

Lajmet
“Familja do t’ju vrasë nëse pacienti vdes”: Ana e errët e të qenit mjek në Irak!
Një studim zbuloi se 87% përjetuan dhunë në gjashtë muajt e fundit.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNë Bagdad, 87% e mjekëve thonë se kanë përjetuar dhunë në punë, disa me armë, dhe shumica nga duart e të afërmve të pacientëve.
Maryam Ali sapo kishte hyrë në dhomën e gatishmërisë së neurokirurgjisë kur një burrë e kapi atë, e shtyu në tokë dhe e sulmoi me një thikë në shpinë.
Rojet e sigurisë së spitalit mbyllën objektin dhe arrestuan burrin. Me një fat të pazakontë, thotë Aliu, kamera CCTV që mbulonte repartin ishte duke punuar.
“Mbaj mend që thashë se mendoja se do të vdisja”, tha ajo. “Isha në shok të plotë. E mallkova ditën kur u bëra mjeke”.
Ali, 27 vjeçe, ishte në vitin e dytë të rezidencës së saj mjekësore pasuniversitare në spitalin Ghazi Al-Hariri të Bagdadit kur sulmi ndodhi në janar 2021. Sulmuesi i saj u kap dhe u burgos, por Aliu që atëherë, si shumë mjekë irakianë, mendoi të largohej nga vendi.
Një studim i fundit i mjekëve të Bagdadit zbuloi se 87% përjetuan dhunë në gjashtë muajt e fundit. Shumica thanë se dhuna ishte rritur që nga fillimi i pandemisë dhe tre të katërtat e sulmeve u kryen nga pacientët dhe familjet e tyre.
“Njerëzit janë në ankth, janë të armatosur dhe ka probleme me sistemin shëndetësor”
Prof. Riyadh Lafta
Burri që sulmoi Aliun ishte një hajdut që vidhte shpesh nga spitali. Ajo dhe koleget e saj ishin ankuar për thyerjen e bravës së dhomave në disa raste, por askush nuk e rregulloi këtë.
Në Irak, është tipike që një pacient të mbështetet nga miqtë dhe familja, ndonjëherë deri në 15 persona, kur ata vijnë në spitale. Kur një mjek nuk mund të kurojë një pacient që po vdes ose perceptohet se ka bërë një gabim, tensionet mund të kalojnë në dhunë.
Riyadh Lafta, një profesor i epidemiologjisë në Universitetin Mustansiriyah në Bagdad, thotë: “Kur pacientët shkojnë në spital dhe tashmë janë të tensionuar dhe të shqetësuar, mjekët përballen me vështirësi në trajtimin e tyre. Pacientët tërbohen dhe ata sulmojnë”.
Siguria e dobët do të thotë se këto sulme mund të përfshijnë armë, me rreth 20% të civilëve në Irak që zotërojnë një armë zjarri.
Lafta thotë se klanet që veprojnë nën sistemin fisnor të Irakut kanë zhvilluar një metodë të re zhvatjeje. Ata kërcënojnë mjekët dhe familjet e tyre për gabime, të vërteta apo të sajuara, duke kërkuar një “dënim fisnor”, të cilin Lafta e ka parë të arrijë në 145 milionë dinarë irakianë (82,000 £). Mjekë të tjerë pretendojnë se kanë parë dënime deri në 300 milionë (168,000 £).
“Kirurgjia e zemrës ka një shkallë të lartë vdekshmërie. Askush nuk do që ta bëjë atë. Nëse e bëjnë atë dhe pacienti vdes, ata do të kenë probleme”
Othman Kutaiba, kardiokirurg
Dhuna ka bërë që mjekët të largohen nga vendi. Një studim i vitit 2017 zbuloi se 77% e mjekëve të rinj po mendonin të emigronin. Dhe në vitin 2019, një zëdhënës i ministrisë së shëndetësisë irakiane tha se 20,000 e kishin bërë tashmë këtë, e që sipas tyre, dhuna ishte shkaku kryesor.
Lafta thotë se“Nuk është vetëm personi në fjalë që i nënshtrohet dhunës, por edhe kolegët, familjarët, miqtë apo të afërmit e tij. Kjo është ngjitëse.
Vetëm siguria e gjithanshme do të ndihmojë, thotë Lafta. “Kur njerëzit respektojnë ligjin dhe kanë frikë prej tij, atëherë mendoj se kjo dhunë do të zhduket vetvetiu”.
Zahra Esudan, një studente e mjekësisë në Mustansiriyah, dëshiron të ndryshojë status quo-në. “Dua të ndihmoj njerëzit. Dua të ndryshoj diçka në Irak”, thotë ajo. “Unë e dua me gjithë zemrën time”./UBTNews/
Aktualitet
ShBA-ja i dhuron Kosovës 50 automjete të blinduara për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse
Published
13 hours agoon
August 16, 2025By
Driton Iseni
Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë ka njoftuar se ShBA-ja ka transferuar 50 Automjete të Blinduar të Sigurisë (ASV) për Qeverinë e Kosovës, në kuadër të Programit të Artikujve të Tepërt të Mbrojtjes (Excess Defense Articles Program).
Këto automjete moderne do të përdoren nga Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK), ndërsa, sipas njoftimit zyrtar, Kosova do të shfrytëzojë burimet e saj mbrojtëse për t’i sjellë ato në kapacitet të plotë operacional. Ky hap përbën një zhvillim të rëndësishëm në forcimin e aftësive mbrojtëse të FSK-së dhe në rritjen e gatishmërisë për përballjen me sfida të sigurisë.
Ky donacion i ShBA-së shihet si një tjetër dëshmi e partneritetit të ngushtë mes dy vendeve dhe e përkushtimit të përbashkët për të garantuar sigurinë kombëtare të Kosovës dhe forcimin e stabilitetit rajonal.
“Ky është një hap tjetër në përkushtimin tonë të përbashkët për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse të FSK-së dhe për forcimin e sigurisë së të dy vendeve tona”, thuhet në njoftimin e Ambasadës Amerikane.
Aktualitet
UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore
Published
21 hours agoon
August 16, 2025By
Driton Iseni
UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.
Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.
Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike
Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:
- Parandalimi i vdekjes së njerëzve
- Rritja e cilësisë së jetës
- Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
- Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
- Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)
Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.
Misioni dhe vizioni
Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:
- Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
- Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë
Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.
Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim
Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:
- Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
- Simpoziume dhe forume shkencore
- Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
- Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë
Aftësitë e të diplomuarve
Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:
- Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
- Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
- Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
- Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
- Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore
Masteri në Shkenca Paramjekësore në UBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.
Aktualitet
A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri
Published
22 hours agoon
August 16, 2025By
Driton Iseni
Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.
“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.
Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.
Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.
Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.
Lajmet
Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?
Published
2 days agoon
August 15, 2025By
UBT News
Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.
Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.
Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.
Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.
Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.
Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.
Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.
Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.
Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.
Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.
Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

ShBA-ja i dhuron Kosovës 50 automjete të blinduara për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse

Studimi: Bakteret e zorrëve mund të lidhen me pagjumësi

Studim: Chip i trurit deshifron mendimet me saktësi deri në 74%

E dini kur është koha ideale për të pirë kafe?

Në konferencën e parë te Milani, Jashari: Rrënjët shqiptare më japin forcë, Xhaka mbetet shembull i madh për mua

Shëndeti mendor, praktikat që ndihmojnë në luftën kundër ankthit dhe stresit

Johnny Depp në bisedime për rikthim në filmin “Piratët e Karaibeve”

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Këshilla si të kërkoni rritje page
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit