Lajmet

Fakte befasuese e të folurit me foshnjat

Published

on

Kur të rriturit flasim me foshnja, të gjithë në mënyrë të natyrshme ndryshojnë tonin e zërit.

Ne përdorim fjalë më të thjeshta dhe fjali më të shkurta, po ashtu tingëllojmë më të ngazëllyer.

Toni apo lartësia e zërit ngrihet në fund të fjalisë.

Këto karakteristika të vecanta quhen IDS- ose e folura drejtuar foshnjave, dhe duket se janë karakteristika të secilës gjuhë.

Që nga barku i nënës, të vegjlit kanë mësuar mjaftueshëm, ashtu që kur lindin, bebet preferojnë zërin e nënës së tyre, para dikujt tjetër, dhe gjithashtu preferojnë gjuhën e tyre amtare, para ndonjë gjuhe tjetër.

Një studim për foshnjet po ashtu na tregon se, fëmijët pëlqejnë më shumë zërat më të lartë të prindërve apo të rriturve, se sa zërat më të ultë, transmeton Klankosova.tv.

Mirëpo studimi po ashtu tregon se në fakt bebet 5 muajshe, pëlqejnë më shumë zërat e bebeve tjera, në krahasim me të rriturit.

Kur dëgjonin një zë të fëmijës tjetër, foshnjet i kushtonin vëmendje 40% më gjatë, se sa zërat po ashtu të lartë, mirëpo të të rriturve.

Arsyeja duket se është për shkak të tingujve që vet fëmijët lëshojnë.

Studimet kanë treguar se toni i zërit të nënave, si dhe këndimi, mund të qetësojnë foshnjat, duke ulur nivelet e tyre të kortizolit, një hormon i prodhuar kur përjeton stres.

Kërkimet gjithashtu gjithnjë e më shumë sugjerojnë që foshnjat marrin dhe të reagojnë ndryshe ndaj toneve të zërit.

Mund të ndodhë që toni i përdorur kur flet me foshnjat mund t’u japë atyre informacion në lidhje me atë që folësi synon për ta dhe t’i motivojë ata të sillen në mënyra të caktuara.

Studimet kanë konfirmuar gjithashtu që foshnjat mund të bëjnë dallimin mes mesazheve pozitive dhe atyre negative në moshën pesë muajshe.

Ju mund të keni vërejtur, për shembull, se si bebet reagojnë kur dëgjojnë një “Jo” të mprehtë. për t’i paralajmëruar ata larg nga rreziku, ose sesi të folurit me një zë qetësues mund t’i qetësojë të vegjlit.

Continue Reading

Lajmet

122 vjet nga lindja e Odhise Paskalit

Published

on

Odhise Paskali, njëri ndër themeluesit e skulpturës shqiptare dhe personalitetet më të rëndësishme të artit shqiptar, u lind në Përmet më 22 dhjetor 1903.

Hapat e para të karrierës së Odhisesë, janë në fushën e publicistikës, si dhe u shqua në estetikë dhe kritikë arti.

Më 1919 ai shkoi në Itali, ku kreu Liceun më 1923 dhe u regjistrua në Fakultetin e Letërsisë e të Filozofisë në Torino, më 1927 mbrojti diplomën në fushën e historisë së artit.

Skulptori i Popullit është i njohur për rreth 600 vepra në skulpturë, por mbi të gjitha në krijimtarinë e vet të larmishme janë të njohura veprat: “Monumenti i Skënderbeut në Tiranë” me bashkautorë, 1968, “Naum Veqilharxhi”, bust në bronz, në Korçë, “Partizani fitimtar” (Mathauzen, Austri) 1968 etj.

Veprat e tjera të Odhise Paskalit ndodhen në Galerinë Kombëtare të Arteve, në Muzeun Historik Kombëtar, si dhe në disa muze dhe institucione qendrore të Shqipërisë.

Pas vdekjes, studioja e tij u kthye në studio-muze, ku ishin vendosur vepra origjinale, si dhe variante dhe replika në gips të disa monumenteve, statujave dhe busteve, origjinalet e të cilave ndodheshin në ambiente të tjera, në rrugë e sheshe të Tiranës dhe qyteteve të tjerë.

Në studion-muze ruhej edhe arkivi i pasur i Odhise Paskalit me shënime, dokumente dhe materiale të tjera me interes për historinë e zhvillimeve artistike në Shqipëri. Nga trazirat pas vitit 1990, studioja u dëmtua bashkë me pjesën më të madhe të veprave.

Një pjesë e arkivit tani ruhet nga fondacioni “Paskali”, që u krijua nga vajza e skulptorit, studiuesja e spikatur e artit, Floriana Paskali.

Pas titujve Skulptor i Popullit dhe Akademik, Odhise Paskali është vlerësuar edhe me titullin Nderi i Kombit. Emrin e tij e mban sot një shkollë arti në Pejë dhe sheshi i qytetit në Përmet.

Ai ndërroi jetë në Tiranë, më 13 shtator 1985, i nderuar dhe i përcjellë me një ceremoni madhështore nga mijëra bashkatdhetarë e adhurues të veprës së tij të pavdekshme./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Maqedonia e Veriut ndalon importin e kivit nga Serbia

Published

on

Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë e Maqedonisë së Veriut njoftoi se ka ndaluar importin e më shumë se 20 tonë kivi nga Serbia pasi në fruta u gjetën larva dhe insekte.

“Për shkak të vetive të ndryshuara dhe pranisë së larvave dhe insekteve, një inspektor ushqimi nga Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë këtë javë ndaloi importin e 22.3 tonë kivi të destinuar për përpunim industrial dhe lëshoi një vendim që urdhëronte shkatërrimin e tyre të sigurt”, thuhet në deklaratë.

Kjo ka të bëjë me 22 mijë e 340 kilogramë fruta agrume të importuara nga Serbia, për të cilat një ekzaminim nga një inspektor ushqimi përcaktoi se ishin të pasigurta për import dhe përpunim të mëtejshëm.

“Importuesit iu dha një vendim me urdhër për shkatërrimin e padëmshëm të sasive të diskutueshme të kivit, pasi u njoftua se dërgesa nuk mund të kthehej në vendin eksportues”, thuhet në deklaratë./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Rutte: Putin, pengesa kryesore për paqen në Ukrainë

Published

on

Shefi i NATO-s Mark Rutte, akuzoi presidentin rus Vladimir Putin se është pengesa kryesore për paqen në Ukrainë.

I pyetur pse është kaq e vështirë të përfundojë lufta në Ukrainë, Rutte tha se arsyeja është Putin, i cili është gati të sakrifikojë 1.1 milion qytetarë të tij.

“Këtë vit, përparimi i tij (i Putin) ka qenë minimal: fitime territoriale të papërfillshme, më pak se një për qind e territorit ukrainas që nga fillimi i vitit, dhe, sipas vlerësimeve tona, deri në 1.1 milion njerëz janë vrarë ose plagosur në anën ruse”, tha Rutte duke shtuar se disa vende evropiane kanë deklaruar se janë gati të ofrojnë forca, nëse është e nevojshme.

“Po punohet për të përcaktuar strukturën e saktë të Koalicionit të Gatshëm: Si do të ndodhte vendosja? Çfarë do të ndodhte në tokë, në det, në ajër? Të gjithë këta elementë janë ende duke u përpunuar”, shtoi Rutte.

Ai tha se respekton shumë presidentin e SHBA-së Donald Trump pasi ai është i vetmi që ka arritur ta sjellë Putin në tryezën e negociatave dhe i vetmi që mund ta detyrojë të bëjë paqe.

“Edhe pse Trump e ka humbur durimin disa herë, kreu i NATO-s nuk pret që SHBA-ja të tërheqë mbështetjen për Ukrainën”, tha ai në gazetën gjermane Bild./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Sllovakia paralajmëron se BE rrezikon besimin në Ballkanin Perëndimor

Published

on

Presidenti sllovak Peter Pellegrini tha se vonesat e vazhdueshme të Bashkimit Evropian në procesin e zgjerimit rrezikojnë të gërryejnë besimin në Ballkanin Perëndimor.

Gjatë një konference të përbashkët për shtyp në Beograd pas bisedimeve me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, Pellegrini paralajmëroi se vonesat e zgjatura mund t’i bëjnë njerëzit në rajon të braktisin perspektivën evropiane, një zhvillim që ai tha se do të dobësonte sigurinë dhe besueshmërinë afatgjatë të BE-së.

“Bashkimi Evropian po luan me besimin e qytetarëve të Ballkanit Perëndimor”, tha Pellegrini.

Vendet e Ballkanit Perëndimor mbeten në faza të ndryshme të procesit të pranimit në BE. Shqipëria, Bosnja e Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia janë përfshirë në integrimin evropian për më shumë se dy dekada.

Mali i Zi dhe Serbia po zhvillojnë zyrtarisht negociata pranimi me BE-në, ndërsa Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria hapën bisedimet në vitin 2022.

Bosnja dhe Hercegovina iu dha statusi i kandidatit në të njëjtin vit, por ende nuk ka filluar negociatat, ndërsa Kosova mbetet i vetmi vend në rajon pa status kandidati.

Zyrtarët e BE-së kanë thënë vazhdimisht se e ardhmja e Ballkanit Perëndimor qëndron brenda bllokut, por ndarjet e brendshme dhe ritmi i ngadaltë i reformave kanë vazhduar të pengojnë procesin e zgjerimit/S.K/KP/Anadollu/

Continue Reading

Të kërkuara