Kuriozitete

I fshehur nën rrënoja për më shumë se një shekull, zbulim i rrallë nga anija e Titanikut

Published

on

Pas më shumë se 100 vitesh nën ujë, një relike e rrallë nga Titaniku është restauruar.

Kjo pjesë e historisë, dikur e humbur në thellësitë e Atlantikut të Veriut, u zbulua me kujdes nga një ekip konservatorësh.

Gjerdani prej qelqi të zi, i zbuluar më 17 qershor 2025, në Ekspozitën Titanic: The Artifact në Orlando, shënon një moment të rëndësishëm për studiuesit dhe entuziastët e Titanikut.

I zbuluar në copa gjatë një ekspedite më 2000 në vendin e rrënojave, gjerdani mbeti i fshehur brenda rrënojave për më shumë se një shekull, forma mbeti mister. U gjet i mbështjellë me beton, masë e fortë dhe e ngurtë e formuar kur objekte të ndryshme në vendin e rrënimit u shkrinë nën një presion të jashtëzakonshëm dhe kushtet ekstreme të dyshemesë së oqeanit.

Ekipi hoqi betonimin, zbuluan gjerdanin e endur në mënyrë të ndërlikuar, të bërë nga rruaza tetëkëndëshe e në formë zemre prej qelqi të zi.

Rruazat, disa të vogla e delikate, të tjera më të mëdha dhe tërheqëse, zbuluan një dizajn të detajuar e kompleks që do të kishte humbur në kohë nëse artefakti nuk do të ishte gjetur. Gjerdani u gjet gjatë një ekspedite të vitit 2000 të udhëhequr nga RMS Titanic, Inc., e cila ka qenë në ballë të eksplorimit nënujor të Titanikut.  Pasi u gjet, gjerdani u konservua përmes një procesi pune të kujdesshëm, që përfshinte punë delikate manuale për të hequr me kujdes betonimin.

Ky proces u lejoi ekspertëve të gjurmonin çdo rruazë dhe fije rruaze, duke e shpëlarë gjerdanin copë pas cope derisa forma origjinale të zbulohej plotësisht.

Gjerdani prej qelqi të zi ekspozohet me krenari në Ekspozitën Titanic: The Artifact Exhibition Orlando, duke ofruar pamje të rrallë të jetës së atyre që dikur lundruan në anijen fatkeqe. Ekspozita, e hapur shtatë ditë të javës, u lejon vizitorëve ta përjetojnë nga afër këtë dhe objekte tjera të rikuperuara nga Titaniku.

Ky gjerdan, tani i restauruar, është më shumë sesa thjesht një bizhuteri. Është një simbol i jetëve dhe historive të humbura atë natë fatale të vitit 1912, duke ofruar një vështrim në të kaluarën që pak veta kanë pasur mundësinë ta shohin.

Kuriozitete

Arkeologët zbulojnë një varr mbretëror 5000-vjeçar që ndryshon historinë e Kinës së lashtë

Published

on

Arkeologët në Kinë kanë bërë një zbulim të jashtëzakonshëm këtë vjeshtë në rrënojat e Wangzhuang, në provincën Henan, ku kanë identifikuar një seri varresh antike – ndër to, varri M27, që besohet t’i ketë përkitur një mbreti parahistorik.

Sipas ekspertëve, madhësia e varrit, arkivolit dhe numri i madh i objekteve funerale tregojnë se ky vend mund të ketë qenë kryeqyteti i një mbretërie të lashtë, e lidhur me kulturën Dawenkou të periudhës  Neolitike (rreth viteve 4000–2600 p.e.s.).

Profesor Zhu Guanghua nga Capital Normal University, që drejtoi gërmimet, u shpreh për China Daily: “Zbulimi i fundit tregon se rrënojat e Wangzhuang nuk përfaqësojnë një vendbanim të zakonshëm, por një qendër politike dhe kulturore të një mbretërie parahistorike.”

Varri M27 është një nga më të mëdhenjtë e kohës, me gjatësi 4.5 metra e gjerësi 3.6 metra. Arkivoli prej druri ka dy shtresa, të brendshme dhe të jashtme, me sipërfaqe prej 17 metra katrorë.

Brenda u gjetën rreth 350 objekte funerale, përfshirë zbukurime, enë qeramike, mjete kockash dhe mbetje kafshësh.

Prania e nofullave të derrave, një simbol pasurie në atë kohë, tregon se i ndjeri ka pasur status të lartë shoqëror.

Objektet e zbuluara vijnë nga zona të ndryshme të Kinës së lashtë, përfshirë basenin e lumit Yangtze, çka dëshmon për shkëmbime të hershme kulturore dhe tregtare. Sipas Li Zinwei, zëvendësdrejtor i Institutit të Historisë së Lashtë në Akademinë Kineze të Shkencave Sociale, ky zbulim ofron dëshmi të rëndësishme për bashkimin kulturor midis rajoneve parahistorike të Kinës.

Disa prej objekteve funerale, si dhëmbët e dres së ujit dhe enët me gojë të ngushtë, tregojnë për rituale lokale dhe nivel të lartë zhvillimi në qeramikë, tipike për kulturën Dawenkou, e cila më vonë ndikoi në traditat rituale të dinastive kineze.

Varri tregon edhe shenja dëmtimi të qëllimshëm, që mund të jenë shkaktuar pak pas ndërtimit, ndoshta si akt hakmarrjeje nga rivalët.

Trupi i të ndjerit është pjesërisht i zhdukur, duke mbetur vetëm kockat e gishtërinjve të këmbës, ndërsa disa objekte ceremoniale janë thyer qëllimisht. Në total, arkeologët kanë zbuluar 45 varre të kulturës Dawenkou, që tregojnë ndarje të punës, strukturë shoqërore të zhvilluar e hierarki të qartë klasore, dëshmi të hershme të një shoqërie të organizuar dhe të pasur në Kinën parahistorike. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kuriozitete

Diamanti i rrallë i familjes Habsburg zbulon sekretin pas një shekulli

Published

on

Në vitin 1918, teksa Lufta e Parë Botërore po i afrohej fundit, Çharlsi I, Perandori i Austro-Hungarisë, kuptoi se perandoria po shkatërrohej dhe vendosi të zhvendoste thesaret e familjes Habsburg në Zvicër për t’i mbrojtur nga bolshevikët dhe anarkistët.

Ndër to ishte një diamant i rrallë prej 137 karatësh, në formë dardhe dhe ngjyrë të verdhë, që dikur i përkiste familjes Medici.

Për dekada, qarkulluan thashetheme se diamanti ishte humbur ose vjedhur.

Pasardhësit e Çharlsit I zbuluan se ai ishte ruajtur në kasafortë banke në Kanada që nga Lufta e Dytë Botërore.

Karl von Habsburg-Lothringen, nipi i Çharlsit, tregoi se vendndodhja e diamantit ishte ruajtur sekret nga Perandoresha Zita, bashkëshortja e Çharlsit, dhe u zbuluar vetëm pas 100 vjetësh.

Familja planifikon ta ekspozojë diamantin e bizhuteritë tjera në Kanada, si mirënjohje për vendin që i strehoi gjatë periudhave të vështira.

Ekspertët konfirmuan autenticitetin e diamantit dhe koleksioni përfshin edhe bizhuteri të tjera historike, duke ofruar një pasqyrë unike në historinë e dinastisë Habsburg. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Pse Boeing 737 nuk është më avioni më i përdorur në botë?

Published

on

Që nga vitet 1960, Boeing 737 ka qenë avioni komercial më popullor për fluturimet e shkurtra, duke shërbyer për shumë familje gjatë pushimeve.

Por tani Airbus A320 ka kaluar 737-n, duke u bërë modeli më i porositur në histori, sipas firmës së analizave ajrore Cirium, siç raporton Business Insider.

Së fundmi, linja ajrore me kosto të ulët nga Arabia Saudite, Flynas, ka porositur një A320 të ri, duke e çuar totalin e porosive në 12,260 avionë, duke tejkaluar 12,259 Boeing 737 të dorëzuar që nga viti 1967.

Ky është një sukses i madh për Airbus, i cili nisi prodhimin me modelin A300B1 në vitin 1972 dhe lançoi A320 në 1987, me teknologjinë inovative fly-by-wire. Në 2014, A320NEO u zhvillua me motorë më ekonomikë që reduktojnë karburantin deri në 15%.

Rënia e popullaritetit të Boeing 737 lidhet me problemet e 737 Max, përfshirë aksidente fatale si ato të Lion Air dhe Ethiopian Airlines në 2018, ku humbën jetën mbi 300 persona për shkak të sensorëve të defektuar.

Madje edhe një incident më i fundit me Alaska Airlines në janar 2024, ku dera e avionit shpërtheu pak minuta pas ngritjes, ka ndikuar në besueshmërinë e modelit.

Airbus dorëzoi 57 A320 vetëm në shtator, ndërsa Boeing mori 43 porosi për 737. Ky ndryshim tregon jo vetëm forcën në rritje të Airbus, por edhe sfidat që Boeing ka përjetuar me modelin Max, duke ndryshuar balancën e dominimit në tregun global të avionëve komercialë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Pas këtij artikulli, nuk do vendosni më asnjë unazë në gishtin e mesit

Published

on

Në shumë kultura, bizhuteritë nuk janë thjesht për bukuri, por lidhen me energji dhe planet.

Sipas astrologjisë vedike, çdo gisht përfaqëson një planet; gishtin e mesit e “mban” Saturni, planeti i disiplinës, përgjegjësisë dhe tensionit.

Kur vendos një unazë ari në gishtin e mesit, energjia e Diellit (pozitive, sukses dhe vetëbesim) përplaset me strukturën e hekurt të Saturnit, duke çuar sipas besimeve në: stres, vendime të vështira dhe ngecje financiare.

Për të ruajtur harmoninë:

  • Argjendi lidhet me Hënën dhe qetësinë emocionale, më i përshtatshëm për gishtin e vogël ose të unazës.
  • Bakri përfaqëson energjinë e Marsit, më mirë në gishtin tregues ose të vogël.
  • Çeliku dhe hekuri, të lidhura me Saturnin, janë ideale për gishtin e mesit.
  • Astrologët sugjerojnë që unazat e arta të vendosen në gishtin e unazës (dashuri, krijimtari) ose në gishtin tregues (sukses dhe bollëk).

Pra, nëse ndihesh i/e “i rënduar” emocionalisht dhe ke një unazë ari në gishtin e mesit, mund të provosh ta zhvendosësh. Stili mbetet i jotja, por energjia kërkon pak menaxhim. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara