Shëndet
Gjumi i çrregullt mund të jetë shkaktar i bllokimit të arterieve
Published
3 months agoon
By
UBT NewsKëshilla për të fjetur tetë orë të plota është e njohur, por në vitet e fundit, kërkimet shkencore kanë sugjeruar gjithnjë e më shumë se mbajtja e një ore të qëndrueshme për të fjetur dhe për t’u zgjuar është edhe më e rëndësishme sesa numri i orëve që flini.
Një studim i ri i botuar në Journal of the American Heart Association na jep një arsye tjetër bindëse për t’u përqendruar në krijimin e këtij zakoni të rëndësishëm, duke lidhur modelet e çrregullta të gjumit me një rrezik në rritje të sëmundjeve kardiovaskulare.
Modelet e çrregullta të gjumit dhe shëndeti i zemrës
Studimi përfshinte më shumë se 2,000 të rritur amerikanë të moshës 45 deri në 84 vjeç. Pjesëmarrësit mbanin një pajisje që gjurmonte modelet e tyre të gjumit për shtatë ditë, ndërsa i nënshtroheshin një serie vlerësimesh kardiovaskulare.
Studiuesit analizuan disa faktorë kyç, duke përfshirë kalciumin në arteriet koronare, i cili tregon grumbullimin e pllakave, dhe shënjues të tjerë që diagnostikojnë shkallën e bllokimit të enëve të gjakut.
Analiza e të dhënave zbuloi se modelet e çrregullta të gjumit, veçanërisht kohëzgjatja e gjumit, shoqërohen me disa faktorë rreziku për arteriosklerozën, një sëmundje e karakterizuar nga ngushtimi dhe forcimi i arterieve.
Në mënyrë specifike, rezultatet treguan se ndryshimet në kohëzgjatjen e gjumit prej më shumë se dy orësh brenda të njëjtës javë rritën ndjeshëm gjasat e niveleve më të larta të kalciumit në arteriet koronare dhe treguesve të tjerë anormalë të shëndetit të zemrës.
A është qëndrueshmëria më e rëndësishme se kohëzgjatja?
Ky studim sugjeron që kur bëhet fjalë për gjumin, mbajtja e një orari të qëndrueshëm është po aq e rëndësishme sa numri total i orëve të gjumit. Kjo nuk është hera e parë që zakonet e parregullta të gjumit janë lidhur me rezultate të dobëta shëndetësore.
Një studim i vitit 2018 zbuloi se modelet e parregullta të gjumit shoqërohen me një rrezik në rritje të obezitetit, presionit të lartë të gjakut, problemeve me sheqerin në gjak dhe sulmeve në zemër. I njëjti studim zbuloi se njerëzit me modele të parregullta gjumi kishin më shumë gjasa të raportonin nivele kronike të larta të stresit dhe depresionit.
Edhe pse ky hulumtim është paraprak, është i pari që lidh drejtpërdrejt zakonet e parregullta të gjumit me arteriosklerozën. Duke pasur parasysh se sëmundja është shkaku themelor i më shumë se 50% të vdekjeve në botën perëndimore, ky zbulim është me rëndësi të madhe, transmeton Klankosova.tv.
Si të krijoni një rutinë të qëndrueshme mbrëmjeje?
Studimi sugjeron që, për shëndet optimal, nuk duhet të devijojmë nga koha e gjumit me më shumë se dy orë brenda një jave. Kjo do të thotë që nëse shkojmë në shtrat në orën 22:00 gjatë ditëve të javës, nuk duhet të rrimë zgjuar pas mesnatës gjatë fundjavave.
Ruajtja e qëndrueshmërisë kërkon planifikim, por krijimi i një rutine të fortë mbrëmjeje është një mënyrë e shkëlqyer për të krijuar zakonin e të shkuarit në shtrat në të njëjtën kohë dhe për t’u çlodhur në fund të ditës. Ja disa ide për të filluar, shkruan Index.hr, transmeton Klankosova.tv.
Vendosja e një rutine për kujdesin e lëkurës mund të jetë një mënyrë e shkëlqyer për t’u larguar nga ekranet dhe për t’u çlodhur para gjumit. Heqja e grimit, pastrimi dhe hidratimi i lëkurës krijojnë një ritual qetësues.
Ora juaj e brendshme rregullohet nga ekspozimi ndaj dritës. “Kam mësuar t’i kushtoj vëmendje të madhe rolit që luan drita në rregullimin e ritmit tim cirkadian”, shkruan psikiatrja holistike Ellen Vora, MD.
“Përpiqem të marr rrezet e diellit të vërteta sa më herët në mëngjes”, shton ajo. Kjo gjithashtu do të thotë të shmangni dritën e ndritshme natën vonë.
Magnezi njihet si një mineral relaksues dhe është një shtesë e shkëlqyer jo-hormonale për nxitjen e gjumit. Shumë njerëz kanë mungesë të këtij minerali të rëndësishëm, prandaj merrni në konsideratë marrjen e një shtesë, veçanërisht një të formuluar për të përmirësuar gjumin.
Ndërsa një stërvitje e vështirë natën vonë mund t’ju zgjojë, një klasë e lehtë joge në mbrëmje mund të bëjë të kundërtën. Provoni një sekuencë shtrirjeje për të përgatitur trupin tuaj për një kohë gjumi në kohë.
Shëndet
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Published
5 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Jodi është thelbësor për prodhimin e hormoneve tiroide, dhe trupi ynë nuk mund ta prodhojë vetë.
Mungesa e jodit mund të çojë në probleme të ndryshme shëndetësore, përfshirë:
Probleme me flokët dhe lëkurën: Flokë që bien dhe lëkurë e thatë janë shenja të mungesës së jodit, pasi ai ndihmon në ruajtjen e lagështisë dhe shërimin e plagëve.
Ndjeshmëri ndaj të ftohtit: Mungesa e jodit ngadalëson metabolizmin, duke çuar në ndjeshmëri të shtuar ndaj të ftohtit.
Shtim në peshë: Metabolizmi i ngadaltë bën që trupi të djegë më pak kalori dhe të depozitojë yndyrna.
Lodhje dhe këputje: Mungesa e jodit mund të shkaktojë lodhje të vazhdueshme dhe ulje të energjisë.
Probleme me kujtesën: Jodi është i rëndësishëm për funksionin e hippocampusit, dhe mungesa e tij mund të ndikojë në përpunimin e informacionit dhe kujtesën.
Depresion dhe ankth: Çrregullimet e tiroides, të lidhura me mungesën e jodit, shkaktojnë ankth dhe depresion.
Qafë e ënjtur: Goiter (zmadhohja e gjëndrës tiroide) është një simptomë e zakonshme kur trupi ka mungesë jodi.
Probleme me shtatzëninë: Mungesa e jodit mund të ndikojë negativisht në zhvillimin e trurit të foshnjës dhe mund të rrisë rrezikun e abortit ose lindjes së frytit të vdekur.
Bradikardia: Një ritëm zemre më të ngadalshëm mund të lidhet me mungesën e jodit.
Kapsllëk: Hipotiroidizmi mund të ngadalësojë sistemin e tretjes, duke shkaktuar kapsllëk.
Nëse vëreni këto simptoma, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun për të diagnostikuar dhe trajtuar mungesën e jodit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Boronicat: Ushqimi i vogël me përfitime të mëdha për trupin dhe mendjen
Published
8 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Boronicat janë fruta të ëmbla, të ushqyera dhe jashtëzakonisht të shëndetshme.
Megjithëse të vegjël, ato kanë një ndikim të madh në trupin dhe mendjen tonë: mbrojnë zemrën dhe trurin, kujdesen për sytë dhe lëkurën.
Antioksidantët që gjenden te boronicat, veçanërisht ato të egra që rriten në tokat shqiptare, janë aq të fuqishme sa mund të neutralizojnë radikalet e lira, të cilat lidhen me zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare dhe tumorale.
Ato konsiderohen si mbreti i ushqimeve antioksidante, me kapacitetin më të lartë ndër të gjitha frutat e perimet që konsumojmë zakonisht.
Ulin dëmtimin e qelizave
Dëmtimi ndodh dhjetëra mijëra herë në ditë e kontribuon në plakjen e trupit dhe zhvillimin e disa tumoreve. Konsumimi i boronicave ndihmon në mbrojtjen kundër këtyre dëmtimeve, duke mbështetur shëndetin dhe rinimin e qelizave.
Ulin tensionin e gjakut
Një studim i Universitetit Mjekësor të Cleveland tregoi se individët me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës panë një ulje prej 4-6% të tensionit të lartë të gjakut pas konsumimit të 50 gramë boronica çdo ditë për tetë javë.
Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Antioksidantët në boronica kanë efekte pozitive mbi trurin, duke ndihmuar në ngadalësimin e rënies së funksioneve me moshën. Një studim gjashtëvjeçar me 16,010 të moshuar tregoi se boronicat dhe luleshtrydhet mund të vonojnë plakjen e trurit deri në 2.5 vjet.
Efekt anti-diabetik
Përmbajnë më pak sheqer krahasuar me frutat tjera, një kupë përmban 15 gramë sheqer natyral, sasia e një molle të vogël ose portokalli.
Për më tepër, boronicat janë të shijshme, me ngjyrë tërheqëse dhe mund të konsumohen si të freskëta, ashtu edhe të ngrira, duke i bërë ato një zgjedhje ideale për çdo dietë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë i ndodh trupit tuaj pa mish për 12 muaj?
Published
10 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Në rast se nuk konsumoni mish, ka përfitime të shumta. Arsyet më poshtë mund të ju bindin që ta ndaloni konsumimin e mishit për të paktën 1 vit.
Humbja e peshës
Një person humb mesatarisht 4.5 kg nëse nuk konsumon mish. Kjo sipas një studimi që tregon se vetëm mos-konsumimi i mishit u ofron mundësi të humbje peshës pa ndryshuar ndonjë rutinë tjetër.
Ulet risku i sulmit në zemër
Një studim tjetër thotë se nëse bëheni vegjetarian, e ulni kolesterolin dhe shtypjen e gjakut.
…dhe diabetit
Kurse, ky studim thotë se personat që konsumojnë mish janë për 29% më të rrezikuar nga diabeti se sa vegjitarianët. Kurse ata që konsumuan çfarëdo lloj mishi, kishin 38% më shumë shansë që të kenë diabet.
…dhe kancerit
Organizata botërore e shëndetiti rendit mishërat e përpunuara si nga shkaktarët kryesor të kancerit.
Bakteriet mbrojtëse
Një studim tjetër thotë se veganët kanë më shumë specie të bakterieve mbrojtëse në zorrët e tyre se sa mishngrënësit.
Do të ndiheni më mirë pas ushtrimeve
Studime të shumta kanë vërtetuar se personat që nuk konsumojnë mish performojnë më mirë në ushtrime dhe aktivitete fizike se sa ata që e konsumojnë mishin.
Do të ndiheni më mirë në përgjithësi
Persona të shumtë që kanë hequr dorë nga mishi kanë treguar se janë ndier më mirë. Ata janë ndier më të shëndetshëm, janë aktivizuar më shumë, kanë ngrënë më shumë e kanë humbur peshë si dhe kanë zbuluar ushqime të reja për konsum. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Testi TNT – Ekzaminimi që zbulon çrregullimet në lidhjen nerv–muskuj
Published
11 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Nëse ndieni lodhje të shpejtë ose dobësi muskulare që përkeqësohet gjatë ditës, kjo mund të jetë shenjë e një çrregullimi neuromuskular.
Për diagnostikimin e tij përdoret testi TNT (testi i transmetimit neuromuskular), i njohur edhe si test i stimulimit të përsëritur (TRS).
Ky test neurologjik mat mënyrën se si sinjalet nervore kalojnë nga nervi te muskuli, duke ndihmuar në zbulimin e sëmundjeve si miastenia gravis, sindroma Eaton-Lambert apo botulizmi.
Kur rekomandohet?
Testi kryhet në raste me:
rënie të qepallave,
pamje të dyfishtë,
vështirësi në të folur apo gëlltitje,
dobësi që shtohet me lëvizje të përsëritura.
Si kryhet?
Në disa zona të trupit vendosen elektroda që dërgojnë impulse elektrike të lehta, për të matur reagimin e muskujve para dhe pas aktivizimit.
Procedura është e sigurt, zgjat rreth 20–30 minuta, dhe rezultatet merren menjëherë.
Përgatitja:
Mos aplikoni kremra në lëkurë para testit.
Mos merrni Mestinon (pyridostigmine) në ditën e testit.
Ushqimi dhe pijet lejohen normalisht.
Rezultatet ndihmojnë mjekun të përcaktojë nëse ka bllokim në transmetimin nervor, dhe të zgjedhë trajtimin më të përshtatshëm. /A.Z/UBT News/
Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete
Si ta largoni mykun nga shtëpitë tuaja?
Galeria Kombëtare e Kosovës – Restaurimi dhe modernizimi për një hapësirë bashkëkohore artistike
Durkee për 1999-ën: S’e dinim cilat ishin kapacitetet ushtarake të UÇK-së, donin pavarësi
Basha takon përfaqësuesin e Komisionit Evropian, diskuton për buxhetin dhe Marrëveshjen për Planin e Rritjes
Tentoi ta mbysë me veturë një person, arrestohet edhe një i dyshuar në Istog
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Hajdari: Stërvitja është shumë intensive, po udhëtojmë për t’i marrë tre pikët në Slloveni
Shishet e ujit strehojnë baktere nëse nuk pastrohen rregullisht
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
