Shëndet

Efektet e duhanpirjes në lëkurë, flokë, dhëmbë dhe sy

Ekzistojnë gjithashtu shumë mënyra më pak të njohura që duhani mund të ndikojë në shëndetin tuaj.

Published

on

Duhanpirësit kanë shumë arsye për ta lënë duhanin. Lënia e duhanit zvogëlon në mënyrë dramatike rreziqet kryesore shëndetësore nga duhani, duke përfshirë rrezikun e kancerit të mushkërive, atakut në zemër dhe sëmundjeve të zemrës, sipas Shoqatës Amerikane të Mushkërive.

Ekzistojnë gjithashtu shumë mënyra më pak të njohura që duhani mund të ndikojë në shëndetin tuaj. Për disa arsye të tjera për të lënë duhanin, lexoni për disa nga mënyrat se si duhani mund të ndikojë në lëkurën, flokët dhe sytë tuaj.

Rrit rrezikun nga psoriasis
Psoriaza është një gjendje e lëkurës që lidhet me autoimunitetin që shkakton njolla të kuqe dhe me luspa në lëkurë. Jo duhanpirësit mund të sëmuren nga psoriasis, por nëse pini duhan, rreziku juaj rritet, sipas Fondacionit Kombëtar të Psoriasis. Pirja e duhanit gjithashtu mund t’i përkeqësojë simptomat tek njerëzit që tashmë kanë psoriasis.

Është e lidhur me rënien e flokëve
Pirja e duhanit lidhet me fillimin e hershëm të alopecisë androgjenetike (AGA), një formë e rënies së flokëve që prek meshkujt dhe femrat. Një studim i vitit 2020 në Journal of Cosmetic Dermatolgy zbuloi se duhanpirësit kishin më shumë gjasa të shfaqnin shenja të AGA dhe se duhanpirja duket se e bënte atë të përparonte më shpejt. Studiuesit teorizuan se nikotina mund të jetë përgjegjëse për përshpejtimin e rënies së flokëve.

Mund të çojë në humbjen e dhëmbëve
Pirja e duhanit ju vë në rrezik më të madh për të gjitha llojet e problemeve dentare, duke përfshirë kancerin e gojës, sëmundjet e mishrave të dhëmbëve dhe humbjen e dhëmbëve. Një studim i vitit 2015 në Gazetën e Kërkimeve Dentare zbuloi se femrat duhanpirëse kishin më shumë se dy herë më shumë gjasa për të lëshuar dhëmbë sesa femrat jo duhanpirëse dhe se duhanpirësit meshkuj kishin tre herë më shumë gjasa të humbnin dhëmbë sesa meshkujt jo-duhanpirës. Lajmi i mirë ishte se lënia e duhanit mund të ndihmojë. Dhjetë deri në 20 vjet pas lënies së duhanpirjes, rreziku i humbjes së dhëmbëve te ish-duhanpirësit nuk ishte më i keq se ai i njerëzve që nuk kishin pirë kurrë duhan.

Ndërhyn në shërimin e plagëve
Një studim i vitit 2020 nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) zbuloi se duhanpirësit kishin një rrezik më të lartë të shërimit të plagëve të vonuara dhe komplikimeve të tjera pas operacionit. Por përsëri, kishte një lajm të mirë për ata që e braktisën. Lënia e duhanit edhe katër javë përpara operacionit uli rrezikun e komplikimeve dhe çoi në rezultate më të mira gjashtë muaj më vonë.

Është e lidhur me lythat gjenitale
Për arsye që nuk janë plotësisht të qarta, duhanpirësit janë më të ndjeshëm ndaj infeksionit me papillomavirusin njerëzor (HPV), një familje e madhe virusesh që mund të shkaktojnë lytha, përfshirë lythat gjenitale. Ndërsa lythat gjenitale dhe anale shkaktohen nga llojet seksualisht të transmetueshme të HPV-së, duhani duket të jetë një faktor kontribues, sipas një studimi të vitit 2014 në Revistën Ndërkombëtare të Sëmundjeve Kolorektale.

Është e lidhur me kancerin e lëkurës
Pirja e duhanit është shkaku kryesor i kancerit të mushkërive, si dhe kancerit të fytit, gojës dhe ezofagut, kështu që nuk duhet të jetë çudi që cigaret gjithashtu mund të rrisin rrezikun e kancerit të lëkurës. Sipas një studimi të vitit 2020 në Shkaqet dhe Kontrolli i Kancerit, duhanpirësit kanë më shumë gjasa të zhvillojnë karcinomën e qelizave skuamoze, lloji i dytë më i zakonshëm i kancerit të lëkurës, sesa jo duhanpirësit.

Mund të kontribuojë në kataraktet dhe degjenerimin makular
Pirja e duhanit mund të çojë gjithashtu në sëmundje të syve dhe humbje të shikimit, veçanërisht degjenerim makular dhe katarakte. Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) duhanpirësit kanë dy herë më shumë gjasa të kenë degjenerim makular dhe dy deri në tre herë më shumë të ngjarë të zhvillojnë katarakte. Por përsëri, lajmi i mirë është se lënia e duhanit mund të ndihmojë në zvogëlimin e rrezikut të zhvillimit të të dyjave. Dhe edhe pas shfaqjes së degjenerimit makular, lënia e duhanit mund të ngadalësojë përparimin e saj. /UBTNews/

Shëndet

Si të ulni nepsin për ëmbëlsira? Këto ushqime ju vijnë në ndihmë

Published

on

Frenimi i nepsit është një nga sfidat më të mëdha si gjatë dietës, ashtu edhe në përditshmëri.

Dëshira për të konsumuar të ëmbla, karbohidrate a ushqime të yndyrshme shfaqet si mënyrë për të shtuar energjinë, edhe kur e dimë që ato nuk janë zgjedhja më e shëndetshme.

Megjithatë, ka alternativa të thjeshta që mund t’ju ndihmojnë ta kontrolloni këtë dëshirë.

Avokado

E pasur me minerale, vitaminë E dhe yndyrna të shëndetshme, avokado është një ushqim ideal për t’ju mbajtur të ngopur më gjatë. Mund ta konsumoni të thjeshtë me pak kripë e piper ose ta shtoni në sallata.

Vaji i kokosit

Përdorimi në vend të sheqerit në disa receta ndihmon në uljen e dëshirës për ushqime të përpunuara. Ai përmban yndyrna të shëndetshme që kontribuojnë në një ndjesi më të qëndrueshme ngopjeje.

Arra dhe arrorë të tjerë

Janë të pasura me yndyrna e proteina, mund të reduktojnë nepsin për të ëmbla apo karbohidrate. Zgjidhni versione natyrale, pa kripë dhe pa shtesa të tjera.

Karrotat dhe selinoja

Janë të pasura me fibra, ju ngopin natyrshëm e ju ndihmojnë të shmangni ushqimet e panevojshme. Mund t’i konsumoni si snack, në sallata ose bashkë me një çaj të ngrohtë.

Pini mjaftueshëm ujë

Trupi ngatërron etjen me uri. Duke pirë rregullisht ujë gjatë ditës, mund të zvogëloni nepsin dhe të përmirësoni hidratimin. Këto zgjedhje mund t’ju ndihmojnë të kontrolloni dëshirat e papritura për ushqime jo të shëndetshme dhe të mbani një rutinë ushqimore më të balancuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Sekreti i çokollatës së zezë për një trup më të ri

Published

on

Një studim i ri ka gjetur një lidhje mes teobrominës, një përbërësi natyral i çokollatës së zezë, dhe ngadalësimit të plakjes biologjike.

Studiuesit analizuan mbi 1,600 persona në Britani dhe Gjermani dhe vunë re se ata me nivele më të larta teobromine kishin një moshë biologjike më të ulët se mosha reale.

Mosha biologjike mat gjendjen reale të trupit duke u bazuar në qelizat, indet dhe organet, dhe lidhet me faktorë si stili i jetesës, mjedisi dhe gjenetika.

Studiuesit përdorën ndryshimet në ADN dhe gjatësinë e telomereve për këtë matje.

Ekspertët theksojnë se nevojiten më shumë studime për të kuptuar ndikimin e teobrominës dhe paralajmërojnë që sheqeri dhe yndyra në çokollatë mund të ulin përfitimet.

Shija e çokollatës mund të shijohet në sasi të vogla dhe rrallë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Varianti K: Mutacioni më infektues që po përhapet shpejt në botë

Published

on

Virusi i gripit AH3N2 ka pësuar mutacion dhe transmetueshmëria e tij është më e lartë.

Varianti K i këtij virusi ka rritur numrin e të shtruarve në spitale në vende të tjera të botës.

Në Shqipëri nuk ka vend për panik, thonë ekspertët, pasi ky virus ka qarkulluar në vendin tonë edhe më parë, dhe edhe pse ka një ndryshim, mbetet brenda të njëjtës familje.

Viruset e gripit pësojnë ndryshime për variantin e ri K nuk duhet të ketë panik, dhe pse nuk është në përbërjen e vaksinës për 2025–2026.

Vaksina na mbron gjithsesi duke rritur imunitetin. Në vende të ndryshme, varianti K i AH3N2 ka rritur numrin e të shtruarve në spitale dhe të atyre që rendin për t’u vaksinuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kombinimet e rrezikshme të suplementeve! Çfarë nuk duhet marrë kurrë bashkë?

Published

on

Përdorimi i pakontrolluar i suplementeve mund të sjellë më shumë dëm sesa përfitim, paralajmërojnë mjekët.

Ata theksojnë se suplementet duhet të merren vetëm kur vërtetohet mungesa e një vitamine apo minerali dhe nën këshillim profesional.

Kombinimet e gabuara mund të zvogëlojnë efektin e njëri-tjetrit ose të shkaktojnë mungesa të rëndësishme ushqyese.

P.sh., konsumimi i kafesë me suplemente hekuri ul ndjeshëm përthithjen. Dr. Karan Rajan shpjegon se edhe marrja e sasive të mëdha të kalciumit ndikon negativisht në përthithjen e hekurit. Po ashtu, disa kombinime të suplementeve mund të shkaktojnë komplikime.

Kombinimet që duhet shmangur:

Kalcium dhe hekur – Nuk rekomandohet të merren njëkohësisht; duhet një interval prej së paku dy orësh. Hekuri përthithet më mirë me vitaminë C, ndërsa kalciumi nuk duhet marrë me ushqime të pasura me hekur.

Zink dhe kalcium – Konkurojnë për përthithje në zorrë, ndaj duhet të merren të ndara me të paktën dy orë diferencë.

Zink dhe hekur – Dozat e larta të hekurit (mbi 25 mg) ulin përthithjen e zinkut. Zinku duhet marrë pas disa orësh.

Çaji jeshil dhe hekuri – Ulin përthithjen e hekurit. Konsumimi i tepruar i çajit jeshil mund të çojë në mungesë hekuri.

Vitamina C dhe vitamina B12 – Vitamina C në doza të larta zvogëlon përthithjen e B12. Duhet të merren të ndara me disa orë.

Zink dhe magnez – Zinku në doza të larta pengon përthithjen e magnezit, prandaj rekomandohet marrja në kohë të ndryshme të ditës.

Mjekët këshillojnë që suplementet të përdoren me kujdes dhe vetëm kur janë të nevojshme, për të shmangur probleme shëndetësore të panevojshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara