

Shëndeti
Goditja në tru: Shkaku, simptomat dhe si duket saktësisht trajtimi?
Zakonisht ndodh papritur dhe shoqërohet me një sërë simptomash të ndryshme që duhet të përgjigjen menjëherë.
Published
3 years agoon
By
UBT.NewsGoditja në tru është vdekja e indit për shkak të ndërprerjes së qarkullimit të gjakut dhe dërgimit të dobët të oksigjenit në tru ose për shkak të këputjes së një ene gjaku.
Zakonisht ndodh papritur dhe shoqërohet me një sërë simptomash të ndryshme që duhet të përgjigjen menjëherë.
Shumë njerëz që përjetojnë një goditje pas disa kohësh vazhdojnë të jetojnë normalisht me disa ndryshime të rëndësishme të jetës.
Çfarë e shkakton një goditje në tru?
Ka dy lloje të goditjes, infarkti ishemik dhe infarkti hemorragjik. Me ishemike, furnizimi me gjak i një pjese të trurit ndërpritet për shkak të bllokimit të një ene gjaku. Në një goditje hemorragjike, ena e gjakut shpërthen dhe parandalon rrjedhjen normale të gjakut. Rreth 85 për qind e goditjeve në tru janë ishemike.
Shkaku më i zakonshëm i dëmtimit të enëve të gjakut në tru që çon në një goditje është arteroskleroza, një sëmundje që çon në formimin e yndyrave, mpiksjes dhe kalciumit në enët e gjakut që çon në bllokimin ose dobësimin e murit të enëve të gjakut.
Ka disa faktorë që mund të ndikojnë në shfaqjen e një goditjeje, dhe këta përfshijnë një dietë të varfër, në të cilën mbizotërojnë ushqimet tepër të kripura dhe shumë yndyrë. Përveç kësaj, pasiviteti fizik, konsumimi i tepërt i alkoolit, pirja e duhanit, mosha dhe gjenetika.
Goditja në tru është më e zakonshme te gratë dhe të moshuarit dhe mund të ndodhë edhe te njerëzit që kanë probleme të tjera shëndetësore si sëmundjet e zemrës, diabeti, çrregullimet e koagulimit të gjakut, presioni i lartë i gjakut ose kolesteroli i lartë.
Një numër shumë më i madh i grave se sa burrave vdesin nga goditjet në tru dhe sëmundjet kardiovaskulare.
Si të njohim një goditje në tru?
Edhe pse shumica e simptomave të një goditjeje janë të njohura, disa njerëz ende nuk reagojnë menjëherë kur ato ndodhin, duke përkeqësuar kështu pasojat që lindin pas saj. Sa më shpejt të kërkohet ndihma, aq më e lehtë dhe më e shpejtë do të jetë vetë shërimi. Vetë simptomat shfaqen në pjesën e trupit që kontrollohet nga pjesa e dëmtuar e trurit.
Kjo do të thotë, goditjet shpesh dëmtojnë vetëm njërën anë të trurit dhe simptomat shfaqen më pas në anën tjetër të trupit. Kështu, një goditje në tru përfshin:
– paralizë e një pjese të trupit
– probleme me të folurin
– ndjesi shpimi gjilpërash ose dobësi në duar, fytyrë, këmbë në njërën anë të trupit
– konfuzion dhe çorientim
– ndryshime të papritura në sjellje
– probleme me shikimin
– probleme me ecjen
– humbje e ekuilibrit
– marramendje dhe dhimbje koke të forta
– të përziera dhe të vjella
– konvulsione
Te femrat mund të shfaqen simptoma shtesë specifike, të cilat shpesh ngatërrohen me simptoma të një sëmundjeje tjetër, përkatësisht: të fikët, dobësi, gulçim, halucinacione, lemzë dhe dhimbje.
Duke reaguar sa më shpejt që të jetë e mundur, parandalohen dëmtimet e përhershme të trurit, paaftësia dhe vdekja.
A mund të parandalohet goditja në tru?
Ndryshimet e jetës dhe shmangia e rreziqeve dhe shkaqeve të mundshme të goditjes në tru mund të zvogëlojë rrezikun e shfaqjes së saj.
Ndërprerja e duhanit ose pirja e alkoolit, humbja e peshës së tepërt, ndryshimi i dietës dhe kontrollet e rregullta me një mjek, presioni i gjakut, sheqeri, kolesteroli dhe analizat e rregullta të gjakut mund të jenë të dobishme.
Si diagnostikohet një goditje në tru?
Përveç treguesve dhe simptomave të qarta, një goditje në tru ose ashpërsia e saj mund të diagnostikohet me analiza gjaku, CT dhe rezonancë magnetike të kokës, ekzaminim EKG, ultratinguj karotide dhe ultratinguj të zemrës.
Si trajtohet një goditje në tru?
Trajtimi varet nga shkaku i goditjes në tru dhe ndikimi i tij në trup, cila pjesë e trupit është më e prekur dhe në çfarë mase është prekur.
Në disa situata, do të jetë e nevojshme të shkoni në terapi të caktuara fizike, ushtrime të të folurit, prezantimin e disa aktiviteteve fizike. Është gjithashtu e rëndësishme që të gjithë pacientët të marrin terapitë e përshkruara.
You may like

Humbja në peshë mund të jetë sfiduese, sidomos nëse bëhet fjalë për zona specifike të trupit. Humbja e dhjamit në zonën e fytyrës në veçanti bëhet shumë frustruese.
Ushtrime për fytyrën
Përmirësojnë paraqitjen e fytyrës, luftojnë shenjat e plakjes, përmirësojnë muskujt e fytyrës. Ekspertët rekomandojnë fryrjen e brendshme të faqeve dhe kalimin e ajrit nga njëra anë në tjetrën. Mbledhja e buzëve në formën e një puthjeje dhe lëvizja në anë është efikase.
Ata rekomandojnë buzëqeshjen e hapur me dhëmbët shtrënguar për disa sekonda. Ushtrime të tilla duhen bërë dy herë në ditë për 8 javë.
Ushtrimet Kardio
Dhjami i tepërt në fytyrë është rezultat i shëndoshjes së tepërt në pjesët tjera të trupit. Aerobia dhe ushtrimet kardio rrisin ritmin e zemrës dhe përshpejtojnë rënien nga pesha.Ekspertët rekomandojnë 20-40 minuta ushtrime të tillë në ditë.
Uji
Thelbësor për rënien nga pesha. Konsumi i ujit përshpejton metabolizmin me 24 përqind. Hidratimi shmang akumulimin e lëngjeve në organizëm dhe parandalon fryrjen e trupit.
Kufizimi i alkoolit
Nëse e teproni me alkolin do të ndiheni dhe dukeni më të fryrë, sepse ofron shumë kalori e rrit gjasat e shtimit në peshë. Sasia e lejuar e pijeve alkolike është një deri në dy gota në ditë për meshkujt dhe një gotë në ditë për femrat.
Karbohidratet e rafinuara
Biskotat e ëmbla apo të kripura qofshin si dhe makaronat janë ndër fajtorët më të mëdhenj të shtimit në peshë, janë të përpunuara e nuk kanë ushqyes të shëndetshëm apo fibër. Praktikisht këto karbohidrate janë sheqer që nxit rrezikun e teprimit me ushqimin.
Gjumi
Thelbësor për rënien nga pesha, mungesa e tij rrit nivelin e kortizolit, hormoni i stresit që shkakton efekte anësore të shumta ndër të cilat edhe shtimi në peshë. Nivelet e larta të kortizolit rrisin oreksin dhe tjetërsojnë metabolizmin duke shtuar depozitat e dhjamit.
Kujdes me kripën
Konsumi i tepërt nxit fryrjen jo vetëm në fytyrë por trup. Kripa nxit akumulimin e ujit në trup. Ushqimet e përpunuara ofrojnë 77 përqind të kripës që konsumon njeriu në ditë.
Shëndeti
Si të ruani funksionet mendore gjatë moshës së shtyrë?
Published
2 days agoon
March 29, 2025
Studimet kanë treguar se truri ka nevojë për stimulim të vazhdueshëm për të mbajtur funksionet e tij të shëndetshme.
Aktivitetet si leximi, lojërat që kërkojnë mendim dhe ushtrimet e trurit janë të dobishme për ruajtjen e kujtesës dhe funksioneve mendore.
Një mundësi e shkëlqyer për të mbajtur trurin aktiv është angazhimi në aktivitete sociale dhe intelektuale, siç janë bisedat me miqtë, lojërat e mendjes dhe zgjidhja e problemit.
Këto stimulojnë aktivitetin mendor dhe të ndihmojnë në forcimin e lidhjeve ndërmjet neuroneve.
Përveç stimulimit intelektual, ushtrimet fizike janë të rëndësishme për shëndetin e trurit.
Aktivitetet fizike si ecja, vrapimi dhe joga ndihmojnë në rritjen e qarkullimit të gjakut në tru dhe përmirësojnë funksionet kognitive, duke ndihmuar në ruajtjen e kujtesës dhe shpejtësisë mendore.
Një regjim i shëndetshëm i jetesës që përfshin dietë të balancuar, aktivitet fizik të rregullt dhe stimulim mendor, është thelbësor për ruajtjen e shëndetit të trurit gjatë moshës së shtyrë dhe parandalimin e humbjes së funksioneve mendore.

Për shëndet të mirë, ushtrimet duhen të praktikohen çdo mëngjes, në mënyrë që fiziku juaj të jetë në gjendje të mirë.
Ushtrimi për forcimin e shpinës
Duhet theksuar se muskujt e shpinës janë “forcuesit” më të rëndësishëm natyralë të kurrizit, të cilët ndihmojnë qëndrim të drejtë, stabilitet gjatë lëvizjes dhe lehtësojnë kryerjen e aktiviteteve fizike.
Duhet të shtriheni dhe tendoseni sa më shumë që mundeni pjesën e sipërme të trupit nga prapa.
Përsëriteni tendosjen në tri seri prej 15 ushtrimeve, pastaj duart bashkoni pas qafe dhe gradualisht ngrijeni pjesën e sipërme të trupit.
Derisa qëndroni shtrirë në stomak, duart lakojini në bërryl, ballin vëreni mes shuplakave.
Në mënyrë alternative ngrini njërën këmbë, pastaj tjetrën – dhe përnjëherë të dyja. Tërë këtë kombinim përsëriteni 10 herë.
Shtrijuni në bark, duart i shtrini pranë trupit. Shuplakat mbështetni në dysheme. Njëkohësisht ngrini dhe shtrini pjesën e sipërme të trupit, duart dhe këmbët dhe kthehuni në pozitën fillestare.
Është me rëndësi që pas ushtrimit t’i bëni ushtrimet e tendosjes dhe të relaksimit të muskujve, për të bërë një relaksim të përgjithshëm.
Ushtrim për muskujt e stomakut
Mjekët thonë se gjatë viteve kjo pjesë e trupit lëshohet, andaj duhet të jeni tepër këmbëngulës në ushtrime që sërish të kini stomak të rrafshët dhe të bukur.
Ekzistojnë ushtrime për stomak të rrafshët. Shtrijuni e ngriheni vetëm pjesën e sipërme të trupit, pjesa e poshtme të jetë e puthitur për dysheme. Bëjeni një seri ushtrimesh në atë mënyrë të ngrini pjesën e poshtme të trupit, ndërsa e epërmja të mbetet rrafsh në gjendje të qetë.
Njëra nga mundësitë është edhe “vozitja e biçikletës” në ajër apo seria e ushtrimeve e ngritjes së pjesës së sipërme të trupit në drejtim të këmbës tjetër. Në fund shtrijuni anash e ngrini këmbën e sipërme, pastaj ndërrojeni anën dhe përsëriteni ushtrimin me këmbën tjetër.
Argëtimi në krahë
Ushtrimet nëse fillimin e kuptoni si argëtim të mirë, ndoshta pas një kohe do t’ju pëlqejë. Ekspertët e fitnesit thonë se çdo ushtrim është i dobishëm nëse paraqet edhe kënaqësi. Nëse bëni pjesë te ata dembelët, që vështirë zgjohen, ju propozojmë të qëndroni të shtrirë në çarçafë.
Pas ose para ushtrimeve të barkut, argëtohuni duke ngritur këmbët dhe duke shtrirë trupin sa më shumë që mundeni. Kombinoni ushtrimet duke e hedhur këmbët mbi kokë, pastaj njëherë njërën e njëherë tjetrën, vozitni biçikletën në ajër.
Nxisni muskujt e thellë
Ushtrimi në top mund të jetë argëtues dhe i dobishëm. Meqë topi nuk është stabil, duke ushtruar në të i kundërviheni gravitacionit dhe në atë mënyrë i angazhoni muskujt e brendshëm stabilizues.
Forcimi i këtyre muskujve mund të ndikojë në mënyrë preventive në lëndimet e shpinës, gjunjëve, nyjave të krahëve.
Ulja në top aktivizon punën e muskujve të shpinës dhe të barkut. Në këtë mënyrë nxisni qëndrimin e drejtë dhe vertikal. Argëtohuni duke kërcyer mbi top dhe nxisni shkrirjen e kalorive të tepërta. Është me rëndësi madhësia e topit, sepse kur uleni në të, ijët dhe gjunjët duhet të jenë në shkallën prej 90 gradësh. Personave të cilët janë të gjatë deri në 165 cm u nevojitet topi me perimetër 55 cm; atyre nga 165 deri në 180 cm perimetri i topit prej 65 cm, ndërsa atyre mbi 180 cm topi prej 75 cm.
Shëndeti
Sa vezë duhet t’i hani në javë dhe si ndikojnë në organizëm?
Published
3 days agoon
March 28, 2025
Mëngjesi tipik i shumë amvisave shqiptare përfshinë vezët. Ato servihen të ziera ose të skuqura në forma të ndryshme. Veza është një ushqim i shëndetshëm.
Ajo kombinohet me shumë gatime siç është bukë e thekur me avokado, supë me oriz, tavë me spinaq apo ëmbëlsira.
Gjatë një jave njeriu arrin të konsumojë shumë vezë dhe natyrshëm lind pyetja nëse konsumi i kaq vezëve është i shëndetshëm. Ekspertët ushqimorë thonë se një njeriu mund të konsumojë pa frikë dy vezë në ditë.
Veza duhet shoqëruar me barishte, kos, avokado dhe bukë me drithë të plotë. Nëse e servoni me proshuta dhe shumë feta djathë, atëherë do të mbusheni me kalori dhe yndyra të panevojshme.
E bardha apo e verdha e vezës?
Disa hanë vetëm të bardhën e vezës në përpjekje për të mos konsumuar shumë kalori, por e verdha e vezës ka shumë ushqyes të nevojshëm.
Ato nuk gjenden tek e bardha e saj, ndaj veza duhet konsumuar e plotë. Të dhënat konfirmojnë se vitaminat që treten në yndyrë gjenden pikërisht tek e verdha e vezës. Ndaj nëse hiqni të verdhat e vezëve mund të mos merrni shumë kalori por as vlerat ushqyese të tyre.
Sasia e duhur e vezëve
Sasia e duhur e vezëve është e gjitha në varësi të regjimit ushqimor që njeriu ndjek gjatë jetës, një vezë përmban 80 kalori, 5 gramë yndyrë dhe 6 gramë proteinë. Nëse jeni duke marrë mjaftueshëm proteinë dhe yndyra nga ushqimet tjera, ngrënia e një omleti prej 5 vezësh çdo ditë është padyshim një ide e keqe. Gjatë ditës mund të bëni rregullimet e duhura në sasinë e yndyrës dhe proteinës. /UBT News/

Divorci i prindërve, flet vajza e “Mr. Bean”: Ditët më të errëta

Microsoft prezantoi ekranin Xbox-PC

Kundër shëndoshjes së fytyrës! Çfarë duhet të bëni?

Eva Longoria pozon pranë yllit në Hollywood Walk of Fame, para premierës së filmit të ri

Si të ruani funksionet mendore gjatë moshës së shtyrë?

Dani Alves shpallet i pafajshëm

Katër ushtrimet që duhet t’i bëni çdo mëngjes

Fundjavë me shi, ja parashikimi i motit për sot

Presidenca kundërshton propozimin për shtrenjtim të rrymës
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë