Botë

Hakmarrja ruse

Published

on

Rusia hakmerret, dëbon 20 diplomatë çekë.

Rusia njoftoi se do të dëbojë 20 diplomatë nga Republika Çeke. Republika Çeke dëboi 18 diplomatë rusë të shtunën.

Agjentët lokalë të inteligjencës çeke thanë se diplomatët e dëbuar, janë operativë të inteligjencës ruse. Ata dyshohen për përfshirje në një shpërthim në një depo armësh, në vitin 2014.

Moska u dha diplomatëve çekë një ditë kohë për t’u larguar, ndërsa Praga u dha rusëve 48 orë.

Ministria e Jashtme ruse e cilësoi vendimin e çekëve si “të pashembullt” dhe si “akt armiqësor”.

“Me dëshirën për të kënaqur Shtetet e Bashkuara, pas sanksioneve të fundit të SHBA-së kundër Rusisë, autoritetet çeke madje i tejkaluan udhëzuesit e tyre”, tha ministria ruse.

Ajo i cilësoi si të pabaza dhe absurde pretendimet e çekëve se diplomatët rusë janë operativë të inteligjencës.

Shpërthimi në një depo armësh në qytezën Vërbetice të Çekisë ndodhi më 16 tetor të vitit 2014.

Trupat e pajetë të dy punonjësve të depos, njëri 56 dhe tjetri 69 vjeç, u gjetën më shumë se një muaj më vonë.

Shpërthimi fillimisht supozohej se ishte aksident. Por, detektivët çekë drejtuan në fundjavë gishtin kah Moska dhe Njësia 29155 e Agjencisë ruse të Inteligjencës GRU.

Ueb-faqja hulumtuese, Bellingcat, i identifikoi të dyshuarit për sulmin në Sallsbëri si Anatoly Chepiga dhe Alexander Mishkin, të dy oficerë të GRU-së. Ata kishin përdorur emra të rremë: Ruslan Boshirov, përkatësisht Alexander Petrov.

Policia çeke tha se imazhet e të dyshuarve për shpërthimin në Çeki përputhen me imazhet e dy të akuzuarve nga Britania për helmimet në Sallsbëri.

Dy burrat rezervuan fjetje në qytetin Ostrava të Çekisë, pranë depos së municioneve, më 13 tetor, 2014. Ata rezervuan katër net.

Shpërthimi ndodhi në datën 16 dhe atë ditë dyshja u nis për në aeroportin e Vjenës, për të fluturuar në Moskë.

Autoritetet nuk e dinë ende saktësisht se si ka ndodhur shpërthimi në depo.

Republika Çeke do të informojë NATO-n dhe aleatët e Bashkimit Evropian për dyshimet e saj, si dhe do të diskutojë çështjen në një takim të ministrave të Jashtëm të BE-së të hënën, tha ministri i saj i Jashtëm, Jan Hamaçek.

Departamenti amerikan i Shtetit tha se qëndron me Republikën Çeke në, siç u shpreh, “përgjigjen e saj të vendosur kundër veprimeve armiqësore të Rusisë në tokën çeke”.

Javën e kaluar, SHBA-ja dëboi dhjetë diplomatë rusë dhe vendosi sanksione kundër Rusisë, për shkak të një sulmi masiv kibernetik, kërcënimeve kundër Ukrainës dhe ndërhyrjes në zgjedhjet presidenciale në SHBA, më 2020.(RFE)

Botë

​Trump vendos tarifë 100% për ilaçet që importohen në ShBA

Published

on

Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të vendosin një tarifë prej 100 për qind për të gjitha produktet farmaceutike të markës ose të patentuara që hyjnë në vend nga 1 tetori 2025.

Presidenti amerikan Donald Trump ka bërë të ditur se masa nuk do të zbatohet për kompanitë që ndërtojnë fabrika prodhimi ilaçesh në SHBA.

Kujtojmë se në vitin 2024 në ShBA pothuajse ishte trefishuar importi i barërave farmaceutike./S.K/KP/

Continue Reading

Botë

​Trump i kërkon Erdogan që Turqia të ndalojë blerjen e naftës ruse

Published

on

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, i ka kërkuar Turqisë të ndalojë blerjen e naftës nga Rusia si pjesë e një përpjekjeje më të gjerë për të ndërprerë financimin e energjisë nga Moska.

Duke folur përkrah Presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan në Shtëpinë e Bardhë, Trump tha se ndalimi i këtyre importeve do të ishte gjëja më e mirë që mund të bënte homologu i tij turk.

Takimi në Zyrën Ovale përfundoi pa ndonjë angazhim të fortë për të hequr sanksionet e SHBA-së ndaj Turqisë ose për të shitur avionë luftarakë të përparuar F-35, megjithëse Trump shprehu optimizëm për të dyja çështjet, shkruan BBC.

Turqia për vite me radhë është penguar të blejë avionë F-35 të SHBA-së.

Në vitin 2019, ajo u përjashtua nga një program ku prodhonte pjesë për aeroplanin luftarak pasi bleu sisteme të mbrojtjes ajrore nga Rusia.

Gjatë një sesioni të shkurtër pyetje-përgjigjesh përkrah Erdoganit në Zyrën Ovale të enjten, Trump tha se do të donte që Turqia të ndalonte blerjen e naftës nga Rusia, ndërsa Rusia vazhdon sulmet e saj kundër Ukrainës.

“Gjëja më e mirë që ai mund të bënte është të mos blinte naftë dhe gaz nga Rusia. Nëse ai do ta bënte këtë, kjo do të ishte gjëja më e mirë”, tha Trump

Trump shtoi se beson që Erdogani respektohet si nga Presidenti ukrainas Volodomyr Zelensky ashtu edhe nga Presidenti rus Vladimir Putin, që do të thotë se ai mund të ketë një ndikim të madh në luftë nëse dëshiron.

Krahas Indisë dhe Kinës, Turqia është ndër klientët më të mëdhenj të Moskës për eksportet e naftës dhe gazit, dhe të dhënat tregojnë se vëllimi i gazit rus që arriti në Evropë përmes Turqisë u rrit me mbi 26% në fillim të këtij viti./S.K/KP

 

Continue Reading

Botë

Shkalla e ulët e lindjeve në Angli mund të detyrojë mbylljen e 800 shkollave fillore deri në vitin 2029

Published

on

Rënia e lindjes së numrit të fëmijëve në Angli mund të çojë në mbylljen e deri në 800 shkollave fillore deri në vitin 2029, sipas një studimi nga Instituti i Politikave të Arsimit (EPI).

Instituti i atribuoi rënien kombëtare të nxënësve të shkollave fillore shtetërore kryesisht rënies së nivelit të lindjeve.

Gjithashtu, Instituti paralajmëroi se rënia e numrit të nxënësve mund t’i vërë shkollat nën presion të rëndë financiar, me shumë këshilla lokale që tashmë po përpiqen të mbajnë operacionet.

Raporti gjithashtu vuri në dukje se faktorë përtej nivelit të lindjeve, të tilla si kostot e larta të strehimit, po formësojnë vendimet familjare se ku të jetojnë dhe ku t’i dërgojnë fëmijët e tyre.

Trendi është më i theksuar në Londër mbetet ku familjet po zhvendosen jashtë kryeqytetit ose po zgjedhin shkolla private, thuhet në raport.

Regjistrimi në shkollat fillore kombëtare arriti kulmin në rreth 4.5 milionë në 2018-19, por që atëherë ka rënë me gati 2%.

Kjo rënie parashikohet të bjerë edhe me 4% gjatë pesë viteve të ardhshme, duke përfaqësuar një humbje prej 162,000 nxënësish,  ekuivalent i 800 shkollave fillore./S.K/KP/The Guardian.

Continue Reading

Botë

​Rritja ekonomike e SHBA-së rishikohet në rritje për shkak të shpenzimeve të konsumatorëve

Published

on

Sipas të dhënave të reja qeveritare, ekonomia amerikane u rrit më shpejt nga sa mendohej më parë, sepse ishte e nxitur nga shpenzimet e forta të konsumatorëve dhe rënia e importeve.

Produkti i brendshëm bruto (PBB), i cili mat prodhimin e mallrave dhe shërbimeve, u rrit me një normë vjetore prej 3.8% në periudhën nga prilli deri në qershor nga vlerësimi i mëparshëm prej 3.3%.

Rritja e tremujorit të dytë, ritmi më i shpejtë në gati dy vjet  pasoi një tkurrje në fillim të këtij viti.

Ekonomistët thanë se ekonomia amerikane po shkonte mjaft mirë, por disa pasiguri mbeten. Shpenzimet e konsumatorëve u rritën me 2.5% në vitin deri në fund të qershorit, nga një vlerësim i mëparshëm prej 1.6%.

Në tre muajt e parë të vitit 2025, ekonomia amerikane u tkurr me një normë prej 0.6%, ndërsa kompanitë nxituan në importe për të kapërcyer tarifat e Presidentit të SHBA-së Donald Trump, të cilat ulën PBB-në.

Konsumatorët amerikanë, motori i ekonomisë më të madhe në botë, kanë mbetur të qëndrueshëm përballë tarifave dhe pasigurisë ekonomike.

Punëdhënësit shtuan vetëm 22,000 vende pune në gusht, më pak se sa pritej, ndërsa shkalla e papunësisë u rrit nga 4.2% në 4.3%, sipas Departamentit të Punës.

Ekonomistja e lartë në EY-Parthenon, Lydia Boussour tha se momenti ekonomik mbeti i qëndrueshëm në gjysmën e parë të vitit pavarësisht vështirësive politike në rritje.

Por, ajo paralajmëroi se me ndikimin e tarifave dhe pasigurisë politike që po bëhet gjithnjë e më e dukshme, rritja më e ngadaltë e SHBA-së dhe inflacioni më i lartë janë ende në horizont./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara