Lajmet

Evropianët drejt kutive të votimit, nisin zgjedhjet për Parlamentin Evropian

Published

on

Zgjedhjet për Parlamentin Evropian janë hapur këtë të enjte të 6 qershorit me qytetarët e Holandës që po iu drejtohen qendrave të votimit.

Gjatë tre ditëve të ardhshme, 26 vendet e tjera anëtare do të ndjekin në mënyrë progresive shembullin, duke dhënë një shfaqje demokratike ndërkufitare që do të kulmojë të dielën në mbrëmje.

Zgjedhjet vijnë në një kohë të pasigurt për bllokun, i cili në harkun kohor të disa viteve është goditur me kriza të njëpasnjëshme, që kanë riformuar thellësisht politikat e tij, duke sfiduar besimet e tij dhe thelluar frikën e tij ekzistenciale.

Ndërsa evropianët përgatisin fletëvotimet e tyre, konflikti më i madh i armatosur në kontinent që nga Lufta e Dytë Botërore vazhdon në Ukrainë, një vend që kufizohet me katër shtete anëtare dhe synon të bashkohet një ditë në radhët e unionit.

Kjo ka bërë që qeveritë e BE-së të përpiqen të gjejnë para shtesë për të rritur aftësitë e tyre mbrojtëse, një detyrë e shpërfillur për dekada nën vetëkënaqësinë e kohës së paqes.

Megjithëse mundësia e një sulmi rus është një shkak në rritje për shqetësim, veçanërisht në frontin lindor, ku kujtimet e pushtimit sovjetik ende rezonojnë, evropianët janë para së gjithash të shqetësuar për ndikimin e menjëhershëm dhe të prekshëm që kjo dhe kriza të tjera kanë shkaktuar në jetën e tyre të përditshme.

Çmimet e larta të konsumit, humbja e fuqisë blerëse, rritja e pabarazive sociale dhe rritja e inflacionit janë në krye të mendimeve për votuesit teksa shkojnë drejt qendrave të votimit.

Por tema të tjera të nxehta lidhen drejtpërdrejt për rolin e BE-së dhe e vënë përgjegjësinë e saj nën qendër të vëmendjes.

Rritja e kërkesave për azil – rreth 1.14 milionë në 2023, niveli më i lartë në shtatë vjet – ushtron presion mbi reformën e sapo miratuar të bllokut për migracionin për të dhënë rezultate të shpejta, edhe nëse legjislacioni do të marrë dy vjet për të hyrë në fuqi.

Reagimi kundër Marrëveshjes së Gjelbër, përfshirë më së miri në protestat e fermerëve, bie në kundërshtim me efektet përkeqësuese të ndryshimeve klimatike – 2023 ishte viti më i nxehtë i regjistruar.

Humbja e konkurrencës përballë Shteteve të Bashkuara dhe Kinës ekspozon flukset e mangëta të investimeve të BE-së dhe nxit kërkesat për huamarrje të përbashkët, konsolidim biznesi dhe rregullim financiar.

Këto shqetësime pasohen nga lufta Izrael-Hamas, e cila ka nxitur kontestime të furishme mes të rinjve evropianë; ndryshimet demografike që parashikojnë plakjen dhe tkurrjen e fuqisë punëtore; mospërfillja e vazhdueshme për sundimin e ligjit; kërcënimi i ndërhyrjes, dezinformimit dhe sabotimit të huaj; dhe një valë sulmesh tronditëse kundër politikanëve, duke përfshirë një atentat ndaj kryeministrit të Sllovakisë.

Ekspertët dhe vëzhguesit kanë rishfaqur termin “polikrizë” për të përcaktuar gjendjen e paqëndrueshme të punëve në vitet 2020.

Një fenomen “ku krizat e ndryshme ndërveprojnë në mënyrë të tillë që ndikimi i përgjithshëm e tejkalon shumën e secilës pjesë”, siç shprehet Forumi Ekonomik Botëror.

Tensionet

Në këtë sfond të zymtë, rreth 373 milionë votues me të drejtë vote do të drejtohen në qendrat e votimit për të zgjedhur 720 anëtarët e Parlamentit Evropian, mandati i të cilëve do të zgjasë pesë vjet dhe do të ndikojë në legjislacionin që synon të adresojë sfidat në rritje që përballojnë bllokun.

Nuk është çudi që narrativa kryesore e këtij cikli zgjedhor ka qenë ngritja e partive të djathta të forta dhe të ekstremit të djathtë, pasi këto forca, me propozimet e tyre radikale dhe të paprovuara, priren të përparojnë në kohë ankthi dhe dëshpërimi.

Tubimi Kombëtar i Francës ( Rassemblement National), Vëllezërit e Italisë (Fratelli d’Italia), Partia e Lirisë së Holandës (Partij voor de Vrijheid), Interesi Flaman i Belgjikës (Vlaams Belang) dhe Partia e Lirisë së Austrisë (Freiheitliche Partei Österreichs) janë ndër ato që parashikohen të performojnë mirë dhe të rrisin përfaqësimin e tyre në Bruksel.

Me liberalët dhe të gjelbërt që do të humbasin vendet dhe socialistët që pritet të ruajnë pjesën e tyre aktuale, tendencat parashikojnë një kthesë djathtas.

Por se sa ndikim do të ketë e djathta ekstreme është supozimi i kujtdo.

Përjashtimi i Alternativës për Gjermaninë (AfD) nga grupi i ekstremit të djathtë Identiteti dhe Demokracia (ID) në Parlamentin Evropian, i nxitur pasi kandidati kryesor i saj tha se jo të gjithë anëtarët e SS-së ishin kriminelë, zbuloi përçarjet midis fraksioneve nacionaliste.

Debakli i AfD-së shkaktoi një stuhi spekulimesh se si partitë e djathta të forta dhe të ekstremit të djathtë do të riorganizohen në legjislaturën e ardhshme, me të gjithë sytë nga kryeministrja italiane, Giorgia Meloni, si ndërmjetësja e fuqishme e pushtetit.

Marine Le Pen e Francës dhe Viktor Orbán i Hungarisë kanë lobuar te kryeministrja për të krijuar një grup më të gjerë të forcave nacionaliste, euroskeptike, të cilat mund të bëhen lehtësisht i dyti më i madhi.

Ndikimi në rritje i Melonit është përhapur gjithashtu në rrjedhën kryesore.

Ursula von der Leyen, e cila po konkurron për një mandat të dytë në krye të Komisionit Evropian, ka tërhequr publikisht lideren italiane për të siguruar që eurodeputetët e saj të votojnë në favor të presidentes.

Kjo uverturë, megjithatë, rrezikon të rezultojë me rezultate të kundërta, sepse i largon partitë centriste që deri më tani kanë mbështetur agjendën e von der Leyen – dhe që asaj i nevojiten për riemërimin e saj.

Manovrimi i Von der Leyen mund të jetë, në fakt, tema e vërtetë e këtij cikli elektoral.

Familja e saj politike, Partia Popullore Evropiane e qendrës së djathtë (EPP), është afruar gradualisht me disa pozicione të pakicës së ekstremit të djathtë, më së shumti për të ulur, apo edhe për të rrëzuar rregulloren mjedisore.

Progresistët janë të indinjuar nga ky afrim, për të cilin thonë se normalizon politikat reaksionare, çmonton kordonin sanitar dhe shkurton shtyllat themeluese të sindikatës.

Ndërsa “koalicioni i madh” tradicional i partive pro-evropiane pritet të ruajë shumicën e tij qeverisëse, EPP, si formacioni më i madh, mund ta prishë vetë këtë marrëveshje të qëndrueshme, duke u rreshtuar rast pas rasti me ato në të djathtë të saj.

Muajin e kaluar, EPP refuzoi të nënshkruante një deklaratë të përbashkët që dënonte dhunën politike që përfshinte një angazhim për të mos bashkëpunuar kurrë me “partitë radikale në asnjë nivel”.

Këto ngjarje kanë ndezur tensionet në prag të zgjedhjeve, duke shkaktuar akuza të ashpra.

Tendosja do të arrijë kulmin kur von der Leyen përballet me seancën e konfirmimit të saj (të mundshëm) në shtator, testi i parë politik për Parlamentin e ri Evropian, i cili ka të ngjarë të jetë më i zhurmshmi në historinë e bllokut.

Por përpara se të ndodhë gjithçka, evropianët duhet të votojnë./AP

Lajmet

Sërish s’ka konstituim të Kuvendit, Nisma pret sinjal pozitiv nga LVV-ja

Published

on

By

Deputetët e Kuvendit të Kosovës dështuan për të 49-tën herë me radhë për të konstituuar përbërjen parlamentare të dalë nga zgjedhjet e shkurtit.

Seanca e së shtunës u mbajt mes paralajmërimeve se më vonë gjatë ditës kreu i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, do të takohet me udhëheqësin e Nismës Socialdemokrate, Fatmir Limaj, në përpjekje për të arritur një marrëveshje për dalje nga ngërçi politik.

Seanca e radhës do të mbahet më 21 korrik në orën 11:00. 

Para seancës, deputetja e Nismës Socialdemokrate, Xhevahire Izmaku, tha se pret që sot të ndodhë takimi dhe të ketë vullnet poliitk nga Kurti.

“Ne presim që sot të zhvillohet takimi. Jemi në afatet e fundit kushtetuese. Unë pres një sinjal pozitiv nga ky takim, që besoj që sot do të ndodhë, dhe vulllnet politik nga lideri i LVV-së”, tha ajo për gazetarët.

Sipas Izmakut, partia e saj pret që Limaj të bëhet kryeparlamentar dhe LVV-ja të udhëheqë Qevernë.

Ajo tha se nuk ka ofertë tjerët, por shtoi se kjo është alternativa e vetme që vendi të dalë nga ngërçi dhe shteti të ketë institucione.

Izmaku po ashtu pretendoi se Limaj ka mbështetjen edhe të deputetëve e partive të tjera.

Deputeti nga AAK-ja, Lah Brahimaj, para nisjes së seancës pretendoi se Nisma, LVV-ja dhe Lista Serbe veçse kanë një marrëveshje në parim. Ai tha se kjo mbështetet në sjelljen e tyre, pasi pas çdo dështimi të seancës, deputetët e Nismës, LVV-së dhe Listës Serbe lëshojnë sallën plenare, ndërkaq partitë e tjera jo.

Sipas tij, AAK-ja nuk ka vota për Limajn kryeparlamentar.

Nga PDK-ja kishte qëndrime të ndryshme para nisjes së seancës. Nait Hasanaj tha se nuk do ta votonte Limajn për kryeparlamentar, por Fadil Nura tha se partia e tij ka interes që vendi të ketë institucione sa më shpejt.

“Shpresoj që PDK-ja do t’ia japë voton Fatmir Limajt”, tha ai.

Deputetët e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Listës Serbe, që nga 1 maji po refuzojnë të propozojnë anëtarë për një komision që do të mbikëqyrte votimin e fshehtë për zgjedhjen e kryeparlamentarit.

LVV-ja, si parti fituese e zgjedhjeve, e ka të drejtën ekskluzive të propozimit të kryeparlamentarit, e ka propozuar Albulena Haxhiun për kryetare të organit ligjvënës. Megjithatë, Haxhiu është konsideruar si figurë përçarëse nga PDK-ja dhe AAK-ja që kanë kërkuar nga LVV-ja të ndryshojë propozimin, ndërkaq LDK-ja ka thënë se nuk do të votojë asnjë emër të partisë fituese për këtë post.

Lidhur me çështjen e konstituimit të Kuvendit, Gjykata Kushtetuese ka obliguar deputetët që brenda 30 ditësh – deri më 26 korrik – të zgjedhin kreun e ri të Kuvendit dhe më pas të votojnë nënkryetarët, duke përmbyllur kështu konstituimin e organit ligjvënës.

Deputetja e Kuvendit të Kosovës nga Nisma Socialdemokrate, Xhevahire Izmaku i ka thënë të premten Radios Evropa e Lirë se partia e saj qëndron në kërkesën që Limaj të zgjidhet kryeparlamentar.

“Ne qëndrojmë me kërkesën tonë – që mendojmë se është e arsyeshme – për pozitën e kryetarit të Kuvendit. Votat i kemi. Nëse propozohet emri i Fatmir Limajt, atëherë të hënën mund të konstituohet Kuvendi”, ka thënë Izmaku për Radion Evropa e Lirë.

Sipas saj, deri më tani nuk ka ndonjë sinjal të qartë nga Lëvizja Vetëvendosje se mund të arrihet një marrëveshje me Nismën Socialdemokrate, por “ekziston një ambient pozitiv”.

“Por, nuk mund të them se si do të jetë vendimmarrja. Situata është e paparashikueshme”, ka thënë mes tjerash ajo.

Teksa afati i caktuar nga Gjykata Kushtetuese po afrohet, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, më herët gjatë javës paralajmëroi se nëse këto ditë nuk konstituohet Kuvendi, atëherë javën e ardhshme e para e shtetit do t’i drejtohet Kushtetueses.

Partitë që mandatin e kaluar ishin në opozitë argumentojnë se ndryshimi i votimit nga kryesuesi i seancës, Avni Dehari, për kryeparlamenetarin – nga i hapur në të mbyllur – është jokushtetues. Por, LVV-ja argumenton të kundërtën.

LVV-ja kërkon që për Albulena Haxhiun të votohet vetëm një herë përmes votimit të fshehtë dhe nëse nuk i siguron 61 votat e nevojshme, ajo do të tërhiqet nga gara.

Ajo nuk i ka siguruar votat e nevojshme në disa seanca radhazi që janë mbajtur me votim të hapur.

Pjesëtarë të shoqërisë civile kanë protestuar disa herë para ndërtesës së Kuvendit duke i thirrur deputetët në përgjegjësi.

Continue Reading

Lajmet

Popoviq në mbajtje për 48 orë pas fjalimit kundër UÇK-së, i sekuestrohen dy telefona

Published

on

By

Igor Popoviq, ndihmësdrejtor i të ashtuquajturës “Zyrë për Kosovë” në Qeverinë e Serbisë, është ndaluar nga Policia e Kosovës dhe dërguar në mbajtje për 48 orë, pasi u arrestua të premten në pikën kufitare të Bërnjakut.

Arrestimi i Popoviqit vjen pas fjalimit të tij në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai akuzoi Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, duke e quajtur “organizatë terroriste” dhe duke krahasuar veprimet e saj me ato në Rripin e Gazës. Fjalimi u mbajt në një ceremoni përkujtimore.

Sipas raportit 24-orësh të Policisë, ndaj Popoviqit është iniciuar procedurë për veprën penale “Nxitje e përçarjes dhe e mosdurimit”, ndërsa gjatë ndalimit i janë sekuestruar edhe dy telefona.

Ministri i Brendshëm në detyrë, Xhelal Sveçla, deklaroi se “institucionet e sigurisë nuk do të tolerojnë ofendimet dhe shtrembërimet e historisë së Kosovës”, duke shtuar se ndaj Popoviqit do të veprohet në përputhje me ligjet në fuqi.

Ndërkohë, drejtori i të ashtuquajturës “Zyrë për Kosovë”, Petar Petkoviq, reagoi duke e cilësuar arrestimin si “të padrejtë” dhe pretendoi se Popoviq “vetëm tha të vërtetën”./BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Lajmet

14-vjeçari ndalohet me armë zjarri dhe sprej në Ferizaj

Published

on

By

Policia e Kosovës ka ndaluar një të mitur 14-vjeçar në Ferizaj, nën dyshimin për armëmbajtje pa leje dhe posedim të sprejit, në orët e para të mëngjesit të së shtunës.

Sipas njoftimit zyrtar, reagimi i policisë erdhi pas marrjes së një informacioni se një person i mitur po mbante me vete armë zjarri dhe sprej. Njësia policore ka ndërhyrë menjëherë, ka identifikuar të dyshuarin dhe e ka ndaluar në vendngjarje.

Gjatë kontrollit fizik, tek i mituri janë gjetur një armë zjarri pa fishekë dhe një sprej, të cilat janë sekuestruar si prova materiale.

I dyshuari është shoqëruar në stacionin policor dhe është intervistuar në prani të prindit dhe avokatit të caktuar sipas detyrës zyrtare. Me urdhër të prokurorit kujdestar, 14-vjeçari është liruar në procedurë të rregullt, ndërkohë që hetimet do të vazhdojnë.

Policia e Kosovës  u ka bërë thirrje qytetarëve që të raportojnë çdo rast të tillë për të garantuar sigurinë publik.

Continue Reading

Lajmet

Sot tentimi i 49-të për konstituimin e Kuvendit

Published

on

By

Deputetët e zgjedhur do të mblidhen sot për herë të dyzet e nëntë herë (49), në vazhdimin e seancës për konstituimin e legjislaturës së nëntë duke filluar nga ora njëmbëdhjetë.

Vazhdimi i kësaj seance vjen pas më shumë se pesë muaj pesë që nga mbajtja e zgjedhjeve parlamentare në Kosovë.

Vazhdimet e deritanishme të seancës për konstituimin e legjislaturës së re kanë dështuar pasi koalicioni Lëvizja Vetëvendosje, Guxo dhe Alternativa nuk kanë votat e mjaftueshme për zgjedhjen e kryetarit të ri të Kuvendit.

Albulena Haxhiu ka dështuar në gjashtë përpjekje për të marrë votat e nevojshme në votim të hapur, dhe po ashtu ka dështuar edhe formimi i komisionit për votim të fshehtë.

Presidentja Vjosa Osmani ka thënë se nëse nuk konstituohet Kuvendi i Kosovës deri më 26 korrik, afat i përcaktuar nga Gjykata Kushtetuese, duhet të ketë pasoja juridike për deputetët.

Ajo theksoi se janë duke përgatitur lëndën për interpretim kushtetues për krizën politike, dhe nëse nuk ka formim të institucioneve as gjatë këtij vikendi, atëherë në fillim të javës së ardhshme do ta dërgojnë çështjen në organin më të lartë juridik të vendit.

Continue Reading

Të kërkuara