Shëndeti

E vërteta rreth domateve të konservuara: A janë të shëndetshme apo jo?

A janë ato të sigurta për t’u konsumuar në mënyrë sistematike?

Published

on

Domatja është padyshim një ndër përbërësit më të vyer të kuzhinës që është në gjendje të transformojë tërësisht shijen e një pjate. Por ashtu si ҫdo produkt i nënës natyrë, edhe domatja ka stinën e saj, ҫka do të thotë se nuk mund të jetë e freskët dhe po aq e shijshme në tryezat tona gjatë gjithë vitit. Ndaj në dimër, kur jo vetëm shija e domateve të freskëta nuk është e duhura, por edhe ҫmimet janë disi më të larta, na vijnë në ndihmë domatet e konservuara. Por a janë ato të sigurta për t’u konsumuar në mënyrë sistematike? Mesa duket, po!

Sipas studimeve të kryera nga Organizata për Kontrollin e Sëmundjeve (CDC) në SHBA, domatet e konservuara janë po aq të shëndetshme sa domatet e freskëta. Madje, domatet e konservuara, kanë në përmbajtjen e tyre likopen, një antioksidant i shkëlqyer, i cili në më shumë se 700 studime ka rezultuar të ketë efekt pozitiv në trajtimin e kancerit të gjirit, të prostatës e disa sëmundjeve të tjera.  Në krahasim me domatet e freskëta, ato të konservuara kanë në përmbajtjen e tyre shumë më tepër likopen.

Por si në pjesën më të madhe të produkteve të përpunuara, ka disa detaje ndaj të cilave duhet treguar kujdes gjatë përzgjedhjes së markës  që do të blini. Në rastin e domateve të konservuara, përpiquni të gjeni produkte që në etiketën e tyre specifikojnë që nuk kanë kripër të shtuar dhe BPA (Bisphenol A).

Në domatet e konservuara, kripa shërben si për t’i dhënë shije, ashtu edhe për t’i konservuar ato. Por një kanaҫe mund të përmbajë nga 100 deri në 300 miligramë sodium, ҫka do të thotë se përfaqëson nga 4% deri në 13% të sasisë së lejuar që një person mund të konsumojë në një ditë. Për këtë arsye, produktet që nuk kanë kripë të shtuar ose e kanë atë në nivele shumë të ulëta, janë të duhurat për t’u përzgjedhur.

Ndërsa BPA është një përbërës sintetik i përdorur në kanaҫet metalike, për t’i ruajtur ato nga gërryerja që shkaktojnë produktet me aciditet të lartë siҫ janë domatet. Për vite të tëra është menduar se prania e këtij përbërësi në ushqime mund të shkaktonte ҫrregullime hormonale dhe të kishte një ndikim negativ në trurin njerëzor. Megjithatë, studimet e ndërmarra nga Administrata për Ushqimin dhe Medikamentet (FDA) kanë përcaktuar se edhe në përqëndrime shumë të larta, ky përbërës ka efekt thuajse të papërfillshëm në oranizëm. Megjithatë, për sa kohë nuk është thënë ende se BPA nuk është i dëmshëm, sugjerojmë të përzgjidhni produkte që nuk e kanë në përmbajtje të paketimit të tyre./neps.al

Shëndeti

Nga shikimi te humbja e peshës, njihuni me përfitimet e kungullit

Published

on

Kungulli është ndoshta më i famshmi dhe më i shijshmi nga të gjithë. Por, jo vetëm kaq, ky frut (sepse është frut dhe jo perime) është i gjithanshëm dhe ushqyes. Kungulli është burim i vitaminave dhe mineraleve të shumta që janë të mira për shëndetin dhe trupit.

Nëse jeni duke kërkuar për një mënyrë të lehtë për të forcuar sistemin imunitar kungulli është për ju. Përveçse është i pasur me vitaminë C, e cila ndihmon sistemin të funksionojë kungulli është burim i mirë i beta-karotenit; substancë në të cilën trupi mbështetet për të krijuar vitaminën A.

Kjo vitaminë luan rol në forcimin e sistemit imunitar. Meqenëse, kungulli është burim i shkëlqyer i beta-karotenit, i shkëlqyeshëm për shëndetin e syve.

Vitamina A e prodhuar nga beta-karotina ndihmon në mbajtjen e sipërfaqes së syrit të lagësht dhe të shëndetshme. Beta-karoteni, i cili gjendet në ushqime të tjera me ngjyrë portokalli, si karotat dhe patatet e ëmbla, mund të përmirësojë gjithashtu shikimin gjatë natës.

Kungulli dhe farat e tij, janë burim i pasur i magnezit. Ky mineral luan rol në zona të ndryshme të trupit, jo vetëm që mbështet funksionet e muskujve dhe nervore, por është thelbësor në proceset e prodhimit të energjisë. Magnezi ndihmon në rritjen e densitetit të kockave e ndihmon në parandalimin e osteoporozës, një gjendje që prek në mënyrë disproporcionale gratë.

Kungujt janë të pasur me antioksidantë, substancë e aftë për të luftuar, ngadalësuar ose neutralizuar formimin e radikaleve të lira.

Antioksidantët e prodhuar pjesërisht nga trupi ynë, pjesërisht të gëlltitur përmes ushqimit, i japin jetë një sistemi mbrojtës të aftë për të parandaluar ose anuluar veprimin oksidues të radikalëve të lira, duke ulur kështu rrezikun e sëmundjeve kronike, si kanceri dhe sëmundjet kardiovaskulare.

Kungujt janë të pasur me ujë e fibra, por me pak kalori. Kjo do të thotë se na bëjnë të ndihemi të ngopur për më gjatë pa rënduar stomakun.

Nëse po përpiqeni të hani në mënyrë të shëndetshme të mos shtoni peshë, përfshirja e kungullit të pasur është një zgjedhje e shkëlqyer.

Nuk ju shëndosh dhe mund të konsumohet me bollëk edhe në rast e dietave, dobësimit.

Continue Reading

Shëndeti

Çaji i mollës ndihmon në shërimin e këtyre sëmundjeve

Published

on

Continue Reading

Aktualitet

BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës

Published

on

Në një kohë kur sfidat shëndetësore globale po intensifikohen dhe sistemet e kujdesit shëndetësor kërkojnë qasje të integruara dhe të qëndrueshme, UBT ka akredituar me sukses programin Bachelor në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore (180 ECTS). Ky program trevjeçar synon përgatitjen e profesionistëve të aftë për të kontribuar në parandalimin, edukimin, planifikimin, menaxhimin dhe vlerësimin e ndërhyrjeve në shëndetin publik.

Program me përmbajtje unike dhe vlera praktike

Programi është konceptuar sipas standardeve evropiane të arsimit të lartë dhe përqafon një qasje praktike dhe multidisiplinare. Përmbajtja përfshin lëndë bazë si epidemiologjia, higjiena, shëndeti mendor dhe riprodhues, si dhe module të avancuara si menaxhimi i emergjencave, analizat e sistemeve shëndetësore, teknologjitë e informacionit në shëndetësi, etika dhe promovimi i shëndetit.

Studentët përfitojnë nga një kombinim i balancuar mes ligjëratave teorike, punës praktike në laboratorët modernë të UBT-së, dhe praktikave profesionale në institucione partnere si: Poliklinika Universitare e UBT, Spitali Universitar UNITED, QKUK, si dhe Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik.

Rëndësia për shëndetin publik në Kosovë

Kosova përballet me sfida të mëdha në fushën e shëndetit publik, nga sëmundjet infektive e kronike deri te përballja me emergjenca dhe fatkeqësi natyrore. Ky program synon të formojë profesionistë që do të jenë në vijën e parë të përmirësimit të kujdesit shëndetësor parësor, edukimit shëndetësor në komunitet dhe monitorimit të rreziqeve shëndetësore.

Mundësi të gjera punësimi dhe zhvillimi profesional

Të diplomuarit nga ky program do të jenë të përgatitur për punësim në:

  • Qendrat e Shëndetit Publik në nivel komunal dhe qendror;
  • Institucionet e kujdesit parësor dhe preventiv;
  • Ministrinë e Shëndetësisë, Ministrinë e Mjedisit dhe institucionet që monitorojnë faktorët e rrezikut;
  • Agjencinë e Ushqimit dhe Veterinarisë, OJQ-të në fushën e shëndetit publik, si dhe në projekte të WHO, UNICEF, UNDP etj.;
  • Qendrat e Promovimit të Shëndetit në shkolla, komunitete dhe institucione edukative.

Për më tepër, studentët kanë mundësi të vazhdojnë studimet në nivelin Master në Shëndet Publik dhe Menaxhim, Biokimi Klinike apo Shkenca Paramjekësore në UBT ose universitete ndërkombëtare.

Pse të zgjedhni UBT?

UBT është institucioni më i madh dhe më i ndërkombëtarizuar i arsimit të lartë në Kosovë, me mbi 12,500 studentë, 1,500 staf akademik dhe administrativ, si dhe bashkëpunim me mbi 500 universitete ndërkombëtare. Me një kampus modern mbi 15,000 m², laboratorë të teknologjisë së lartë, Poliklinikë Universitare me mbi 20 ambulanca funksionale dhe një Spital Universitar, UBT ofron kushte të avancuara për zhvillim profesional dhe akademik.

Përveç Shëndetit Publik, UBT ofron programe të akredituara në fusha të shumta të shkencave mjekësore, përfshirë: Farmacinë, Stomatologjinë, Radiologjinë dhe Biokiminë Mjekësore.

Continue Reading

Shëndeti

Manaferrat janë të shkëlqyera për shëndetin dhe duhet t’i konsumojmë më shpesh

Published

on

Manaferrat kanë shumë vitamina që mund të mos i keni ditur.

Në artikullin në vazhdim do t’i kuptoni benefitet e konsumimit të tyre.

Anti-inflamatorë natyralë

Manaferrat janë të pasura me antioxidantë si anthocyanins, që ndihmojnë të neutralizojnë radikalët e lira në trup dhe reduktojnë inflamacionin e brendshëm.

Përforcim i sistemit imunitar

Ato kanë shumë vitaminë C, që mbështet imunitetin dhe formimin e kolagjenit për lëkurën dhe nyjet.

Shëndeti i zemrës

Me rreth 8 gram fibra për një filxhan, ato ndihmojnë në uljen e kolesterolit LDL dhe tensionit të gjakut.

Foshnje të forta dhe kocka të shëndetshme

Përmbajnë vitaminë K, magnez, kalcium dhe bakër, që të gjithë ndihmojnë për kocka më të forta.

Mbrojtje e trurit dhe përqendrimit

Anthocyaninat veprojnë për të zvogëluar stresin oksidativ në tru, duke ofruar mbrojtje kundër sëmundjeve neurodegjenerative si Alzheimer dhe Parkinson.

Continue Reading

Të kërkuara