Lajmet

Hekuri dhe vitamina C: A është kombinimi i tyre i nevojshëm?

Published

on

Përveçse është një “bartës i oksigjenit” nëpërmjet gjakut që ushqen të gjitha indet dhe organet, hekuri furnizon trupin me energji dhe përmirëson funksionet e trurit.

Sa është e sigurt marrja njëkohësisht e hekurit dhe vitaminës C flet mjaft fakti që këto dy elemente esenciale në organizëm konsiderohen “një çift i mirë”.

Prej kohësh është konsideruar se ndihmon ky “çiftim” i vitaminës C me hekurin në trup për të përthithur më mirë hekurin që të jetë i mjaftueshëm.

Pse hekuri është një mineral i rëndësishëm?

Hekuri është një nga përbërësit më të rëndësishëm të gjakut dhe organizmi nuk mund të funksionojë siç duhet pa të. Hekuri luan role thelbësore në trup. Ai është pjesë përbërëse e hemoglobinës, e cila lidh transporton oksigjenin drejt indeve, është element kyç në furnizimin me oksigjen të zemrës, trurit e mëlçisë.

Përveçse “bartës i oksigjenit”, hekuri ndihmon në furnizimin me energji dhe përmirëson funksionet e trurit. Kur nuk arrin të përfitojë mjaftueshëm hekur nga ushqimet që e përmbajnë, shtimi i vitaminës C në dietë mund të përmirësojë ndjeshëm përthithjen e tij.

Si ndihmon vitamina C në përthithjen më të mirë të hekurit?

Shumë ushqime përmbajnë hekur, por ekzistojnë dy lloje:

• Hekuri heme, i cili përthithet më lehtë nga trupi dhe gjendet në ushqimet me origjinë shtazore si mishi, shpendët dhe prodhimet e detit.
• Hekuri non-heme, që gjendet në ushqimet me bazë bimore. Ushqime si fasulet apo spinaqi përmbajnë hekur non-heme, por disa përbërës natyralë të bimëve e bëjnë këtë hekur më pak të përthithshëm nga trupi.

Nutricionistët theksojnë se vitamina C mund të ndihmojë ndjeshëm në përthithjen e hekurit non-heme.

Si të kombinojmë hekurin me vitaminën C?

Trupi i njeriut, e ka të vështirë të përthithë hekurin në mënyrë efektive. Ekspertët këshillojnë që ushqimet e pasura me hekur të shoqërohen me ato që përmbajnë vitaminë C. Marrja e tyre në të njëjtin vakt rrit përthithshmërinë (biodisponueshmërinë) e hekurit, duke e bërë organizmin të përthithë më shumë.

A rekomandohet marrja e hekurit dhe vitaminës C për personat me anemi?

Studimet sugjerojnë se nuk ka prova të mjaftueshme që mbështesin këtë për personat me anemi nga mungesa e hekurit. Njerëzit me anemi nuk kanë domosdoshmërisht nevojë për vitaminë C shtesë kur marrin suplemente orale hekuri, edhe pse kjo ka qenë praktikë e zakonshme për vite me radhë.

Çfarë tregoi studimi?

Në një provë klinike të rastësishme, 440 të rritur me anemi nga mungesa e hekurit u ndanë në dy grupe:

• Grupi i parë mori 100 mg hekur + 200 mg vitaminë C çdo 8 orë për 3 muaj.
• Grupi i dytë mori vetëm 100 mg hekur (pa vitaminë C), me të njëjtin ritëm.

Pas disa muajve, rezultatet e analizave të gjakut treguan se nuk kishte dallim në rritjen e nivelit të hemoglobinës apo në rikuperimin e depozitave të hekurit midis dy grupeve. Kjo sugjeron se shtimi i vitaminës C nuk ka ndonjë përfitim të dukshëm në përthithjen e hekurit te personat me anemi.

Cilat ushqime janë të pasura me vitaminë C?

• Agrumet (portokall, limon, mandarina)
• Perimet (lakra, lulelakra, brokoli, kale, rrepa)
• Specat e kuq
• Dredhëzat
• Domatja
• Patatja e bardhë

Burime bimore hekuri për veganët dhe vegetarianët

Personat që nuk konsumojnë mish (sidomos veganët dhe vegetarianët) janë më të rrezikuar nga mungesa e hekurit.

Ata duhet të mbështeten në burime bimore si:

• Thjerrëzat;
• Qiqrat;
• Tofu;
• Fasulet;
• Perimet me gjethe jeshile të errët.

A është mirë të merren bashkë hekuri dhe vitamina C?

Përveçse është transportuesi i oksigjenit në gjak, hekuri furnizon trupin me energji dhe përmirëson funksionin e trurit. Marrja e vitaminës C me hekurin është konsideruar për një kohë të gjatë si një kombinim i dobishëm, një “çift i mirë” për organizmin. Studimet vënë në dyshim domosdoshmërinë e këtij kombinimi për njerëzit me anemi. Megjithëse nuk është i dëmshëm, nuk është i domosdoshëm për përthithjen efektive të hekurit në trajtimin e mungesës së tij.

Aktualitet

Bëhu ekspert i sigurisë dhe cilësisë ushqimore me Masterin në UBT – Shkencat dhe Teknologjia e Ushqimit

Published

on

Një prej programeve që ka gërshetuar parimet shkencore me aplikimin e tyre në praktikë në industrinë ushqimore të gjithë studentëve iu ofrohet edhe në nivelin master të studimeve.

Programi i nivelit master Shkencat dhe Teknologjia e UshqimitUBT, studentëve iu ofron mundësinë që të përfitojnë praktika profesionale dhe njohuri nga ekspertët më të mirë të kësaj fushe, duke u avancuar në tjetër nivel rreth mënyrës së mirëmbajtjes dhe përmirësimit të cilësisë dhe sigurisë së ushqimit.

Me specializime unike që ndërlidhen me fushën e bioteknologjisë dhe inxhinierisë ushqimore, ky program studimi përgatit profesionistë të ardhshëm të fushës së bioteknologjisë të cilët do t’i shërbejnë vendit me praktikat më të mira të marra nga UBT.

Laboratorët më të sofistikuar dhe special të kësaj fushe për të bërë hulumtime dhe për të kryer punën praktike, janë një ndihmesë shumë e mirë për studentët e këtij programi që duan të bëhen pjesë e një ekipi të suksesshëm e inovator që është në UBT.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Lajmet

Arrestohen katër persona të dyshuar për grabitje në Fushë Kosovë

Published

on

By

Policia e Kosovë ka arrestuar katër persona të dyshuar për grabitje. Rasti raportohet të ketë ndodhur në rrugën “Nëna Terezë” në Fushë Kosovë.

Sipas Policisë së Kosovës, persona të dyshuar, duke përdorur sprej, me forcë i kanë grabitur një personi një çantë në të cilën kishte para.

Të dyshuarit janë D.R, E.S, R.B dhe F.Sh, mosha e të cilave është nga 21 në 24 vjeç.

Arrestimi, siç thuhet në njoftimin e Policisë, është bërë pak minuta pasi është raportuar rasti i grabitjes.

Pas përfundimit të veprimeve procedurale me vendim prokurorit të shtetit personat e dyshuar janë dërguar në mbajtje për 48 orë.

Continue Reading

Lajmet

E kaluara kriminale e Mefail Shkodrës me djemt e tij, Prokuroria në Gjilan jep detaje të reja

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Gjilan ka dhënë detaje të reja për të kaluarën e Mefail Shkodrës me djemt e tij.

Sipas PTH në Gjilan, për Mefail Shkodrën nga viti 2000 janë pranuar gjithsejtë 5 raste penale, ndërsa në 4 raste janë ngritur aktakuza.

“Duke marrë shkas nga raportimet lidhur me të kaluarën penale të dyshuarit Mefail Shkodra, njoftojmë opinionin publik se për të njëjtin në Prokurorinë Themelore në Gjilan nga Policia e Kosovës nga viti 2000 janë pranuar gjithsejtë 5 raste penale, në 4 raste janë ngritur aktakuza sipas lëndëve PP.II.300/2005, PP.II.394/2011, PP.II.1091/2014, PP.I.154/17 dhe në lëndën PP.II.913/2023 është zgjidhur në procedurë të ndërmjetësimit.

Sa i përket të dyshuarve Edonis Shkodra dhe Engjëll Shkodra, ju njoftojmë se në Prokurorinë Themelore në Gjilan, nuk ka pasur asnjë rast të proceduar, në cilësinë e të dyshuarve.

Prokuroria Themelore në Gjilan, mbetet e përkushtuar në luftimin e kriminalitetit dhe inkurajon të gjithë qytetarët që të bashkëpunojnë me Prokurorinë dhe policinë për çfarëdo informate që do të ndihmonte në hetimin e suksesshëm dhe vënien e kryesve para drejtësisë” thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

Përfundojnë punimet në dy ndërtesa sociale në Hajvali, Kurti: Kursim i energjisë deri në 50%

Published

on

By

Fondi i Kosovës për Efiçiencë të Energjisë ka përuruar sot edhe dy ndërtesa sociale në lagjen Hajvali të Prishtinës, pas përfundimit të punimeve me masat e efiçiencës së energjisë.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, tha se në këto dy objekte jetojnë 100 familje, ndërsa investimi mundëson kursim të energjisë elektrike deri në 50%.

Patëm rastin që të takohemi edhe me operatorin ekonomik i cili i ka kryer punimet dhe gjithashtu edhe me njërin nga banorët, Sami Murtezin, veteran i UÇK-së, i cili këtu banon me djalin e tij dhe bashkëshorten e tij, e që njëkohësisht edhe kujdeset për mirëmbajtjen e objektit sepse ky investim i madh nga BE-ja kërkon mirëmbajtje. Na u bë qejfi që njëri nga banorët e bën këtë punë. Sikurse te Medreseja, edhe këtu në Hajvali renovimi përfshin izolimin e kulmeve dhe mureve, ndërrimin e dyerve dhe dritareve, secila nga banesat këtu e ka edhe klimën. I kemi 100 familje në këto ndërtesa në Hajvali, këtu kursimi i energjisë elektrike është gati 50 për qind. Në gjithë Kosovën janë 28 ndërtesa sociale”, tha Kurti.

Ministrja në detyrë e Ekonomisë, Artane Rizvanolli, tha se këto dy ndërtesa, ashtu si edhe ato të përuruara më herët, janë renovuar duke përfshirë mbi 300 përfitues në të gjitha ndërtesat, ndërsa në 23 ndërtesa në 13 komuna janë mbi 880 familje përfituese nga ky projekt.

Është kënaqësi të shohim që edhe banorët po përkujdesen për mbarëvajtjen e punëve këtu dhe për mirëmbajtjen e objektit. Një pikë kyçe e këtij investimi, marrëveshja me komunat, është që komunat të përkujdesen për mirëmbajtjen e investimeve”, tha ajo.

Alessandro Bianciardi nga Zyra e BE-së në Kosovë tha se është i lumtur të shohë përfundimin e këtyre dy ndërtesave, rinovimi i të cilave kushtoi rreth 540 mijë euro dhe ka ndihmuar 100 familje në nevojë sociale.

Kjo është pjesë e të ashtuquajturës paketë e mbështetjes energjetike e cila është financuar nga Komisioni Evropian për një total prej 75 milionë euro dhe e cila është hartuar së bashku me qeverinë dhe me Fondin për Efiçiencë të Energjisë, në mënyrë që, të themi, të zbatohen disa masa që do të sjellin efiçiencë energjetike, që do të na lejojnë të fusim më shumë energji të ripërtëritshme në Kosovë dhe që, në fund, do të ndihmojnë Kosovën në tranzicionin e saj drejt një ekonomie me më shumë efiçiencë energjetike”, tha Bianciardi.

Drejtori i Transformimit në Komunën e Prishtinës, Gëzim Kastrati, falënderoi Zyrën e BE-së dhe Ministrinë e Ekonomisë për bashkëpunimin.

Shpresoj që në të ardhmen të kemi bashkëpunime të tjera për përmirësimin e kualitetit të jetës së banorëve dhe reduktimin e shpenzimit të energjisë elektrike”, tha Kastrati.

Continue Reading

Të kërkuara