 
									 
																		
Lajmet
Fisi i fundit i Epokës së Gurit në botë, vazhdon të jetojë në izolim për 60,000 vjet
Published
4 years agoon
By
UBT newsNë ditët pas cunamit të vitit 2004, kur u bë e dukshme shkalla e plotë e shkatërrimit dhe tmerrit që ndodhën në ishujt e Oqeanit Indian, fati i popujve fisnorë të Ishujve Andaman mbeti një mister.
Duket e pakonceptueshme, se ishulli Sentilenez mund të kishte mbijetuar, duke jetuar siç bënë në një ishull të largët, madje pikërisht në rrugën e tsunamit.

Kjo ishte fotoja që i tregoi botës se Sentilenezët i kishin mbijetuar cunamit vdekjeprurës 2004. Kur një helikopter fluturoi më ulët mbi ishull, një burrë sentinelez nxitoi, duke drejtuar shigjetën e tij drejt pilotit në një gjest që thoshte qartë, ‘Ne nuk ju duam këtu’. Nga dhjetëra miliona njerëz të prekur nga katastrofa, vetëm fisi Sentinelese nuk kishte nevojë për ndihmë nga askush.
Megjithatë, asnjë popull në Tokë nuk mbetet më i izoluar se fisi Sentinelese. 
Ata mendohet se rrjedhin nga popullatat e para që dolën nga Afrika, dhe ndoshta kanë jetuar në Ishujt Andaman për më shumë se 60,000 vjet. Fakti që gjuha e tyre është kaq e ndryshme edhe nga banorët e tjerë të ishullit Andaman sugjeron që ata kanë pasur shumë pak kontakte me njerëz të tjerë për mijëra vjet.
Megjithatë, kjo nuk do të thotë që ata jetojnë ashtu si jetuan 60,000 vjet më parë. Të përshkruara zakonisht, për shembull, që i përkasin ‘Epokës së Gurit’, ata në fakt bëjnë mjete dhe armë nga metali, të cilat i rimarrin nga anijet e shkatërruara në shkëmbinjtë e ishullit.
Sentinelezët besohet se kanë jetuar në ishullin e tyre të cilën e kanë të vetmen shtëpi, për 60,000 vjet.

Si njerëz shumë të izoluar që ende jetojnë në fise dhe me një reputacion të frikshëm, fisi shpesh përshkruhen në mënyrë të pasaktë si ‘të egër’ ose ‘të prapambetur’. Megjithatë, armiqësia e tyre ndaj të huajve është lehtësisht e kuptueshme, sepse bota e jashtme u ka sjellë asgjë tjetër përveç dhunë dhe përbuzje.
Në 1879, për shembull, një çift i moshuar dhe disa fëmijë u morën me forcë dhe u sollën në qytetin Port Bler. Oficeri kolonial i ngarkuar me rrëmbimin shkroi se i gjithë grupi, ‘u sëmur shpejt, dhe plaku dhe gruaja e tij vdiqën, kështu që të katër fëmijët u kthyen në shtëpinë e tyre’. Pavarësisht se ishin përgjegjës për vdekjet e dy personave, dhe me shumë mundësi kishte filluar një epidemi midis ishujve, i njëjti oficer nuk shprehu pendim, por thjesht vuri në dukje shprehjen idiotike të fytyrës dhe mënyrës së sjelljes së Sentinelezëve.
Sentinelezët gëzojnë shëndet të shkëlqyeshëm, ndryshe nga ato fise Andamane, tokat e të cilave janë shkatërruar.

© Survival International
Se sa është kjo larg së vërtetës mund të gjykohet lehtë nga një video e Sentinelezëve në plazhin e ishullit të marrë gjatë një ekspedite ‘kontakti’ të qeverisë indiane në vitet 1990.
Banorët e ishullit janë qartë jashtëzakonisht të shëndetshëm, vigjilent dhe entuziastë, ndryshe nga dy fiset Andamane që kanë ‘përfituar’ nga civilizimi perëndimor, Onge dhe Andamaneza e Madhe, numri i të cilëve është ulur dhe të cilët tani janë kryesisht të varur nga shpërblimet e shtetit dhe mezi mbijetojnë.
Presioni nga organizata Survival dhe organizata të tjera ka bërë që qeveria indiane të ndryshojë politikën e saj ndaj fisit Sentinelez, nga përpjekja për të bërë kontakte me ta dhe për ti njohur, e që politika të ngjashme ishin katastrofike për fiset e tjera Andamane dhe kanë dëshmuar që ata kanë të drejtë të vendosin vetë se si ata dëshirojnë të jetojnë. 
Mbështetja e këtij ndryshimi është arritur nga pranimi i thjeshtë se njerëzit janë të lirë për të vendosur se çfarë është në interesin e tyre, dhe si zgjedhin të jetojnë.
(Përktheu dhe përshtati UBTNews)
Lajmet
Kosova ndalon importin e shpezëve dhe produkteve të tyre nga Gjermania
Published
15 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews 
														Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë së Republikës së Kosovës (AUV), ka ndaluar importin e shpezëve të gjalla dhe produkteve të tyre si, mish, vezë dhe nënproduktet e tjera me origjinë nga Gjermania, pas përhapjes së gripit të shpezëve të në këtë vend.
Ndalesa hyn në fuqi menjëherë dhe do të mbetet në zbatim deri në vlerësimin e mëtejshëm të situatës nga autoritetet përkatëse ndërkombëtare dhe nga AUV.
Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë thotë se do të vazhdojë të monitorojë me kujdes situatën epidemiologjike dhe operatorët ekonomikë do të informohen me kohë për çdo ndryshim eventual.
Gjermania ka therur më shumë se 400 mijë shpezë ndërsa rastet e gripit të shpendëve vazhdojnë të rriten në të gjithë vendin.
Instituti Friedrich Loeffler (FLI) tha se shpërthimet aktuale i ngjajnë valës së rëndë të regjistruar në vitin 2021, një nga vitet më të këqija për gripin e shpendëve në Gjermani.
Sipas institutit, gripi i shpezëve është zbuluar në 30 ferma deri më tani, duke çuar në therjen dhe shkatërrimin e pulave, rosave, patave dhe gjelave të detit për të përmbajtur përhapjen.
“Është e pamundur të parashikohet se si do të zhvillohet situata,” paralajmëroi instituti.
Humbjet më të rënda janë raportuar në shtetet verilindore të Mecklenburg-Pomerania Perëndimore dhe Brandenburg.
Autoritetet në distriktin Markisch-Oderland të Brandenburgut njoftuan plane për të therur 130 mijë shpezë të tjera, pasi kishin shkatërruar rreth 150 mijë shpezë në fillim të këtij viti.
Gjatë sezonit të dimrit 2020-2021, Gjermania u detyrua të therte më shumë se dy milionë shpezë për shkak të shpërthimeve të gripit të shpezëve./KP
 
														Njësia B2 e Termocentralit “Kosova B”, e cila është ndalur më 26 tetor për shkak të rrjedhjeve në kaldajë, është rikthyer në operim më 29 tetor.
Në njoftim KEK-ut ka bërët të ditur se ekipet teknike të mirëmbajtjes dhe operimit kanë punuar pa ndërprerje për sanimin e defekteve të paraqitura, me qëllim të rikthimit sa më të shpejtë të njësisë në funksionim normal.
Njësia B2 është rikthyer në operim dje, rreth orës 12:00 dhe aktualisht njësia është duke operuar me një kapacitet prej rreth 290 MWh, thuhet në njoftim.
KEK sqaron se ndaljet e njësive gjeneruese në termocentrale të këtij tipi janë procese të zakonshme teknike që ndodhin si pasojë e rrjedhjeve të ujit në kaldaja.
“Dëshirojmë të theksojmë se ndaljet e zakonshme teknike nuk kanë asnjë lidhje me projektin madhor të modernizimit të turbinave në Termocentralin “Kosova B”, një projekt që përfaqëson një nga investimet më të mëdha dhe më të suksesshme të dekadave të fundit në KEK.”/KP
Lajmet
Gjykata Supreme refuzon ankesën e Arbër Eminit, kandidat i pavarur për kryetar të Kllokotit
Published
15 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews 
														Gjykata Supreme e ka refuzuar si pabazuar ankesën e kandidatit të pavarur për kryetar të Komunës së Kllokotit, Arbër Emini, e paraqitur kundër vendimit të Panelit Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa.
Pasi PZAP ka refuzuar si të pabazuar ankesën e Arbër Eminit, ky i fundit ka paraqitur ankesë në Supreme, duke propozuar që “të urdhërohet rivotim për Kllokot, për shkak të shkeljeve të shumta ligjore dhe procedurale gjatë ditës së votimit, moszbatim të vendimit të Gjykatës Supreme Nr.A.A.nr.93/2025 dhe ndërhyrjes së strukturave ilegale serbe në procesin zgjedhor në Kosovë”.
Gjykata Supreme vlerësoi ligjshmërinë e vendimit të kontestuar dhe gjeti se konstatimi i PZAP-së është i drejtë dhe i ligjshëm.
Në anën tjetër, kolegji i Gjykatës Supreme, ka vlerësuar edhe pretendimet ankimore të ankuesit që kanë të bëjnë me elemente të kryerjes se veprave penale që janë kryer ditën e zgjedhjeve në Komunën e Kllokotit, të përshkruara në ankesën e ankuesit dhe që sipas tij cenojnë procesin zgjedhor në Kosovë.
Si rrjedhojë, sipas vlerësimit të kolegjit të kësaj gjykate, pretendimet ankimore të ankuesit nuk kanë pasur bazë të mjaftueshme dhe me peshë në rezultat për të urdhëruar eventualisht përsëritjen e votimit në vendvotimin e pretenduar./KP
Lajmet
Murati pas takimit për pagën minimale: Rritja duhet të marrë parasysh kushtet e tregut
Published
15 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews 
														Ministri në detyrë i Financave, Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati, ka zhvilluar sot një takim konsultues me dhomat ekonomike, me përfaqësues të sindikatave të punëtorëve të sektorit privat në kuadër të dialogut social për çështjen e rritjes së pagës minimale.
Murati ka shkruar në Facebook tha se nga ky takim ka dëgjuar propozimet dhe sugjerimet e përfaqësuesve të sindikatave të cilët e mbështetën rritjen e pagës minimale, e po ashtu edhe rekomandimet që erdhën nga përfaqësuesit e bizneseve që kishin të bëjnë me nevojën për më shumë konsultime dhe pagë minimale të përshkallëzuar.
“Paga minimale është instrument i rëndësishëm që synon të mbrojë punëtorët nga praktikat jo të mira, por njëkohësisht rritja e saj duhet të marrë parasysh kushtet e tregut dhe kapacitetin absorbues të ndërmarrjeve,” ka theksuar Murati.
Ai rikujtoi se Qeveria aktuale e ka rritur pagën minimale për herë të parë pas më shumë se një dekade stagnimi dhe se rishikimi i saj do të bëhet çdo vit, sipas zotimeve të dhëna më herët.
“Nga takimi dola më i informuar dhe do t’i kem parasysh të gjitha sugjerimet dhe rekomandimet kur të bëj propozimin e pagës minimale të re për miratim në Qeveri,” tha Murati, duke falënderuar pjesëmarrësit për kontributin e tyre në proces.
Aktualisht paga minimale në vendin tonë është 350 euro bruto. Kjo rritje u bë në gusht të vitit të kaluar, disa ditë pasi hyri në fuqi Ligji për pagën minimale, i cili parashihte një rritje të pagës minimale në 264 euro bruto. Deri në fuqizimin e Ligjit të ri, paga minimale në Kosovë ishte 130 euro për punëtorët nën 35 vjeç dhe 170 euro për punëtorët deri në 65 vjeç.
Ndërsa, më 26 tetor kryeministri në detyrë Albin Kurti në seancën e jashtëzakonshme ku dështoi formimi i qeverisë së re, përmendi edhe rritjen e pagës minimale në 500 euro./KP
 
											Ndërrimi i natës rrit rrezikun e kancerit tek gratë
 
											A janë ëmbëlsuesit “natyralë” më të shëndetshëm se sheqeri i bardhë?
 
											“Warner Bros” zyrtarizon filmin “Hello Kitty”, që do të dalë në kinema në korrik 2028
 
											Tension i lartë? Ja metodat natyrale që ndihmojnë
 
											Kosova ndalon importin e shpezëve dhe produkteve të tyre nga Gjermania
 
											Rikthehet në punë njësia B2
 
											Subvencionet e QKK-së: Tre filma artistikë që do t’i mbushin kinematë në 2025
 
											Shkoi i dehur në xhirime! Colin Farrell: E përsërita 46 herë skenën
 
											Gjykata Supreme refuzon ankesën e Arbër Eminit, kandidat i pavarur për kryetar të Kllokotit
Të kërkuara
- 
   Lajmet2 months ago Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis 
- 
   Rajoni1 month ago Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT 
- 
   Aktualitet1 week ago Aktualitet1 week agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë 
- 
   Vendi2 months ago Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën 

 
									 
																	 
									 
																	 
									 
																	