Shëndeti

Frutat dhe perimet më të pasura me hekur

Shenjat e mungesës së hekurit.

Published

on

Lexoni për produktet e pasura me hekur që mund t’i shtoni në ushqimin tuaj që të rrisni nivelet e hemoglobinës. Sa herë që flasim për ushqime të pasura me hekur, produkti i parë që na vjen ndër mend është spinaqi. Të paktën kështu ndodh me ne shqiptarët.

Por po të lexoni këtë artikull do të mësoni fakte shumë interesante mbi burimet natyrale alternative të hekurit. Kjo e fundit është një element i qelizave të kuqe të gjakut që i japin këtij të fundit ngjyrën e kuqe. Ajo është e nevojshme për të transportuar oksigjen dhe ujë nëpërmjet organeve tek i gjithë organizmi. Pamjaftueshmëria e hemoglobinës do të thotë që gjaku nuk ka ndihmë për shpërndarjen e oksigjenit gjë që shkakton ndjesinë e lodhjes dhe rraskapitje tek njeriu.

Shenjat e mungesës së hekurit
1. Lodhje gjatë gjithë kohës
2. Zhvillim të pakët fizik dhe mendor tek fëmijët dhe ecuri jo e mirë në shkollë
3. Inflamacion në gjuhë
4. Probleme në temperaturën e trupit
5. Sistem të dobët imunitar

Frutat e pasura me hekur
1. Domatet e thara
A e dinit se 100 gramë domate të thara në diell përmbajnë deri në 9.1 mg hekur? Doza e rekomanduar ditore e hekurit për të rriturit është 18 miligram, ndërsa për fëmijët është 10 miligram. Kjo do të thotë që domatet e thara në diell ofrojnë më shumë se 50% të dozës ditore të hekurit. Për fat të mirë vetë domatja në përgjithësi- e freskët apo edhe e gatuar- është një burim i pasur hekuri. Megjithëse të gjithë i njohim si perime, domatet klasifikohen si frut botanikisht.

2. Kajsi të thara
Kajsitë e thara janë të shijshme dhe një burim i pasur hekuri dhe antioksidantësh që promovojnë bukuri, shëndet dhe vitalitet tek të rinjtë dhe të moshuarit. Në 100 gramë kajsi të thara do të gjeni më shumë se 50 përqind të dozës ditore të hekurit. Kajsitë e freskëta shuajnë etjen, por ato të thata janë mënyra më e mirë dhe më e lirë për t’i ofruar organizmit hekurin e nevojshëm gjatë gjithë vitit. Ato mund të ruhen për muaj të tërë. Kajsitë janë të pasura me fibër, që do të thotë se sheqeri që ato përmbajnë çlirohet gradualisht në gjak dhe ndihmon në mbajtjen e një niveli të ekuilibruar të sheqerit në gjak.

3. Rrushi i thatë
Këto fruta të thata mund të duken të zakonshme, por në të vërtetë kanë më shumë hekur se shumica e frutave të tjerë. Në një gjysëm filxhani me rrush të thatë do të gjeni 1.6 miligramë hekur.

4. Hurmat e freskëta
Hurmat janë një frut i shkëlqyer për t’u shijuar. Kanë ngjyrë portokalli dhe shpesh ngjajnë me domatet sa i përket vlerave të tyre. Hurmat janë shumë popullore në Shqipëri ku konsiderohen një frut i mirë falë antioksidantëve, vitaminës C, hekurit dhe ushqyesve të tjerë që përmbajnë.

5. Manat
Manat i gjejmë në tre ngjyra: të kuqe, të bardha dhe të zeza. Ato konsiderohen si super fruta të dobishme për diabetikët dhe jo vetëm. Ato janë të pasura me hekur që i bën një zgjedhje të shkëlqyer për njerëzit që vuajnë nga anemia dhe ata që duan të rrisin nivelet e hemoglobinës. Në çdo 100 gramë mana do të gjeni 1.8 miligramë hekur.

6. Hurmat e Arabisë
Ato janë të ëmbla, plot energji dhe vlera ushqimore. Hurmat e Arabisë nuk kanë kolesterol dhe kanë pak yndyrna. Janë tepër të rekomandueshme për femrat shtatzënë dhe për ato që janë në prag të lindjes sepse i japin asaj shumë forcë dhe qëndresë. Hurmat e Arabisë janë një burim i çmuar hekuri që rrit nivelet e hemoglobinës në gjak. Në 250 gramë hurma arabie do të gjeni 3 miligramë hekur. Mjekët sugjerojnë që njerëzit që vuajnë nga diabeti duhet të shmangin këto fruta të veçanta.

7. Boronicat
Në botë do të gjeni disa lloje boronicash, por më të zakonshmet janë ato që përdoren për përgatitjen e reçelit dhe marmelatës. Këto fruta të vogla nuk duhen nënvlerësuar sepse janë të pasur me hekur. Në 100 gramë boronica ndodhen 1 miligram hekur.

8. Kumbullat e thata
Kumbullat e thara në mënyrë natyrale në diell ose ndryshe të “dehidratuara” kanë një ngjyrë të errët dhe lëkurë të rrudhosur. E megjitatë në 100 gramë kumbulla të thata gjenden 9% të dozës së rekomanduar ditore të hekurit.

9. Shega
Në shumë vende të botës, shega është fruti më i rekomanduar për të gjitha sëmundjet që kanë lidhje me gjakun, përfshirë aneminë ose pamjaftueshmërinë e hekurit. Shega është një nga ushqimet më të lashta në botë. Ajo është e këshillueshme për të rritur pjellorinë tek njerëzit. Disa prej përbërësve të shegës janë të dobishëm për zemrën dhe enët e gjakut. Shega lufton depresionin dhe është një frut i rëndësishëm edhe nëse nuk vuani nga mungesa e hekurit.

10. Perimet e gjelbra
Perimet e gjelbra, lakërishtet dhe barishtet mbeten një zgjidhje e pazëvendësueshme për shtimin e niveleve të hekurit në organizëm. Mos i neglizhoni por përdorini sa më shpesh./AgroWeb

Continue Reading

Shëndeti

Këto shenja të fytyrës zbulojnë herët autizmin

Published

on

Si prind t’i nuk do të besosh kurrë se fëmija juaj ka një problem. Por, kur bëhet fjalë për autizmin, zbulimi i hershëm-idealisht përpara moshës 18 muajshe bën një diference të madhe. Pavarësisht moshës mos humb shpresë. Trajtimi mund të reduktojë efektet e shqetësimit dhe të ndihmojë fëmijën tuaj të mësojë, rritet dhe të lulëzojë.

Autizmi mund të diagnostikohet herët tek një fëmijë, nga një deri në dy vjeç e gjysmë, pretendojnë dy studime të reja dhe se kur fëmijët përqendrojnë shikimin e tyre teksa shohin ndërveprimin social të të tjerëve, mund të zbulojë shoqërinë e tyre dhe aftësitë verbale.

Në studimin e parë, të botuar në JAMA Network Open , studiuesit ekzaminuan 1089 fëmijë të moshës një deri 2.5 vjeç nga Children’s Healthcare of Atlanta me simptoma që sugjerojnë çrregullime të spektrit të autizmit ose faktorë gjenetikë që predispozojnë për çrregullimin neurozhvillues. 519 ishin të diagnostikuar.

Eksperimenti përfshinte shikimin e 14 videove afërsisht një minutëshe të ndërveprimeve të ndryshme sociale midis foshnjave. Kamerat speciale gjurmuan kokën e syrit të fëmijëve të testuar me një shpejtësi prej 120 herë në sekondë për të regjistruar mikrolëvizjet ndërsa ata shikonin filmat. Të dhënat më pas u ngarkuan në një kompjuter për t’u kontrolluar nga një program i krijuar posaçërisht për të zbuluar çrregullimet e autizmit.

Krahasuar me diagnozat standarde të mjekëve, metoda e gjurmimit të lëvizjes së syrit ishte 86% e saktë në identifikimin e çrregullimit.

Shnjat dhe simptomat e autizmit variojnë po ashtu dhe efektet, disa fëmijë me autizëm kanë çregullime mesatare, të tjerë probleme më të mëdha për të kaluar.  Por çdo fëmijë në spektrin autik ka problem, në këto tre fusha:

  • Komunikimi verbal dhe jo verbal;
  • Ndërveprimi me të tjerë dhe botën jashtë;
  • Mendimi dhe sjellja fleksibël. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Jetëgjatësia, shtoni 9 vjet të jetën suaj me vetëm një lëvizje

Published

on

Kush nuk do të donte të jetonte sa më gjatë? Ekziston një besim i zakonshëm se njerëzit nuk mund të bëjnë asgjë për të kontrolluar se sa do të jetojnë, por kjo nuk është plotësisht e vërtetë. Ka shumë që mund të bëni për të siguruar vite më të gjata e më të shëndetshme të jetës, duke filluar nga pjata juaj.

Miratimi i një diete të shëndetshme mund t’i shtojë deri në 8.5 vjet jetë gruas 40-vjeçe dhe 9 vjet shtesë për një burrë. Kjo është sipas një studimi të ri britanik të publikuar në Nature Food, duke theksuar se zëvendësimi i ushqimeve jo të shëndetshme me opsione më të mira është lëvizje e dobishme për të gjithë njerëzit, pavarësisht nga mosha.

Në veçanti, studimi vuri në dukje se ndërhyrja më e rëndësishme dietike që mund të bëni është të zvogëloni konsumin e pijeve me sheqer dhe të mishit të përpunuar, si salcice dhe proshutë, duke i zëvendësuar ato me ushqime të tilla si arrat dhe drithërat. Kjo ndërhyrje bazohet në udhëzuesin dietik Eatwell të Sistemit Kombëtar të Shëndetit (NHS) në Angli, i cili rekomandon që njerëzit të konsumojnë pesë porcione frutash dhe perimesh, ushqime të mjaftueshme me niseshte dhe të pasura me proteina çdo ditë dhe, në të njëjtën kohë, të reduktojnë marrjen e ushqimeve me përmbajtje të lartë, natriumi dhe sheqeriyndyre.

“Një dietë e shëndetshme parandalon rreziqe serioze për shëndetin, si sulmi në zemër a goditje në tru, të cilat çojnë në vdekje të hershme”, tha profesor Lars Thadnes nga Universiteti i Bergenit, i cili drejtoi studimin. Njerëzit që rregullojnë dietën e tyre në një model sa më të shëndetshëm që të jetë e mundur kontribuojnë ndjeshëm në qëllimin e reduktimit të vdekjeve të shmangshme, thekson ai.

“Prioriteti kryesor është kufizimi i konsumit të pijeve me sheqer, si pijet joalkoolike dhe mishi i përpunuar dhe rritja e marrjes së drithërave dhe arrave,” shtoi ai.

Continue Reading

Shëndeti

Kur duhet pastruar dhëmbët, para apo pas ngrënies së mëngjesit?

Published

on

Mbajtja e higjenës orale është thelbësore jo vetëm për të pasur një buzëqeshje tërheqëse, por edhe për të shmangur problemet shëndetësore.

Megjithatë, është ngritur një diskutim se a duhet pastuar dhëmbët para apo pas ngrënies së mëngjesit, shkruan Express.co.uk.

Por, kur duhet t’i pastrojmë?

Stomatologia, Maria Rubio ka dhënë këshillën e saj se kur duhet pastruar dhëmbët, ekspertja rekomandon që të hani pastroni dhëmbët para se të hani mëngjesin, duke argumentuar pse. Ajo shpjegoi se derisa flemë, goja jonë përjeton reduktim të rrjedhës së pështymës, duke i lejuar bakteret të rriten më lirshëm.

“Natën, fluksi i pështymës tonë është shumë më i ulët dhe kjo do të bëjë që në mëngjes kur zgjohemi, bakteret të jenë në kulmin e tyre”.

Kjo baktere ushqehet me mbetjet e ushqimit që ne hamë, duke prodhuar acide të cilat mund të dëmtojnë smaltin e dhëmbëve dhe të nxisin lezione të tilla si kavitetet e frikshme.

“Nëse hamë mëngjes, i ushqejmë ato baktere, duke i bërë më aktive dhe duke gjeneruar acide janë të dëmshme për dhëmbët tanë, duke nxitur kështu lezione si kavitetet”, tha dentistja.

Ajo përfundoi: “Prandaj, është më mirë të lahen para se të hamë mëngjes”. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Çka duhet të dini para se të hani gështenja?

Published

on

Gështenjat që piqen mbi zjarrin e hapur tingëllojnë si skena perfekte nga filmat e festave, por shumë persona pyesin nëse i’a vlen t’i bëjnë ato, të pasura me antioksidantë dhe minerale. Përveç kësaj, ata vlerësohen për shkathtësinë e tyre në kuzhinë.

“Ato mund të përdoren në gatime të ëmbla dhe të shijshme ose thjesht të hahen vetë”, shpjegon dietologia Barbara Kamp.

“Ndryshe nga arrat e tjera, gështenjat kanë shumë më shumë ujë dhe shumë pak yndyrë”, thotë Liz Applegate nga Universiteti i Kalifornisë, Davis. Duke marrë parasysh këtë, gështenjat kanë përqindje më të vogël të proteinave.

Gështenjat përbëhen nga karbohidraten dhe për shkak të kësaj kanë më pak kalori për gram sesa yndyrat (4 kalori kundrejt 9 kalorive), gështenjat janë më të ulëta në kalori në krahasim me arrat e tjera. Gjysmë filxhani gështenja ka vetëm 175 kalori, ndërsa gjysmë filxhani me bajame përmban deri në 414 kalori.

Ato janë të pasura me antioksidantë

Mungesa e yndyrës në gështenja do të thotë se nuk ofrojnë të njëjtat përfitime kardiovaskulare si arrat tjera, si përmbajtja e lartë e yndyrave të pangopura dhe mono të pangopura të shëndetshme për zemrën, profili ushqyes i gështenjave vlen të përmendet.

Në gjysmë filxhani gështenja, merrni sasi të përshtatshme mangani, mineral i rëndësishëm për funksionin e qelizave dhe shëndetin e kockave dhe bakër, që ndihmon trupin të prodhojë qeliza të kuqe të gjakut. Gështenjat përmbajnë vitaminë C, acid folik, kalium dhe 3.6 gram fibra, që është 13 për qind e sasisë së rekomanduar ditore. Gështenjat janë të pasura me antioksidantë, veçanërisht acidin ellagik, i cili gjendet edhe tek manaferrat, mjedrat, arrat, etj. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara