

Shëndeti
Efektet e duhanpirjes në lëkurë, flokë, dhëmbë dhe sy
Ekzistojnë gjithashtu shumë mënyra më pak të njohura që duhani mund të ndikojë në shëndetin tuaj.
Published
3 years agoon
By
UBT.NewsDuhanpirësit kanë shumë arsye për ta lënë duhanin. Lënia e duhanit zvogëlon në mënyrë dramatike rreziqet kryesore shëndetësore nga duhani, duke përfshirë rrezikun e kancerit të mushkërive, atakut në zemër dhe sëmundjeve të zemrës, sipas Shoqatës Amerikane të Mushkërive.
Ekzistojnë gjithashtu shumë mënyra më pak të njohura që duhani mund të ndikojë në shëndetin tuaj. Për disa arsye të tjera për të lënë duhanin, lexoni për disa nga mënyrat se si duhani mund të ndikojë në lëkurën, flokët dhe sytë tuaj.
Rrit rrezikun nga psoriasis
Psoriaza është një gjendje e lëkurës që lidhet me autoimunitetin që shkakton njolla të kuqe dhe me luspa në lëkurë. Jo duhanpirësit mund të sëmuren nga psoriasis, por nëse pini duhan, rreziku juaj rritet, sipas Fondacionit Kombëtar të Psoriasis. Pirja e duhanit gjithashtu mund t’i përkeqësojë simptomat tek njerëzit që tashmë kanë psoriasis.
Është e lidhur me rënien e flokëve
Pirja e duhanit lidhet me fillimin e hershëm të alopecisë androgjenetike (AGA), një formë e rënies së flokëve që prek meshkujt dhe femrat. Një studim i vitit 2020 në Journal of Cosmetic Dermatolgy zbuloi se duhanpirësit kishin më shumë gjasa të shfaqnin shenja të AGA dhe se duhanpirja duket se e bënte atë të përparonte më shpejt. Studiuesit teorizuan se nikotina mund të jetë përgjegjëse për përshpejtimin e rënies së flokëve.
Mund të çojë në humbjen e dhëmbëve
Pirja e duhanit ju vë në rrezik më të madh për të gjitha llojet e problemeve dentare, duke përfshirë kancerin e gojës, sëmundjet e mishrave të dhëmbëve dhe humbjen e dhëmbëve. Një studim i vitit 2015 në Gazetën e Kërkimeve Dentare zbuloi se femrat duhanpirëse kishin më shumë se dy herë më shumë gjasa për të lëshuar dhëmbë sesa femrat jo duhanpirëse dhe se duhanpirësit meshkuj kishin tre herë më shumë gjasa të humbnin dhëmbë sesa meshkujt jo-duhanpirës. Lajmi i mirë ishte se lënia e duhanit mund të ndihmojë. Dhjetë deri në 20 vjet pas lënies së duhanpirjes, rreziku i humbjes së dhëmbëve te ish-duhanpirësit nuk ishte më i keq se ai i njerëzve që nuk kishin pirë kurrë duhan.
Ndërhyn në shërimin e plagëve
Një studim i vitit 2020 nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) zbuloi se duhanpirësit kishin një rrezik më të lartë të shërimit të plagëve të vonuara dhe komplikimeve të tjera pas operacionit. Por përsëri, kishte një lajm të mirë për ata që e braktisën. Lënia e duhanit edhe katër javë përpara operacionit uli rrezikun e komplikimeve dhe çoi në rezultate më të mira gjashtë muaj më vonë.
Është e lidhur me lythat gjenitale
Për arsye që nuk janë plotësisht të qarta, duhanpirësit janë më të ndjeshëm ndaj infeksionit me papillomavirusin njerëzor (HPV), një familje e madhe virusesh që mund të shkaktojnë lytha, përfshirë lythat gjenitale. Ndërsa lythat gjenitale dhe anale shkaktohen nga llojet seksualisht të transmetueshme të HPV-së, duhani duket të jetë një faktor kontribues, sipas një studimi të vitit 2014 në Revistën Ndërkombëtare të Sëmundjeve Kolorektale.
Është e lidhur me kancerin e lëkurës
Pirja e duhanit është shkaku kryesor i kancerit të mushkërive, si dhe kancerit të fytit, gojës dhe ezofagut, kështu që nuk duhet të jetë çudi që cigaret gjithashtu mund të rrisin rrezikun e kancerit të lëkurës. Sipas një studimi të vitit 2020 në Shkaqet dhe Kontrolli i Kancerit, duhanpirësit kanë më shumë gjasa të zhvillojnë karcinomën e qelizave skuamoze, lloji i dytë më i zakonshëm i kancerit të lëkurës, sesa jo duhanpirësit.
Mund të kontribuojë në kataraktet dhe degjenerimin makular
Pirja e duhanit mund të çojë gjithashtu në sëmundje të syve dhe humbje të shikimit, veçanërisht degjenerim makular dhe katarakte. Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) duhanpirësit kanë dy herë më shumë gjasa të kenë degjenerim makular dhe dy deri në tre herë më shumë të ngjarë të zhvillojnë katarakte. Por përsëri, lajmi i mirë është se lënia e duhanit mund të ndihmojë në zvogëlimin e rrezikut të zhvillimit të të dyjave. Dhe edhe pas shfaqjes së degjenerimit makular, lënia e duhanit mund të ngadalësojë përparimin e saj. /UBTNews/

Një studim i ri ka zbuluar se suplementet me vitaminë D ndihmojnë në ruajtjen e telomerëve, “kapakët” mbrojtës në fund të kromozomeve – dhe në këtë mënyrë të ngadalësojnë procesin biologjik të plakjes.
Telomerët shkurtohen natyrshëm me kalimin e moshës, çka shoqërohet me rritjen e rrezikut për sëmundje të lidhura me moshën dhe vdekshmëri të parakohshme. Vitamina D ndihmon në ngadalësimin e këtij shkurtimi, veçanërisht te leukocitet (qelizat e bardha të gjakut).
Çfarë tregoi studimi?
Studimi përfshiu të rritur amerikanë mbi 50 vjeç. Pjesëmarrësit morën suplemente me vitaminë D3, acide yndyrore omega-3, të dyja, ose placebo, për një periudhë prej pesë vitesh. Rezultatet treguan se:
– Grupi që mori vitaminë D pati shkurtim minimal të telomerëve pas 2 dhe 4 vitesh.
– Grupi placebo pësoi shkurtim të konsiderueshëm të telomerëve.
– Omega-3 nuk pati efekt të dukshëm në telomerë.
– Efekti pozitiv i vitaminës D ishte më i dukshëm te pjesëmarrësit që nuk merrnin ilaçe për kolesterol dhe tek ata që nuk ishin obezë.
Çfarë nënkuptojnë këto rezultate?
Ruajtja e gjatësisë së telomerëve përkthehet në ngadalësim të procesit të plakjes biologjike me rreth 3 vjet, kjo përforcon rolin e vitaminës D jo vetëm në shëndetin e kockave dhe imunitet, por edhe në parandalimin e plakjes qelizore.
Kufizime të studimit
– Studimi ishte analizë sekondare dhe nuk ishte projektuar për të matur efektet mbi telomerët.
– Mostra ishte me pjesëmarrës të bardhë mbi moshën 50 vjeç.
– 37% e të dhënave mungonin pas 4 vitesh.
– Efekti u vëzhgua vetëm në qelizat e bardha të gjakut dhe nuk u analizuan pasojat e drejtpërdrejta klinike.
Dr. David Cutler paralajmëron se benefitet e mundshme të vitaminës D duhen peshuar kundrejt rreziqeve të saj. Marrja e tepërt çon në dëmtime të veshkave dhe toksicitet, për shkak se është një vitaminë që grumbullohet në trup.
Ky studim shton prova në favor të rolit mbrojtës të vitaminës D kundër plakjes. Megjithatë, para se të përfshihet në udhëzimet zyrtare, nevojiten më shumë studime me popullata më të gjera dhe të larmishme. Para fillimit të çdo suplementi, konsultohuni me mjekun, sidomos nëse keni sëmundje kronike.
Shëndeti
Zakonet e mëngjesit që mund t’ju ndihmojnë të humbni peshë
Published
7 hours agoon
June 4, 2025
Nëse po përpiqeni të humbni peshë, ajo që hani dhe sa lëvizni gjatë ditës luajnë rol kyç. Disa zakone mund ta përshpejtojnë procesin e humbjes së peshës dhe të përmirësojnë shëndetin tuaj të përgjithshëm.
Duke zbatuar disa rutina të thjeshta çdo mëngjes, mund të bëni një hap të madh drejt qëllimit tuaj.
Konsumi i moderuar i kafesë në mëngjes ka efekt pozitiv në trup. Kafeina stimulon trupin të djegë më shumë kalori, gjë që ndihmon në uljen e peshës trupore. Përveç kësaj, kafeja mund të rrisë energjinë dhe motivimin për aktivitet fizik gjatë gjithë ditës.
Mëngjesi duhet të jetë i pasur me proteina, pasi vakte të tilla ofrojnë ndjesi ngopjeje më të gjatë. Proteinat treten ngadalë, që do të thotë se nuk do të keni uri aq shpejt, ndihmojnë në kontrollin më të mirë të oreksit e stabilizimin e sheqerit në gjak.
Në vend të pastave ose ëmbëlsirave klasike, zgjidhni vezë, kos, gjizë ose burime proteinash me bazë bimore.
Një shëtitje e shkurtër, qoftë dhjetë minuta, mund të ketë efekt pozitiv në metabolizëm dhe rregullimin e peshës. Ekspozimi ndaj dritës natyrale herët ndihmon në krijimin e një ritmi të shëndetshëm gjumë-zgjim, i cili është i rëndësishëm për ruajtjen e një peshe të shëndetshme trupore.
Ushtrimet pas zgjimit mund t’ju ndihmojnë të digjni më shumë kalori e ju ndihmojnë të kontrolloni më lehtë marrjen e ushqimit. Ushtrimet jo vetëm që përshpejtojnë metabolizmin tuaj, por edhe ju përgatitin mendërisht për pjesën tjetër të ditës, duke rritur fokusin dhe produktivitetin.
Duke zbatuar këto zakone efektive në mëngjes, mund të përmirësoni ndjeshëm shanset tuaja për humbje të suksesshme në peshë.

Të kesh kocka të forta është çelësi për një jetë plot energji dhe aktivitet. Për këtë arsye, më poshtë kemi listuar pesë ushqime që na ndihmojnë të qëndrojmë të fortë dhe të shëndetshëm.
Produktet e qumështit
Qumështi, kosi dhe djathi janë ushqime të pasura me kalcium, i cili është materiali kryesor ndërtues i kockave tona. Përveç kalciumit, produktet e qumështit përmbajnë edhe vitaminë D, e cila ndihmon në absorbimin e kalciumit.
Spinaqi
I pasur me vitaminë K, është e domosdoshme për ruajtjen e shëndetit të kockave. Ndihmon në forcimin e kockave e parandalimin e humbjes. Ai përmban magnez dhe kalcium, të cilat kombinohen për të mbështetur strukturën e kockave.
Bajame
Janë të pasura me kalcium dhe vitaminë E, e cila ndihmon në forcimin e shëndetit të kockave.
Vezët
Nuk janë vetëm për mëngjes, janë burim i shkëlqyer i vitaminës D dhe K. Vitamina D, është thelbësore për përthithjen e kalciumit, vitamina K ndihmon në forcimin e kockave dhe parandalimin e osteoporozës. Një vezë në ditë siguron këto lëndë ushqyese thelbësore, veçanërisht nëse gatuhet me të verdhat e saj.
Shëndeti
Çfarë i bëjnë trupit kafeja 2në1 dhe 3në1: Pankreasi dhe mëlçia në rrezik
Published
1 day agoon
June 3, 2025
Pak veta e dinë se çfarë i bën trupit kafeja 2në1 dhe 3në1. Shumë njerëz po e zëvendësojnë kafenë shtëpiake me pije të menjëhershme si 2në1 dhe 3në1, të cilat përmbajnë aditivë të shumtë, ndërsa përqindja e kafesë së vërtetë në to është minimale.
Kafeja është në vendin e tretë ose të katërt
Përbërja e këtij produkti tregohet ndryshe me shkronja që janë të vështira për t’u lexuar edhe me një xham zmadhues. Rregullorja për Deklaratën, Etiketimin dhe Reklamimin e Ushqimeve përcakton qartë se informacioni në deklaratë duhet të jetë: “… i kuptueshëm, i dukshëm, i lexueshëm, jo i fshirë lehtë dhe nuk mund të mbulohet ose ndërpritet në asnjë mënyrë nga teksti ose imazhe të tjera”. …
Le të themi se ky produkt është më tepër një pije me bazë kafeje. Kjo duhet të merret me rezerva, se në varësi të zgjedhjes së 3në1 apo 2në1, kafeja në këtë produkt është në vendin e tretë ose të katërt dhe jo në një përqindje të madhe, rreth 10 për qind në varësi të prodhuesit.
Rregulli thotë që në deklaratën e produktit, përbërësit renditen në rend zbritës. Sipas rregullit aktual, prodhuesit duhet ta emërtojnë produktin sipas përbërësit kryesor, atij që është i pranishëm në përbërjen e produktit me më shumë se 50 për qind.
Burim i shpejtë i sheqerit
Një nga përbërësit kryesorë të kafesë 3në1 është sheqeri, pasi përmban më shumë se 50 për qind, ose 3.5 lugë çaji. Sipas rekomandimeve të ekspertëve, marrja e sheqerit të shtuar nuk duhet të kalojë 6 deri në 7 lugë çaji. Kjo është pije që konsiderohet burim i sheqerit të shpejtë. Kjo do të thotë që pas marrjes, niveli i glukozës në gjak rritet shpejt gjë që shkakton reagim të tepruar të pankreasit, ku sekretohet një sasi insuline, e cila ul shpejt glukozën në gjak.
Ky lloj reagimi çon në oreks të paqëndrueshëm e nivele të glukozës në gjak, ndryshime në humor dhe formimin e depozitave të yndyrës. Përveç sheqerit të shtuar, problemi qëndron në përqindjen më të lartë të yndyrave të hidrogjenizuara të shtuara, të cilat ndikojnë në rritjen e niveleve të kolesterinës në gjak.
Një përbërës më i ëmbël se sheqeri
Në këto pije shtohet edhe shurup glukozë-fruktozë, i cili është i dëmshëm dhe madje më i ëmbël se sheqeri. Shurupi i glukozës-fruktozës është sheqer në gjendje të lëngshme që nxirret nga karbohidratet niseshte, siç janë gruri dhe misri. Shurupi ka përbërje me sheqerin kristal të marrë nga panxhari i sheqerit dhe kallami. Sheqeri kristal përmban 50 për qind glukozë e 50 për qind fruktozë, shurupi i glukozës-fruktozës përmban 5-50 për qind fruktozë.
Nëse ky shurup përmban më shumë se 50 për qind fruktozë, emri ndryshohet në shurup fruktoze me koncentrim të lartë.
Në parim, këto shurupe klasifikohen edhe si vetë sheqeri, kështu që një gram përmban katër kalori.
Si absorbohen glukoza dhe fruktoza?
Duhet të dimë se si absorbohen glukoza dhe fruktoza në trup, që të kuptojmë pse ky shurup nuk është i mirë për dietë. Pavarësisht nëse konsumojmë sheqer të grimcuar apo shurup glukozë-fruktozë, trupi i zbërthen këto komponime në dy karbohidrate, glukozë dhe fruktozë.
Glukoza është burimi kryesor i energjisë së trupit. Kur glukoza gëlltitet, absorbohet në qeliza, gjë që çon në një rritje të nivelit të saj në gjak dhe në sekretimin e insulinës, e cila e zbërthen atë dhe kështu stabilizon nivelin e saj në gjak.
Nëse glukoza nuk gëlltitet, trupi do ta prodhojë vetë duke zbërthyer yndyrnat. Fruktoza është e ndryshme. Trupi i njeriut nuk e prodhon në sasi të konsiderueshme dhe nuk ka nevojë fizike për të. Vetëm mëlçia mund ta përpunojë fruktozën, gjë që nuk do të jetë problem nëse gëlltitet me moderim ose pas aktivitetit fizik. Në atë rast, fruktoza shndërrohet në glikogjen (një rezervë glukoze) dhe ruhet në mëlçi derisa të nevojitet.
Nëse mëlçia është me glikogjen, konsumimi i një sasie të madhe fruktoze e sforcon mëlçinë, duke e detyruar atë ta shndërrojë fruktozën në yndyrë. Kur konsumohet vazhdimisht një sasi e madhe sheqeri të shtuar, ky proces do të çojë në formimin e mëlçisë së dhjamosur dhe problemeve që lidhen me të. Fatkeqësisht, ky shurup glukozë-fruktozë gjendet në shumë produkte ushqimore, veçanërisht në ushqime të lehta dhe ëmbëlsira.
Kafe 2 në 1 pa sheqer?
Konsumi i kafesë 3 në 1 ose 2 në 1 në përgjithësi nuk rekomandohet. Nëse pimë herë pas here një pije të tillë si pjesë e marrjes së rekomanduar të energjisë, nuk duhet të ketë probleme. Edhe pse shumë do të thoshin se kafeja 2 në 1 nuk ka sheqer të shtuar, ekspertët theksojnë se kjo nuk është e vërtetë.
Ky është një produkt me një sasi më të ulët sheqeri. Mund të mos përmbajë sheqer kristal të shtuar, por sigurisht që përmban shurup glukoze dhe ndoshta laktozë të shtuar (sheqer qumështi).
Përqindja e kafesë mund të jetë më e ulët ose më e lartë nga prodhuesi në prodhues. Hidhërimi i kafesë varet nga lloji i kokrrës së kafesë që përdoret për të përgatitur ekstraktin. për këtë produkt përdoren kokrra kafeje me cilësi më të dobët.
Shija ndikohet edhe nga aditivë tjerë në këtë pije, siç janë yndyrnat e hidrogjenizuara, përmirësuesit e shijes, aditivë të ndryshëm. Aditivët mund të shkaktojnë lloje të ndryshme sëmundjesh, dhe përmirësuesit e shijes veprojnë në tru si një “drogë”, prandaj trupi kërkon edhe më shumë nga këto produkte.
E vërteta është se aditivët janë të vështirë për t’u eliminuar plotësisht nga dieta, prandaj është e rëndësishme të dimë se cili është ndikimi i tyre në trup. Aditivët artificialë mund të shkaktojnë: çekuilibër të florës së zorrëve, funksionim jo të duhur të traktit tretës, shfaqjen e qelizave kancerogjene, inflamacion, funksionim jo të duhur të sistemit mendor. Përmirësuesit e shijes veprojnë në trurin tonë si një “drogë” dhe trupi ynë i kërkon ato gjithnjë e më shumë.
Marrja e pakontrolluar e ushqimeve me përmirësues shijeje çon gjithashtu në rezistencë ndaj insulinës, diabet, obezitet dhe edhe shfaqjen e sëmundjeve kardiovaskulare. Ajo që është në duart tona është të zvogëlojmë marrjen e produkteve ushqimore të shumëpërpunuara.
Zgjedhja më e mirë është një dietë e bazuar në ushqime që janë më afër formës së tyre origjinale.
Meqenëse kafetë 2 në 1 dhe 3 në 1 kanë nivele të ulëta kafeine, një mundësi më e mirë është të zgjidhni kafe turke ose kafe të pastër të menjëhershme, dhe të shtoni përbërës si sheqer dhe qumësht ose t’i konsumoni pa asnjë shtesë (gjë që do të ishte më e mira).

UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore

UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës

Profesoresha e UBT-së, Jeta Kiseri Kubati merr pjesë në Kongresin Evropian të Ortodoncisë me dy prezantime shkencore ndërkombëtare

Dr. Elmi Berisha ligjëron në UBT për rolin e lobit shqiptaro-amerikan dhe aleancën strategjike Kosovë–ShBA

Seminari SHAPE: Qasjet e reja për promovimin e plakjes së shëndetshme në Evropën Juglindore

Osmani e liderët politikë po diskutojnë mbi datën e zgjedhjeve lokale

Studentët e Fakultetit MBE të UBT-së zhvillojnë vizitë studimore në “Viva Fresh Store” – përvojë e drejtpërdrejtë me sfidat dhe sukseset e biznesit modern në Kosovë

Studentet e Fakultetit Juridik të UBT-së marrin pjesë në Forumin Ndërkombëtar “Gratë, Paqja dhe Siguria” – Promovim i dijes dhe përgatitjes për sfidat e së ardhmes

UBT promovon rëndësinë e zhvillimit emocional përmes një dite festive për fëmijët
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur