

Shëndet
Grupet e gjakut dhe lidhja e tyre me sëmundje të caktuara
Studimi i cili do të publikohet së shpejti në revistën Lancet ka nxjerrë në pah fakte shumë interesante.
Published
3 years agoon
By
UBT newsPër vite me rradhë shkencëtarët kanë qenë skeptikë ndaj idesë se grupi i gjakut mund të ndikojë fort në predispozitën e sëmundjeve të caktuara.
Megjithatë, shumë studime të kohëve të fundit kanë treguar se grupi i gjakut na bën më të predispozuar ndaj një sëmundjeje të caktuar.
Për më tepër, është pikërisht grupi i gjakut që mund të luajë rol mbrojtës ndaj tyre.
Studiuesit në Universitetin e Pensilvanisë arritën në këtë konkluzion pasi analizuan të dhënat e mbi 20,000 pacientëve.
Studimi i cili do të publikohet së shpejti në revistën Lancet ka nxjerrë në pah fakte shumë interesante.
Për shembull, njerëzit që në organizmin e tyre kanë genin specific Adamts7 janë më të rrezikuar nga një atak në zemër.
Nga ana tjetër, njerëzit me grup gjaku 0 që kanë në organizëm genin e lartpërmendur nuk përballen aspak me këtë rrezik.
Grupet e gjakut të njeriut dhe sëmundjet
Grupi i gjakut të njeriut përcaktohet nga gjenet e trashëguara prej prindërve.
Gjaku i njeriut kategorizohet në grupet A, B, AB dhe O.
Ajo që bën dallimin në secilin prej grupimeve është një substance e quajtur antigen.
Kjo substancë shërben edhe si sistem për mbrojtjen e imunitetit.
Çdo grup gjaku ka pikat e veta më të forta kundër sëmundjeve të caktuara por edhe dobësi të mëdha.
Ekspertët suedezë kanë analizuar të dhënat e mbi një milionë njerëzve.
Ata kanë arritur në konkluzionin se njerëzit me grup gjaku A mund të jenë më të brishtë ndaj sëmundjeve gastrike.
Ndërkohë ata me grup gjaku 0 mund të jenë më të prirur të preken nga ulçera peptike.
Gratë me grup gjaku 0 kanë një numër të ulët dhe cilësi të dobët të vezëve, gjë që ndikon në gjasat e një shtatzanie.
Një studim tjetër i universitetit të Harvardit , të cilit i referohet AgroWeb.org, zbuloi se gratë që kanë një grup gjaku B apo AB janë më të rrezikuara nga problemet me vezoret.
Burrat me grup gjaku 0 janë më të prirur të shtojnë në peshë dhe të jenë obezë.
Sëmundjet e zemrës
Një studim i universitetit të Vermontit ka zbuluar se njerëzit që nuk kanë grup gjaku 0 janë 60-80 përqind më të rrezikuar nga tromboza.
Grupet e gjakut, A, B dhe AB janë më të rrezikuar nga sëmundjet e zemrës se grupi 0.
Problemet me kujtesën
Studimet e lartpërmendura kanë zbuluar se njerëzit me grup gjaku AB janë 82% më të prirur të vuajnë nga problemet me kujtesën dhe të menduarit.
Një gjë e tillë mund të nxisë shfaqjen e sklerozës.
AgroWeb.org ju rikujton se për sëmundjet e caktuara ndikojnë edhe shumë faktorë të tjerë genetikë, mjedisorë apo personal.
Grupet e gjakut janë ende nën vëzhgimin e studiuesve për sa i përket lidhjes së tyre me sëmundje të caktuara./AgroWeb.org
Shëndet
A mund të hanë vezë personat me sëmundje të zemrës?
Published
1 hour agoon
October 23, 2025By
UBT News
Vezët janë ndër ushqimet më të konsumuar në botë, të përballueshme, ushqyese dhe shumë të larmishme.
Ato përmbajnë vitamina, aminoacide thelbësore, acid folik, omega-3 dhe minerale si seleni dhe hekuri, si dhe ofrojnë një burim të shkëlqyer proteinash cilësore për ndërtimin dhe rigjenerimin e qelizave.
Për shkak të përmbajtjes së kolesterolit dhe yndyrnave, roli i tyre në dietën e personave me kolesterol të lartë apo sëmundje kardiovaskulare ka qenë objekt debati.
Studime të ndryshme, përfshirë Mayo Clinic dhe National Institutes of Health, tregojnë se konsumimi i moderuar i vezëve, deri në shtatë copa në javë – nuk rrit rrezikun për sëmundje të zemrës tek individët e shëndetshëm.
Përkundrazi, vezët mund të jenë pjesë e një diete të ekuilibruar kur kombinohen me perime, drithëra integrale dhe yndyra të pangopura.
Konsumimi i sasive të mëdha, mbi 12 vezë në javë, rrit rrezikun për probleme kardiovaskulare, sidomos te personat me nivele të larta të kolesterolit LDL, sipas Journal of the American College of Nutrition.
Një studim dhjetëvjeçar në Greqi tregoi se personat që konsumonin një deri tri vezë në javë kishin rrezik më të ulët për sëmundje të zemrës krahasuar me ata që nuk konsumonin ose konsumonin sasi të tepërta.
Ekspertët e Harvard School of Public Health nënvizojnë se ndikimi i vezëve varet shumë nga konteksti i dietës: ato janë më të dobishme kur zëvendësojnë mishin e përpunuar, por më pak të favorshme kur konsumohen me ushqime të pasura me yndyra të ngopura.
Moderimi dhe larmishmëria janë çelësi i shëndetit të zemrës. Personat me kolesterol të lartë ose sëmundje kardiake nuk kanë pse të shmangin vezët, por duhet t’i konsumojnë deri në 7 copa në javë, duke i kombinuar me fibra, perime dhe yndyra të pangopura.
Një dietë e tillë ndihmon në kontrollin e kolesterolit dhe përmirëson shëndetin e përgjithshëm të zemrës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Tetë vende të reja në listën britanike për rrezikun nga pijet e falsifikuara me metanol
Published
22 hours agoon
October 22, 2025By
UBT News
Tetë shtete të reja janë shtuar në listën e paralajmërimeve të Zyrës së Jashtme të Mbretërisë së Bashkuar, për shkak të rrezikut nga helmimi me metanol që mund të ndodhë nga pijet alkoolike të falsifikuara ose të ndotura.
Sipas raportimit të BBC, vendet e reja të përfshira janë: Ekuadori, Japonia, Kenia, Meksika, Nigeria, Peruja, Rusia dhe Uganda, pas disa rasteve të britanikëve që janë prekur në këto shtete.
Më herët, paralajmërimi përfshinte Tailandën, Laosin, Vietnamin, Kamboxhën, Indonezinë, Turqinë, Kosta Rikën dhe Fixhin, pas disa incidenteve serioze — përfshirë vdekjen e gjashtë turistëve në Laos vitin e kaluar.
Autoritetet britanike u bëjnë thirrje udhëtarëve të tregojnë kujdes ndaj shenjave të mundshme të helmimit me metanol, si shikim i turbullt, konfuzion apo probleme me frymëmarrjen, që mund të çojnë në sëmundje të rënda ose edhe vdekje. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studimi zbulon: Mungesa e kohës për veten rrit rrezikun e demencës
Published
1 day agoon
October 22, 2025By
UBT News
Kur mungon koha për veten, truri paguan çmimin – studimi që lidh mungesën e kohës me rrezikun e demencës.
Koha, ose më saktë mungesa e saj, mund të jetë hallka që mungon në parandalimin e demencës.
Një studim i ri paralajmëron se njerëzit që nuk kanë mjaftueshëm kohë për t’u kujdesur për veten janë në rrezik më të madh për rënie njohëse dhe zhvillim të demencës.
Një faktor i ri në shëndetin e trurit
Hulumtimi, i realizuar nga Qendra për Plakje të Shëndetshme të Trurit në Universitetin e New South Wales në Sidnej e botuar në revistën The Lancet Healthy Longevity, identifikon kohën si faktor social kyç për shëndetin e trurit – po aq i rëndësishëm sa arsimi dhe të ardhurat.
Sipas autorëve, “pabarazia kohore”, pra shpërndarja e pabarabartë e kohës ndërmjet grupeve shoqërore, mund të ndikojë drejtpërdrejt në aftësinë e individëve për të ruajtur shëndetin mendor dhe për të ulur rrezikun nga demenca.
Çfarë do të thotë “mungesë kohe për veten”?
Studiuesit analizuan të dhëna epidemiologjike dhe neurologjike, duke lidhur përdorimin e kohës me zhvillimin e demencës.
Ata zbuluan se personat që vuajnë nga “varfëria kohore” – pra, mungesa e kohës për kujdes ndaj vetes, kanë më tepër gjasa të zhvillojnë probleme njohëse në krahasim me ata që gjejnë kohë për gjumë, ushqim të shëndetshëm, aktivitet fizik dhe kontakte shoqërore.
“Njeriut i duhen të paktën 10 orë në ditë për aktivitetet bazë që ruajnë shëndetin e trurit”, shpjegon Dr. Simon Repermund, bashkautore e studimit. “Për shumë njerëz, kjo është e paarritshme për shkak të detyrimeve të përditshme.”
Koha – lidhja mes faktorëve të rrezikut
Komisioni Lancet më 2024 identifikoi disa faktorë kryesorë të rrezikut për demencë, përfshirë hipertensionin, diabetin, mungesën e aktivitetit fizik, izolimin shoqëror dhe kolesterolin e lartë.
Sipas studiuesve të CHeBA, të gjithë këta faktorë lidhen në mënyrë të tërthortë me mungesën e kohës.
Për të ushtruar, për të përgatitur ushqime të shëndetshme apo për të kaluar kohë me familjen dhe miqtë, nevojitet kohë – një burim që shumë njerëz nuk e kanë më. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ky ilaç është premtues për humbje në peshë
Published
2 days agoon
October 21, 2025By
UBT News
Një studim madhor ka treguar rezultate premtuese për sigurinë e një ilaçi për humbje në peshë, i cili është i qasshëm në SHBA.
Në studimin e publikuar në Revistën Mjekësore “New England”, është thënë se personat e rritur që përdoren ilaçin për dobësim “lorcaserin” kishin humbur mesatarisht 4 kg brenda 40 muajsh.
Gjithashtu është thënë se ky ilaç, që funksionon duke ulur ndjenjën e urisë, nuk i vendosë konsumuesit në rrezik më të madh për sëmundje në zemër.
Megjithatë ekspertët kanë theksuar rëndësinë e ndryshimeve afatgjate të jetesës për të arritur humbje të peshës efektive. /A.Z/UBT News/

Urtësia e Fishtës, thëniet më të fuqishme të Homerit shqiptar

Lajm historik për futbollin e Kosovës

Demi Lovato tregon arsyen pse është kaq e hapur për sfidat e saj

A mund të hanë vezë personat me sëmundje të zemrës?

Meta siguron 27 miliardë dollarë financim për qendrën më të madhe globale të të dhënave

Artisti kosovar Jakup Ferri nderohet në St James’s Palace

Rusia premton “përgjigje të dhimbshme” nëse BE-ja konfiskon asetet

Bën gara shpejtësie, 10 muaj masë mbrojtëse dhe gjoba nga 400 euro për dy shoferët

Kazakistani hap zyrtarisht ambasadën në Shqipëri
Të kërkuara
-
Lajmet2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months ago
Profesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës