Në një zhvillim historik për sektorin energjetik të Bashkimit Evropian, energjia diellore ka kaluar për herë të parë qymyrin në prodhimin e energjisë elektrike në vitin 2024, sipas një raporti të ri të botuar. Kjo arritje është një pasqyrë e rritjes të vazhdueshme të burimeve të rinovueshme në energjinë elektrike të BE-së, ku përqindja e këtyre burimeve ka arritur pothuajse gjysmën e prodhimit total.
Në raportin e ekspertëve për klimën, theksohet se përqindja e energjisë nga burime të rinovueshme është rritur në 47%, nga 34% që ishte në vitin 2019. Ndërkohë, përdorimi i lëndëve djegëse fosile ka rënë në një nivel rekord të ulët, duke shënuar një rënie nga 39% në 29%. Kjo ndodhi ndërkohë që prodhimi i gazit ra për të pestin vit radhazi.
Sipas grupit të ekspertëve, ky transformim është pasojë e Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane, e cila ka udhëhequr një reformë të thellë dhe të shpejtë në sektorin energjetik të BE-së. Energjia diellore ka qenë burimi më i shpejtë në rritje, duke tejkaluar për herë të parë qymyrin, ndërsa energjia e erës ka mbetur burimi i dytë më i madh i energjisë në Bashkimin Evropian.
Në raport po ashtu nënvizohet se rritja e fuqisë së energjisë diellore dhe të erës ka kontribuar në zvogëlimin e varësisë nga lëndët djegëse fosile. Pa këtë kapacitet shtesë të energjisë diellore dhe të erës, BE-ja do të kishte qenë e detyruar të importonte 92 miliardë metra kub më shumë gaz fosil dhe 55 milionë tonë më shumë qymyr, duke e ngritur koston e këtyre importeve në 59 miliardë euro.
Për më tepër, më shumë se gjysma e vendeve të BE-së tani kanë eliminuar qymyrin ose e kanë reduktuar pjesën e tij në më pak se 5% të përzierjes së energjisë. Ky trend reflekton një kalim të thellë nga lëndët djegëse fosile drejt burimeve të rinovueshme dhe një angazhim për të arritur objektivat e klimës.
Chris Rosslowe, autori kryesor i raportit, ka theksuar se lëndët djegëse fosile po humbasin kontrollin e tyre mbi energjinë në BE, një shenjë e fortë e transformimit të vazhdueshëm të sektorit energjetik evropian./UBTNews/