Kulturë, Lifestyle

Fryma e Xhazit: Traditat deri në Ditën Botërore të Xhazit

Publikuar

Në një qytet të vjetër, Tangier, qielli përshëndetet me tingujt e xhazit për një ditë të veçantë. Dita Ndërkombëtare e Xhazit shndërrohet në një festival të madh, duke e bërë qytetin të përplotë me magjinë e melodive. Tangier, me historinë dhe kulturën e tij të pasur, është vendi i zgjedhur për të festuar këtë ngjarje të rëndësishme kulturore për herë të parë në historinë e muzikës xhaz. Trashëgimia e pasur në xhaz dhe lidhjet e forta kulturore midis Evropës dhe Afrikës bëjnë Tangier-in një pritës të përsosur për këtë ngjarje të madhe.

Që nga viti 2011 kur UNESCO fillon ta shënon këtë ditë, ky qytet në Maroko shënon herën e parë që një kontinent afrikan pret Ditën Ndërkombëtare të Xhazit. Audrey Azoulay, drejtuesja e UNESCO-s dhe legjenda e muzikës Herbie Hancock, bashkohen për të përshëndetur këtë ngjarje të rëndësishme kulturore, shkruhet në faqen zyrtare të United Nations.

Hancoc Insitute of Jazz, vlerëson se Festivali i Xhazit në Tangier përshkruan një valë të re artistike, duke lidhur kulturat dhe komunitetet nëpërmjet muzikës. Nëpër shkolla, universitete dhe organizata joqeveritare, njerëzit të gjitha moshash festojnë në mënyra të ndryshme, duke e bërë këtë ditë një festë universale e harmonisë dhe bashkërendimit.

Çdo vit më 30 prill, kjo formë ndërkombëtare e artit njihet për promovimin e paqes, dialogut ndërmjet kulturave, diversitetit dhe respektimit të të drejtave të njeriut dhe dinjitetit njerëzor, çrrënjosjen e diskriminimit, promovimi i lirisë së shprehjes, nxitja e barazisë gjinore, dhe forcimin e rolit të të rinjve në zbatimin e ndryshimeve sociale, shkruhet në Hancoc Institute of Jazz.

Artistët shqiptarë në skenën xhaz: Një vështrim në pasurinë kulturore

Muzika xhaz ka një histori të gjatë dhe të pasur në Shqipëri, duke filluar që nga kohërat e hershme deri në ditët e sotme. Dita Botërore e Xhazit shënon një rast të veçantë për t’i kushtuar një vëmendje këtij zhanri të mrekullueshëm. Artistët shqiptarë janë pjesë e kësaj kulture të pasur muzikore dhe kanë lënë gjurmë të thella në skenën xhaz.

Në Shqipëri dhe Kosovë, ka disa grupe dhe artistë që njihen për interpretimin e muzikës xhaz. Disa nga këta artistë dhe grupe të njohura janë, Redon Makashi që është një pianist dhe kompozitor shqiptar i njohur për punën e tij në fushën e xhazit. Ai ka themeluar grupin e tij të quajtur “Redon Makashi Quartet”, i cili performon këngë origjinale xhaz dhe interpretime të këngëve të njohura në stilin e tyre. Elina Duni këngëtare e njohur shqiptare me karrierë ndërkombëtare në muzikën xhaz ka krijuar grupin e saj, “Elina Duni Quartet”, dhe ka lëshuar disa albume të suksesshme me muzikë xhaz. Alban Dautaj është një tjetër artist shqiptar që ka kontribuar në skenën e xhazit në Shqipëri dhe në rajon. Ai performon si pjesë e Alban Dautaj Trio dhe ka prezantuar koncerte nëpër Shqipëri dhe jashtë saj.

Jazz Appreciation Group (JAG) është grup që mbledh një kolektiv artistësh që promovon muzikën xhaz në Shqipëri. Ata organizojnë koncerte, workshope dhe aktivitete të tjera për të rritur interesin për xhazin në vend. Besa Jazexhiu këngëtare e njohur në Kosovë për interpretimin e muzikës xhaz, ka prezantuar koncerte nëpër Kosovë dhe ka bashkëpunuar me artistë të tjerë të skenës së xhazit.

Në këtë kohë, disa prej artistëve më të shquar shqiptarë që përfaqësojnë muzikën xhaz janë Shpat Deda, si këngëtar dhe instrumentalist është një tjetër emër i njohur në skenën xhaz në Shqipëri. Ai është i angazhuar në prodhimin e muzikës së tij dhe ka lënë një gjurmë të ndjeshme në botën e muzikës xhaz. Besa Kokëdhima, përveç suksesit në muzikën pop, artistja ka eksploruar edhe zhanrin e xhazit me sukses, duke prezantuar këngë të shquara në këtë stil. Teuta Kurti, si këngëtare dhe kompozitore e respektuar, Teuta Kurti ka kontribuar në promovimin e muzikës xhaz në vendin tonë.

Trompetisti Ilir Bajri na kujton fuqinë dhe bukurinë e muzikës xhaz në çdo notë që luan, zëri i mrekullueshëm i Anita Vitijas bëhet një pikë referimi për të gjithë dashamirësit e muzikës xhaz, duke na kujtuar që pasioni për këtë zhanër është i përjetshëm dhe i padiskutueshëm. Pianisti brilant, Liridon Kastrati, shkon përtej tasteve të pianos për të na dërguar në një udhëkryq të mrekullueshëm ku muzika xhaz ndërthuret me emocionet më të thella të shpirtit tonë.

Në këto qytete të muzikës, Armend Xhaferi, Bajram Istrefi Jr. dhe Ilir Bajri janë si kolonat e qytetit, të cilët mbajnë shpirtin e xhazit gjallë në çdo notë që luanin. Skena e muzikës xhaz në Shqipëri nuk është vetëm një ambient, por një ngjarje magjike që frymëzon, emocionon dhe bashkon të gjithë ata që ndajnë pasionin për këtë art të mrekullueshëm.

Këta artistë, së bashku me të tjerët në skenën muzikore shqiptare, përfaqësojnë bukurinë dhe pasurinë e muzikës xhaz, duke e bërë atë një pjesë të ndritur dhe të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të Shqipërisë. Nëpërmjet aktiviteteve të ndryshme dhe përfaqësimit të tyre në skenën ndërkombëtare, ata bëjnë që muzika xhaz të jetë e gjallë dhe të frymëzuar për brezat e ardhshëm./UBTNews/

Përmbledhi: Dionesa Ebibi

Kulturë, Lifestyle

Gjysmëshekulli i përplasjes së fjalëve: Marrëveshje letrare mes Shqipërisë dhe Serbisë

Publikuar

nga

Në datën 17 maj 2024, Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit në Shqipëri dhe Shoqata e Shkrimtarëve të Serbisë u bashkuan nën një marrëveshje bashkëpunimi. Ky akord është i përqendruar në shkëmbimin e të dhënave në fushën e letërsisë dhe kulturës, përkthimin dhe botimin e veprave letrare në të dyja gjuhët, si dhe në festimin e përvjetorëve të rëndësishëm të historisë letrare të të dy vendeve.

Nënshkrimi i kësaj marrëveshjeje u bë nga Presidenti i Shoqatës së Shkrimtarëve të Serbisë, Milos Iankovic, dhe drejtoresha e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit, Alda Bardhyli. Në kuadër të kësaj marrëveshje, do të nxitet përkthimi dhe botimi i veprave letrare në të dy gjuhët.

Në përputhje me këtë marrëveshje, të dyja palët do të koordinojnë aktivitetet e tyre me shtëpitë botuese, revistat letrare dhe organizatat tjera eksperte në fushën e letërsisë dhe kulturës. Ata gjithashtu angazhohen për të zgjeruar bashkëpunimin kulturor në fusha të ndryshme, duke përfshirë projekte, ekspozita, dhe vizita të mundshme të delegacioneve.

Në fund të ceremonisë së nënshkrimit të marrëveshjes, Presidenti i Shoqatës së Shkrimtarëve të Serbisë, Milos Iankovic, dhuroi drejtoreshës së Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit një fjalor dygjuhësh shqip-serbisht, i hartuar në vitin 1935 nga Luk Lukaj, një personalitet shqiptar.

Fjalori përmban fjalë të vjetra shqipe nga viti 1935, duke përfshirë termat si “farëshkrim”, “baltovicë”, “çpërthye”, “çpesh”, “gumsoj”, dhe të tjera./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Një portret i sfidave sociale të atdheut: Filmi i Kosovës “Rrugës” në Festivalin e Kanës

Publikuar

nga

Më datë 24 maj në ora 11:00 në Teatrin Debussy do të shfaqet premiera e filmit të shkurtër, “Rrugës”, i cili përfaqëson Kosovën në konkurrencën kryesore të Festivalit të Kanës.

Filmi i ri nga regjisori Samir Karahoda është përzgjedhur zyrtarisht për garën e filmave të shkurtër në edicionin e 77-të të Festivalit të Kanës. Kjo është hera e dytë që një film në regji të Karahodës përzgjedhet për garën zyrtare të Festivalit më prestigjioz në botë, pas suksesit të filmit “Pa Vend” në vitin 2021. Nga një pool prej 4,420 filmave, “Rruga” është përzgjedhur mes 11 filmave të shkurtër nga 11 shtete që do të konkurojnë këtë vit.

Rishfaqja e këtij filmi do të mbahet më 25 maj në Teatrin Bunuel, fillimisht në ora 14:00.

“Rrugës”, përshkruan udhëtimin e një babai dhe djali të tij në rrugën drejt aeroportit për të marrë një dhuratë të dërguar nga jashtë nga kumbari i djalit. Në këtë rrugë, ata ballafaqohen me pengesa burokratike dhe një perspektivë të pakëndshme për ndryshime reale politike dhe sociale në vendin e tyre, por gjejnë ngushëllim dhe forcë në optimizmin e tyre për të ardhmen.

Skripti i “Rrugës” është shkruar nga vetë Samir Karahoda dhe djali i tij, Mironi, duke integruar tregime personale dhe elemente autobiografike, që reflektojnë shqetësimet e tyre për të ardhmen e vendit. Nëpërmjet këtij udhëtimi të shkurtër, ata eksplorojnë lidhjen e tyre mes sfidave shoqërore dhe pasigurisë që përjetojnë në atdheun e tyre.

“Rrugës”, është mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës, Televizioni Kulturor Europian ‘ARTE’, dhe Televizioni Finlandez ‘Yle’./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Kërkimi i kujtesës: Eventet e Ditës Ndërkombëtare të Muzeve në Shkodër

Publikuar

nga

Në Shkodër, Dita Ndërkombëtare e Muzeve, e cila kremtohet çdo 18 maj, pritet të sjellë një fundjavë të pasur me art, traditë dhe histori për të gjithë vizitorët. Institucione të ndryshme si Bashkia e Shkodrës, DRTK Shkodër, Muzeu Marubi dhe të tjerë janë bashkuar për të ofruar një gamë të gjerë aktivitetesh dhe ngjarjesh kulturore, të fokusuara në edukim, kërkim shkencor dhe promovim të vlerave muzeore të qytetit.

Festa fillon të premten, më 17 maj, në Kalanë e Rozafës, e quajtur si “kalaja e mrekullive” për këtë rast. Aktivitetet do të përmbajnë biseda, ekspozita arkeologjike, trashëgimi kulturore, pikturë, muzikë dhe argëtim për fëmijët.

Kryetari i Bashkisë Shkodër, Benet Beci, ka ndarë në rrjetet sociale një kalendar të eventeve të fundjavës, duke shkruar se do të jetë një fundjavë plot art, traditë dhe histori.

Në programin e datës 17 janë përfshirë workshop-i “Komunizmi përmes dokumenteve arkivore”, instalacioni “Zërat e kujtesës”, një ekspozitë e dorëshkrimeve të vjetra, ekspozita mbi xhubletën në Muzeun “Oso Kuka”, si dhe “Muzat”, një performancë poetike. Edhe një ekspozitë e arkitekturës pritet të mbahet të premten, mësohet nga Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Më datën 18 maj, përveç aktiviteteve të mëparshme, pritet të zhvillohet një ekspozitë e partiturave, e shoqëruar nga një koncert vokal me vepra të kompozitorëve të qytetit. Gjithashtu, në Muzeun e Fotografisë “Marubi” do të mbahen punëtori si “Magjia e fotografisë” dhe “Manjikana”, frymëzuar nga kultura japoneze, ndërsa vizitat me guidë do të ofrohen në ekspozitën e dinastisë Marubi. /UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Përfundon restaurimi digjital i filmit shqiptar “Gunat përmbi tela”

Publikuar

nga

Në një shfaqje të përkushtuar në Kinemanë “Millennium” të Tiranës, u shfaq mbrëmjen e djeshme premiera e filmit të restauruar “Gunat përmbi tela”. Arkivi Qendror Shtetëror i Filmit, në bashkëpunim me Fondazione Gramsci di Puglia, kishin punuar për të rikthyer në jetë këtë film të rrallë të regjisorit Muharrim Fejzo, i cili shënonte prodhimin e tij në vitin 1977.

Kryeministri Edi Rama nuk mundi të mos ndante këtë moment të rëndësishëm me publikun, duke postuar një video nga filmi i rikuperuar dhe duke shkruar: “Me një tjetër film të kinematografisë shqiptare që i është nënshtruar restaurimit digjital, ‘Gunat përmbi tela’ i regjisorit Muharrem Fejzo, ju uroj një ditë të mbarë”. Rama gjithashtu ndau linkun e filmit në YouTube, duke e bërë të arritshëm për një audiencë më të gjerë.

Restaurimi digjital i këtij filmi u mundësua falë Fondazione Gramsci di Puglia dhe Regione Puglia, si pjesë e projektit të tyre “Pulja në njëqindvjetorin e ardhjes së fashizmit”, shkruan Agjencia Telegrafike Shqiptare. Procesi i restaurimit u realizua në laboratorin Dabimus srl të Universitetit të Barit “Aldo Moro” në Itali, duke përdorur elementet origjinale negative 35 mm të Arkivit Qendror Shtetëror të Filmit.

Filmi ka nënshkrime të artistëve të shquar të kinematografisë shqiptare, si Ilia Terpini në kamerë, muzika nga Kujtim Laro, skenari nga Duro Mustafaj, piktori Azis Karalliu, kostumografia nga Alush Shima, dhe shumë të tjerë. Ky restaurim sjell një pasuri të rëndësishme për trashëgiminë kinematografike shqiptare. /UBTNews/

 

 

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara