Bota

Dyshimet rreth pasaportës së vaksinës

Published

on

Dokumenti, përmes të cilit vërtetohet vaksinimi kundër COVID-19, është një prej çështjeve kryesore në udhëtimet post-pandemike, por ka shumë shqetësime lidhur me privatësinë dhe diskriminim që pasaportat e tilla do të sillnin. Pse?

Derisa pandemia e COVID-19 ngadalë po e humb fuqinë dhe programet e vaksinimit masiv po arrijnë te më shumë njerëz, shtrohet një pyetje e re: A duhet që qeveritë dhe sektori privat të pranojnë idenë e pasaportës digjitale të vaksinimit për udhëtimet ndërkombëtare? Ithtarët e këtyre pasaportave thonë se dokumentet e tilla do ta përshpejtojnë rikthimin në “normalitet”, duke lejuar sërish udhëtimet jashtë dhe udhëtimet biznesore, por kjo ide po përcillet me kundërthënie.

Ofrimi i dëshmisë se një person është vaksinuar, në mënyrë që ai më pas të udhëtojë jashtë vendit, nuk është një koncept i ri – ka shembuj të ngjashëm ku disa shtete, për vite me radhë, kërkojë që personat që hyjnë në territorin e tyre të jenë të vaksinuar kundër Etheve të Verdha.

Për një kohë të gjatë, vaksinat po ashtu janë kërkuar gjatë disa udhëtimeve, apo pjesëmarrjes në shkollat publike si dhe për punë në ndonjë industri të caktuar, e tillë si industria e kujdesit shëndetësor.

Por, në rastin e COVID-19, kjo do të nënkuptonte një aktivitet edhe më të madh se më parë, që do të përbënte sfida të mëdha logjistike. 

Skeptikët e pasaportës së vaksinës po ashtu parashohin se prezantimi i saj do të shkaktonte diskriminim dhe mashtrim, do të inkurajojë sjellje të rrezikshme, shfaqjen e varianteve të reja të koronavirusit si dhe do të shkatërronte privatësinë.

Çka është pasaporta e vaksinës?

Ende nuk ka një pajtim lidhur me definicionin e një pasaporte të vaksinimit kundër COVID-19, por përgjithësisht besohet se do të ishte një dokument (fillimisht në formë digjitale) që do të dëshmonte se një person që po e kalon kufirin apo po udhëton në një vend tjetër, është i vaksinuar.

Kur flitet për pasaporta, zakonisht merren parasysh dokumentet e udhëtimit që lëshohen nga qeveritë për qytetarët e tyre dhe shumica tani po i referohen pasaportës së vaksinës si një certifikatë digjitale, që dëshmon se bartësi i saj është vaksinuar dhe me të ai mund të marrë pjesë në ngjarje të ndryshme, të shkojë në punë dhe më e rëndësishmja, të udhëtojë. Një konfirmim i tillë, në formë digjitale, do të përfshinte një kod QR, që mund të skanohet me telefon të mençur dhe do të prezantohej, shembull, para hyrjes në një stadium futbolli apo për të kaluar kufij ndërkombëtarë.

Kur përshkruajmë përfitimet shëndetësore, termi “pasaportë” në vetvete veçse është kundërthënës për shkak të konotacioneve që ka me qeveritë autoritare dhe frikës së konceptit të idesë së Big Brother (Vëllait të Madh), shkruan ABC News.

Nuk ka një pasaportë të tillë”, thotë Arthur Caplan, themelues dhe drejtor i Departamentit të etikës shëndetësore në Universitetin e Nju Jorkut. Keqkuptimet lidhur me pasaportat e vaksinave, potencialisht mund të frikësojnë njerëzit, shpjegon ai, duke bërë që ata të besojnë se dikush do t’i ndalojë dhe t’ua kërkojë që të tregojnë dokumentet që kanë marrë vaksinën, që sipas tij, ky rast nuk qëndron.

“Kjo i bën njerëzit të ndihen nervozë, duhet të ndalemi së përdoruri atë term”, thotë Caplan, i cili përdor termat “vërtetim i vaksinës” dhe “certifikatë” për të përshkruar dëshminë digjitale të statusit për vaksinim të një personi.

Pasaportat e rreme të vaksinimit

Pasaporta të rreme të vaksinës tashmë po shiten online dhe me një çmim të lirë, shkruan Reuters. Ekspertët e sigurisë kibernetike kanë paralajmëruar për një rritje të mashtrimeve të këtij lloji, menjëherë pasi shtetet nisën të bisedojnë për dokumentet e mundshme, të cilat do të mund të dëshmonin se një person është vaksinuar.

Nga Islanda e deri në Izrael, disa shtete kanë filluar të heqin kufizimet për njerëzit që mund të dëshmojnë se janë vaksinuar, duke i lejuar ata që të marrin pjesë në ngjarje të ndryshme rekreative ose edhe të kalojnë kufijtë shtetërorë, pasi të kenë paraqitur dokumentet e vaksinimit.

“Njerëzit po mundohen që të shmangin rregullat përmes dokumenteve të rreme, duke rrezikuar kështu jetën e të tjerëve”, tha për Reuters, Been Arora, themelues i kompanisë së inteligjencës kibernetike, Cyble.

“Ne kemi parë qindra faqe në të ashtuquajturën ‘dark web’, ku shiten këto dokumente, me çmime të ulëta”, shtoi Arora.

Dark web është pjesë e internetit që shkon përtej motorëve të kërkimit, ku përdoruesit kryesisht janë anonim dhe në të shumtën e rasteve paguajnë me kriptovaluta, siç është Bitcoin.

Këto dokumente të rreme mund të blihen me 12 dollarë, thotë Arora, duke shtuar se sipas të dhënave që ka, që prej shkurtit, kur fillimisht u shfaqën në shitje këto dokumente të rreme, numri i këtij lloji të mashtrimeve është rritur. 

Kur dhe si u prezantua pasaporta e vaksinës?

Dialogu rreth kredencialeve të vaksinave do të përmirësohej shumë nëse diskutohet për dy çështje kyçe, shkruan NBC News. Së pari a është e dëshirueshme që të kemi një mekanizëm të sigurt dhe të besueshëm, i cili do të përcaktonte se kush është vaksinuar kundër koronavirusit dhe për të paktën disa arsye?

Dhe së dyti, në çfarë konteksti është e dëshirueshme dhe e përshtatshme që të kërkohet dëshmi për vaksinim, në mënyrë që njerëzit të mund të marrin pjesë ndonjë aktivitet?

Një numër i madh i shteteve, kryesisht evropiane, janë në favor të prezantimit të një dokumenti të tillë. Danimarka dhe Suedia kanë thënë se do të krijojnë pasaporta të vaksinës dhe Estonia ka thënë se po punon me Organizatën Botërore të Shëndetësisë për ta adresuar këtë çështje. Po ashtu, në favor të kësaj ideje pritet të jenë edhe destinacionet turistike siç janë Greqia, Spanja dhe Qipro.

Presidentja e Komisionit Evropian, Urusla von der Leyen, më 1 mars ka shkruar në Twitter se Bashkimi Evropian do të prezantojë një projektligj për pasaportat e gjelbra digjitale në muajin mars, ku do të përfshihej edhe dëshmia nëse një person është vaksinuar ose jo.

Dy javë më vonë, më 17 mars, Komisioni Evropian njoftoi për një propozim që njerëzit brenda bllokut, që janë vaksinuar mund të udhëtojnë lirshëm. Por, edhe të vaksinuarit do të mund të përballen me disa kufizime. Aktualisht, BE-ja ende nuk ka miratuar për përdorim vaksinën ruse Sputnik V dhe atë kineze, Sinopharm, kurse për njerëzit e vaksinuar nga shtetet e tjera, do të vazhdojë të jetë e ndaluar hyrja e tyre. Sipas paralajmërimeve, këto pasaporta të gjelbra për BE-në do të jenë të gatshme për përdorim në qershor.

Jashtë BE-së, kryeministri britanik, Boris Johnson ka thënë se qeveria e tij është duke e shqyrtuar mundësinë e përdorimit të një dokumenti të tillë. Kina dhe Japonia po ashtu janë në favor të përdorimit të pasaportës së vaksinës, siç janë edhe shtetet që varen nga turizmi, të tilla si Tajlanda dhe Aruba.

Më 14 prill, Këshilli i Evropës tha se u ka dërguar një dokument të 47 shteteve që janë anëtare në këtë këshill, duke kërkuar nga ta që të mbrohen të drejtat e njeriut, kur bëhet fjalë për pasaportat e vaksinës.

Këshilli i Evropës ka kërkuar nga shtetet që të ndërmarrin hapa për të mbrojtur të dhënat e personave të vaksinuar, t’u ruhet privatësia dhe të ndërmerren hapa për rreziqet që mund të paraqiten në sigurinë dhe shëndetin publik.

Continue Reading

Bota

Papa Françesku bën thirrje për paqe globale në prag të Krishtlindjeve

Published

on

Në një moment reflektimi dhe shprese për paqe, Papa Françesku ka bërë një thirrje të fuqishme për armëpushim në të gjitha frontet e luftës, në lutjet e tij të së dielës Angelus në Vatikan. Kjo thirrje e Papës vjen si një përpjekje për të ndalur dhunën dhe mizoritë që kanë përfshirë vende si Ukraina dhe Gaza, në vigjilje të festës së madhe të Krishtlindjes.

Nga rezidenca e tij në Santa Marta, për shkak të shëndetit delikat dhe temperaturave të ulëta, Papa theksoi rëndësinë e ndaljes së konflikteve, duke bërë apel për ndërprerjen e bombardimeve që kanë dëmtuar shkolla, spitale dhe vende të shenjta.

“Lërini armët të heshtin dhe le të kumbojnë këngët e Krishtlindjeve”, deklaroi Françesku. Ai kërkoi nga liderët botërorë dhe popujt që Krishtlindja të shënohet me paqe dhe jo me luftë, duke e bërë këtë një mesazh të fuqishëm solidariteti dhe humanizmi.

Papa i cilësoi si “mizori” bombardimet dhe dhunën ndaj civilëve, duke përmendur sulmet e fundit në Gaza që kanë goditur fëmijët, shkollat dhe spitale, si dhe sulmet në Ukrainë që kanë lënë pasoja shkatërruese mbi popullsinë civile. Ai përmendi gjithashtu përpjekjet e Kardinalit Pierbattista Pizzaballa për të hyrë në Gaza dhe për të ofruar shpresë për komunitetin e vogël të krishterë në këtë rajon, duke nënvizuar sfidat që hasen për shkak të bombardimeve.

Papa Françesku, i cili sapo ka mbushur 88 vjeç, po përgatitet për një javë të ngarkuar me aktivitete fetare dhe sociale. Festa e Krishtlindjes dhe inaugurimi i Vitit të Madh të Shenjtë janë në qendër të agjendës së tij, ndërsa të enjten pritet të vizitojë një burg në Romë për të ofruar bekimet e tij. Kjo thirrje për paqe nga lideri i Vatikanit shërben si një kujtesë e fortë për nevojën e një bote më të drejtë dhe të bashkuar, ku Krishtlindja të jetë simbol i paqes dhe solidaritetit njerëzor./Euronews/

 

Continue Reading

Bota

Ministri i Jashtëm i Jordanisë do të zhvillojë bisedime me liderin e ri të Sirisë

Published

on

By

Ministri i Jashtëm jordanez Ayman Safadi është paraparë të shkojë në Damask të hënën për t’u takuar me liderin e ri të Sirisë, Ahmed al-Sharaa, tha Amman.

Kjo do të jetë vizita më e fundit e profilit të lartë që nga rrëzimi i Bashar al-Assad.

Jordania, e cila kufizohet me Sirinë në jug, priti një samit në fillim të këtij muaji, ku diplomatët e lartë arabë, turq, të BE-së dhe SHBA-së bënë thirrje për një tranzicion gjithëpërfshirës dhe paqësor pas viteve të luftës civile.

Sharaa, grupi islamik i të cilit Hayat Tahrir al-Sham (HTS) udhëhoqi ofensivën që rrëzoi Assadin më 8 dhjetor, ka mirëpritur zyrtarë të lartë nga një mori vendesh në Lindjen e Mesme dhe më gjerë ditët e fundit.

Ministria e Jashtme jordaneze tha në një deklaratë se Safadi do të takohet me udhëheqësin e ri sirian të hënën, si dhe me “disa zyrtarë sirianë”.

Kjo është vizita e parë e një zyrtari të lartë jordanez që nga rënia e Assadit.

Zëdhënësi i qeverisë Mohamed Momani u tha gazetarëve të dielën se Jordania “mban anën e vullnetit të popullit vëlla sirian”, duke theksuar lidhjet e ngushta midis dy kombeve.

Momani tha se mbretëria do të dëshironte të shihte rivendosjen e sigurisë dhe stabilitetit në Siri dhe mbështeti “unitetin e territoreve të saj”.

Stabiliteti në Sirinë e shkatërruar nga lufta është në interesat e Jordanisë, tha Momani, dhe do të “krijonte sigurinë në kufijtë e saj”.

Disa sirianë që kishin ikur nga lufta që nga viti 2011 dhe kërkuan strehim në Jordani, kanë filluar të kthehen në shtëpi, sipas autoriteteve jordaneze.

Ministria e Brendshme tha të enjten se më shumë se 7,000 sirianë janë larguar, nga rreth 1.3 milionë refugjatë që Amman thotë se ka pritur.

Sipas Kombeve të Bashkuara, 680,000 refugjatë sirianë u regjistruan në Jordani./REL/

Continue Reading

Bota

Putin takohet me kryeministrin sllovak në Moskë, bisedojnë për gazin

Published

on

By

Presidenti rus, Vladimir Putinin dhe kryeministri sllovak, Robert Fico u takuan në Kremlin më 22 dhjetor për të diskutuar një kontratë që skadon së shpejti që lejon kalimin e gazit natyror rus përmes Ukrainës.

Fico tha se takimi me Putin erdhi si reagim ndaj Ukrainës që tha se nuk do të rinovojë kontratën, e cila do të përfundojë më 31 dhjetor.

Putin konfirmoi gatishmërinë e [Rusisë] për të vazhduar furnizimin me gaz në Perëndim dhe në Sllovaki,” shkroi Fico në Facebook.

Ai tha se ai dhe Putini shkëmbyen gjithashtu pikëpamje mbi situatën ushtarake në Ukrainë, mundësinë e një zgjidhjeje paqësore të luftës dhe marrëdhëniet e ndërsjella midis Sllovakisë dhe Rusisë.

Fico është një nga liderët e paktë evropianë me të cilët Putini ka mbajtur lidhje që kur Moska filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës gati tre vjet më parë.

Fico mbërriti në Rusi për një “vizitë pune” dhe u takua me Putinin kokë më kokë, siç u citua të ketë thënë zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov më parë më 22 dhjetor.

Sipas raporteve të mediave ruse, Peskov tha se takimi do të fokusohej në “situatën ndërkombëtare” dhe ka të ngjarë të prekte gjithashtu furnizimet e gazit natyror rus.

Sllovakia dhe Hungaria, të cilat mbështeten në gazin rus, ngritën shqetësime për mundësinë e humbjes së furnizimeve pasi Ukraina tha se nuk do të rinovonte kontratën.

Fico, pikëpamjet e të cilit për luftën e Rusisë ndaj Ukrainës ndryshojnë nga ato të shumicës së liderëve evropianë, u kthye në pushtet vitin e kaluar pasi partia e tij e majtë Smer (Drejtimi) fitoi zgjedhjet parlamentare në një platformë pro-ruse dhe anti-amerikane.

Që atëherë, ai i ka dhënë fund ndihmës ushtarake të vendit të tij për Ukrainën, ka goditur sanksionet e BE-së ndaj Rusisë dhe është zotuar të bllokojë bashkimin e Ukrainës me NATO-n.

Vizita e liderit të vendit anëtar të NATO-s dhe BE-së nuk ishte paralajmëruar më parë, por Fico tha se zyrtarët e lartë të BE-së ishin informuar për udhëtimin e tij dhe qëllimin e tij më 20 dhjetor.

Michal Simecka, kreu i partisë opozitare, Sllovakia Progresive, e përshkroi udhëtimin e Fico-s për të takuar Putinin si një “turp për Sllovakinë dhe një tradhti të interesave kombëtare”.

Nëse kryeministri interesohej vërtet për tranzitin e gazit, ai duhet të kishte negociuar me Ukrainën në vend që ta kthente Sllovakinë në një mjet të propagandës së Putinit”, tha Simecka në X.

Fico u ankua gjithashtu se përveç lejimit të skadimit të kontratës së tranzitit të gazit natyror, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy është gjithashtu në favor të sanksioneve kundër programit bërthamor rus.

Ai e quajti këtë “të papranueshme”, duke thënë se do të dëmtonte financiarisht dhe do të rrezikonte prodhimin e energjisë elektrike në termocentralet bërthamore në Sllovaki.

Zelenskiy tha më 19 dhjetor gjatë një samiti të Bashkimit Evropian në Bruksel se Kievi mund të konsiderojë vazhdimin e tranzitit të gazit rus me kusht që Moska të mos marrë pagesën për karburantin deri pas luftës.

Ne nuk do të japim mundësinë që miliarda të tjera të fitohen në gjakun tonë, në jetën e qytetarëve tanë”, tha Zelenskiy.

Zelenskiy kritikoi gjithashtu Fico-n, i cili ka pohuar se vendi i tij do të përballet me një goditje ekonomike nëse humbet gazin e lirë nga Rusia.

Të jem i sinqertë, gjatë luftës, është pak e turpshme të flasim për para, sepse ne po humbasim njerëz”, tha Zelenskiy.

Zelenskiy tha se i tha Ficos se Ukraina do të ishte e hapur për të transportuar gazin e një vendi tjetër përmes infrastrukturës së tubacionit të saj për të arritur në Evropë, por do të kishte nevojë për garanci se gazi nuk ishte thjesht karburant i rietiketuar rus.

Duhet të dimë se do të tranzitojmë gaz vetëm nëse nuk vjen nga Rusia”, tha Zelenskiy.

Komisioni Evropian ka thënë se është gati që kontrata aktuale të skadojë dhe të gjitha vendet që marrin karburant rus nëpërmjet rrugës së Ukrainës kanë akses në furnizime alternative./REL/

Continue Reading

Bota

Arabia Saudite do të ndalojë alkoolin gjatë Botërorit 2030

Published

on

Arabia Saudite ka marrë një vendim të prerë për ndalimin e konsumimit të alkoolit gjatë Kupës së Botës 2034, e cila do të mbahet në këtë vend. Kjo masë përkon me respektimin e rregullave strikte të ligjit islamik që aplikohet në Arabinë Saudite, duke sjellë një tjetër dimension kulturor në ngjarjen më të madhe sportive në botë.

Sipas raportimeve të mediave britanike, përfshirë “The Guardian,” FIFA ka pranuar të respektojë ligjet lokale, duke mos ushtruar presion mbi autoritetet saudite për të lehtësuar rregullat. Në këtë mënyrë, tifozët nuk do të kenë të drejtën të konsumojnë pije alkoolike në stadiume dhe hapësira publike gjatë zhvillimit të këtij kampionati. Megjithatë, raportet tregojnë se Arabia Saudite planifikon të krijojë disa zona të veçanta ku tifozët e shteteve pjesëmarrëse mund të konsumojnë alkool në mënyrë të kufizuar. Këto hapësira do të jenë të kontrolluara dhe larg stadiumeve apo vendeve kryesore të aktiviteteve të Kupës së Botës.

Tifozët janë paralajmëruar se shkelja e këtyre rregullave mund të sjellë ndëshkime të rënda, duke qenë se Arabia Saudite është e njohur për ndjekjen e rreptë të ligjeve të saj. Në këtë drejtim, FIFA ka konfirmuar se nuk ka ndërmend të ndërhyjë për të lehtësuar këtë vendim, duke theksuar rëndësinë e respektimit të ligjeve dhe kulturës lokale.

Ky vendim sjell në mendje një situatë të ngjashme që ndodhi gjatë Botërorit të Katarit në vitin 2022, kur ndalimi i konsumit të alkoolit në stadiume u përball me reagime të ndryshme nga tifozët dhe media ndërkombëtare. Gjithsesi, organizimi u konsiderua i suksesshëm, dhe Arabia Saudite duket e vendosur të ndjekë të njëjtën rrugë.

Fitimi i të drejtës për organizimin e Kampionatit Botëror 2034 nga Arabia Saudite është konsideruar një arritje historike për këtë vend, por gjithashtu ka ngjallur diskutime të shumta mbi përshtatjen e kulturave të ndryshme gjatë ngjarjeve ndërkombëtare. Ndërsa disa tifozë kanë shprehur pakënaqësinë e tyre, shumë të tjerë kanë pranuar rëndësinë e respektimit të traditave lokale.

Arabia Saudite e sheh këtë ngjarje jo vetëm si një mundësi për të promovuar sportin, por edhe për të treguar kulturën dhe traditat e saj unike përpara botës. Kjo qasje do të shërbejë si një pikë referimi për organizatorët e ardhshëm, duke sjellë një frymë të re në mënyrën se si kultura dhe sporti ndërthuren gjatë aktiviteteve globale./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara