Kuriozitete

Fenomen i pazakontë në brigjet e Floridas, pse uji i detit kthehet në ngjyrë të kuqe?!

Published

on

Një studim i ri ka hedhur dritë mbi shkakun e baticave të kuqe që për vite kanë prekur bregdetin e Floridës, duke shkaktuar dëme mjedisore dhe kosto të mëdha për autoritetet lokale.

Për herë të parë, shkencëtarët kanë identifikuar me dhjetëra viruse të lidhur me këto fenomene e kanë zbuluar se shkaktohen nga rritja masive e algave.

Ngjyra e kuqe e ujit vjen si rezultat i kombinimit të rrymave të detit, lëndëve ushqyese dhe temperaturave të larta, të cilat stimulojnë shumimin e algave.

Baticat e kuqe janë shqetësim i madh për Floridën, pasi shkaktojnë probleme shëndetësore tek peshqit, shpendët dhe njerëzit. Për pasojë, shumë plazhe janë detyruar të mbyllen në vitet e fundit.

Jean Lim, studiuese në Kolegjin e Shkencave Detare në Universitetin e Floridës Jugore, e cilësoi këtë zbulim si një përparim të madh, që mund të ndihmojë shkencëtarët të parashikojnë kur do të ndodhin këto fenomene.

“Ne e dimë se viruset luajnë një rol kyç në dinamikën e lulëzimit të algave të dëmshme, por nuk kishim informacion mbi viruset e lidhura me Karenia brevis,” tha ajo për The Independent. “Tani që kemi identifikuar disa viruse në baticat e kuqe, mund të studiojmë ndikimin e tyre në këto fenomene.”

Florida përjeton baticat e kuqe pothuajse çdo vit, në fund të verës dhe në fillim të vjeshtës. Sipas Komisionit të Peshkimit dhe Kafshëve të Egra në Florida, këto fenomene zgjasin nga tre deri në pesë muaj dhe mund të shtrihen në qindra kilometra katrorë.

Studimi, përdori teknikën e metagjenomikës virale për të analizuar ADN-në e mostrave të mbledhura nga baticat e kaluara.

Shkencëtarët shpresojnë që ky zbulim të ndihmojë në parashikimin dhe kontrollin e këtij fenomeni në të ardhmen.

Kuriozitete

Një grua në SHBA fitoi çështjen e dëbimit duke përdorur ChatGPT

Published

on

Një grua në Kaliforni ka arritur të përmbysë një vendim dëbimi dhe të shmangë dhjetëra mijëra dollarë gjoba, duke përdorur inteligjencën artificiale, përfshirë ChatGPT si “avokat” digjital, raporton Futurism, duke iu referuar NBC News.

Lynn White, e cila ishte prapa me pagesën e qirasë, humbi fillimisht një gjyq me juri dhe mori një njoftim dëbimi. Por në vend që të kërkonte ndihmë nga organizatat lokale të qiramarrësve, ajo vendosi të konsultohej me mjetet e AI-së për të përfaqësuar veten në apel.

ChatGPT e ndihmoi të identifikonte gabime procedurale në vendimin e gjykatës, i dha udhëzime hap pas hapi për veprimet që duhej të ndërmerrte dhe madje hartoi përgjigje zyrtare për t’i dorëzuar në gjykatë.

“Nuk mund ta theksoj mjaftueshëm sa shumë më ndihmoi AI. Kurrë nuk do ta kisha fituar këtë apel pa të,” – tha White për NBC.

Ajo nuk është e vetmja që ka përdorur inteligjencën për t’u përfaqësuar vetë me sukses në gjykatë. Një tjetër rast është ai i Staci Dennett, pronare e një biznesi fitnesi në shtëpi nga New Mexico, e cila përdori ChatGPT për të negociuar një marrëveshje për borxhin e papaguar.

“I kërkoja ChatGPT-së të sillej si profesor i drejtësisë në Harvard e të shqyrtonte argumentet derisa të ishin të përsosura,” – rrëfeu ajo.

“Në fund, edhe avokatët e palës tjetër më thanë se kisha bërë punë profesionale.”

AI, ndihmës apo rrezik ligjor?

Ekspertët paralajmërojnë se përdorimi i mjeteve të AI në proceset ligjore mbart rreziqe serioze. Chatbotët si ChatGPT mund të krijojnë “halucinacione” — informacione të sajuara që duken të besueshme, por janë plotësisht të rreme.

Një shembull i tillë është ai i Jack Owoc, themelues i një kompanie pijesh energjike, i cili u sanksionua pasi paraqiti një mocion me citime të sajuara nga AI. Ai u urdhërua të kryente 10 orë punë komunitare.

Në raste të tjera, edhe avokatë profesionistë janë gjobitur për përdorim të papërgjegjshëm të inteligjencës artificiale. Një avokat nga Nju Jorku u kap duke dorëzuar një dokument të gjeneruar dhe më pas përdori sërish AI për të shpjeguar gabimin, duke e përkeqësuar situatën.

“Ky rast shton një kapitull të ri në historinë e keqpërdorimit të inteligjencës artificiale në drejtësi,” shkroi gjykatësi në vendimin e tij.

Në një tjetër rast në Kaliforni, një avokat u gjobit me 10,000 dollarë pasi paraqiti një ankesë me 23 citime, prej të cilave 21 ishin plotësisht të sajuara nga një mjet AI. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Pse në Spanjë ndalohet adoptimi i maceve të zeza deri pas Halloween-it?

Published

on

Në qytetin Terrassa të Spanjës, autoritetet kanë ndaluar përkohësisht adoptimin e maceve të zeza deri më 1 nëntor.

Kjo masë është marrë në prag të Halloween-it, për të parandaluar adoptimet e motivuara nga supersticionet apo ritualet e magjisë, që shpesh shoqërohen me këtë periudhë.

Në një video të postuar në Instagram, Noel Duque Alarcón, Këshilltar për Mirëqenien e Kafshëve në bashki, shpjegoi vendimin:

“Në Terrassa, nëse dëshironi të adoptoni një mace të zezë, do të duhet ta bëni këtë pas Halloween-it,” – tha ai, duke shtuar se qëllimi i pezullimit është të parandalohet abuzimi dhe të rritet ndërgjegjësimi për adoptimin e përgjegjshëm.

Sipas Qendrës Veterinare Bashkiake, në vitet e kaluara është vërejtur një rritje e pazakontë e kërkesave për mace me qime të errëta gjatë ditëve para Halloween-it, një fenomen që ka ngritur dyshime se jo të gjitha adoptimet bëhen për motive humane.

“Dyshojmë se jo gjithmonë ekziston një qëllim i vërtetë për të adoptuar,” – shpjegoi Duque, duke theksuar se masa është marrë për të mbrojtur kafshët dhe për të shmangur çdo rrezik të panevojshëm.

Vendimi është pritur pozitivisht nga organizatat për mbrojtjen e kafshëve, të cilat e cilësojnë këtë hap si një masë parandaluese të nevojshme për të mbrojtur macet e zeza – kafshë që shpesh janë viktima të paragjykimeve dhe miteve të lashta. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kuriozitete

E qeshura e një personi ndihmon NASA-n të gjejë astronautët e mirë

Published

on

Kur NASA filloi të fokusonte më shumë vëmendjen tek profili psikologjik i kandidatëve për astronautë, zbuloi diçka shumë interesante: një lidhje mes aftësive të tyre dhe një element që neglizhohet, mënyra e të qeshurit.

Rezultoi se e qeshura e dikujt lidhet ngushtë me nivelin e inteligjencës emocionale të tij/saj.

Në librin e gazetarit Charles Duhigg, Supercommunicators: How to Unlock the Secret Language of Connection, përshkruhet sesi aftësitë komunikuese ndikojnë në çdo aspekt të jetës, aty përmendet edhe ky zbulim i NASA-s nga vitet ’80.

Gjatë misioneve, astronautët ndiheshin të dëshpëruar e përfshiheshin në debate, që ishte problematik për Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor, ku qëndronin për muaj të tërë në kushte stresuese të pazakonta.

Për këtë arsye, NASA nisi të kërkonte jo vetëm astronautë me përgatitje fizike e shkencore të lartë, por edhe me personalitet të qëndrueshëm për marrëdhënie të ndërlikuara ndërpersonale.

Në rishikimin e intervistave me astronautë të suksesshëm, u vu re një model: ata që pasqyronin të qeshurën e intervistuesit kishin nivelin më të lartë të inteligjencës emocionale.

Të gjithë kemi qenë në situata ku njerëzit qeshin në mënyra të ndryshme, disa me të vërtetë të sinqerta, të tjerë të rezervuar. Njerëzit me inteligjencë emocionale të lartë kanë tendencën të pasqyrojnë të qeshurat e të tjerëve, një fenomen i njohur si “pasqyrim emocional”.

Nëse dikush qesh me shpirt për diçka që nuk është domosdoshmërisht qesharake, ne qeshim me ta, jo për fjalët, por për mënyrën si reagojnë. Kjo krijon një lidhje emocionale, e NASA e identifikoi këtë si një shenjë kyçe për suksesin në punën në skuadër.

Kur krahasuan këto veçori me suksesin gjatë misioneve, u pa se ata që përshtateshin më mirë me energjinë dhe të qeshurat e të tjerëve arrinin të shkëlqenin edhe në detyra të vështira, sepse kishin aftësi më të mira për të ndërtuar marrëdhënie dhe për të përballuar stresin së bashku.

Pra, mos e nënvlerësoni kurrë fuqinë e një të qeshure, veçanërisht gjatë intervistave për punë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Një fenomen i rrallë kozmik: Unaza të dyfishta të zbuluara në hapësirë

Published

on

Një strukturë e pazakontë me unaza të dyfishta, e vërejtur së fundmi me ndihmën e shkencëtarëve, ka rezultuar të jetë një nga fenomenet më të rralla dhe më misterioze në univers.

“Ky është një ‘rreth radio’ ose ORC (Odd Radio Circle), një nga strukturat më të çuditshme kozmike,” tha Dr. Ananda Hota, autore kryesore e një studimi të publikuar në Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

ORC-të përbëhen nga plazma e magnetizuar, gaz i ngarkuar që ndikohet nga fushat magnetike, janë aq masive sa galaktika të tëra gjenden në qendrat e tyre. Duke u shtrirë për qindra mijëra vite dritë, unazat arrijnë 10-20 herë madhësinë e galaktikës tonë, Rruga e Qumështit, por janë tepër të zbehta dhe dallohen vetëm përmes radioteleskopëve.

“ORC-të janë ndër strukturat kozmike më të bukura dhe më të çuditshme që kemi parë. Ato mund të mbajnë të dhëna jetësore mbi evolucionin e galaktikave dhe vrimat e zeza,” shkroi Hota.

Një hap gjigant për shkencën

Rrathët e dyfishtë u zbuluan për herë të parë gjashtë vjet më parë, por mbetën të pakapshëm. Ky ORC i fundit u identifikua nga Teleskopi Low Frequency Array, një rrjet mijëra antenash në Holandë dhe në të gjithë Evropën, i specializuar në frekuenca të ulëta.

Edhe pse shkencëtarët e RAD@home nuk ishin trajnuar për kërkimin e rrathëve të dyfishtë, struktura e pazakontë tërhoqi vëmendjen.

Unazat duket se kryqëzohen, ndoshta për shkak të këndit nga i cili ato shihen nga Toka, por në hapësirë ato janë të ndara.

“Një shpërthim i fuqishëm në galaktikën qendrore ka ringjallur retë e plazmës së magnetizuar, duke i bërë të shkëlqejnë si unaza të dyfishta,” shpjegoi Hota.

Roli i vrimave të zeza

Vrimat e zeza nuk gëlltisin yjet, gazin e pluhurin; materiali përqendrohet në një disk rrotullues rreth vrimës së zezë.

Fushat magnetike të fuqishme ndihmojnë grimcat e mbinxehura të shpërndahen në rryma që afrohen me shpejtësinë e dritës, duke ndikuar në formimin e unazave të dyfishta. Të dy ORC-të e zbuluar ndodhen në galaktika brenda grumbujve të mëdhenj galaktikash, ku rrymat e vrimave të zeza supermasive bashkëveprojnë me plazmën e nxehtë përreth dhe ndihmojnë në formësimin e këtyre strukturave.

Enigma galaktike

Zbulimi ofron mundësi për të studjuar ngjarjet kozmike, duke regjistruar shpërthimet energjetike që formësuan galaktikat miliarda vjet më parë. Drita nga ORC udhëtoi 7.5 miliardë vjet për të arritur Tokën e jep njohuri mbi rolin e unazave të dyfishta në evolucionin e galaktikave.

“Duke i studiuar në periudha të ndryshme kozmike, kuptojmë si shpërthimet ndikojnë në gazin përreth, nxisin formimin e yjeve,” tha Hota.

Shumë pyetje janë për origjinën e madhësinë e unazave, duke e lënë ORC si një nga misteret më intriguese të universit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara