mos posedojnë fishekzjarrë ose materiale të tjera piroteknike që lëshojnë zjarr, tym ose gaz.
të mos provokojë apo marrë pjesë në skandale apo akte dhune që shkaktojnë vuajtje fizike, të mos bërtasë fyerje apo shprehje vulgare ndaj spektatorëve, zyrtarëve apo lojtarëve të tjerë.
të mos përfshihet në asnjë lloj diskriminimi racor, etnik apo fetar, të mos promovojë në asnjë mënyrë personat fajtorë për krime kundër paqes dhe njerëzimit apo ndjekës të ideologjisë fashiste.
BE: Çështjet e arsimit dhe shëndetësisë në veri të Kosovës të adresohen në dialog
Jetëgjatësia, shtoni 9 vjet të jetën suaj me vetëm një lëvizje
Kuvendi me seancë të hënën, Osmani pritet tu adresohet deputetëve
Kurti: Qeveria është për familjen, synojmë barazinë dhe nxitjen e punësimit
Studentët e Media dhe Komunikimit në UBT vizitojnë bibliotekën, radion dhe shtypshkronjën e kampusit për praktikën gazetareske
Federata rumune u tregon tifozëve se si të sillen në ndeshjen me Kosovën
FFK ka një njoftim të rëndësishëm për tifozët para ndeshje Rumani-Kosovë
Qeveritë e Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut caktojnë ditën për mbledhjen e përbashkët
Komuna e Prishtinës i reagon ashpër MKRS-së, dëmtoi hapësirat afër Teatrit Kombëtar
Të kërkuara
-
Bota2 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Lajmet3 months ago
Zgjedh Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT – Ferizaj dhe bëhuni liderët e së ardhmes
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë1 month ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman