Kulturë

Fryma e Xhazit: Traditat deri në Ditën Botërore të Xhazit

Published

on

Në një qytet të vjetër, Tangier, qielli përshëndetet me tingujt e xhazit për një ditë të veçantë. Dita Ndërkombëtare e Xhazit shndërrohet në një festival të madh, duke e bërë qytetin të përplotë me magjinë e melodive. Tangier, me historinë dhe kulturën e tij të pasur, është vendi i zgjedhur për të festuar këtë ngjarje të rëndësishme kulturore për herë të parë në historinë e muzikës xhaz. Trashëgimia e pasur në xhaz dhe lidhjet e forta kulturore midis Evropës dhe Afrikës bëjnë Tangier-in një pritës të përsosur për këtë ngjarje të madhe.

Që nga viti 2011 kur UNESCO fillon ta shënon këtë ditë, ky qytet në Maroko shënon herën e parë që një kontinent afrikan pret Ditën Ndërkombëtare të Xhazit. Audrey Azoulay, drejtuesja e UNESCO-s dhe legjenda e muzikës Herbie Hancock, bashkohen për të përshëndetur këtë ngjarje të rëndësishme kulturore, shkruhet në faqen zyrtare të United Nations.

Hancoc Insitute of Jazz, vlerëson se Festivali i Xhazit në Tangier përshkruan një valë të re artistike, duke lidhur kulturat dhe komunitetet nëpërmjet muzikës. Nëpër shkolla, universitete dhe organizata joqeveritare, njerëzit të gjitha moshash festojnë në mënyra të ndryshme, duke e bërë këtë ditë një festë universale e harmonisë dhe bashkërendimit.

Çdo vit më 30 prill, kjo formë ndërkombëtare e artit njihet për promovimin e paqes, dialogut ndërmjet kulturave, diversitetit dhe respektimit të të drejtave të njeriut dhe dinjitetit njerëzor, çrrënjosjen e diskriminimit, promovimi i lirisë së shprehjes, nxitja e barazisë gjinore, dhe forcimin e rolit të të rinjve në zbatimin e ndryshimeve sociale, shkruhet në Hancoc Institute of Jazz.

Artistët shqiptarë në skenën xhaz: Një vështrim në pasurinë kulturore

Muzika xhaz ka një histori të gjatë dhe të pasur në Shqipëri, duke filluar që nga kohërat e hershme deri në ditët e sotme. Dita Botërore e Xhazit shënon një rast të veçantë për t’i kushtuar një vëmendje këtij zhanri të mrekullueshëm. Artistët shqiptarë janë pjesë e kësaj kulture të pasur muzikore dhe kanë lënë gjurmë të thella në skenën xhaz.

Në Shqipëri dhe Kosovë, ka disa grupe dhe artistë që njihen për interpretimin e muzikës xhaz. Disa nga këta artistë dhe grupe të njohura janë, Redon Makashi që është një pianist dhe kompozitor shqiptar i njohur për punën e tij në fushën e xhazit. Ai ka themeluar grupin e tij të quajtur “Redon Makashi Quartet”, i cili performon këngë origjinale xhaz dhe interpretime të këngëve të njohura në stilin e tyre. Elina Duni këngëtare e njohur shqiptare me karrierë ndërkombëtare në muzikën xhaz ka krijuar grupin e saj, “Elina Duni Quartet”, dhe ka lëshuar disa albume të suksesshme me muzikë xhaz. Alban Dautaj është një tjetër artist shqiptar që ka kontribuar në skenën e xhazit në Shqipëri dhe në rajon. Ai performon si pjesë e Alban Dautaj Trio dhe ka prezantuar koncerte nëpër Shqipëri dhe jashtë saj.

Jazz Appreciation Group (JAG) është grup që mbledh një kolektiv artistësh që promovon muzikën xhaz në Shqipëri. Ata organizojnë koncerte, workshope dhe aktivitete të tjera për të rritur interesin për xhazin në vend. Besa Jazexhiu këngëtare e njohur në Kosovë për interpretimin e muzikës xhaz, ka prezantuar koncerte nëpër Kosovë dhe ka bashkëpunuar me artistë të tjerë të skenës së xhazit.

Në këtë kohë, disa prej artistëve më të shquar shqiptarë që përfaqësojnë muzikën xhaz janë Shpat Deda, si këngëtar dhe instrumentalist është një tjetër emër i njohur në skenën xhaz në Shqipëri. Ai është i angazhuar në prodhimin e muzikës së tij dhe ka lënë një gjurmë të ndjeshme në botën e muzikës xhaz. Besa Kokëdhima, përveç suksesit në muzikën pop, artistja ka eksploruar edhe zhanrin e xhazit me sukses, duke prezantuar këngë të shquara në këtë stil. Teuta Kurti, si këngëtare dhe kompozitore e respektuar, Teuta Kurti ka kontribuar në promovimin e muzikës xhaz në vendin tonë.

Trompetisti Ilir Bajri na kujton fuqinë dhe bukurinë e muzikës xhaz në çdo notë që luan, zëri i mrekullueshëm i Anita Vitijas bëhet një pikë referimi për të gjithë dashamirësit e muzikës xhaz, duke na kujtuar që pasioni për këtë zhanër është i përjetshëm dhe i padiskutueshëm. Pianisti brilant, Liridon Kastrati, shkon përtej tasteve të pianos për të na dërguar në një udhëkryq të mrekullueshëm ku muzika xhaz ndërthuret me emocionet më të thella të shpirtit tonë.

Në këto qytete të muzikës, Armend Xhaferi, Bajram Istrefi Jr. dhe Ilir Bajri janë si kolonat e qytetit, të cilët mbajnë shpirtin e xhazit gjallë në çdo notë që luanin. Skena e muzikës xhaz në Shqipëri nuk është vetëm një ambient, por një ngjarje magjike që frymëzon, emocionon dhe bashkon të gjithë ata që ndajnë pasionin për këtë art të mrekullueshëm.

Këta artistë, së bashku me të tjerët në skenën muzikore shqiptare, përfaqësojnë bukurinë dhe pasurinë e muzikës xhaz, duke e bërë atë një pjesë të ndritur dhe të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të Shqipërisë. Nëpërmjet aktiviteteve të ndryshme dhe përfaqësimit të tyre në skenën ndërkombëtare, ata bëjnë që muzika xhaz të jetë e gjallë dhe të frymëzuar për brezat e ardhshëm./UBTNews/

Përmbledhi: Dionesa Ebibi

Magazinë

Divorci i prindërve, flet vajza e “Mr. Bean”: Ditët më të errëta

Published

on

Vajza e Rowan Atkinson ka folur për herë të parë rreth divorcit të prindërve. Lily Sastry është fëmija i vogël i aktorit të njohur kryesisht si Mr. Bean dhe ish-gruas së tij, Sunetra Sastry.

“Kalova shumë kaos dhe vetmi në të njëzetat e mia. Tani që jam 30 vjeçe, mund ta shoh qartë se ku isha dhe çfarë po ndodhte brenda meje gjatë ditëve më të errëta. Isha e humbur dhe nisa të ndihesha disi normale në të njëzetat e vona. Kam qenë gjithnjë e ngecur mes dy botësh, nuk e kam vendin këtu, por as atje.

Është e vështirë të zbulosh kush je kur nuk ke miq, një familje të përçarë dhe nuk di si t’ia dalësh të krijosh muzikë dhe të përpiqesh ta kuptosh botën. Më janë dashur vite të zgjidh problemet e mia dhe të kuptoj kush jam, si dhe të bëhem personi më i mirë që mund të jem. Kam bërë gabime të panumërta, jam lënduar, kam qenë e humbur dhe vetëm shumë herë. Arti ishte drita ime udhërrëfyese. Gjëja që e bëri vuajtjen të kishte vlerë, teksa unë punoja drejt një qëllimi, një ëndrre”.

Rowan Atkinson dhe Sunetra Sastry janë prindër edhe të një djali, Benjamin Atkinson, 31 vjeç.

Continue Reading

Magazinë

Dani Alves shpallet i pafajshëm

Published

on

Dani Alves është shpallur i pafajshëm, teksa akuzohej për sulm seksual.

Seksioni i Apelit i Gjykatës së Lartë të Drejtësisë së Katalonjës ka pranuar me shumicë të plotë apelimin e futbollistit Dani Alves, i cili ishte dënuar nga Seksioni 21 i Gjykatës Provinciale të Barcelonës me 4 vite e gjysmë burg për rastin në fjalë në një diskotekë të Barcelonës më 31 dhjetor 2022.

Gjyqtarët e çështjes kanë hasur disa gjëra që nuk përputhen, çka ka sjellë edhe vendimin që Dani Alves të lihet i lirë.

Për t’u theksuar se Gjykata vuri në dukje edhe kontradikta mes dëshmisë së viktimës dhe provave materiale të çështjes, si raportet e ADN-së dhe ekzaminimin me gjurmë gishtash.

Alves duhej të paguante garancinë prej 1 milion euro (850 mijë dhe ra dakord të dorëzonte pasaportën e tij, pasi i ndalohet largimi nga Spanja.

Continue Reading

Magazinë

Krijuesit e “Adolescence” duan vëmendjen e të rriturve: Djemtë adoleshentë në krizë

Published

on

Bota për fëmijët sot duket shumë ndryshe nga ajo që ishte për prindërit e tyre. Ky ndryshim theksohet në një skenë të serialit të njohur të platformës transmetuese Netflix, “Adolescence”, ka shkruar CNN.

Në episodin II, Inspektori i Krimeve, Luke Bascombe (rolin e të cilit e luan Ashley Walters) shkon në shkollë të mesme për të hetuar pse 13-vjeçari Jamie Miller (rolin e të cilit e luan Owen Cooper), personazhi kryesor i serialit, dyshohet se ka vrarë shoqen e tij të klasës, Katie.

Bazuar në ndërveprimet në Instagram, mendon se ishin miq dhe të lidhur romantikisht. Djali i tij, nxënës në shkollë, i tregon se ka gabuar.

Emojit që Katie kishte përdorur nuk ishin “të pafajshme”. Ato ishin formë koduese e ngacmimit: emoji i dinamitit përfaqëson një pilulë të kuqe që shpërthen, një referencë për “manosferën” (grupet online të djemve që kanë ide ekstremiste për marrëdhëniet me gratë).

Emoji apo simboli “100” është një aludim për këtë grup, që sugjeron një teori që thotë se 80% e grave tërhiqen nga 20% e djemve.

Ky zbulim është tronditës për Bascombe dhe të tjerët të rritur, që nuk e dinë cilat ide të dëmshme e të rrezikshme ndikojnë te të rinjtë dhe si depërtojnë në jetën e tyre. Kjo ngjarje me papërputhshmëri është në qendër të “Adolescence”, serial britanik që ka ngjallur diskutime për qëndrimet e djemve të rinj ndaj grave, kulturën “incel” (djemtë që ndihen të margjinalizuar dhe kanë urrejtje ndaj grave), përdorimin e telefonave të mençur dhe shumë çështje të tjera.

Seriali fillon si dramë krimi, por gjatë katër episodeve, eksploron çfarë mund të ketë shtyrë një djalë që duket i pafajshëm të bëjë diçka kaq të tmerrshme. Dhe përgjigjet që ofron nuk janë aspak të thjeshta. Në një intervistë Jack Thorne, një nga krijuesit e serialit, flet për hulumtimet e tij në qoshet më të errëta të internetit, zemërimin e djemve të rinj dhe shpresat që ka për prindërit.

Pse e krijoi këtë histori?

“Filloi me mikun tim Stephen Graham. Ai më telefonoi e tha se duhet të shkruajmë një serial për djemtë që urrejnë vajzat dhe për krimin me thika, që është problem i madh këtu në Britani”, ka thënë Thorne.

Ata u nisën nga diskutimi për zemërimin e djemve, për mizorinë e tyre dhe për ndërtimin e një portreti të ndërlikuar të maskulinitetit.

“Si u bëmë ne e si po bëhen adoleshentët tani, në mënyra të ngjashme, por edhe të ndryshme?”, ka thënë tutje Thorne.

A ishin këto tema që i ka menduar gjatë kohës?

“Ka kohë që i mendoj, por diçka që kam tendencë ta kisha injoruar. Kur u futa më thellë, pashë shumë ide që më befasuan dhe që, nëse do t’i kisha dëgjuar në momentin e gabuar, do të më kishin çuar në rrugë që jam shumë i lumtur që nuk i kam ndjekur”, ka thënë skenaristi.

Tutje ai ka shpjeguar se si funksion kultura “incel”.

“Idetë e kulturës ‘incel’ janë tërheqëse se u japin kuptim shumë ndjenjave: izolimit, vetëvlerësimit të ulët, ndjenjës së padëshirueshmërisë. Ata të thonë se ka një arsye pse bota është kundër teje: sepse bota është ndërtuar nga një këndvështrim femëror, dhe gratë kanë gjithë fuqinë. Ata të japin udhëzime për t’u përmirësuar: të bëhesh më i fortë, të mësosh të manipulosh dhe të dëmtohesh”, ka thënë ai.

Cili iishte procesi i kërkimit për të shkruar karakterin e Jamie?

“Për të kuptuar këto ide, hulumtova në vende të errëta si platforma “Reddit” dhe “4chan”, duke ndryshuar algoritmin. Krijova llogari anonime e fillova të ndiqja njerëzit e dukshëm. Ata më çuan tek ata që ishin më pak të dukshëm, dhe këta ishin ata që më interesuan më shumë”, ka treguar Thorne.

Ka thënë se 13-vjeçari s’është duke e ndjekur personazhin e rrjeteve sociale, ish-kik-boksierin profesional, Andrew Tate, në mënyrë direkte.

“Ndoshta është duke ndjekur dikë që është i pasionuar pas lojërave ose muzikës, dhe që ka ndjekur Andrew Taten më parë dhe tani e përhap atë ide në një formë tjetër”, ka shpjeguar Thorne.

Cilat janë pyetjet që përpiqet t’u japë përgjigje seriali?

“Po pyesnim veten: Pse e bëri Jamie atë që bëri? Kjo nuk është pyetje se ‘kush e bëri?’ por ‘pse e bëri?’. Kjo është arsyeja pse shkojmë në shkollë në episodin e dytë, për të kuptuar sistemin arsimor dhe si funksionon ai. Në episodin e tretë, përpiqemi të kuptojmë se si mendon ai, çfarë ka përpunuar. Dhe në episodin e katërt, arrijmë në një vend shumë të ndërlikuar. Nuk do të thotë që mund të fajësojmë vetëm prindërit, por ata janë pjesërisht përgjegjës”, ka thënë Thorn.

Si mund të adresohet radikalizimi i djemve të rinj?

Regjisori ka thënë se duhet gjetur mënyra e duhur për përdorimin e rrjeteve duke cekur se problemet nuk vijnë direkt nga platformat.

“Duhet të gjejmë një mënyrë për të trajtuar përdorimin e mediave sociale. Ky është një problem i vështirë, sepse nuk do të vijë nga vetë platformat. Në Britani, po flasim për moshën kur duhet lejuar qasje në përdorim të rrjeteve sociale, ndërsa në Australi, ata që janë nën 16 vjeç ndalohen t’i përdorin rrjetet sociale. Kjo është përgjegjësia e kompanive që menaxhojnë këto platforma”, ka thënë tutje Thorne.

Çfarë mësimesh mund të nxjerrin prindërit nga ky serial?

Thorne ka thënë se është e nevojshme vëmendja e të rriturve ndaj adoleshentëve, pasi ata janë në krizë.

“Duhet të dëgjojmë fëmijët, janë të cenueshëm e kanë nevojë për ne. Kjo është për të gjithë, jo vetëm për prindërit. Dëgjoni fëmijët. Kjo është për mësuesit, dëgjoni nxënësit e studentët tuaj. Kjo është për politikanët, dëgjoni të rinjtë. Ata janë të përjashtuar tani dhe po kalojnë një dhimbje të madhe. Duhet t’i ndihmojmë”, ka thënë Thorne.

Ai ka thënë se ajo që duhet të bëjnë të rriturit është t’i dëgjojnë, të gjejnë mënyra për t’i bërë ata të flasin e të kuptojnë çfarë po i shqetëson.

“Përndryshe mund të jemi duke humbur mundësinë për t’i ndihmuar ata”, ka përfunduar skenaristi.

Continue Reading

Kulturë

Shuk Gurakuqi, ish ministri i Financave i dënuar nga regjimi komunist në burgun e Burrelit

Published

on

Muzeu Kombëtar i Përgjimeve “Shtëpia me gjethe” organizoi sot një ceremoni përkujtimore për intelektualin dhe ish-ministrin e shtetit shqiptar, Shuk Gurakuqi, në ditën e 137-vjetorit të lindjes së tij.

Shuk Gurakuqi, një figurë e shquar e historisë shqiptare, lindi në Shkodër më 28 mars 1888 dhe studioi në Kolegjin Saverian të Jezuitëve në vendlindje. Ai filloi karrierën e tij si arkëtar në Doganën e Shkodrës dhe më pas si administrator në disa firma private, para se të emërohej shef i Seksionit të Financave në Bashkinë e Shkodrës gjatë pushtimit austro-hungarez.

Gurakuqi u bë një aktor i rëndësishëm në jetën politike të Shqipërisë gjatë periudhës 1920-1924, kur u zgjodh dy herë deputet i qarkut Shkodër. Po ashtu, ai ishte drejtues i organit të shtypit “Ora e Maleve” së bashku me Patër Anton Harapin dhe Dom Lazër Shantonë. Megjithatë, edhe pse nuk mori pjesë në Lëvizjen e Qershorit të vitit 1924, Gurakuqi mbeti një mbështetës i grupeve antizogiste dhe për këtë arsye kaloi pjesën më të madhe të periudhës së regjimit të Mbretit Zog në ekzil.

Në vitin 1938, Gurakuqi u kthye në Shqipëri dhe filloi të drejtonte firmën tregtare “Vllazën Prennushi”. Më vonë, ai u emërua Ministër i Financave në qeverinë e Mustafa Krujës, ku mbajti këtë post për dy vjet. Pas ardhjes së komunistëve në pushtet, Shuk Gurakuqi u arrestua dhe u dënua me burgim të përjetshëm nga Gjyqi Special i vitit 1946.

Dënimi i tij më vonë u ul në 20 vjet burgim, por ai vuajti gjithsej 17 vjet, ku një pjesë të madhe të këtij kohë e kaloi në burgun e Burrelit, një nga burgjet më të famshme dhe më të tmerrshme të regjimit komunist. Pas lirimit, Gurakuqi kaloi vitet e mbetura të jetës në varfëri, duke u marrë me studime dhe lexime shkencore, përderisa vendi i tij dhe i shoqërisë kishte kaluar nën dritën e një regjimi tjetër.

Shuk Gurakuqi ndërroi jetë më 13 prill 1966 në Shkodër, duke lënë pas një trashëgimi të pasur intelektuale dhe një historik të mbushur me përpjekje për të mirën e atdheut, por edhe me sakrifica të mëdha nën regjimin komunist.

Përkujtohet sot si një figurë e rëndësishme në historinë e Shqipërisë, me një jetën e tij të ndarë mes përpjekjeve për të ndihmuar në ndërtimin e shtetit shqiptar dhe vuajtjesh të pafundme nga padrejtësitë që i shkaktoi regjimi komunist./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara