Kërkime

​Gara për në Hënë: SHBA dëshiron reaktor nuklear përpara Kinës e Rusisë

Published

on

NASA po përshpejton planet për të vendosur një reaktor bërthamor në Hënë deri në vitin 2030, një hap kyç në ambicien e saj për të ndërtuar një bazë të përhershme për njerëzit në sipërfaqen hënore.

Administratori në detyrë i NASA-s, Sean Duffy, ka ftuar kompanitë komerciale të paraqesin propozime për të ndërtuar reaktorë me një kapacitet 100 kilovatësh, sipas Politico.

Ai ka theksuar se Kina dhe Rusia kanë gjithashtu plane të ngjashme, duke paralajmëruar se të dy vendet “mund të shpallin potencialisht një zonë të ndaluar” në Hënë.

Megjithatë, mbeten pyetje në lidhje me realitetin e afatit të dhënë, veçanërisht duke pasur parasysh shkurtimet e fundit dhe drastike në buxhetin e NASA-s, ndërsa disa shkencëtarë janë të shqetësuar se planet drejtohen vetëm nga qëllime gjeopolitike.

“Për të avancuar siç duhet këtë teknologji kritike për të mbështetur një ekonomi hënore në të ardhmen, prodhimin e energjisë me fuqi të lartë në Mars dhe për të forcuar sigurinë tonë kombëtare në hapësirë, është e domosdoshme që agjencia të veprojë shpejt”, tha Duffy.

NASA dha tri kontrata prej 5 milionë dollarësh për të projektuar reaktorë në vitin 2022, dhe këtë vit Kina dhe Rusia njoftuan një plan të përbashkët për të ndërtuar një central bërthamor të automatizuar në Hënë deri më 2035,.

Shumë shkencëtarë bien dakord se energjia bërthamore është mënyra më e mirë për të siguruar një furnizim të vazhdueshëm me energji në Hënë. Një ditë hënore zgjat njësoj si katër javë në Tokë, me dy javë rreze dielli të vazhdueshme dhe dy javë errësirë të plotë, duke e bërë energjinë diellore jashtëzakonisht të paqëndrueshme.

“Ndërtimi edhe i një habitati modest hënor për të strehuar një ekuipazh të vogël do të kërkonte gjenerim energjie në shkallë megavatësh. Panelet diellore dhe bateritë vetëm nuk mund t’i përmbushin me besueshmëri këto kërkesa”, shpjegon Sungwoo Lim nga Universiteti Surrey. “Energjia bërthamore nuk është vetëm e dëshirueshme, por është e pashmangshme”, shton ai.

Direktiva e Duffy-t i habiti shumë njerëz pasi administrata Trump njoftoi një shkurtim prej 24 për qind të buxhetit të NASA-s për vitin 2026, që përfshin shkurtime në misionet kryesore shkencore si Mars Sample Return.

Shkencëtarët janë të shqetësuar se njoftimi është një veprim i motivuar politikisht në një garë të re ndërkombëtare për në Hënë.

Continue Reading

Aktualitet

Profesoresha e UBT-së, Jeta Kiseri – Kubati, me publikim në revistën ndërkombëtare IJBM

Published

on

Prof. Asoc. Dr. Jeta Kiseri – Kubati, profesoreshë në UBT, ka botuar punimin e saj të fundit në revistën shkencore ndërkombëtare International Journal of Biomedicine (IJBM), e indeksuar në Scopus, një prej databazave më prestigjioze shkencore në botë.

Artikulli i titulluar: “Retention Practices of Orthodontists in the Western Balkans”, është rezultat i një bashkëpunimi ndër-rajonal mes UBT-së, Fakultetit të Stomatologjisë në Universitetin e Rijekës dhe Fakultetit të Stomatologjisë në Shkup.

Ky studim origjinal përfshiu një hulumtim të gjerë me mbi 450 ortodontë nga Kroacia, Maqedonia e Veriut dhe Kosova, duke analizuar praktikat dhe protokollet e mbajtjes pas trajtimit ortodontik. Rezultatet zbuluan dallime të rëndësishme mes vendeve sa i përket përdorimit të pajisjeve, ndjekjes së pacientëve dhe faktorëve që ndikojnë në zgjedhjen e metodave të mbajtjes.

Studimi thekson se:

  • Ortodontët në Kosovë i kushtojnë më shumë rëndësi moshës së pacientëve dhe rritjes biologjike,
  • Në Kroaci dhe Maqedoninë e Veriut përzgjedhja bazohet kryesisht në llojin e malokluzionit,
  • Praktikat e kujdesit dhe dhënies së udhëzimeve të shkruara për pacientët ndryshojnë dukshëm mes vendeve.

Ky publikim jo vetëm që pasuron literaturën shkencore ndërkombëtare në fushën e ortodonciës, por gjithashtu nënvizon rëndësinë e bashkëpunimit akademik rajonal dhe potencialin që ka UBT për të kontribuar në shkencë dhe inovacion.

Për më shumë, punimi është publikuar më 5 shtator 2025 dhe mund të lexohet në linkun zyrtar: Retention Practices of Orthodontists in the Western Balkans – IJBM

Continue Reading

Aktualitet

Fillon pranimi i abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Infermieri dhe Shkencat Teknike Mjekësore në UBT

Published

on

UBT ka filluar pranimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Infermieri, Shkencat Teknike Mjekësore (Radiologji dhe Anesteziologji), e cila do të zhvillohet këtë vit në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion.

Konferenca do të ketë si bosht kryesor temën “Qëndrueshmëria dhe Rezistenca në Shëndetësi”, duke sjellë në një forum të përbashkët studiues, praktikues dhe ekspertë të fushave mjekësore nga vendi dhe bota.

Ky aktivitet shkencor synon të nxisë shkëmbimin e dijes dhe përvojave mes akademikëve inovativë, studentëve të studimeve të avancuara, kandidatëve për doktoratë, studiuesve të rinj si dhe profesionistëve të industrisë. Përmes diskutimeve dhe prezantimeve shkencore, konferenca do të trajtojë tema të rëndësishme dhe aktuale për shëndetësinë moderne.

Fushat që do të mbulohen përfshijnë:

  • Kujdesin shëndetësor dhe sfidat e tij
  • Edukimin infermieror
  • Praktikën dhe kërkimin në infermieri
  • Neurologjinë
  • Dermatologjinë
  • Transplantimin e organeve
  • Radiologjinë
  • Kimine fizike dhe mjekësore
  • Mikrobiologjinë
  • Farmakologjinë
  • Pandeminë COVID-19 dhe mësimet e nxjerra

Një vend të veçantë këtë vit do të zënë Shkencat Teknike Mjekësore, me fokus në Radiologji dhe Anestezi, fusha që po njohin zhvillime të vrullshme dhe që po kontribuojnë fuqishëm në përmirësimin e kujdesit shëndetësor global.

Afatet e rëndësishme:

Dorëzimi i abstrakteve: deri më 10 tetor 2025

Njoftimi i pranimit: 17 tetor 2025

Regjistrimi i hershëm: 17 tetor 2025

Regjistrimi i vonshëm: 20 tetor 2025

Dorëzimi i punimeve të plota: 14 nëntor 2025

Rishikimi shkencor (peer review): 17 tetor 2025

Punimet që do të prezantohen duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe të mos jenë në proces shqyrtimi në ndonjë konferencë tjetër. Gjatësia maksimale e punimeve të pranuara është 6 faqe, ndërsa të gjitha udhëzimet e formatimit gjenden në faqen zyrtare të konferencës. Punimet që nuk përmbushin kriteret teknike nuk do të merren në shqyrtim.

Një platformë ndërkombëtare për bashkëpunim shkencor

Konferenca IC-MED është një ngjarje peer-reviewed, e cila garanton cilësi shkencore dhe ofron një platformë për botim dhe shpërndarje të kërkimeve të reja. Ajo do të shërbejë si një urë bashkëpunimi mes studiuesve dhe profesionistëve të fushave të ndryshme të mjekësisë, duke kontribuar në ngritjen e standardeve akademike dhe praktike në shëndetësi.

Continue Reading

Aktualitet

UBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit

Published

on

UBT ka shpallur thirrjen për pranimin e punimeve shkencore në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit (IC-CSCE 2025), e cila do të zhvillohet si pjesë e Konferencës së 14-të Ndërkombëtare të UBT-së për Shkencë, Teknologji, Biznes dhe Inovacion.

Ky edicion do të mbahet në vitin 2025 dhe do të fokusohet rreth temës kryesore: “Resilience and Sustainability” (Rezilienca dhe Qëndrueshmëria), duke mbledhur në Kosovë studiues, akademikë, ekspertë të industrisë dhe profesionistë nga e gjithë bota për të shkëmbyer dije, përvoja dhe ide inovative.

Fushat dhe temat e konferencës

Konferenca do të mbulojë një spektër të gjerë temash që lidhen me teknologjinë dhe inxhinierinë, duke përfshirë ndër të tjera:

  • Big Data in Healthcare
  • Business Intelligence dhe Knowledge Management
  • Cloud Computing dhe Mobile Technologies
  • Cluster dhe Grid Computing
  • Mobile Games dhe Web Applications
  • E-Health, E-Services dhe Competitive Strategy
  • Wireless Technologies, Mobile Networks, Next Generation Networks, Sensor dhe Mesh Networks
  • Artificial Intelligence, Robotics, Multi-Agent Systems
  • Modelling for Control dhe Real-Time Applications
  • Intelligent Information on Networks

Qëllimi i konferencës

Synimi kryesor i konferencës është të krijojë një platformë ku akademikët inovativë, studentët pasuniversitarë, doktorantët, studiuesit e rinj dhe ekspertët e industrisë të shkëmbejnë ide dhe të prezantojnë rezultatet e tyre kërkimore. Konferenca pritet të jetë një hapësirë e vlefshme për krijimin e urave të bashkëpunimit mes akademisë dhe industrisë, duke kontribuar në zhvillimin e mëtejshëm të fushës së shkencave kompjuterike dhe komunikimit.

Dorëzimi i punimeve

Punimet që dorëzohen për konferencë duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe jo në proces shqyrtimi në ndonjë forum tjetër. Gjatësia maksimale e punimeve është 6 faqe. Punimet që nuk respektojnë standardet dhe kriteret e përcaktuara nuk do të merren në konsideratë.

Për më shumë informacione mbi udhëzimet dhe kriteret e pranimit, vizitoni: LINKU I UEB-SAJTIT TË KONFERENCËS

Continue Reading

Aktualitet

Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së

Published

on

UBT ka hapur zyrtarisht thirrjen për pranimin e punimeve shkencore për edicionin e 14-të të Konferencës Ndërkombëtare për Shkencë, Teknologji, Biznes dhe Inovacion, e cila tashmë është shndërruar në ngjarjen më të madhe akademike dhe shkencore në rajon.

Ky edicion, i cili do të mbahet në Prishtinë, do të ketë në fokus reziliencën, inovacionin dhe qëndrueshmërinë – tri shtylla kryesore që po përcaktojnë zhvillimin e shoqërive moderne dhe ekonomive në mbarë botën.

Konferenca do të mbledhë në një vend shkencëtarë, studiues, ekspertë dhe profesionistë ndërkombëtarë nga fusha të ndryshme të dijes, duke krijuar hapësirë për prezantimin e ideve të reja, ndarjen e rezultateve kërkimore dhe shkëmbimin e përvojave. Përmes sesioneve shkencore, diskutimeve interaktive dhe prezantimeve të punimeve, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të kontribuojnë drejtpërdrejt në avancimin e shkencës dhe inovacionit në Kosovë dhe më gjerë.

Thirrja është e hapur për të gjithë akademikët, studiuesit, doktorantët dhe profesionistët që dëshirojnë të prezantojnë punimet e tyre në këtë platformë prestigjioze ndërkombëtare.

Për më shumë informacione mbi temat, udhëzimet e aplikimit dhe afatet kohore, vizitoni: LINKU I UEB-SAJTIT

Continue Reading

Të kërkuara