Kulturë

Hasan Tahsini, shkencëtari dhe veprimtari i çështjes kombëtare

Published

on

Hasan Tahsini, një nga figurat më të ndritura të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, ka lënë një pasuri të jashtëzakonshme intelektuale dhe kombëtare. Lindi më 7 prill të vitit 1811, në fshatin Ninat të Konispolit, një krahinë që do t’i jepte atij ndjeshmërinë ndaj vlerave të kulturës dhe historisë shqiptare. U formua si një mendimtar i shquar dhe një figurë e rëndësishme jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për gjithë Perandorinë Osmane, në të cilën jetoi dhe veproi.

Qysh në moshë të re, Hasan Tahsini e nisi rrugën e dijes, duke ndjekur mësimet e para në vendlindje, e më pas duke vazhduar studimet në medresetë më të njohura të Stambollit. Ai u dallua si një student i shquar, me një pasion të jashtëzakonshëm për filozofinë, astronominë, matematikën dhe psikologjinë, dhe shpejt arriti të ngjitej në shkallët e dijeve të larta. Gjatë kësaj periudhe, ai filloi të zhvillonte ide të thella për përparimin e shoqërisë dhe emancipimin e individëve përmes arsimit dhe dijeve shkencore.

Në vitin 1870, Hasan Tahsini u emërua rektor i parë i Universitetit të Stambollit, një ngjarje që pasqyronte rëndësinë e tij si një nga mendimtarët më të mëdhenj të kohës. Ky universitet ishte një institucion që shënoi një hap të madh për përhapjen e dijes dhe kulturës në Perandorinë Osmane, dhe Tahsini ishte njeriu që e udhëhoqi atë drejt një rruge të re, që kishte për synim modernizimin dhe zhvillimin shkencor të shoqërisë osmane. Megjithatë, veprimtaria e tij për përhapjen e dijes, që ishte në kundërshtim me autoritetet shtetërore dhe fetare të kohës, shkaktoi mjaft tensione. Pasi u përball me kundërshtimin e fuqishëm të grupeve konservatore, ai u shkarkua nga detyra e rektorit dhe u përzunë nga universiteti.

Ndonëse iu mohua mundësia për të vazhduar punën e tij në këtë institucioni të shquar, Hasan Tahsini nuk e ndaloi kurrë angazhimin e tij për shkencën dhe përpjekjet atdhetare. Ai ishte një veprimtar i pasionuar i Rilindjes Kombëtare, duke u angazhuar në krijimin e shoqërive që kishin për qëllim përhapjen e diturisë midis shqiptarëve dhe hartimin e një alfabeti të ri të gjuhës shqipe. Kjo periudhë e veprimtarisë së tij është njëkohësisht një periudhë e luftës për identitetin dhe kulturën kombëtare të shqiptarëve, një përpjekje që ai e zhvilloi me pasion dhe guxim. Në vitin 1860, në bashkëpunim me atdhetarë të tjerë të shquar, si Kostandin Kristoforidhi, ai mori pjesë në përpjekjet për të krijuar një alfabet të njëjtë dhe të përbashkët për shqiptarët, një hap kyç për ruajtjen dhe zhvillimin e kulturës kombëtare.

Për shkak të angazhimit të tij të palodhur, Hasan Tahsini u përball me persekutime të shumta. Ai u burgos dhe u persekutua nga autoritetet osmane dhe nga ata që ishin kundër përparimit dhe lirisë intelektuale. Por, pavarësisht këtij presioni, ai nuk u dorëzua. Veprimtaria e tij intelektuale dhe atdhetare vazhdoi, duke u shndërruar në një udhërrëfyes për brezat që erdhën pas tij. Hasan Tahsini mbeti një simbol i qëndrueshmërisë dhe i forcës mendore për të ndjekur rrugën e dijes dhe të lirisë, pavarësisht pengesave që i vendosnin pushtetet e kohës.

Në pasuritë e tij intelektuale, ai la një trashëgimi të qëndrueshme për shqiptarët dhe për mbarë botën perëndimore, që sot e kësaj dite shërben si një burim frymëzimi për të rinjtë që duan të arrijnë kulmet e dijes dhe të kontribuojnë për zhvillimin e shoqërive të tyre./UBTNews/

Continue Reading

Magazinë

Dua Lipa: “Do të doja shumë të kisha një fëmijë një ditë”, këngëtarja flet për dëshirën për amësi

Published

on

Në një intervistë për numrin e korrikut të British Vogue, Dua Lipa është hapur mbi një nga temat më personale të jetës: fëmijët.

Këngëtarja me origjinë shqiptare rrëfeu se dëshiron të bëhet nënë një ditë, por se vazhdon të përballet me pyetjen që shumë gra i bëjnë vetes: “Kur është koha e duhur?”

“E dua idenë e të pasurit fëmijë,” tha ajo, “por mendoj shpesh se si do të përshtatej me jetën time, me turnetë, me punën… është më shumë se thjesht t’i duash fëmijët, është përgjegjësi e madhe.”

Përveç reflektimeve mbi të ardhmen, Dua konfirmoi edhe një lajm të shumëpërfolur: ajo është zyrtarisht e fejuar me aktorin britanik Callum Turner, 35 vjeç.

Continue Reading

Lifestyle

Studimi: Të kesh një motër përmirëson shëndetin mendor dhe rrit forcën emocionale

Published

on

Të kesh një motër në jetë nuk është vetëm një bekim familjar, por edhe një faktor kyç për shëndetin mendor dhe zhvillimin emocional.

Këtë e konfirmojnë disa studime shkencore që tregojnë ndikimin pozitiv që motrat kanë në mirëqenien psikologjike.

Një studim i 2010 nga Universiteti Brigham Young, i drejtuar nga profesorja Laura Padilla-Walker dhe i publikuar në “Journal of Family Psychology”, analizoi 395 familje me adoleshentë të moshës 10–14 vjeç.

Rezultatet treguan se fëmijët që kishin motra ndiheshin më pak të vetmuar, kishin më pak ndjenja faji apo frike dhe shfaqnin aftësi më të mira sociale. Motrat, luajnë një rol kyç në krijimin e një ambienti të hapur brenda familjes, ku komunikimi dhe shprehja e ndjenjave janë më të natyrshme.

Kjo atmosferë favorizon një gjendje të shëndetshme mendore dhe emocionale.

Një tjetër studim i vitit 2009, i realizuar nga profesor Tony Cassidy i Universitetit të Ulster dhe Dr. Liz Wright nga De Montfort University, përfshiu 571 të rinj. I prezantuar në konferencën vjetore të “British Psychological Society”, ky hulumtim tregoi se personat që kishin motra ishin më optimistë dhe më të pavarur emocionalisht.

Sipas ekspertëve, motrat ndikojnë në zhvillimin e ndjeshmërisë emocionale dhe krijojnë lidhje më të ngushta brenda familjes, gjë që ndihmon në përmirësimin e mirëqenies mendore për të gjithë anëtarët.

Këto gjetje theksojnë se motrat nuk janë shoqe të fëmijërisë, por faktorë të rëndësishëm në formësimin e inteligjencës emocionale dhe qëndrueshmërisë psikologjike – cilësi që lidhen ngushtë me suksesin dhe lumturinë në jetë.

Continue Reading

Magazinë

Pse Sarah Jessica Parker refuzon të bëjë “selfie” me adhuruesit?

Published

on

Aktorja e serialit “And Just Like That”, Sarah Jessica Parker, ka një arsye shumë të veçantë pse nuk dëshiron të bëjë fotografi me adhuruesit.

Ylli u ndalua në aeroport nga një adhuruese që kërkoi të bënte një foto me të, por Parker ka shpjeguar se e refuzoi këtë kërkesë për një arsye të thjeshtë dhe njerëzore.

“Ja çfarë po përpiqem të bëj kohët e fundit, sepse isha në aeroport të premten.

Një grua erdhi tek unë dhe as nuk më përshëndeti. Më tha direkt: ‘Mund të të bëj një fotografi?’

Dhe unë i thashë: ‘As nuk u njohëm. As nuk u prezantuam. Si quhesh?’”, tha ajo në emisionin The Howard Stern Show.

Kur gruaja i tha se quhej Julie, Sarah, 60 vjeçe, i ka sugjeruar të kishin një bisedë në vend të një foto të shpejtë “selfie”.

“Ta garantoj që do të jetë shumë më kuptimplotë”, ka treguar Parker që i ka thënë adhurueses.

Ajo e ka takuar Julien pas bisedës së parë, pasi familja e saj ishte ulur për të ngrënë. Moderatori e krahasoi këtë sjellje me “një mësuese që po mëson njerëzit si të sillen,” duke thënë se kjo duhet të jetë bezdisëse, por Parker nuk ishte dakord.

“E shihni si është puna: më pëlqen kështu sa kur dikush afrohet me kamerë e më pyet ndërsa po klikojnë. Gjithmonë më befasojnë situata të tilla. Më pëlqen më tepër të kem një bisedë, që dikush të më afrohet dhe të më thotë: ‘Ndoshta nuk është momenti yt më i mirë, unë quhem Veronica dhe jam shumë e lumtur që po të takoj’”, ka shpjeguar ajo.

Ndërkohë, Parker ka folur edhe për mënyrën si e shohin të tjerët si ikonë mode, por ajo ka theksuar se mendimet e të tjerëve nuk kanë ndikuar kurrë në zgjedhjet e saj personale.

“Është diçka që të bën qejfin, por nuk është diçka për të cilën mendoj shumë. E dua modën dhe veshjet, por nuk dal me qëllimin për të qenë ndonjë gjë tjetër përveç vetes”, ka thënë ajo në një intervistë për revistën Hello!.

Continue Reading

Magazinë

Eva Longoria shkëlqen në kopertinën e Byrdie, bukuri që sfidon vitet

Published

on

Eva Longoria shkëlqen në kopertinën e revistës Byrdie me veshje verore që i zbulojnë barkun.

Aktorja e njohur nga seriali Desperate Housewives, dukej mahnitëse në një seri veshjesh që theksonin barkun, teksa pozuar për kopertinën e numrit veror të revistës Byrdie.

Në njërën nga fotografitë, aktorja amerikane kishte veshur një reçipetë kafe me stil provokues, të cilën e kishte kombinuar me një kardigan të lehtë dhe pantallona bezhë.

Regjisorja e filmit Flamin’ Hot kishte shtuar disa centimetra në gjatësi me një palë taka platformë, ndërsa pozonte me vetëbesim para kamerës në këtë set fotografik mbresëlënës.

Në kopertinën e revistës, Eva shfaqet me reçipetë të zezë me lidhje pas qafe, duke vënë në pah fizikun e saj të tonifikuar dhe bukurinë që duket se nuk njeh moshë. Në një tjetër foto, ajo mban një fustan pa mëngë në ngjyrë kafe dhe flokët e saj të zinj i ka të stiluar me një bisht të gjatë të thurur.

Ajo duket po aq elegante edhe në një fustan të gjelbër që i përqafon linjat e trupit, teksa shtrihet për një pozë tjetër mahnitëse.

Continue Reading

Të kërkuara