Kuriozitete
Historia e njeriut më të pasur të të gjitha kohërave
Mansa Musa ishte ish-sundimtar i Perandorisë Mali në Afrikën Perëndimore.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiBiznismenët Elon Musk dhe Jeff Bezor janë në ‘luftë’ për titullin “Njeriu më i pasur në botë”. Megjithatë, nëse marrim parasysh historinë, ndikimi i tyre zbehet nëse krahasohen me njeriun më të pasur të të gjitha kohërave – mbretin afrikan i quajtur Mansa Musa. Ai ishte ish-sundimtar i Perandorisë Mali në Afrikën Perëndimore.
Musa I u lind në vitin 1280. Ai e mori titullin “Mansa” (që e ka kuptimin “sulltan” apo “sundimtar” në gjuhën mandinka), pasi mori fronin në vitin 1312. Ai erdhi në pushtet pasi paraardhësi i tij dhe vëllai, Mansa Abu-Bakr, abdikoi të shkonte në një ekspeditë rreth Oqeanit Atlantik – një udhëtim nga i cili nuk u kthye më kurrë.
Perandoria e Malit u zgjerua nën sundimin e tij dhe shtrihej 2 mijë milje nga Oqeani Atlantik deri në kufijtë e sotëm të Nigerit.
Ishte një nga perandoritë më të mëdha në Afrikën Perëndimore. Gjuha dhe ligjet ndikuan në kulturën aktuale të vendit.
Pasuria e perandorit Mansa Musa erdhi nga burimet natyrore të regjionit, të cilat ishin ari dhe kripa.
Në shekullin e 14-të, Perandoria e Malit kishte gati gjysmën e arit në botë. Dhe pothuajse çdo pjesë i takonte perandorit Mansa Musa. Siç deklaroi një specialist, perandori i Malit kishte qasje të pakufizuar në burimet më të çmuara të kohës. Edhe qendrat tjera tregtare ishin të vendosura në territorin e sundimtarit Mansa Musa, kështu që ai krijoi të ardhura edhe nga ato biznese.
Pasuria e tij neto është 400 miliardë dollarë. Një profesor i tha BBC-së në një intervistë se “rrëfimet bashkëkohore rreth pasurisë së Musait do t’ju lënë pa frymë sa është pothuajse e pamundur të kuptosh se sa i pasur dhe i fuqishëm ishte ai me të vërtetë”.
Mansa Musa ishte edhe filantropist. Sipas rrëfimeve historike, Mansa Musa u dha ar njerëzve të varfër që takoi gjatë rrugëtimit të tij dhe gjithashtu tregtoi arin për suvenire kur kaloi nëpër Kajro dhe Medinë.
Historiani i lashtë Al-Umari shkroi për bisedën e tij me një emir nga Kajro, i cili takoi Mansa Musa-n. Ai tha se mbreti afrikan zgjodhi të fliste përmes një përkthyesi, ndonëse edhe vetë e fliste rrjedhshëm gjuhën arabe./UBTNews
Kuriozitete
Parashikimet rrëqethëse të Simpsons për vitin 2025
Published
1 week agoon
January 14, 2025Seriali i animuar “The Simpsons” ka fituar famë për parashikimet e tij të çuditshme, disa prej të cilave janë realizuar me saktësi. Ky film vizatimor ka parashikuar ngjarje të rëndësishme që kanë ndodhur në realitet, duke përfshirë zhvillime politike, teknologjike dhe shoqërore.
Pas suksesit të disa prej këtyre parashikimeve, ka lindur pyetja nëse parashikimet për vitin 2025 do të realizohen gjithashtu.
Një nga parashikimet më të frikshme të “The Simpsons” është fundi i botës. Në një episod, Homeri Simpson mendon se fundi i botës është afër dhe fillon të paralajmërojë njerëzit, duke bërë disa vëzhgime të frikshme, si “yjet që bien nga qielli” dhe “fundi është afër”.
Në fillim, ato dukeshin të pabesueshme, por disa prej tyre fillojnë të realizohen. Homeri ngjitet në parajsë dhe lutet për të shpëtuar familjen e tij, duke biseduar me Zotin, që e pranon dhe e zhbën rrezikun.
Tjetër parashikim shqetësues është Lufta e Tretë Botërore. Ky parashikim është bërë që më 1987, kur u transmetua episodi ku Homeri i thotë familjes se Lufta e Tretë Botërore ka nisur dhe i detyron të hyjnë në strehimore për t’u mbrojtur nga bombat. Bart e zgjon Homerin dhe i thotë se bota po merr fund. Ata shkojnë në strehimin antiaerian dhe Bart mbyll Homerin, duke e lënë aty për të kaluar natën.
Një tjetër parashikim që duket më fantastik është apokalipsi zombie. Në një episod të vitit 2009, Springfield përballet me një shpërthim mumjesh, i shkaktuar nga një hamburger i bërë nga mish bagëtish që kanë ngrënë mish të tjerë. Ky hamburger i kthen njerëzit në zombie, dhe qyteti pushtohet pas 28 ditësh. Bart është imun ndaj virusit, dhe njerëzit besojnë se ngrënia e Bart do t’i shpëtojë ata.
Edhe pse është e mundur që asnjë nga këto parashikime të mos realizohet, është e rëndësishme të kujtojmë se “The Simpsons” parashikuan Presidencën e Donald Trumpit që në vitin 2000. Kjo tregon se gjithçka është e mundur dhe disa nga parashikimet për vitin 2025 mund të realizohen gjithashtu. /UBT News/
Bota
Murgesha braziliane adhuruese e futbollit bëhet personi më i vjetër i gjallë në botë me afro 117 vjet
Published
2 weeks agoon
January 6, 2025By
UBT NEWSNë qytetin jugor të Porto Alegres, Brazili, një grua e jashtëzakonshme feston një arritje që sfidon ligjet e natyrës dhe të kohës. Motra Inah Canabarro, një murgeshë me dashuri të madhe për futbollin dhe një personalitet të ngrohtë, është konfirmuar si personi më i vjetër i gjallë në botë, duke mbushur së shpejti afro 117 vite jetë.
Një histori e mbijetesës dhe e devotshmërisë
E lindur më 8 qershor 1908 (ose ndoshta më 27 maj, sipas një moskoherence të regjistrimeve të hershme), Inah Canabarro u rrit në një familje të madhe në Brazilin jugor. Historia e saj është e mbushur me momente sfiduese. Në fëmijëri, ajo ishte aq e brishtë sa shumëkush dyshonte për mbijetesën e saj. Por, kundër të gjitha gjasave, ajo jo vetëm që mbijetoi, por përqafoi jetën me energji dhe pasion të pashoq.
Stërmbesa e një gjenerali të shquar brazilian, Canabarro e kaloi pjesën më të madhe të jetës së saj në shërbim fetar dhe edukativ. Ajo dha mësim për dekada, duke frymëzuar gjenerata nxënësish dhe duke lënë gjurmë të pashlyeshme në komunitetin e saj.
Futbolli dhe dashuria për njerëzit
Një nga pasionet më të mëdha të saj është futbolli. Tifoze e zjarrtë e ekipit të futbollit Internacional, ajo i kushton zemrën ngjyrave të kuqe dhe të bardha të ekipit të saj të dashur. Dhoma e saj është e dekoruar me simbolet e klubit, dhe çdo vit, ditëlindja e saj festohet nga komuniteti sportiv lokal. Në një nga intervistat e saj, ajo deklaroi me krenari:
“I bardhë apo i zi, i pasur apo i varfër, kushdo që të jeni, Interi është ekipi i njerëzve.”
Sekreti i jetëgjatësisë: Besimi dhe humori
Motra Inah shpesh i atribuon jetëgjatësinë e saj besimit të saj të palëkundur katolik. Megjithatë, ajo nuk harron të përmendë edhe humorin si një mjet të fuqishëm për të jetuar gjatë. Në një moment të veçantë, ajo u përgjigj me një buzëqeshje plot jetë:
“Unë jam e re, e bukur dhe miqësore – të gjitha cilësitë shumë të mira, pozitive që i keni edhe ju!”
Një jetë e mbushur me nderime
Ndër vite, Canabarro është nderuar nga figura të shquara, përfshirë Papa Françeskun në ditëlindjen e saj të 110-të. Ajo mbetet një figurë e dashur në komunitetin e saj, jo vetëm për jetëgjatësinë, por edhe për shpirtin e saj të jashtëzakonshëm.
Pas vdekjes së Tomiko Itooka nga Japonia më 29 dhjetor 2024, Canabarro u bë personi më i vjetër i gjallë në botë. Ajo renditet gjithashtu si personi i 20-të më i vjetër i dokumentuar në histori, një listë e kryesuar nga Jeanne Calment e Francës, e cila jetoi deri në moshën 122 vjeçare.
Në një botë ku koha shpesh duket se kalon shpejt, historia e Motrës Inah është një kujtesë frymëzuese e fuqisë së shpirtit njerëzor dhe rëndësisë së dashurisë, besimit dhe pasionit për jetën./UBTNews/
Kuriozitete
Katër veprimet që nuk duhet t’i bëni në festën e Vitit të Ri
Published
3 weeks agoon
December 30, 2024Përgatitjet për festën e Vitit të Ri kërkojnë disa javë kohë, që gjithçka të jetë në rregull dhe festa të shijohet në ditët e fundit të vitit.
Rekomandohet që planifikimet të mos i lini për momentet e fundit, pasi kjo mund të shkaktojë stres dhe ndjesi të pakëndshme. Planifikoni dhe përgatituni më herët, qoftë për ushqime apo dhurata, që darka e fundit e vitit të jetë siç keni dëshirë.
Rekomandohet të mos harxhoni shumë, festat janë periudhë kur shpenzimet rriten, kjo s’nënkupton të ketë blerje jashtë nevojës. Ndani buxhetin e përpiquni ta zbatoni, që harxhimet të jenë me plan, thotë roboti virtual ChatGPT, duke cituar uebsajtin “Psychology Today”.
Në prag të festave dhe pas tyre, shëndeti rrezikohet pasi ushqimet e shumta e pijet alkoolike ulin imunitetin.
Kujdesuni për shëndetin, duke mos harruar aktivitetin fizik që të jenë në formë. Mundohuni që festat t’i kaloni me të afërm dhe familjarë. Shmangni vetminë pasi mund t’iu bëjë të ndiheni keq dhe jorehat. Festat përjetohen me njerëzit më të dashur.
Kuriozitete
Tacos, ushqimi më i popullarizuar i rrugës në botë! Hot Dog renditet e dyta
Published
4 weeks agoon
December 26, 2024Kthimi nga pushimet dimërore nuk do të jetë mundësi e lehtë, por një gjë që ndoshta do të mbetet më gjatë me ty sesa kujtimet është shija e asaj gjellës së vërtetë e të shijshme që ke ngrënë.
Nëse është ndonjë ceviche që ke provuar në Peru, ndonjë paella që shijoje në Spanjë, ose poutine që e shijove në Kanada, kushdo që është kaq aventurier me shije sa me planet e udhëtimit do të kujtojë një ushqim në rrugë që ka qenë pak transformues.
Por, cilat janë më të popullarizuarat?
Remitly, një platformë, ka përdorur numrin e postimeve në TikTok si pikë referimi për të përcaktuar cilat janë ushqimet më të popullarizuara të rrugës dhe tacos kanë dalë në vendin e parë me shifër marramendëse prej 1.8 milionësh.
Në vendin e dytë, megjithëse me më pak se gjysma e këtij numri marramendës, janë pani puri, ato lëvozhgat krokante të mbushura me patate pikante e qepë të grira që origjinën e kanë nga India, një ndër një shije që ka pasur 734,200 postime në rrjetet sociale.
Në vendin e tretë është hot dog-u amerikan, i cili ka 653,700 postime lidhur me të, shkruan TimeOut.
Këtu janë 20 ushqimet më të popullarizuara të rrugës, në botë:
Tacos, Meksikë
Pani Puri, Indi
Hot Dog, Shtetet e Bashkuara
Waffles, Belgjikë
Croissant, Francë
Tamales, Guatemalë
Empanadas, Spanjë
Phở, Vietnam
Ceviche, Peru
Crêpes, Francë
Macarons, Francë
Churros, Spanjë
Shawarma, Bahrein
Frites (Patate të skuqura), Francë
Nasi Goreng, Indonezi
Poutine, Kanada
Paella, Spanjë
Fou Fou, Guine
Croquetas, Spanjë
Elote, Meksikë
Ushqimi i rrugës është më shumë se një mundësi për të ngopur urinë e shkaktuar nga udhëtimi dhe një nga mënyrat më të mira për të parë një vend në mënyrën më autentike. /UBT News/
Rektori Hajrizi mori pjesë në ceremoninë përkujtimore të 19-vjetorit të vdekjes së Presidentit Dr. Ibrahim Rugova
Rektori i UBT-së përcjell punimet e Forumit Ekonomik Botëror Davos 2025
Liverpool-Lille: Formacionet e mundshme, Zhegrova mungon në ‘Anfield’
Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n
Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit
Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë
Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit
KQZ akrediton edhe 15,889 vëzhgues të subjekteve politike
Shefi i ushtrisë izraelite jep dorëheqje për shkak të sulmit të 7 tetorit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!