Lajmet

Fshati italian ku nuk flitet italisht

Gjuha zyrtare është provansale, një dialekt i lashtë mesjetar, gjuhë e folur në të gjithë rajonin Occitania të Francës.

Published

on

I njohur si “provincë e vogël”, Sancto Lucio de Coumboscuro është një vend i izoluar pothuajse në çdo gjë. Fshati gjendet në mes të regjionit Piedmont mes Italisë dhe Francës. Vizitorëve iu duhet ose të fluturojnë në Turin dhe të udhëtojnë me tren e pastaj me bus, ose me makinë nga jugu në Provence për të shkuar atje.

Ata që e vizitojnë këtë vend iu falet nëse pyesin nëse janë në vendin e duhur, veçanërisht kur vendasit i përshëndesin me shprehjen “arveire” në vend të “arrivederci”.

Gjuha zyrtare është provansale, një dialekt i lashtë mesjetar, gjuhë e folur në të gjithë rajonin Occitania të Francës.

Vetëm 30 banorë jetojnë në këtë fshat dhe jeta s’është aspak e lehtë për ta. Coumboscuro përbëhet kryesisht nga familje barinjsh, kopetë e të cilëve sulmohen nga ujqërit që enden andej. Rrymë pothuajse nuk ka me javë gjatë dimrit, ndërsa qasja në internet është pothuajse minimale. Por fshati është kryesisht i qetë.

Harroni baret, supermarketet dhe restorantet, çdo zhurmë lidhet me ngjarjet e herëpashershme folklorike që zhvillohen në fshat, ose kur banorët nisin ‘gjuetinë e kërpudhave’ gjatë fundjavës.

Banorët përqafojnë një jetë të qetë dhe të thjeshtë në harmoni me natyrën.

“Nuk kemi televizor. Nuk të mungon diçka që s’e ke pasur kurrë. Kur ka nndërprerje të energjisë elektrike për 15 ditë rresht, nuk ka arsye për panik: ne kërkojmë llambat e vjetra të gjyshërve tanë. Jam mësuar të zgjohem në agim për të kullotur delet. Punoj 365 ditë në vit, zero pushime. Nuk njoh Krishtlindje dhe Vit të Ri, sepse edhe gjatë festave, kopetë e mia duhet të hanë dhe të kujdesem për to. Është një jetë me sakrifica, por të shpërblehet kur e sheh lindjen e një qengji”, deklaroi 25-vjeçarja Agnes Garrone për CNN.

Ata që rezervojnë dhomë në këto kasolle tradicionale prej druri, mund të provojnë edhe prodhimet e freskëta dhe kanë mundësinë të blejnë leshin premium të një dele indigjene italiane të quajtur Sambucana, e njohur gjithashtu si Demontina.

Ndërsa shumë nga banorët më të rinj të fshatit ikën në kërkim të një të ardhmeje më të ndritur diku tjetër para shumë vitesh, Garrone dhe vëllezërit e saj vendosën të qëndrojnë dhe të punojnë në tokën e të parëve të tyre. Nëna e tyre kultivon kanabis dhe barishte të tjera për qëllime mjekësore, dhe bën shurupe nga gjethet dhe luleradhiqet.

“I mirëpresim vizitorët. Ne kemi nevojë që njerëzit ta eksplorojnë botën tonë, nuk duam të na harrojmë dhe ne kemi shumë trashëgimi për të ndarë”, deklaroi Garrone.

25-vjeçarja konsideron se gjuha provansale, e cila shpesh karakterizohet si një përzierje midis frëngjishtes dhe italishtes, është gjuha e saj amtare dhe jo italishtja./UBTNews

Lajmet

Këshilli Prokurorial i Kosovës pezullon nga detyra prokurorin Beqë Shala

Published

on

Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK),ka pezulluar nga detyra prokurorin Beqë Shala, i cili u arrestuar dje në Prizren nën dyshimin për ryshfet.

“Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK), njofton se, në përputhje me kompetencat e tij kushtetuese dhe ligjore, pas pranimit të njoftimit zyrtar nga Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës (PSRK), përmes të cilit është konfirmuar se është iniciuar hetim penal ndaj të pandehurit Beqë Shala, prokuror në Departamentin e Përgjithshëm të Prokurorisë Themelore në Prizren, ka vendosur unanimisht që të pezullojë përkohësisht nga detyra zyrtare prokurorin Beqë Shala, deri në një vendim tjetër të Këshillit, përkatësisht deri në përfundimin e procedurës penale që është në zhvillim e sipër”, thuhet në njoftimin e KPK-së.

Gjithashtu, KPK njofton se ky vendim është marrë me qëllim të sigurimit të paanshmërisë, integritetit dhe efikasitetit të procedurës penale hetimore, si dhe për të garantuar zhvillimin e pandikuar të procedurës si dhe ruajtjen e besimit të publikut në sistemin prokurorial të Republikës së Kosovës./S.K/EO/PK/

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet mjeku nga Vushtrria për ryshfet

Published

on

Një mjek është arrestuar sot në Vushtrri, nën dyshimin për marrje të ryshfetit, ku bëhet e ditur se i dyshuari është Avdullah Vojvoda, e që po i njëjti ishte denoncuar vitin e kaluar edhe për sulm seksual ndaj një pacienteje. 

Për këtë kanë njoftuar edhe nga Prokuroria Themelore e Mitrovicës.

“Prokuroria Themelore në Mitrovicë në koordinim me Policinë e Kosovës, respektivisht Drejtorinë për Hetimin e  Krimeve Ekonomike dhe Korrupsionit, pas hetimeve disa mujore dhe pas zbatimit të masave të veçanta hetimore, ka arrestuar një (1) mjek në Vushtrri me iniciale A.V., me dyshimin e bazuar se ka kryer veprën penale “Marrja e ryshfetit”. I njëjti akuzohet se në këmbim të mjeteve monetare ka lëshuar vërtetime të ndryshme mjekësore për qytetarët”, thuhet në njoftim të prokurorisë.

Me vendim të prokurorit personit të arrestuar i është caktuar masa e ndalimit prej 48 orë./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Shkarkohen zëvendësministri dhe këshilltari i Duda Balje

Published

on

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti i ka shkarkuar nga detyra zëvendësministrin Elldin Ugllarin dhe këshilltarin politik Enesi Sulejmanoviç nga pozita e tyre aktuale.

Sipas burimeve vendimi është marrë ditën e djeshme më 27 tetor.

Ndryshe, deputetja Balje, nuk e votoi qeverinë e prezantuar nga Kurti, e cila mori vetëm 56 vota./S.K/KP/

 

 

Continue Reading

Lajmet

OKB: Bota ka dështuar në objektivin për klimën, pasojat do të jenë të rënda

Published

on

Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres, ka paralajmëruar se njerëzimi tashmë e ka humbur objektivin për kufizimin e ngrohjes globale në 1.5°C dhe se bota duhet të ndryshojë menjëherë drejtimin për të shmangur pasoja katastrofike.

Në një intervistë dhënë përpara samitit të klimës Cop30, që do të mbahet muajin e ardhshëm në qytetin brazilian Belem, Guterres tha se tejkalimi i kufirit të vendosur me Marrëveshjen e Parisit është i pashmangshëm dhe do të ketë pasoja shkatërruese për planetin.

“Le ta pranojmë dështimin tonë. E kemi humbur mundësinë për ta ndaluar tejkalimin e 1.5 gradëve në vitet e ardhshme, dhe pasojat do të jenë të rënda-nga Amazonia, në Grenlandë e deri në Antarktidën Perëndimore”, ka deklaruar ai, raportoi të hënën “The Guardain”.

Sipas kreut të OKB-së, prioriteti kryesor në Cop30 duhet të jetë ndryshimi i menjëhershëm i kursit, për ta bërë tejkalimin sa më të shkurtër dhe me ndikim sa më të vogël, në mënyrë që të shmangen situatat që mund të çojnë në ndryshime të pakthyeshme në ekosistemet e mëdha si pyjet e Amazonës, Arktiku apo oqeanet.

Guterres theksoi se përkundër paralajmërimeve të vazhdueshme të shkencëtarëve, angazhimet e shteteve kanë qenë të pamjaftueshme.

Deri më tani, vetëm 62 nga 197 vende kanë dorëzuar planet kombëtare të veprimit klimatik, ndërsa për të ruajtur kufirin e 1.5°C, shkurtimi i emetimeve duhet të arrijë 60%.

Megjithatë, ai nuk e sheh objektivin të humbur përfundimisht.

“Nëse veprojmë me vendosmëri tani, është ende e mundur që pas një periudhe të shkurtër tejkalimi, temperaturat të bien sërish në nivelin e synuar deri në fund të shekullit”, është shprehur ai./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara