Lajmet

Evropa dhe lufta për lirinë e shtypit

Published

on

Liria e shtypit është një nga vlerat themelore demokratike të BE-së. Por në disa shtete anëtare ajo është gjithnjë e më tepër në rrezik. Çfarë mund të bëjë Evropa?

Sllovenia ra katër vende më poshtë në indeksin e lirisë së shtypit të Reporterëve pa Kufij për vitin e kaluar. “Politikanë të njohur vazhdojnë të godasin organet e shtypit me gjykime frikësuese dhe shpesh me sulme verbale abuzive,” thuhet në raport. “Kjo prirje u forcua që kurse Janez Jansa, drejtuesi i partisë së djathtë ekstreme SDS, u bë kryeministër në mars 2020 “. Ai do të marrë presidencën e radhës së BE në verë dhe frika prej problemeve politike është e madhe. Në shkurt Jansa mori një paralajmërim publik për shkak të sjelljes së tij ndaj një gazetareje nga Brukseli.

Klimë brutale për gazetarët

Mojca Pasek, redaktore e vjetër e TV Slovenia, thotë se kryeministri i kishte quajtur në twitter prostituta dy gazetare që kishin shkruar për qëndrimet radikale të djathta të partisë së Jansas SDS. Gazetaret e hodhën kryeministrin Janez Jansa në gjyq, morën të drejtë në instancën e parë, por nuk patën sukses në gjykatën e apelit. Gjykatësit vendosën që deklarata e kryeministrit nuk binte në kundërshtim me lirinë e shprehjes, liri kjo, e cila për politikanët duhet parë edhe më gjerë se për njerëzit normalë. Kryetari i gjykatës së apelit njihet si një mbështetës i Jansas.

Mojca Pasek

Mojca Pasek thotë se gazetarët vuajnë nga klima brutalesepse nuk dini si të sillen. Por ajo e konsideron veten si luftëtare dhe dëshiron ta vazhdojë misionin e saj për t’i treguar publikut të vërtetën për qeverinë. Duhet të jesh profesionist, të kontrollosh të gjitha faktet dhe të mos frikësohesh, thotë ajo.

Delikat eshtë edhe raportimi mbi situatën e Agjencisë Sllovene të Lajmeve “sta”. Vëzhguesit në Ljubljanë konfirmojnë se kjo agjenci ka reputacion mjaft të mirë, është profesionale dhe e paanshme. Megjithatë qeveria i ndërpreu fondet duke dhënë si justifikim se “sta” kinse nuk përmbush detyrimet për raportimin.

BE ka një problem

“Disa nga politikanët tanë janë skandalozë dhe agresivë dhe nuk u përmbahen standardeve evropiane,” thotë studiuesi i mediave Marko Milosavljević nga Universiteti i Lubjanës. Ai konstaton një problem të gjerë për BE-në për shkak se rregullat demokratike nuk respektohen më dhe se politikanët kryesorë përdorin ose mbështesin sulmet seksiste, racizmin dhe gjuhën e urrejtjes. “Ne e shohim këtë gjë në Slloveni, Hungari, Poloni, Serbi dhe vende të tjera” – thotë Marko Milosavljević.

Viktor Orban dhe Janez Janša

Ai i konsideron Viktor Orban, Janez Janša dhe të tjerët si “forca shkatërruese që provojnë se sa larg mund të shkojnë”. Ideologjia e tyre bie ndesh me vlerat e BE-së. Por për shkak se “ata nuk kanë marrë një mesazh të qartë kundër politikave të tyre të papranueshmedhe nuk janë sanksionuar, ata vazhdojnë dhe do të shkatërrojnë gjithçka që kemi arritur në Evropë gjatë 75 viteve të fundit”.

Marko Milosavljević beson se BE duhet patjetër të bëjë diçka për t’iu kundërvënë këtij zhvillimi, përndryshe, si BE-ja do të përfundojë në një institucion pa rëndësi si Lidhja e Kombeve para Luftës së Dytë Botërore. “Institucionet evropiane, por edhe qeveritë e tjera, duhet ta luftojnë këtë fenomen sa më shumë të jetë e mundur”, paralajmëron studiuesi i mediave Marko Milosavljević. “Sllovenia është një vend demokratik dhe kemi pasur një nivel të lartë debati politik. Shpresojmë se mund të kthehemi në këtë pikë – edhe me ndihmën ndërkombëtare”.

BE-ja ka pak hapësirë veprimi

Komisionerja e BE, Vera Jourova, përgjegjëse për lirinë e shtypit në Bruksel pranon në një intervistë me DW, se në BE nuk ka një legjislacion efektiv evropian për të mbrojtur në mënyrë efektive median.

Vera Jourova

“Unë  ndodhem në një vakum, ku nuk është e lehtë të veproj me vendosmëri”. Mekanizmi i ri për sundimin e ligjit, sipas të cilit një vendi anëtar mund t’i anulohen fondet e BE-së ka vetëm një përdorim të kufizuar, sepse sipas këtij ligji, duhet të dëshmohet që ka një lidhje midis shkeljes së lirisë së shtypit dhe fondeve në fjalë – gjë që vështirë se mund të bëhet në realitet.

Komisionerja Jourova bën thirrje për më shumë kompetenca dhe është tejet e bindur se BE-së i duhen instrumente dhe rregulla të reja, sepse situata në media po përkeqësohet. Por deri sa ato të miratohen nevojitet një kohë e gjatë. 

Kulturë

Eurovision 2025 në Bazel: Përballë kundërshtimeve, qyteti fiton mbështetje popullore!

Published

on

Më 25 nëntor, qytetarët e Bazelit miratuan financiarisht mbështetjen për organizimin e Konkursit të Këngës Eurovision 2025, duke i dhënë qytetit mundësinë të presë eventin prestigjioz të muzikës, pavarësisht kundërshtive të forta nga konservatorët.

Fitorja e këngëtarit zviceran Nemo në Eurovision 2024, me këngën “The Code”, dha të drejtën e Zvicrës për të organizuar edicionin e 69-të të konkursit të njohur. Megjithatë, pas një peticioni nga partia ultra-konservatore Union Demokratik Federal i Zvicrës (EDU), vendimi i Këshillit të Madh të Kantonit të Bazelit për të alokuar deri në 35 milionë franga zvicerane (afërsisht 37.5 milionë euro) për organizimin e Eurovision 2025 u fut në një referendum popullor.

EDU e kundërshtoi financimin, duke argumentuar se evenimenti do të dëmtonte imazhin e Bazelit. Anëtarët e partisë kritikuan konkursin për performancat që ata i konsideronin “blasfemike”, duke e akuzuar për promovimin e ideologjive të tilla si “wokeism” dhe të drejtat e transgjinorëve. Një nga këngëtarët që u vu në shënjestër ishte Bambie Thug, interpretuese nga Irlanda, e cila u cilësua nga EDU si “okulte” dhe “satanike”, një akuzë që ata e bazuan në ngjashmëritë me Harry Potterin.

Megjithatë, shumica e banorëve të Bazelit nuk u ndikuan nga kjo fushatë fetare kundër Eurovision, dhe pas më shumë se dy javësh votimi me postë, qyteti e miratoi financimin për organizimin e këtij evenimenti. Rezultatet përfundimtare treguan se 38,186 persona votuan “Po” për financimin e Eurovision 2025, duke përfaqësuar 66.57% të votave, ndërkohë që pjesëmarrja ishte 57%.

Ky rezultat e siguroi Bazelin si qytetin mikpritës për Eurovision 2025, i cili do të zhvillohet në arenën e mbyllur St-Jakobshalle. Semifundet do të mbahen më 13 dhe 15 maj, ndërsa finalja do të zhvillohet më 17 maj të vitit të ardhshëm. Nëse shumica e votuesve do të kishin thënë “Jo”, financimi do të ishte bllokuar dhe Korpusi i Radio-televizionit Zviceran mund të kishte hequr Bazelin nga mundësia për të organizuar konkursin.

Kjo fitore për organizimin e Eurovision 2025 pasqyron mbështetje të gjerë për këtë ngjarje, ndërkohë që thekson edhe tensionet kulturore dhe ideologjike që mund të shfaqen në organizimin e ngjarjeve të mëdha ndërkombëtare./Euronews/

Continue Reading

Lajmet

COREPER i kërkon Shqipërisë hapjen e grupkapitullit VI për marrëdhëniet me jashtë

Published

on

Shqipëria ka bërë një hap tjetër përpara në rrugën e saj drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Komiteti i Përfaqësuesve të Përhershëm të Qeverive të Shteteve Anëtare në Bashkimin Evropian (COREPER) ka kërkuar nga Shqipëria që të ndajë qëndrimin e saj lidhur me hapjen e grupkapitullit VI, i cili ka të bëjë me marrëdhëniet e jashtme të shtetit shqiptar.

Ambasadorët e 27 vendeve anëtare të BE-së kanë shprehur interesin e tyre për këtë hap të rëndësishëm në procesin e negociatave. Po ashtu, sipas presidencës hungareze të radhës, Këshilli i BE-së do të nisë punën për zhvillimin e qëndrimit të përbashkët për përgatitjen e Konferencës Ndërqeveritare me Shqipërinë, e cila pritet të zhvillohet në muajin dhjetor.

Ky zhvillim është një tjetër hap pozitiv për Shqipërinë, e cila ka filluar zyrtarisht negociatat e anëtarësimit në BE më 15 tetor të këtij viti, duke hapur grupkapitullin I, që lidhet me parimet themelore të Bashkimit Evropian. Ky grupkapitull është gjithashtu i fundit që mbyllet gjatë procesit të anëtarësimit.

Burime diplomatike kanë theksuar se Këshilli i BE-së tani do të fillojë punën për grupkapitullin VI, një hap që pritet të pasohet nga Konferenca Ndërqeveritare me Shqipërinë në muajin dhjetor. Ky proces pritet të sjellë një angazhim të thellë nga BE për të mbështetur Shqipërinë në rrugën e saj drejt integrimit të plotë në Bashkimin Evropian./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​UNDP: Gjermania destinacioni më i popullarizuar për kosovarët

Published

on

By

Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) në Kosovë, ka lansuar të hënën analizën e pulsit publik mbi efektet e liberalizimit të vizave në migrim. Të dhënat e këtij pulsi publik tregojnë se 32 për qind e respodentëve kanë udhëtuar në BE pas vendimit për liberalizim të vizave. Sipas tyre, Gjermania ka qenë destinacioni më i popullarizuar, pasuar nga Zvicra dhe Austria.

Ndërkaq, 64 për qind e respodentëve konsiderojnë se nuk do të migrojnë në BE, pas vendimin për liberalizim të vizave.

Menaxherja e projektit në USAID, Alisa Hasani, tha se në bazë të gjeturave, 9.8 për qind e respodentëve kanë deklaruar se planifikojnë të shpërngulen në BE.

“Të dhënat tregojnë se 95.3 për qind e respodentëve në mënyrë të duhur e lidhin liberalizimin e vizave me aftësinë që të udhëtojnë pa viza dhe vetëm një përqindje e vogël besojnë që përmes liberalizimit të vizave kanë të drejtën të punojnë kudo në BE, kjo është 2.5 për qind…Respodentët gjithashtu janë pyetur nëse kanë udhëtuar në shtetet e BE-së, 32 për qind kanë deklaruar që kanë udhëtuar pas liberalizimit të vizave. Gjermania ka qenë destinacioni më i popullarizuar, kjo s’është befasi pasi e dina që diaspora e Kosovës është më shumë në Gjermani, pastaj përcjellët nga Zvicra dhe Austria. Shumica të cilët kanë udhëtuar në këto shtete kanë deklaruar se fillimisht kanë shkuar për t’i vizituar familjen dhe shoqërinë. Pastaj kemi vazhduar dhe kemi pyetur respodentët nëse konsiderojnë të migrojnë në BE pas liberalizimit të vizave, ku 64 për qind kanë deklaruar se nuk e konsiderojnë që të shpërngulen në Evropë. Sidoqoftë kemi 9.8 për qind të respodentëve të cilët kanë deklaruar se planifikojnë që të shpërngulen”, tha ai.

Në anën tjetër, përfaqësuesi i UNDP-së në Kosovë, Dudley Tartlton tha se përmes kësaj analize kanë dashur të shpërfaqin demografinë e personave që janë larguar nga Kosova, çfarë pune po kërkojnë dhe në çfarë vende të BE-së po shkojnë.

“Kemi dashur që të shohim demografinë e personave të cilët janë larguar nga Kosova, çfarë pune po kërkojnë, ku po shkojnë dhe të shohim nëse Kosova po ka efekt të madh liberalizimi i vizave…Implikimet potenciale të migrimit në shoqëri dhe gjithashtu në reduktimi ne fuqisë punëtore në afatshkurtër dhe afatmesme. Kjo analizë e pulsit publik do të ketë situatë në teren dhe gjithashtu të gjithë politikë bërësit në nivelin qendror dhe lokal që të ketë masa të përshtatshme për të zbutur potencialin”, tha ai.

Ndërkaq, drejtori i zyrës për zhvillim ekonomik të USAID-it në Kosovë, Alex Albertine, tha se të dhënat e këtij pulsi publik janë mjaft interesante dhe të cilat duhet të shfrytëzohen nga institucionet në Kosovë.

“Kjo pyetje e diasporës dhe liberalizimit të vizave, migrimit dhe trendëve të ndryshme se çka po ndodh dhe ndikimi në ekonomi janë pjesë kritike të këtij diskutimi. Arsyeja e dytë është që për këto çështje të kemi më shumë të dhëna për të vazhduar tutje se çka do të thotë një mundësi ekonomike, interesat e personave dhe institucioneve euroatlantike. Po ashtu, edhe të lidhjeve që janë në mbarë botën sesi Kosova mundet të ketë avancim”, tha ai.

Continue Reading

Lajmet

Erdogan synon rritjen e tregtisë me Rusinë

Published

on

By

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan ka thënë të dielën në një bisedë telefonike me homologun e tij rus, Vladimir Putin, se dëshiron të zgjerojë bashkëpunimin tregtar në mes të Ankarasë dhe Moskës.

“Presidenti Erdogan ka deklaruar se ai synon rritjen e bashkëpunimit në mes të Turqisë dhe Rusisë në disa drejtime, përfshirë zgjerimin e volumit tregtar”, ka thënë Presidenca turke përmes një deklarate.

Ndonëse ka qenë e shpejtë në dënimin e luftës së Rusisë në Ukrainë, Turqia mban qëndrim neutral për këtë luftë, dhe nuk i ka ndjekur politikat e Perëndimit për vendosje të sanksioneve kundër Moskës.

Erdogan e ka justifikuar politikën për shkak të varësisë së Turqisë ndaj naftës dhe gazit rus.

Pesë kompani turke janë shënjestruar me sanksione amerikane në shtator të vitit 2023 për furnizim me pajisje të disa kompanive ruse në fushën e mbrojtjes.

Në një letër të dërguar në gusht të vitit 2022, Departamenti amerikan i Thesarit pati paralajmëruar kompanitë turke për “rrezik në rritje” teksa “Rusia tenton të shfrytëzojë” Turqinë për “t’iu ikur sanksioneve”.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/

Continue Reading

Të kërkuara