Shëndet

​Hulumtimi: Forma më vdekjeprurëse e kancerit të lëkurës nuk është melanoma

Sipas hulumtimeve të reja, më shumë njerëz në mbarë botën vdesin nga kanceri i lëkurës jo-melanoma (NMSC) sesa nga melanoma.

Published

on

Kur përmendni kancerin e lëkurës, shumica e njerëzve mendojnë për melanomën – kancerin më vdekjeprurës të lëkurës. Të tjerët janë goxha të mirë, apo jo? Në fakt, jo. Sipas hulumtimeve të reja, më shumë njerëz në mbarë botën vdesin nga kanceri i lëkurës jo-melanoma (NMSC) sesa nga melanoma.

Shkencëtarët nga Spitali Universitar i Nicës në Francë analizuan të dhënat e pacientëve të mbledhura nga Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit (pjesë e Organizatës Botërore të Shëndetësisë). Ai tregoi se në vitin 2020, 57.000 njerëz vdiqën nga melanoma në botë, dhe 63.700 nga NMSC.

NMSC konsiderohet më pak serioze se llojet e tjera të kancerit, pasi nuk mbart një rrezik të lartë vdekjeje. Megjithatë, nëse një numër mjaft i madh njerëzish sëmuren nga ky lloj kanceri, atëherë ai mund të rezultojë në një numër të madh vdekjesh, shkruan The Conversation.

Ngjashmëritë dhe dallimet

Si melanoma ashtu edhe NMSC shoqërohen me ekspozimin ndaj rrezatimit ultravjollcë (UV), qoftë nga dielli ose nga shtretërit për rrezitje. Rrezatimi UV mund të shkaktojë mutacione që shkaktojnë kancer dhe nxisin zhvillimin e melanomës dhe NMSC. Gjatë dekadave të fundit, numri i rasteve të të dy llojeve të kancerit është rritur, ku shumica e të bardhëve janë prekur.

Megjithatë, melanoma dhe NMSC ndryshojnë në disa mënyra. Ndërsa UV është një faktor rreziku për të dy, NMSC lidhet më shumë me ekspozimin kronik gjatë gjithë jetës, duke shkaktuar që tumoret të zhvillohen shpesh në fytyrë dhe kokë.

Shumica e vdekjeve nga kanceri shkaktohen nga tumoret dytësore që formohen kur qelizat nga kanceri origjinal shkëputen dhe përhapen ose metastazojnë në zona të tjera të trupit. Kanceri i lëkurës nuk bën përjashtim.

Melanoma jep metastaza më të suksesshme

Procesi i metastazës është shumë sfidues për qelizat kancerogjene. Ata së pari duhet të pushtojnë indet përreth, më pas t’i mbijetojnë stresit të transportit përmes qarkullimit të gjakut përpara se të jenë në gjendje të krijojnë një koloni në një mjedis krejt të ndryshëm nga lëkura.

Qelizat e melanomës janë shumë më efikase në metastaza sesa qelizat NMSC. Për shembull, qelizat e melanomës ndajnë disa karakteristika me qelizat e trurit dhe për këtë arsye mund të përshtaten më lehtë me mjedisin e trurit dhe të formojnë tumore dytësore.

Nëse NMSC është më e vështirë për të shkaktuar tumore dytësore, atëherë pse ka më shumë vdekje sesa melanoma? Është çështje numrash. Në të gjithë botën, ne kemi të paktën 1.2 milionë raste të NMSC dhe 325.000 raste të melanomës çdo vit.

Shëndet

Sekreti bimor që ul sheqerin në gjak dhe frenon shtimin në peshë

Published

on

Një dietë e shëndetshme me bazë bimore mund të sjellë përfitime të mëdha për shëndetin, duke ulur kolesterolin, rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe të diabetit të tipit 2.

Një studim i ri mbi më shumë se 113,000 persona në Mbretërinë e Bashkuar zbuloi se këto përfitime shfaqen vetëm kur shmangen ushqimet e përpunuara dhe të pasura me sheqer.

Sipas analizës 12-vjeçare, personat që konsumonin më shumë fruta, perime dhe drithëra të plota kishin peshë më të ulët, kontroll më të mirë të sheqerit në gjak dhe rrezik më të vogël për diabet – madje edhe ata me predispozitë gjenetike.

Studiuesit theksojnë se një dietë bimore e shëndetshme përmirëson funksionin e mëlçisë e veshkave, gjë që ul rrezikun e diabetit të tipit 2.

Sipas ekspertëve, këto gjetje tregojnë se njerëzit me rrezik të lartë mund të mbrohen ndjeshëm përmes përzgjedhjes së ushqimeve të duhura. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

Debat në SHBA! Ekspertët heqin rekomandimin e hershëm për vaksinën e hepatitit B

Published

on

Një panel amerikan i këshilltarëve për vaksinat (ACIP) ka votuar për t’i dhënë fund rekomandimit që të gjithë të sapolindurit të marrin menjëherë vaksinën kundër hepatitit B, nëse nëna është negative për këtë virus.

Tani, vaksinimi do të vendoset rast pas rasti.

Vendimi vjen pasi sekretari i Shëndetësisë, Robert F. Kennedy Jr., zëvendësoi anëtarët e panelit me persona më kritik ndaj vaksinave.

Ekspertët paralajmërojnë se ky ndryshim mund të rrisë hezitimin ndaj vaksinimit dhe rasteve të infeksionit.

Disa anëtarë kundërshtuan propozimin që fëmijët të mos e marrin vaksinën para moshës dy muajsh.

Sidoqoftë, paneli vijon të rekomandojë vaksinim të menjëhershëm për foshnjat e lindura nga nëna që janë pozitive për hepatitin B. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Zgjohesh me kafe? Shëndeti yt thotë “ndalo!”

Published

on

Shqiptarët konsumojnë shumë kafe dhe një person pi mesatarisht 3.1 kg në vit.

Megjithëse zakonisht pihet në mëngjes, shumë njerëz e pijnë me stomak bosh – gjë që ekspertët e konsiderojnë të dëmshme.

Kafeja e konsumuar pa ngrënë rrit prodhimin e acidit në stomak, çka mund të shkaktojë irritim të mukozës, fryrje, inflamacion të zorrëve dhe probleme me tretjen.

Ajo rrit gjithashtu nivelin e kortizolit, duke e vënë trupin në stres dhe duke e bërë më të vështirë kthimin në gjendje normale.

Sipas ekspertëve, koha më e mirë për të pirë kafe është rreth një orë pas zgjimit, pasi të jetë konsumuar pak ushqim.

Nëse dikush e pi domosdoshmërisht me stomak bosh, rekomandohet të shtojë pak qumësht ose ta shoqërojë me një biskotë për të ulur efektet negative. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kujdes! Ja shenjat që tregojnë se po e teproni me karbohidrate

Published

on

Karbohidratet janë një nga burimet kryesore të energjisë për trupin.

Edhe pse disa njerëz përpiqen t’i eliminojnë plotësisht nga dieta, ato mbeten thelbësore për funksionimin e duhur të organizmit.

Çelësi qëndron në zgjedhjen e burimeve të cilësisë dhe konsumimin në mënyrë të moderuar.

Burime të shëndetshme të karbohidrateve

Karbohidratet komplekse, si tërshëra, drithërat e plota, patatet dhe bishtajoret, ofrojnë energji të qëndrueshme, ndihmojnë në ndjesinë e ngopjes dhe mbështesin shëndetin e sistemit tretës. Ekuilibri është kyç – asnjë ushqim nuk duhet konsumuar në tepri.

Simptomat e konsumit të tepërt të karbohidrateve

Fryrje: Konsumi i tepruar, veçanërisht i karbohidrateve të rafinuara si buka e bardhë, makaronat dhe ëmbëlsirat, ngadalësojnë tretjen e shkaktojnë ndjesi fryrjeje.

Shtim në peshë: Ushqimet me karbohidrat shoqërohen me yndyrna shtesë, gjë që rrit marrjen e kalorive e çon në shtim në peshë, edhe kur zgjidhen burime relativisht të shëndetshme.

Shfaqja e akneve: Marrja e tepërt e sheqerit dhe karbohidrateve ndikon në lëkurë e rrit shfaqjen e akneve, veçanërisht në pjesën e poshtme të fytyrës. Reduktimi i këtyre ushqimeve mund të përmirësojë gjendjen e lëkurës.

Probleme me gjumin: Konsumi i lartë i karbohidrateve në mbrëmje mund ta bëjë më të vështirë të biesh në gjumë, pasi trupi fokusohet në përpunimin e sheqerit në vend që të përgatitet për pushim.

Lodhje e vazhdueshme: Sasi të mëdha karbohidratesh shkaktojnë rritje të papritur të sheqerit në gjak, pasuar nga rënie e shpejtë, gjë që mund të çojë në lodhje, dhimbje koke dhe ndjenjën e “mjegullës në tru”.

Kombinimi i karbohidrateve me proteina dhe yndyrna të shëndetshme ndihmon në ruajtjen e energjisë së qëndrueshme gjatë ditës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara