Lajmet

Görlach Global: Kina dhe lufta e Ukrainës – pse Kina ngurron të ndërmjetësojë?

Lufta në Ukrainë nuk mund ta lërë indiferent Pekinin.

Published

on

Lufta në Ukrainë nuk mund ta lërë indiferent Pekinin. Sepse efektet e saj janë ndjerë prej kohësh në Kinë, mendon Alexander Görlach.

Ministria e Jashtme kineze i quan “fake news” raportet në mediat amerikane, se Rusia i ka kërkuar Pekinit dërgimin e armëve për luftë në Ukrainë. Këto raporte u shfaqën të hënën natën, përpara se përfaqësuesit nga Uashingtoni dhe Pekini të takoheshin në Romë për të diskutuar situatën në Ukrainë. Informacionet kanë shtuar presionin mbi Republikën Popullore për të vepruar si ndërmjetës për t’i dhënë fund luftës së Putinit.

Në fakt, Kina ka një interes të veçantë për t’i dhënë fund luftës shpejt. Për shkak se efektet ekonomike të pushtimit të Ukrainës kanë arritur prej kohësh në këtë vend. Republika Popullore importon sasi të mëdha drithi nga Ukraina, si dhe nga Rusia. Si rezultat i luftës, çmimet janë rritur në atë masë sa që pushtetmbjatësi Xi Jinping është dashur të thotë hapur: Kina do të bëhet e pavarur nga importet e huaja.

Varfëria ekstreme

Vetëfurnizimi ka qenë prej kohësh synimi i pushtetarëve komunistë, të cilët brenda vendit po ndjekin një kurs nacionalist, të cilit nuk i përshtatet importimi nga jashtë i mallrave bazike për jetesën. Përveç kësaj, një sërë vendesh, duke përfshirë SHBA-në dhe Japoninë, kanë filluar të shkëputin ekonomitë e tyre nga ajo e Kinës, në mënyrë që të mos varen nga diktatura e Pekinit.

Në perandorinë e Xi jetojnë edhe më tej rreth 82 milionë kinezë me 1 dollarë në ditë. Rritjet e çmimeve si ato aktuale mund ta kthejnë situatën e tyre tashmë të pasigurt në një situatë të pashpresë. Udhëheqja e Republikës Popullore njoftoi vitin e kaluar se varfëria ekstreme në vend ishte mposhtur zyrtarisht. Banka Botërore, nga ana tjetër, llogariti se Pekini kishte metologji tjetër nga ajo që duhej për llogaritjen e varfërisë.

Vladimir Putin und Xi Jinping

Varfëria reale në Kinë ka të ngjarë të jetë dukshëm më e lartë sesa deklarohet zyrtarisht. Përveç kësaj, kujtimi i kohës së urisë është ende i freskët. Nën Mao Ce Dunin, të cilin Xi Jinping përpiqet ta imitojë në çdo gjë, vendi përjetoi një periudhë të gjatë të urisë për bukë, midis 1959 dhe 1961. Deri në 76 milionë njerëz thuhet se kanë rënë viktimë e keqmenaxhimit ideologjik të Maos.

Rreziku nga revolta për shkak të varfërisë

Xi Jinping dëshiron të zgjidhet sekretar i përgjithshëm i përjetshëm në kongresin e 20-të të partisë në nëntor. Për të parandaluar ekseset diktatoriale si në kohën e Maos, maksimumi dy mandate pesëvjeçare në postet më të rëndësishme janë lejuar që nga vitet 1980. Për presidencën ky kufi tashmë është hequr nga kushtetuta. Xi mund ta udhëheqë vendin sërish si Mao.

Një revoltë urie nga të varfërit është një nga skenarët e paktë që mund të pengojë Xi të realizojë idetë e tij. Gazeta Der SPIEGEL zbuloi së fundmi se udhëheqja kineze po i bën presion Kombeve të Bashkuara që të mos publikojnë një raport që paralajmëron vdekjet nga uria, si rezultat i agresionit dhe luftës së Putinit kundër Ukrainës.

Presioni ndaj Pekinit

Në fillim të shkurtit, udhëheqësi i Kinës u mburr për miqësinë e tij të ngushtë me Putinin dhe njoftoi se dëshironte të bashkëpunonte ngushtë me Rusinë në fusha vendimtare si udhëtimi në hapësirë ​​dhe kontrolli i internetit. Së fundmi, Pekini ka njoftuar se Rusia do të mbetet “partneri më i rëndësishëm strategjik i Republikës Popullore”.

Prandaj komuniteti botëror po i bën presion të madh Pekinit që të ndërhyjë në Moskë në lidhje me luftën në Ukrainë. Por Pekini nuk po e kërkon fare këtë skenë të madhe. Kjo do të tërhiqte vëmendjen e njerëzve në Kinë, për shkeljet e shumta të të drejtave të njeriut nga sundimtari Xi, veçanërisht gjenocidi ndaj ujgurëve. Bota gjithashtu do të shikonte në mënyrë kritike një Kinë ndërmjetëse, udhëheqësi i së cilës Xi ka kërcënuar vazhdimisht me aneksim dhe pushtim të Tajvanit të lirë dhe demokratik.

Biznese ruse në Pekin – Kina ka mbetur ndër miket e vetme të Rusisë

Misioni i pamundshëm

Që nga fillimi i agresionit rus në Ukrainë, Pekini është përpjekur të bëjë një politikë vështirë të realizueshme. Pekini nuk e dënon luftën e Rusisë, por në të njëjtën kohë u bën thirrje palëve të bisedojnë. Pekini nuk i mbështet sanksionet e botës së lirë kundër Rusisë, por në të njëjtën kohë nuk e mbështet as ekonomikisht Moskën. Refuzimi i ndihmës ushtarake, që nuk duhet quajtur kështu, tani po shkon në të njëjtin drejtim. Në vend të kësaj, Kina pretendon se Rusia nuk bëri kurrë një kërkesë për ndihmë.

Importet e grurit nga Rusia dhe Ukraina mbulojnë deri në 10 për qind të nevojave të Kinës, sipas një raporti të Wall Street Journal. Por lufta ka pasoja edhe për prodhimin e plehrave, vajit të lulediellit dhe sojës, të cilat eksportohen edhe në Republikën Popullore. Soja nevojiten urgjentisht për mbajtjen e kafshëve. Prandaj pritet që edhe çmimet e mishit në Kinë të rriten ndjeshëm.

Veprimi i domosdoshëm

Një thënie kineze është 大鱼大肉 – “shumë peshk, shumë mish”, që do të thotë se një vakt i mirë duhet të përmbajë shumë nga të dyja. Nëse mund të shërbeni në përputhje me rrethanat, do të admiroheni nga të ftuarit. Por nëse lufta dhe agresioni kundër Ukrainës, e cila ende nuk është dënuar nga Kina vazhdon, hapësira e Republikës Popullore do të ngushtohet dhe shanset e Xi për të realizuar ëndrrën e tij për një sundim të pakufizuar dhe të përjetshëm do të ulen.

Prandaj, Pekini duhet të veprojë. Xi duhet të ndërmjetësojë në konflikt në mënyrë që Kina të mos ndjejë edhe më shumë efektet e tij. Ai dhe lidershipi i tij duan të shmangin me çdo kusht një konfrontim të drejtpërdrejtë me Shtetet e Bashkuara. Sepse Republika Popullore do të humbiste luftën kundër SHBA-së, në të cilën Kremlini mund të përfshijë edhe Pekinin.

Alexander Görlach është  anëtar i lartë në Këshillin Carnegie për Etikën në Çështjet Ndërkombëtare dhe bashkëpunëtor kërkimor në Institutin e Internetit në Universitetin e Oksfordit. Ai ka mbajtur poste të ndryshme edhe në Universitetin e Harvardit dhe në Universitetin e Kembrixhit.

DW

Continue Reading

Lajmet

​Aktakuzë për vrasjen e rëndë në Gjilan

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Gjilan, Departamenti për Krime të Rënda, ka ngritur aktakuzë ndaj dy personave me inicialet V.S. dhe F.M., të cilët gjenden në paraburgim prej datës 12 nëntor të vitit 2024.

Ata akuzohen për vrasjen që kishte ndodhur më 7 nëntor 2024, pas një konflikti fizik të ndodhur dy vjet më parë.

Në njoftimin e Prokurorisë thuhet se “I pandehuri V.S., më 7 nëntor 2024, rreth orës 14:00, në rrugën ,”Mërgimtarët e Gjilanit”, në Gjilan, me dashje, për shkak të një konflikti fizik të ndodhur para dy viteve, ka privuar nga jeta tani të ndjerin S.O., në atë mënyrë që derisa i ndjeri ishte duke hyrë në veturë, i afrohet dhe me armë e gjuan në pjesën e pasme të shpinës, ku pasi rrëzohet në tokë e godet me grusht dhe shqelm dhe më pas së bashku me të pandehurin F.M. janë larguar nga vendi i ngjarjes, ndërsa i ndjeri për shkak të plagëve të marra ka ndërruar jetë”.

I njëjti akuzohet edhe për veprën penale ‘’Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve’’, pasi pa autorizim ka mbajtur në pronësi armë zjarri, e cila është sekuestruar.

“I pandehuri F.M., që nga data 7 – 12 nëntor 2024, në vende të ndryshme në Gjilan, me dashje ka ndihmuar të pandehurin V.S., në fshehjen – mos zbulimin e kryesit të veprës penale të vrasjes së rëndë, me çka ka kryer veprën penale ‘’Dhënia e ndihmës kryesve pas kryerjes së veprave penale’’, nga neni 380 të KPRK-së”, thuhet në njoftimin e Prokurorisë.

Continue Reading

Lajmet

Reagimet e shumta për zgjedhjen e Besnik Berishës, KPM jep sqarime

Published

on

By

Zgjedhja e Besnik Berishës kryetar të Komisionet të Pavarur të Mediave (KPM) ka nxitur reagime të shumta në vend.

E përkitazi me ketë proces, KPM ka bërë një sqarim, ku thuhet se Rregullorja e Punës e KPM-së nuk ka qenë asnjëherë në diskutim publik, dhe se e njëjta është një interpretim i qartë ligjor se katet e brendshme institucionale që rregullojnë procedurat e brendshme të punës së institucionit dhe që nuk rregullojnë ose përcaktojnë në çfarëdo forme marrëdhëniet me palët e jashtme (pra në këtë rast mediat e licencuara dhe publikun) nuk vendosen në diskutim publik.

“Rregullorja e Punës e KPM-së nuk ka qenë asnjëherë në diskutim publik. Është interpretim i qartë ligjor që aktet e brendshme institucionale që rregullojnë procedurat e brendshme të punës së institucionit dhe që nuk rregullojnë ose përcaktojnë në çfarëdo forme marrëdhëniet me palët e jashtme (pra në këtë rast mediat e licencuara dhe publikun) nuk vendosen në diskutim publik”, thuhet në reagimin e KPM-së.

Për më tej thuhet po ashtu se: “Pra janë të vetmit anëtarët e KPM-së që kanë të drejtën dhe mund të ndryshojnë Rregulloren e Punës në çdo kohë. Gjithashtu edhe zgjedhja e Kryetarit bëhet ekskluzivisht nga anëtarët e Komisionit si e drejtë dhe obligim ligjor i tyre”.

Në një sqarim të gjatë të KPM-së thuhet po ashtu se “Është obligim i anëtarëve të Komisionit që brenda kapaciteteve të tyre, të bëjnë gjithë çfarë është e mundur që KPM të funksionojë në mënyrë sa më efikase dhe efektive, e që ndër të tjera nënkupton edhe evitimin e krijimit të vakumit institucional, pra në rastin konkret mungesën e Kryetarit dhe Nënkryetarit. Përveç tjerash, zgjedhja e Kryetarit mundëson që me ardhjen e vetëm një anëtari të ri të KPM-së të krijohet kuorumi i duhur për mbajtjen e mbledhjeve të rregullta. Në të kundërtën, duhet pritur ardhjen e dy anëtarëve të rinj, e që nga praktika e zgjedhjes së tyre mund të ketë raste me diferencë kohore disa mujore ose dhe vjetore”.

Në ditën kur ishte zgjedhur kryetari i ri i KPM-së, kishte reaguar edhe Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës – AGK.

Në reagim thuhet se po përcjellin me shqetësim mbledhjen e sotme të Komisionit të Pavarur të Medieve, në të cilën është votuar një kryetar i ri, disa ditë para skadimit të mandatit të kryetarit aktual, Jeton Mehmeti.

“Zgjedhja e Besnik Berishës për kryetar të KPM-së ngre pikëpyetje ligjore për mënyrën e ndryshimit të Rregullores së KPM-së, e cila parasheh që kryetari i ri zgjidhet në mbledhjen e parë pasi t’i ketë skaduar mandati ose të jetë shkarkuar kryetari aktual. AGK-ja e sheh votimin e sotëm si përpjekje të hapur për politizimin dhe instrumentalizimin e KPM-së për interesa të partisë në pushtet, duke u bazuar në qëndrimet publike të iniciatorëve për ndryshimet e sotme. Komisioni i Pavarur i Medieve, si organ kushtetues, luan rol të rëndësishëm në rregullimin e skenës mediale në Kosovë dhe, si i tillë, duhet ta ruajë pavarësinë e plotë dhe të mos lejojë ndërhyrjet politike”, thuhej në reagim.

Edhe aktivistja e shoqërisë civile, Flutura Kusari pati alarmuar atë ditë, ku kishte thënë se propozimi për ndryshim-plotësimin e rregullores së punës së KPM-së paraqet përpjekje për “kapjen” e KPM-së.

“Kapja politike e KPM-së u kompletua. Siç ju paralajmërova: Rregullorja e re u ndryshua kundërligjshëm; Jeton Mehmeti u shkarkua De Facto nga pozita e kryetarit të KPM-së; KPM tash ka kryetar jolegjitim. Ky është sulm politik ndaj pavarësisë së Komisionit të Pavarur për Media dhe është bërë për të ushtruar presion në televizione. Ne punën tonë e kryejmë, e dokumentuam kapjen politike nga pushteti të KPM-së”, thuhej në reagimin e saj.

Komisioni i Pavarur i Mediave (KPM) është organ kompetent për rregullimin, menaxhimin dhe mbikëqyrjen e spektrit të frekuencave të transmetimit në Kosovë. Ai është themeluar në vitin 2005 dhe ka për përgjegjësi të mbajë një sistem të drejtë dhe të hapur për licencimin dhe rregullimin e shërbimeve mediale audiovizuele dhe menaxhimin e spektrit të frekuencave të transmetimit në pajtim me standardet më të mira ndërkombëtare.

Continue Reading

Bota

Avioni i nisur nga Turqia ulet në aeroportin e Damaskut për herë të parë pas 13 vitesh

Published

on

Avioni i nisur nga Turkish Airlines ka ulur për herë të parë në Aeroportin Ndërkombëtar të Damaskut pas një pauze 13-vjeçare. Fluturimi, i ardhur nga Stambolli, mbante 345 pasagjerë dhe ndihma humanitare, dhe mes tyre ishin CEO i Turkish Airlines, Bilal Eksi, dhe zyrtarë turq.

Ky është fluturimi i parë pas shumë vitesh, dhe Eksi ka njoftuar se kompania do të realizojë tre fluturime në javë për në Siri, duke synuar forcimin e marrëdhënieve midis vendeve. Ky hap vjen pas rifillimit të fluturimeve nga Qatar Airways më 7 janar dhe një fluturimi të Sirisë Airlines më 8 dhjetor./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Greqi: Regjistrohet vdekja e parë nga gripi në Volos

Published

on

Në Greqi, është regjistruar vdekja e parë nga gripi H1N1 në qytetin Volos, duke shkaktuar tronditje në rajonin e Magnezisë. Ioanna Tzouma, një grua 58-vjeçare, vdiq në repartin e terapisë intensive të Spitalit të Volos, pas një periudhe të gjatë qëndrimi në spital.

Ajo kishte shfaqur simptoma të gripit, duke përfshirë temperaturë të ulët, që më pas përkeqësuan ndjeshëm gjendjen e saj, duke e detyruar dërgimin në spital, ku u diagnostikua me gripin H1N1. Megjithë përpjekjet për trajtim, ajo nuk arriti të mbijetojë për shkak të dështimit të shumë organeve.

Një tjetër pacient, një burrë 70-vjeçar, është shtruar gjithashtu me grip H1N1, por ka arritur të kapërcejë rrezikun dhe të shërohet. Ky rast ka nxitur shqetësim tek autoritetet shëndetësore, të cilët kanë apeluar për vazhdimin e vaksinimit të qytetarëve për të parandaluar përhapjen e gripit dhe komplikacioneve të mundshme./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara