Kuriozitete

I keni ditur këto fakte për Kullën Eiffel? E pesta do të ju befasojë

Published

on

Mund të jetë një ikonë e Parisit, por historia e Kullës Eifel nuk është aspak e qartë. Është quajtur çdo gjë, nga qesharake në thyerje rekord, dhe ka qenë shtëpia e apartamenteve sekrete dhe aksidenteve tragjike.

Në vazhdim mund t’i ndiqni dhjetë fakte interesante rreth Kullës Eiffel që disa mund të mos i keni ditur.

Ishte e diskutueshme – Kritikët bashkëkohorë e përshkruan dizajnin si “monstruoz”, “të padobishëm”, “qesharak” dhe një “kolona urrejtjeje prej llamarine me bulona”, një peticion zyrtar u nis për të provuar dhe ndaluar ndërtimin e tij. Arkitektët menduan se ishte fizikisht e pamundur të ndërtoni një strukturë të një lartësie të tillë.

Fillimisht ishte projektuar si hyrje – E ndërtuar për Panairin Botëror të 1889-ës, kulla ishte portë monumentale si Harku i Triomfit dhe ekspozitë për arkitekturën e re revolucionare me grila hekuri. Që atëherë ka gjetur vend në zemrat pariziane, është dëshmuar e dobishme si kullë komunikimi, deri tani ka zgjatur 113 vjet përtej datës së planifikuar të çmontimit.

Është lyer me ngjyra të ndryshme – Kulla Eiffel është e lyer në tre nuanca të ndryshme të kafesë, me nuancën më të errët në krye dhe më të hapur në fund. Hijezimi ka qëllim të kundërshtojë mjegullën atmosferike e të bëjë që struktura të shfaqet me ngjyrë uniforme nga lart poshtë. Në jetët e mëparshme, kulla dikur ishte lyer me të kuqe dhe të verdhë të ndezur.

Në dimër zvogëlohet – Moti i ftohtë bën që metali i kullës të tkurret, ndërsa nxehtësia e bën atë të zgjerohet. Dallimi në lartësinë e Kullës Eifel mund të jetë deri në 15 centimetra. Dhe po, edhe maja e Kullës mund të lëkundet nga era.

Ka një apartament sekret në krye – Arkitekti Gustave Eiffel kishte apartamentin e tij në majë të kullës për të kryer eksperimente e pritur mysafirë të shquar. Nuk ishte projektuar për të fjetur pasi nuk kishte shtrat. E mbyllur për vite me radhë, zyra është rikrijuar e është e hapur për publikun me turne.

Bërja e fotografive të kullës gjatë natës është e ndërlikuar – Dizajni i kullës është në domenin publik, ekrani i ndriçimit është i mbrojtur nga e drejta e autorit, që do të thotë se është e paligjshme shpërndarja komerciale e çdo fotografie të saj. Marrja e tyre nuk është e paligjshme, siç raportohet shpesh. Ligji francez mbetet pak i turbullt kur bëhet fjalë për publikimin e fotove, të themi, në burimin tuaj në Instagram.

Mund të jetë e rrezikshme

Kati i parë i Kullës ka qenë prej kohësh një magnet për guximtarët. Më 1912, Franz Reichelt u hodh për vdekje nga platforma ndërsa përpiqej të demonstronte një parashutë të veshur, ndërsa në vitin 1926 Léon Collot u përpoq të fluturonte avionin e tij nën harkun e katit të parë dhe u rrëzua.

Ka shumë kopje – Kulla Eifel ka prodhuar shumë kopje, duke përfshirë në Pakistan, Rusi dhe Las Vegas, ndërtesa më e hershme që mori frymëzim nga struktura ishte Kulla Blackpool. Ajo u ndërtua pesë vjet pas kushëririt të saj francez, kryetari i qytetit kërkoi diçka të ngjashme madhështore pranë bregdetit Lancashire.

Është një rekorde – Ashtu si Piramida e Madhe e Gizës, Empire State Building dhe Burj Khalifa, Kulla Eiffel dikur pretendonte dallimin e të qenit struktura më e lartë në botë – vetëm për t’u kapërcyer nga ndërtesa Chrysler në 1930. Megjithatë, në 1957 ajo kaloi kundërshtarin e saj të vjetër në Nju Jork pasi u shtuan direkët e radios. Në mars 2022, u rrit përsëri me gjashtë metra kur një antenë e re radioje u vendos në majë nga një helikopter. Ai tani qëndron në 330 metra lartësi pas shtimit të ri. Është atraksioni turistik më i vizituar me pagesë në botë – më shumë se 300 milionë njerëz kanë ngjitur majat e tij të çmendura që nga hapja, ose katër herë më shumë se popullsia e Francës sot.

Ka një zemër prej qelqi – Në vitin 2014, kulla doli nga një riparim për të shënuar 125 vjetorin, tipari më mbresëlënës i së cilës është një platformë e re xhami në katin e parë. Tani vizitorët mund të kërcejnë me nervozizëm teksa shikojnë radhët gjigante shumë më poshtë. /UBT News/

Aktualitet

Pse u takuan Trump e Putin në një bazë ushtarake amerikane në Alaskë? Ja çfarë fshihet pas këtij vendimi të pazakontë

Published

on

Takimi mes presidentit amerikan Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin u zhvillua në një vend që ka ngritur shumë pikëpyetje: baza ushtarake amerikane Joint Base Elmendorf-Richardson, në Anchorage, Alaska.

E vendosur në kufirin verior të qytetit më të populluar të Alaskës, kjo është baza më e madhe ushtarake në shtet, vend me rëndësi historike dhe strategjike.

Gjatë Luftës së Ftohtë, baza shërbente si pikë kyçe për mbrojtjen ajrore të SHBA-së dhe si një qendër komanduese për t’u përballur me çdo kërcënim të mundshëm nga Bashkimi Sovjetik.

Sipas zyrtarëve të Shtëpisë së Bardhë, arsyet e sigurisë ishin vendimtare në përzgjedhjen e kësaj baze si vendtakimi për liderët. Pozicioni i saj i izoluar, infrastruktura ushtarake e avancuar dhe kapacitetet për kontroll të perimetrit janë ndër faktorët që e bëjnë këtë vend ideal për bisedime të nivelit të lartë.

Trump e ka vizituar këtë bazë më parë, gjatë mandatit më vitin 2019, ku e quajti “vijën e parë të mbrojtjes së Amerikës” në “kufirin e fundit të vendit”.

Me një sipërfaqe prej 64,000 hektarësh, Joint Base Elmendorf-Richardson luan rol të rëndësishëm në gatishmërinë ushtarake të SHBA-së në Arktik.

Në kulmin e funksionit të saj, më 1957 baza strehonte 200 avionë luftarakë e përmbante rrjet të gjerë radarësh e sistemesh paralajmëruese të hershme.

Megjithëse vendi i takimit mund të duket i pazakontë për një ngjarje diplomatike, për autoritetet amerikane është vend strategjikisht i zgjedhur për të garantuar siguri maksimale, veçanërisht përballë historikut kompleks mes dy vendeve.

Continue Reading

Kuriozitete

Biblioteka Kombëtare e Kinës ekspozon dokumente të rralla të Luftës së Dytë Botërore

Published

on

Biblioteka Kombëtare e Kinës ka hapur një ekspozitë të veçantë kushtuar dokumenteve dhe materialeve historike nga Lufta e Rezistencës së Popullit Kundër Agresionit Japonez (1931-1945).

Ekspozita sjell tekste, artefakte, arkiva të dixhitalizuara dhe seanca interaktive, duke pasqyruar rezistencën e popullit kinez ndaj pushtuesve japonezë. Materialet e ekspozuara janë rezultat i një projekti të nisur në vitin 2012 për ruajtjen e arkivave nga periudha revolucionare.

Vizitorët mund të përdorin kode QR për të qasur në burime dixhitale mbi ngjarje kyçe, të krijojnë stema përkujtimore, materiale koleksioni dhe të lënë mesazhe në një mur të dedikuar.

Ekspozita, e cila do të qëndrojë e hapur deri më 15 tetor, zhvillohet edhe në shtatë biblioteka të tjera në provincat Hebei, Jiangsu, Zhejiang dhe Hubei. Sipas NLC-së, deri në korrik janë kataloguar e publikuar 2,714 vëllime me dokumente lufte nga Lufta e Dytë Botërore.

Continue Reading

Kuriozitete

Hulumtimi: Qentë mund të dallojnë njerëzit që ju trajtojnë keq

Published

on

Një studim i kryer në Japoni ka treguar se qentë janë shumë më intuitivë sesa mendohej më parë. Hulumtimi zbuloi se ata janë në gjendje të dallojnë njerëzit që tregohen të pasjellshëm ose mizorë ndaj pronarit të tyre dhe shpesh reagojnë me rezervë ose mosbesim ndaj tyre.

Studiuesit vunë re se qentë vëzhgojnë me kujdes ndërveprimet mes “prindit” të tyre njerëzor dhe të tjerëve, duke formuar një opinion emocional për secilin person bazuar në sjelljen e tij.

Ky zbulim tregon se qentë jo vetëm që ndjejnë emocionet, por edhe “gjykojnë” situatat shoqërore, duke reaguar sipas mënyrës se si trajtohet i zoti.

Hulumtimi shton gjithashtu se qentë mund të kuptojnë fjalët, të përjetojnë xhelozi dhe të krijojnë lidhje emocionale të thella me njerëzit e tyre të dashur.

Continue Reading

Kuriozitete

Cilat vende i kanë pagat minimale më të larta dhe më të ulëta në Evropë?

Published

on

Miliona punëtorë në gjithë BE-në vazhdojnë të fitojnë pagë minimale. Pragjet kanë për qëllim të sigurojnë një standard bazë jetese për punëtorët, megjithëse nivelet shpesh nuk kanë arritur të rriten me inflacionin.

Në një analizë të Euronews, i cili i referohet të dhënave të Eurostatit, që nga korriku i vitit 2025, paga minimale mujore para zbritjeve në BE varionte nga 551 euro në Bullgari në 2,704 euro në Luksemburg.

Kur përfshihen vendet kandidate për në BE, ku bën pjesë edhe Shqipëria, rezulton se Ukraina ka pagën minimale më të ulët, me vetëm 164 euro.

Pesë vende të BE-së; Italia, Danimarka, Suedia, Austria dhe Finlanda, nuk kanë fare pagë minimale kombëtare.

Edhe pse Luksemburgu renditet në krye dhe Ukraina në fund, kur rregullohet për fuqinë blerëse, si krahasohet paga minimale në të gjithë Evropën, vend pas vendi?

Siç tregon grafiku më poshtë, ka dallime të konsiderueshme në pagat minimale në të gjithë Evropën dhe Eurostati i grupon vendet në tre nivele page.

Euronews ka shtuar një kategori të katërt që grupon vendet me paga minimale nën 600 euro dhe përfshin vendet kandidate për në BE.

1- Grupi më i lartë: Mbi 1,500 €

Përveç Francës, e cila ofron 1,802 euro, të gjitha vendet e tjera në grupin më të lartë paguajnë mbi 2,000 euro në pagë minimale mujore. Përveç Luksemburgut, këto përfshijnë Irlandën (2,282 euro), Holandën (2,246 euro), Gjermaninë (2,161 euro) dhe Belgjikën (2,112 euro).

2- Grupi i mesëm: Midis 1,000 dhe 1,500 €

Disa vende në grupin e mesëm janë pak mbi pragun prej 1,000 eurosh.

3- Grupi i ulët: Midis 600 dhe 999 €

4-Grupi shumë i ulët: Nën 600 €

Disa vende, përfshirë një anëtar të BE-së, kanë paga minimale nën 600 euro. Ky grup më i ulët përbëhet kryesisht nga vendet kandidate për në BE. Ai përfshin Maqedoninë e Veriut (584 euro), Turqinë (558 euro), Bullgarinë (551 euro), Shqipërinë (408 euro), Moldavinë (285 euro) dhe Ukrainën (164 euro).

Pagat minimale pasqyrojnë ndarjen Lindje-Perëndim

Siç tregon harta më poshtë, ekziston një ndarje e fortë gjeografike në pagat minimale nominale në të gjithë Evropën. Kjo është më e dukshme midis Evropës Perëndimore dhe Lindore. Në përgjithësi, katër grupet e pagave pasqyrojnë rajone të ndryshme të BE-së.

Vendet në grupin më të lartë janë kryesisht në Evropën Perëndimore dhe Veriore. Grupi i mesëm përfshin disa vende nga Evropa Jugore dhe Qendrore. Grupet e ulëta dhe shumë të ulëta përbëhen kryesisht nga vendet e Evropës Lindore, Ballkanit dhe vendet kandidate për në BE.

 

Continue Reading

Të kërkuara