Lajmet

Forumi “Ujë për Paqe”: Nisma e UBT-së për të Shënuar Ditën Botërore të Ujit

Këtij eventi ju bashkangjitën edhe pjesëmarrës të larmishëm nga institucione të ndryshme, si dhe përfaqësues të komunitetit shkencor dhe akademik, profesorë e studentë.

Publikuar

Për të shënuar dhe reflektuar në rëndësinë e ujit, një burim jetik që na dhuron jetën dhe ekzistencën u organizua forumi me temë “Ujë për Paqe” të organizuar nga  departamenti Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturë në kuadër të UBT-së.

Këtij eventi ju bashkangjitën edhe pjesëmarrës të larmishëm nga institucione të ndryshme, si dhe përfaqësues të komunitetit shkencor dhe akademik, profesorë e studentë.

“Në veçanti e kemi ndjerë përgjegjësinë që të marrim këtë iniciativë së bashku me katedrën e ujërave që është pjesë e ndërtimit në nivelin master dhe stafin që e kemi. Jemi me fat sepse janë me një ekspertizë të veçantë, me eksperiencë shumë vjeçare dhe poashtu na ndihmon edhe më shumë me bashkëpunimin që e kemi me institucionet e ndryshme”, deklaroi Visar Krelani, dekan i departamentit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturë.

Se rëndësia e ujit po rritet në jetën tonë, në ekosistemin tonë dhe në zhvillimin ekonomik, duke e bërë trajtimin e tij një prioritet për sigurimin e qëndrueshmërisë së përdorimit dhe mbrojtjes së këtij burimi të çmuar e thotë edhe Binak Beqaj, prorektor i UBT-së.

“Uji gjithnjë e më shumë po bëhet aset me vlerë jo vetëm për jetën dhe ekosistemin por edhe për ekonominë dhe zhvillimin. Prandaj si vlerë e tillë duhet të trajtohet me kujdes të veçantë me gjithë kompleksitetin e tij nga aspekti i trajtimit të burimit të ujit, të rrjedhës të ujit, të akumulimit të ujit, shfrytëzimit, reciklimit, rishfrytëzimit të ujit. Kjo është e rëndësishme për Kosovën që njihet si vend për resurse të pakta ujore dhe me shkallë të lartë të ndotjes dhe degradimit”, deklaroi Binak Beqaj, prorektor i UBT-së.

Angazhimi i Ministrisë së Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës për përmirësimin e cilësisë së ujërave në Kosovë dhe për shfrytëzimin e tyre në një mënyrë të qëndrueshme dhe të harmonizuar është i theksuar, këtë e pohon edhe Jeton Raka, zëvendës minsitër në Ministrinë e Mjedisit.

“Ministria e Mjedisit, Planifimit hapësinor dhe Infrastrukturës mbështet nismat që kanë për qëllim përmirësimin e situatës së ujërave në Kosovë por dhe shfrytëzimin e harmonizuar dhe të qëndrueshëm të tyre. Si qeveri në bashkëpunim me palët tjera të interes, veçanërisht me institucionet relevante vendore dhe ndërkombëtare por edhe me nivelin lokal kujdesemi për aspektet e qëndrueshmërisë dhe kemi përfshirë në planifikim dhe  buxhetimin tonë për të rritur mes tjerash edhe përmirësimin e sigurisë së digave, mbrojtjes nga përmbytjet, pastrimin nga mbeturinat, instalimin e sistemeve parlajmëruese në diga dhe infrastrukturën kritike në rast të fatkeqësive natyrore”, deklaroi zëvendësministri i Ministrisë së Mjedisit, Jeton Raka.

Eskpertët konstatojnë se rregullimi dhe plotësimi i statistikave konsiderohen si thelbësore për të garantuar që investimet publike në monitorimin e ujërave janë efektive dhe të qëndrueshme.

“Monitorimi i cilësisë së ujit dhe monitorimi i rrjedhjes së ujit është një problem shumë i madh në Kosovë që rrjedhjet e ujërave janë të pakta dhe kemi praktikisht mungesë relativisht të madhe të rriten investimet në Institutin Hidrometorologjik të Kosovës për arsye të mungesës të dhënave. Të dhënat janë të mangëta dhe shpesh janë problematike për ti përdorur për shumë projekte. Statistikat duhet të plotësohen dhe të kontrollohen mirë, statistikat që janë publikuar për ujëra nga agjensia për statistika të Kosovës pothuajse janë shumë të gabueshme dhe ka gabime që nuk janë të kontrolluara dhe ato shkaktojnë problem më tutje në investimet publike”, deklaroi Skënder Bublaku nga Katedra e Ujërave.

Në forum u prezantuan edhe disa aspekte të punës të profesorit Hazir Çadraku, duke sjellë përvojën dhe ekspertizën e tij në këtë sektor të rëndësishëm.

“Mund ta përdorim trekëndshin e që paqes i shkon për ftyre, barazia sociale e më e mira është kjo me qesh, me hedh valle, dhe më e rëndësishmja është peshorja, dueht të bëjmë çmos të e ndërrojmë sistemin e të menduarit që nënkupton një sjellje miqësore me mjedisin në përgjithësi, barazinë sociale me e pasë gjithmonë në kujdes, racionalitetin dhe përpjekjet e vazhdueshme”, deklaroi Hazir Çadraku, profesor.

Në sesionin e debatit të këtij eventi, panelistët ndanë opinionet dhe përvojat e tyre në temën për ujin, në kuadër të fushës së tyre të specializimit.

“Në bazë të studimit të fizibilitetit të bërë nga Banka Botërore është parë që duhet bërë rehabilitimi i kanalit kryesor të Ibër Lepencit, për momentin jemi duke realizuar këtë projekt që përkon me rregullimin e cilësisë së ujit, furnizim cilësor të ujit dhe furnizim më të mirë dhe në kohë për ujësjellësat që e marrin ujin prej neve”, deklaroi Vigan Syla, përfaqësues i Ibër Lepencit.

Sesioni i pyetjeve të drejtpërdrejta nuk mungoi, ku u shfaq interesim nga njohësit e fushës që ngjallën debat nga perpektivat e tyre studiuese, profesionale.

“Sa i përket pjesës së studentëve dhe nxënësve dhe inxhinjerëve ne në Kosovë duhet të punojmë bashkarisht me institucionet universitare por edhe që të caktohen normat e konsumit për kokë banori për të gjithë kategoritë ku ne ofrojmë shërbime dhe të dijmë atë bilancin ujor një pjesë e cila ka nevojë popullata për shfrytëzim edhe të kemi një gjendje pak më të mirë duke qenë që edhe trendet në rritje të popullatës edhe pse ato statistika mund të ndryshojnë kur kemi lëvizje të mëdha të popullsive”, deklaroi Ilir Abdullahu nga Ujësjellësi i Prishtinës.

Shënimi i kësaj dite respektohet që nga viti 1993, qëkur Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara caktoi 22 Marsin si Ditën Botërore të Ujit, një ngjarje vjetore për të theksuar rolin jetik të ujërave të ëmbla në jetën tonë. Që atëherë, kjo dite ka shërbyer si një platformë për të adresuar çështjet globale të ujit, për të promovuar praktikat e qëndrueshme të menaxhimit të ujit dhe për të frymëzuar veprime për të siguruar akses në ujë të pastër dhe të sigurt për të gjithë globin./UBTNews/

Realizoi: Dionesa Ebibi

Kulturë, Lifestyle

Eurovisioni zotohet se do të heqë flamujt dhe simbolet palestineze

Publikuar

nga

Organizatorët e Eurovision Song Contest u zotuan se do të heqin çdo flamur palestinez dhe simbol pro-palestinez në konkurs që do të mbahet javën e ardhshme në Malmö të Suedisë.

Ky vendim erdhi pas rritjes së tensioneve lidhur me pjesëmarrjen e Izraelit në Eurovision Song Contest, pas fushatës së tij ushtarake në Gaza.

Grupet pro-palestineze pritet të organizojnë protesta të mëdha në Malmö për të rritur ndërgjegjësimin për kauzën e tyre.

Të paktën 34 mijë e 596 njerëz janë vrarë në territorin palestinez gjatë pothuajse shtatë muajve të luftës mes Izraelit dhe Hamasit. Shumica prej viktimave janë gra dhe fëmijë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

​Beaux Arts: Ish-vila e diktatorit Hoxha shndërrohet në rezidencë artistësh

Publikuar

nga

Ish-vila e diktatorit Enver Hoxha do të shndërrohet në një rezidencë artistësh, shkruan Florelle Guillaume në një artikull të botuar në revistën franceze “Beaux Arts”.

Ky është projekti i ri i fondacionit “Art Explora”, i cili nuk pushon së habituri me nismat e tij origjinale në favor të krijimit dhe demokratizimit kulturor.

“Vila 31”, e vendosur në zemër të kryeqytetit të Tiranës, është shtëpia e dikurshme e ish-kryeministrit shqiptar Enver Hoxha, stalinist i egër që sundoi vendin për katër dekada të shënuara nga shtypja e përgjakshme dhe izolimi, por edhe nga dhuna e madhe ndaj artistëve.

“Që nga vdekja e diktatorit në vitin 1985, ky vend historik kishte mbetur një vilë fantazmë e ngrirë në kohë, me dekorin e saj të stilit hollivudian të viteve 1970”, sipas drejtorit të përgjithshëm të “Art Explora”, Bruno Julliard.

Tunelet e fshehura, dritat e zbehta neoni, mobiljet prej kadifeje, pishina e pashfrytëzuar dhe bunkerët e fshehtë kontribuojnë në atmosferën e çuditshme dhe të modës së vjetër të kësaj vile, sa të frikshme aq edhe të admiruar nga banorët.

Në kërkim të një “fati të ri” prej disa vitesh, kryeministri aktual Edi Rama, vetë artist, i shkolluar në Ecole des Beaux-Arts në Paris në vitet 1980, nuk kishte se si të mos e vlerësonte projektin kulturor të Frédéric Jousset, atë të shndërrimit të një meke të intolerancës në një parajsë krijimi për artistë nga e gjithë bota. Një përbuzje e bukur ndaj historisë!

Rinovimi i “Vilës 31” do t’i besohet kompanisë arkitekturore NeM, e cila realizoi transformimin spektakolar të “Bursës së Tregtisë” në Paris.

“Qëllim është që as të mos bëhet një muze i diktaturës dhe as të shkelet trashëgimia e saj historike”, tha Bruno Julliard.

Pjesërisht e hapur vjeshtën e ardhshme, rezidenca prej 4000 metrash katrorë me tetë studio rezidenciale do të mirëpresë që nga dhjetori një valë të parë artistësh dhe krijuesish ndërkombëtarë dhe nga Ballkani.

“Objektivi është zhvillimi i një programi afatgjatë të kërkimit dhe eksperimentimit artistik, i hapur ndaj botës, por edhe duke nxjerrë në pah dinamizmin e jashtëzakonshëm artistik të Ballkanit”, tha Blanche de Lestrange, drejtoresha artistike e “Art Explora”, shkruan ATSh.

“Vila 31” do të jetë e hapur për publikun përmes seminareve, shfaqjeve të filmave dhe festivaleve.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Çfarë pasojash mund të kenë deklaratat e Bislimit për mundësinë e një sulmi të ngjashëm sikurse ai i 24 shtatorit?

Publikuar

nga

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi ditë më parë për një media ukrainase ka deklaruar se Kosova mund ta ketë prapë fatin e 24 shtatorit të vitit të kaluar.

Andaj sipas tij vendi ynë duhet të jetë i gatshëm. Duke iu referuar ngjarjeve të ndodhura në Banjskë, ai tha se tashmë ka arsye për të besuar se Rusia ishte e përfshirë në sulmin e ndodhur.

Politologu Fidan Ukaj për UBTnews komentoi deklaratën e Bislimit. Deklaratat e tilla ai i quan të pamatura dhe me mundësi pasojash.

“Kemi dëgjuar deklarata të pa matura edhe nga ana e kryeministrit të Kosovës që mendoj se mund të jenë reale deklaratat e tilla, mirëpo ndarja e këtij deklarata me opininon publik ose përmes opinionit publik mendoj që nuk i bëjnë nder po ashtu i bëjnë dëm Kosovës, imazhit të Kosovës edhe për arsyejen sepse investitorët që dëshiron të ivenstojë në Kosovë, kur dëgjon deklarata të tilla nga i pari i qeverisë sigurisht asnjë investitor nuk është i gatshëm pasurinë e vetë apo investimin e vetë të investoj me një vend i cili ka probleme të sigurisë”, deklaroi ai.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë të vendit, Fadil Kajtazi, thotë se duhet pasur kujdes në këso deklarata.

“Këto deklarata, këto prononcime të këtij niveli të zëvendëskryeminisrit kanë peshën e vetë, dhe do duhej të jenë të kujdesshme, kur përmendën dhe kur përdoren për arsyeje se një prononcim i tillë do duhej të ishte në atë fazë kur shteti veq ka shpallur gjendjen e mobilizimit, është dihet agresori potencial, janë marrë masat e para dhe të sforcifikmeve të logjistikës, të zhvendosjes të strukturave shtetërore në vendet sekrete”, tha ai.

Kajtazi foli edhe për rolin e politikës së jashtme, që duhet ketë në këso temash.

“Kosova do duhej të filloj seriozisht të mendoj për politikën e saj të jashtme që është faktori i parë i politikës së sigurisë nacionale për politikën ekonomike që është faktori i dytë strategjik i politikës nacionale dhe për faktorin e tretë që është politika e mbrojtjes. Mirëpo ajo çka është duke ndodhur në vitet e fundit është se Kosova ka humbur shumë nga ajo që ka qenë e fort nga politika e jashtme, dhe se fatkeqësisht që tri vite nuk kemi politikë të jashtme të Kosovës”, deklaroi Kajtazi.

Në shtator të vitit të kaluar, një grup i armatosur sulmoi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë të komunës së Zveçanit, ku për pasojë mbeti i vdekur rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara