Kulturë

Historia e Prishtinës në ekran: ‘Trembelat’ zbulojnë arkivin e lashtë të qytetit në platformën ‘Prishtina në Histori’

Published

on

Në një kthesë epoke në ruajtjen dhe eksplorimin e trashëgimisë historike të qytetit, Prishtina po shkëlqen në sferën digjitale. Një platformë e re e quajtur “Prishtina në Histori” është zbuluar nga “Trembelat”, e cila prezanton një thesar të pasur të dokumenteve të shekujve për Prishtinën, duke filluar që nga periudha e hershme e shekullit të 13-të.

Përhapja e lajmit u bë përmes një deklarate për media nga “Trembelat”, duke bërë të ditur se ky projekt i shquar, i quajtur edhe “qerthulli”, është një arkiv digjital i teksteve, hartave, gravurave, fotove dhe punimeve që lidhen me historinë e Prishtinës, duke mbuluar periudhën nga fundi i shekullit të 13-të deri në fillimin e shekullit të XX-të.

Në një hap tjetër të rëndësishëm, Arkivi i Prishtinës, i përfshirë në strukturën e Komunës së Prishtinës, ka sjellë në dritë rreth 38 mijë e 598 dokumente osmane, duke hedhur dritë mbi historinë e qytetit prej shekullit të 15-të deri në shekullin e 20-të. Shumica e këtyre dokumenteve, sipas “Trembelave”, janë të panjohura për publikun dhe ofrojnë një pasqyrë të re dhe të pasur të kohës së kaluar të Prishtinës. Megjithëkëtë, një tjetër aspekt i rëndësishëm është fakti se shumë studime të bazuar në arkiva të tjera si ato të Romës, Venedikut dhe Dubrovnikut, mbeten ende të padisponueshme për publikun mbarëkombëtar, duke mbajtur thesin e pasur të njohurive vetëm për një grup të privilegjuar specialistësh.

Platforma “Prishtina në Histori” synon të bëjë të qasshme për publikun të gjerë njohuritë dhe burimet rreth historisë së qytetit. Yll Rugova, redaktor i kësaj platforme në editorialin e postuar në këtë platformë vë në theks se “Prishtina në Histori”, nuk është thjesht një revistë shkencore online ose një faqe promovimi për turizmin, por një hibrid i veçantë që përfaqëson një mënyrë inovative për të përjetuar kulturën dhe historinë.”

Rugova poashtu thotë se platforma “nuk është revistë shkencore online, as nuk është faqe e promovimit të turizmit të qytetit, qysh zakonisht zhvillohen për qytete të ndryshme. Platforma mund të ketë ndonjë ngjashmëri me formatin e muzeve online, që janë zhvilluar dekadat e fundit, por megjithatë nuk mund të konsiderohet e tillë”.

Ky projekt frymëzon optimizëm në komunitetin e kulturës dhe historisë, duke krijuar një mostër të njohurive të pasur për të gjithë ata që duan të shfaqin interes për rrënjët dhe identitetin e Prishtinës. Me mbështetjen e Komunës së Prishtinës dhe partneritetin e ngushtë me Arkivin e Prishtinës, Trembelat ka shënuar një hap të rëndësishëm drejt avancimit të qasjes dhe kujtesës historike në epokën digjitale. /UBTNews/

D.E

Libra

Sot publikohet dhe promovohet kompleti i veprave të Xhemail Mustafës

Published

on

Të hënën, më 1 dhjetor 2025, në orën 12:00, në Bibliotekën e Qytetit “Hivzi Sulejmani” në Prishtinë do të promovohet kompleti me pesë vepra të Xhemail Mustafës.

Në këtë botim përfshihen librat “Një lutje për Prishtinën”, “Mrekullia e shkrimit”, “Metafora e absurdit”, “Trumfi i mendjes” dhe “Iluzionet e politikës”.

Ky botim sjell para publikut një thesar të rrallë të shkrimeve kritike, eseistike dhe publicistike të autorit, të cilat po publikohen nga Pen Qendra e Kosovës. Shkrimet e Mustafës dëshmojnë vlerën e tij intelektuale dhe dimensionin e gjerë të krijimtarisë së tij.

Xhemail Mustafa (23 gusht 1953 – 23 nëntor 2000), gazetar, publicist, kritik, eseist dhe politikan, ishte një ndër intelektualët e shquar të letërsisë, kulturës dhe jetës publike në Kosovë nga vitet 1970 deri në vitin 2000.

Ai u vra në Prishtinën e porsaçliruar dhe vrasja e tij ende mbetet e pandriçuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Dy lidere të Kosovës pjesë e ekspozitës globale të fotografisë për gratë dhe paqen

Published

on

Dy promovuese të shquara të paqes në Kosovë, ish-presidentja Atifete Jahjaga dhe Gordana Gjoriq, janë pjesë e ekspozitës globale të fotografisë të UNMIK-ut, e cila shënon fillimin e 16 Ditëve të Aktivizmit kundër Dhunës me Bazë Gjinore.

Ekspozita promovon rolin jetik të grave në paqe, mbrojtjen e të drejtave të grave dhe siguri, duke fokusuar agjendën Gratë, Paqja dhe Siguria (WPS).

Zëvendës Përfaqësuesi Special i OKB-së, Milbert Dongjoon Shin, theksoi se siguria dhe përfshirja e grave janë thelbësore për shoqëri të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse.

Fotoreporterja Laura Hasani realizoi portretet e liderëve kosovarë për të nxjerrë në pah rolin e grave në ndërtimin e paqes dhe ndryshimin pozitiv në komunitete.

Ekspozita, e lansuar në New York në qershor 2025 për 25-vjetorin e Rezolutës 1325 të OKB-së, shfaqet në Kosovë në Bulevardin Nënë Terezë, Prishtinë, nga 25 Nëntori deri më 10 Dhjetor, në kuadër të bashkëpunimit të OKB-së me UN Women dhe Fondacionin Elsie Initiative Fund. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Si t’i bëni peshqirët sërish të butë me një produkt krejt natyral?

Published

on

Peshqirët me kalimin e kohës ashpërsohen sepse shumica e njerëzve i lajnë gabim.

Përdorimi i shpeshtë i zbutësit krijon shtresë yndyrore mbi fibra, e cila mbledh sapun e baktere dhe i bën peshqirët të ngurtë dhe jo thithës.

Ekspertët e Secret Linen Store rekomandojnë një zgjidhje të thjeshtë dhe të lirë: uthullën e bardhë. Mjafton të shtoni 250 ml uthull së bashku me detergjentin dhe ta vendosni direkt në daullen e lavatriçes para ciklit të larjes. Aroma e uthullës zhduket gjatë shpëlarjes.

Uthulla e bardhë është një pastrues natyral që zbërthen mbetjet yndyrore dhe heq shtresën e krijuar nga zbutësi i rrobave. Ajo eliminon mikrobet dhe mykun, duke i lënë peshqirët më të butë, më thithës dhe më të freskët.

Mund ta përdorni të vetme: lani peshqirët në ujë të nxehtë vetëm me uthull, nëse doni bëni një cikël të dytë me detergjent (pa zbutës).

Pas larjes, tundi peshqirët mirë dhe thajini në tharëse me temperaturë të ulët ose varini për t’u tharë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Biblioteka Kombëtare e Kosovës hap “Koha e shndërrimit: Kosova 1968–1981, dokumente dhe dëshmi”

Published

on

Në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës u hap ekspozita dokumentare “Koha e shndërrimit: Kosova 1968–1981 dokumente dhe dëshmi”, e organizuar nga Agjencia Shtetërore e Arkivave të Kosovës, me rastin e Festës së Flamurit.

Ekspozita paraqet një përzgjedhje të pasur dokumentesh arkivore që hedhin dritë mbi një periudhë kyçe të historisë së Kosovës, ku ndryshimet shoqërore dhe kërkesat për të drejta u shprehën me vendosmëri dhe qartësi.

Hapjen e ekspozitës e bëri U.D. Drejtori Ekzekutiv i ASHAK-ut, Bekim Aliu, i cili theksoi rëndësinë historike të viteve 1968–1981 e nënvizoi se dokumentet e ekspozitës “na ndihmojnë ta shohim veten më qartë”, duke ofruar pasqyrë të sinqertë të transformimeve të asaj periudhe.

Ngjarja u nderua me pjesëmarrjen e Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, i cili përgëzoi punën e ASHAK-ut, e cilësoi periudhën 1968–1981 si “vite kyçe e shndërruese në historinë politike e kombëtare”, një kohë që formësoi një gjeneratë të re me ideale të qarta dhe guxim qytetar.

Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare, Blerina Rogova Gaxha, theksoi rëndësinë e ruajtjes së dokumenteve dhe kujtesës historike:

“Biblioteka Kombëtare mbetet vendi ku dokumentet marrin zë dhe historia rigjen kuptimin e saj. Kjo ekspozitë na rikujton se e kaluara nuk është vetëm për t’u ruajtur, por për t’u kuptuar dhe për t’u përdorur si themel në ndërtimin e të ardhmes.”

Ekspozita përfshin dokumente të rralla, materiale arkivore dhe fotografi që ilustrojnë transformimet shoqërore, politike dhe kulturore të viteve 1968–1981, një periudhë kur qytetarët e Kosovës shprehën aspiratat e tyre për barazi, dinjitet dhe identitet kombëtar.

Kjo ekspozitë ofron udhëtim në të shkuarën e vendit, duke reflektuar mbi sfidat, idealet dhe guximin qytetar që kanë formësuar historinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara