Kulturë

Historia e Shën Valentinit

Published

on

14 shkurti njihet si Dita e të Dashuruarve, ku përveç dashurisë këtë ditë e bëjnë të veçantë edhe dhuratat që partnerët i shkëmbejnë me njëri-tjetrin.

Lulet, bizhuteritë e ndryshme, çokollatat, kartolinat janë disa nga dhuratat që qytetarëve të Kosovës u pëlqejnë që t’iu dhurojnë të dashurve të tyre me rastin e 14 shkurtit.

Dita e të Dashuruarve apo që njihet ndryshe si Shën Valentini, ka marrë emrin nga një shenjtor i famshëm, por ka shumë histori sa i përket asaj se kush ishte ai. Kryesisht besohet se Shën Valentini kishte qenë prift nga Roma, gjatë shekullit të tretë.

Perandori Klaudius II, atëkohë e kishte ndaluar martesën sepse kishte menduar se meshkujt e martuar janë ushtarë të dobët. Por Valentini kishte besuar se ai rregull është i padrejtë, dhe i kishte thyer rregullat duke i martuar çiftet fshehtazi.

Kur Klaudiusi e kishte kuptuar, ai e kishte burgosur Valentinin dhe e kishte dënuar me burg të përjetshëm.

Në burg, Valentini kishte rënë në dashuri me vajzën e rojtarit të burgut dhe kur ishte dërguar për t’u pushkatuar më 14 shkurt, i kishte dërguar asaj një letër me nënshkrimin “nga Valentini yt”!

Si ka filluar Dita e Shën Valentinit?

Dita e Shën Valentinit është traditë mjaft e vjetër, dhe besohet se ka origjinën nga një festival romak.

Romakët e kishin pasur një festival të quajtur Lupercalia në mes të muajit shkurt – zyrtarisht në fillim të pranverës së tyre.

Besohet se si pjesë e kremtimeve të ndryshme, djemtë kishin tërhequr emra të vajzave nga një kuti. Pastaj me vajzën të cilës ia kishin tërhequr emrin nga kutia ishin sjellë si çift gjatë festivalit dhe ndonjëherë edhe kishin përfunduar me martesë.

Më vonë, kisha kishte vendosur ta shndërronte këtë festival në festë krishtere dhe kishte vendosur ta përdorte edhe për ta rikujtuar Shën Valentinin.

Gradualisht, emri i Shën Valentinit kishte filluar të përdorej nga njerëzit për t’ia shprehur ndjenjat e dashurisë personit që e dashuronin. Në Kosovë Shën Valentini ka filluar që të festohet pas vitit 1999.

Kulturë

Piktura e Picasso-s bëhet pjesë e një fushate bamirësie që synon 12 milionë euro

Published

on

Një vepër e rrallë e Pablo Picasso-s, që paraqet muzën dhe artisten Dora Maar, po bëhet e disponueshme për publikun përmes një shorteu ndërkombëtar me qëllim bamirësie.

Iniciativa synon të mbledhë 12 milionë euro për kërkimet mbi sëmundjen e Alzheimerit.

Përmes këtij shorteu unik, secili pjesëmarrës mund të blejë një biletë për vetëm 100 euro, duke fituar mundësinë për të bërë të vetën një pikturë të vlerësuar rreth 1 milion euro, rast i jashtëzakonshëm për koleksionistët dhe adhuruesit e artit.

Si zhvillohet shorteu?

Në shitje janë vënë 120,000 bileta, që nga dita e martë.

Shorteu do të mbahet në Christie’s, Paris, më 14 prill 2026.

Fituesi do të shpallet gjatë një ceremonie të veçantë të organizuar nga kjo shtëpi prestigjioze ankandesh.

Detaje mbi veprën

Piktura është një guash në letër e 1941, me titullin “Koka e një Gruaje”, realizuar në një nga periudhat më intensive krijuese të Picasso-s, kur Dora Maar kishte një rol të rëndësishëm në jetën e tij personale dhe artistike.

Vepra ka një histori të pasur pronësie:

Mbajtur për shumë vite nga familja Picasso

Përfshirë më pas në një koleksion privat

Ekspozuar dhe qarkulluar në tregun e artit në New York dhe Zürich

Tani vihet për herë të parë në dispozicion të publikut nëpërmjet një shorteu

Të ardhurat e mbledhura do t’i dedikohen Fondacionit të Kërkimeve mbi Alzheimerin, për të mbështetur projektet shkencore në Francë dhe vende të tjera, me synimin të avancohen studimet rreth kësaj sëmundjeje që prek miliona njerëz në mbarë botën.

Kjo nismë shihet si ndërthurje e fuqishme mes artit, filantropisë dhe sensibilizimit global, duke krijuar një mundësi të rrallë që një vepër e Picasso-s të përfundojë në duart e një fituesi të vetëm me fat. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Korça autonome në fokus, hapet ekspozita me dokumente dhe objekte të veçanta historike

Published

on

Një ekspozitë unike me materiale nga periudha e krijimit të Krahinës Autonome të Korçës është çelur nga Shoqata e Koleksionistëve të Korçës në bashkëpunim me Shoqatën e Koleksionistëve të Shqipërisë, e mbështetur nga RTSH Korça.

Koleksionisti Mirgen Shamblli flet për foto historike, dokumente të kohës, por edhe pulla postare të kësaj periudhe.

“Është një ekspozitë fotografike, pullat e taksës dhe materiale dokumentare që tregojnë ngjarje të ndryshme të asaj kohe”, tha Shamblli.

Julian Demeti, kryetar i Shoqatës së Koleksionistëve të Shqipërisë, ka sjellë një koleksion të rrallë me kartëmonedha të kohës së Krahinës Autonome të Korçës, duke e prezantuar për publikun korçar.

“Unë kam sjellë kornizë me kartëmonedha të qeverisë së Krahinës së Korçës. Disa nga seritë ku janë kartëmonedhat e Shqipërisë vetëqeveritare”, tha Demeti.

Ekspozita ka pasqyruar një nga kapitujt më të rëndësishëm të historisë së qytetit, në një atmosferë të mbushur me histori, kuriozitet dhe emocion, ndërsa vizitorët panë nga afër dëshmi të një periudhe që ka lënë gjurmë të thella në identitetin korçar./atsh/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Teuta dhe Tara Krasniqi së bashku në një rol unik në filmin “Parku i Dorës”

Published

on

Filmi më i ri artistik “Parku i Dorës”, me regji të Sabidin Aliut, do të ketë premierën më 11 dhjetor në Shkup, duke shënuar një moment të rëndësishëm për kinematografinë vendore.

Posteri zyrtar i publikuar tregon një dramë emocionale, të ngrohtë, e fokusuar te marrëdhëniet njerëzore, dhimbja dhe rimëkëmbja.

Një veçori që e bën këtë premierë edhe më të veçantë është pjesëmarrja e aktores së njohur Teuta Krasniqi, e cila për herë të parë luan në një film së bashku me vajzën e saj, Tara Krasniqi Muharremi.

Ky bashkëpunim unik nënë-bijë ngjall kureshtje të madhe tek publiku dhe krijon një dimension emocional të thellë në rrëfimin e filmit.

Në poster shfaqen edhe emra të tjerë të kastës, përfshirë Shkëlqim Islami, duke paralajmëruar një performancë të fuqishme të ansamblit.

Produksioni është realizuar nga Vizioni Plus Production, ndërsa tema dhe atmosfera e filmit premtojnë një histori të ndjeshme dhe artistikisht të përpunuar me kujdes.

Pas premierës në Shkup, “Parku i Dorës” pritet të shfaqet në të gjitha kinematë, duke u bërë një nga projektet më të komentuar të fundvitit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Nobeli i Paqes shkon për Maria Corina Machado-n, por karrigia e saj në ceremoni mbetet bosh

Published

on

Liderja e opozitës venezueliane, Maria Corina Machado, e cila u shpall fituese e çmimit Nobel për Paqen për vitin 2025, nuk mori pjesë personalisht në ceremoninë e sotme të dorëzimit të medaljes.

Në emër të saj, medaljen dhe certifikatën prestigjioze të Nobelit e mori Ana Corina Sosa Machado, gjatë ceremonisë në bashkinë e Oslos.

Komiteti Norvegjez i Nobelit njoftoi në tetor se kishte zgjedhur Machadon për këtë çmim për angazhimin për të drejtat demokratike të popullit venezuelian, të cilit ia dedikoi këtë nderim.

Machado, e cila jeton në fshehtësi, është një kundërshtare e vendosur e presidentit autoritar të Venezuelës, Nicolas Maduro.

Për javë të tëra kishte pasur pasiguri nëse ajo do të mund të udhëtonte në mënyrë të sigurt për të marrë pjesë në ceremoninë në Oslo, që tradicionalisht zhvillohet më 10 dhjetor, përvjetori i vdekjes së Alfred Nobel, shpikësit suedez të dinamitit dhe themeluesit të çmimeve.

Instituti Nobel njoftoi në mëngjes se Machado nuk do të merrte pjesë, më pas u tha se pritet gjithsesi të mbërrijë në Oslo.

Në një intervistë të publikuar pak para fillimit të ceremonisë në llogarinë zyrtare të Nobelit në X, Machado konfirmoi se ishte rrugës për në Norvegji. Duke bërë këtë udhëtim, 58-vjeçarja rrezikon pasoja serioze pas kthimit në vendin e saj.

Prokuroria publike e kërcënoi se mund ta konsideronte Machadon si të arratisur nëse largohet nga vendi për shkak të hetimeve të ndryshme kundër saj. Ajo mund të përballet me arrestim ose ndalim të udhëtimit, gjë që ka pasoja për lëvizjen opozitare. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara