Bota

Dyshimet rreth pasaportës së vaksinës

Published

on

Dokumenti, përmes të cilit vërtetohet vaksinimi kundër COVID-19, është një prej çështjeve kryesore në udhëtimet post-pandemike, por ka shumë shqetësime lidhur me privatësinë dhe diskriminim që pasaportat e tilla do të sillnin. Pse?

Derisa pandemia e COVID-19 ngadalë po e humb fuqinë dhe programet e vaksinimit masiv po arrijnë te më shumë njerëz, shtrohet një pyetje e re: A duhet që qeveritë dhe sektori privat të pranojnë idenë e pasaportës digjitale të vaksinimit për udhëtimet ndërkombëtare? Ithtarët e këtyre pasaportave thonë se dokumentet e tilla do ta përshpejtojnë rikthimin në “normalitet”, duke lejuar sërish udhëtimet jashtë dhe udhëtimet biznesore, por kjo ide po përcillet me kundërthënie.

Ofrimi i dëshmisë se një person është vaksinuar, në mënyrë që ai më pas të udhëtojë jashtë vendit, nuk është një koncept i ri – ka shembuj të ngjashëm ku disa shtete, për vite me radhë, kërkojë që personat që hyjnë në territorin e tyre të jenë të vaksinuar kundër Etheve të Verdha.

Për një kohë të gjatë, vaksinat po ashtu janë kërkuar gjatë disa udhëtimeve, apo pjesëmarrjes në shkollat publike si dhe për punë në ndonjë industri të caktuar, e tillë si industria e kujdesit shëndetësor.

Por, në rastin e COVID-19, kjo do të nënkuptonte një aktivitet edhe më të madh se më parë, që do të përbënte sfida të mëdha logjistike. 

Skeptikët e pasaportës së vaksinës po ashtu parashohin se prezantimi i saj do të shkaktonte diskriminim dhe mashtrim, do të inkurajojë sjellje të rrezikshme, shfaqjen e varianteve të reja të koronavirusit si dhe do të shkatërronte privatësinë.

Çka është pasaporta e vaksinës?

Ende nuk ka një pajtim lidhur me definicionin e një pasaporte të vaksinimit kundër COVID-19, por përgjithësisht besohet se do të ishte një dokument (fillimisht në formë digjitale) që do të dëshmonte se një person që po e kalon kufirin apo po udhëton në një vend tjetër, është i vaksinuar.

Kur flitet për pasaporta, zakonisht merren parasysh dokumentet e udhëtimit që lëshohen nga qeveritë për qytetarët e tyre dhe shumica tani po i referohen pasaportës së vaksinës si një certifikatë digjitale, që dëshmon se bartësi i saj është vaksinuar dhe me të ai mund të marrë pjesë në ngjarje të ndryshme, të shkojë në punë dhe më e rëndësishmja, të udhëtojë. Një konfirmim i tillë, në formë digjitale, do të përfshinte një kod QR, që mund të skanohet me telefon të mençur dhe do të prezantohej, shembull, para hyrjes në një stadium futbolli apo për të kaluar kufij ndërkombëtarë.

Kur përshkruajmë përfitimet shëndetësore, termi “pasaportë” në vetvete veçse është kundërthënës për shkak të konotacioneve që ka me qeveritë autoritare dhe frikës së konceptit të idesë së Big Brother (Vëllait të Madh), shkruan ABC News.

Nuk ka një pasaportë të tillë”, thotë Arthur Caplan, themelues dhe drejtor i Departamentit të etikës shëndetësore në Universitetin e Nju Jorkut. Keqkuptimet lidhur me pasaportat e vaksinave, potencialisht mund të frikësojnë njerëzit, shpjegon ai, duke bërë që ata të besojnë se dikush do t’i ndalojë dhe t’ua kërkojë që të tregojnë dokumentet që kanë marrë vaksinën, që sipas tij, ky rast nuk qëndron.

“Kjo i bën njerëzit të ndihen nervozë, duhet të ndalemi së përdoruri atë term”, thotë Caplan, i cili përdor termat “vërtetim i vaksinës” dhe “certifikatë” për të përshkruar dëshminë digjitale të statusit për vaksinim të një personi.

Pasaportat e rreme të vaksinimit

Pasaporta të rreme të vaksinës tashmë po shiten online dhe me një çmim të lirë, shkruan Reuters. Ekspertët e sigurisë kibernetike kanë paralajmëruar për një rritje të mashtrimeve të këtij lloji, menjëherë pasi shtetet nisën të bisedojnë për dokumentet e mundshme, të cilat do të mund të dëshmonin se një person është vaksinuar.

Nga Islanda e deri në Izrael, disa shtete kanë filluar të heqin kufizimet për njerëzit që mund të dëshmojnë se janë vaksinuar, duke i lejuar ata që të marrin pjesë në ngjarje të ndryshme rekreative ose edhe të kalojnë kufijtë shtetërorë, pasi të kenë paraqitur dokumentet e vaksinimit.

“Njerëzit po mundohen që të shmangin rregullat përmes dokumenteve të rreme, duke rrezikuar kështu jetën e të tjerëve”, tha për Reuters, Been Arora, themelues i kompanisë së inteligjencës kibernetike, Cyble.

“Ne kemi parë qindra faqe në të ashtuquajturën ‘dark web’, ku shiten këto dokumente, me çmime të ulëta”, shtoi Arora.

Dark web është pjesë e internetit që shkon përtej motorëve të kërkimit, ku përdoruesit kryesisht janë anonim dhe në të shumtën e rasteve paguajnë me kriptovaluta, siç është Bitcoin.

Këto dokumente të rreme mund të blihen me 12 dollarë, thotë Arora, duke shtuar se sipas të dhënave që ka, që prej shkurtit, kur fillimisht u shfaqën në shitje këto dokumente të rreme, numri i këtij lloji të mashtrimeve është rritur. 

Kur dhe si u prezantua pasaporta e vaksinës?

Dialogu rreth kredencialeve të vaksinave do të përmirësohej shumë nëse diskutohet për dy çështje kyçe, shkruan NBC News. Së pari a është e dëshirueshme që të kemi një mekanizëm të sigurt dhe të besueshëm, i cili do të përcaktonte se kush është vaksinuar kundër koronavirusit dhe për të paktën disa arsye?

Dhe së dyti, në çfarë konteksti është e dëshirueshme dhe e përshtatshme që të kërkohet dëshmi për vaksinim, në mënyrë që njerëzit të mund të marrin pjesë ndonjë aktivitet?

Një numër i madh i shteteve, kryesisht evropiane, janë në favor të prezantimit të një dokumenti të tillë. Danimarka dhe Suedia kanë thënë se do të krijojnë pasaporta të vaksinës dhe Estonia ka thënë se po punon me Organizatën Botërore të Shëndetësisë për ta adresuar këtë çështje. Po ashtu, në favor të kësaj ideje pritet të jenë edhe destinacionet turistike siç janë Greqia, Spanja dhe Qipro.

Presidentja e Komisionit Evropian, Urusla von der Leyen, më 1 mars ka shkruar në Twitter se Bashkimi Evropian do të prezantojë një projektligj për pasaportat e gjelbra digjitale në muajin mars, ku do të përfshihej edhe dëshmia nëse një person është vaksinuar ose jo.

Dy javë më vonë, më 17 mars, Komisioni Evropian njoftoi për një propozim që njerëzit brenda bllokut, që janë vaksinuar mund të udhëtojnë lirshëm. Por, edhe të vaksinuarit do të mund të përballen me disa kufizime. Aktualisht, BE-ja ende nuk ka miratuar për përdorim vaksinën ruse Sputnik V dhe atë kineze, Sinopharm, kurse për njerëzit e vaksinuar nga shtetet e tjera, do të vazhdojë të jetë e ndaluar hyrja e tyre. Sipas paralajmërimeve, këto pasaporta të gjelbra për BE-në do të jenë të gatshme për përdorim në qershor.

Jashtë BE-së, kryeministri britanik, Boris Johnson ka thënë se qeveria e tij është duke e shqyrtuar mundësinë e përdorimit të një dokumenti të tillë. Kina dhe Japonia po ashtu janë në favor të përdorimit të pasaportës së vaksinës, siç janë edhe shtetet që varen nga turizmi, të tilla si Tajlanda dhe Aruba.

Më 14 prill, Këshilli i Evropës tha se u ka dërguar një dokument të 47 shteteve që janë anëtare në këtë këshill, duke kërkuar nga ta që të mbrohen të drejtat e njeriut, kur bëhet fjalë për pasaportat e vaksinës.

Këshilli i Evropës ka kërkuar nga shtetet që të ndërmarrin hapa për të mbrojtur të dhënat e personave të vaksinuar, t’u ruhet privatësia dhe të ndërmerren hapa për rreziqet që mund të paraqiten në sigurinë dhe shëndetin publik.

Continue Reading

Bota

Putini: Përfshirja e fuqive të huaja në Lindjen e Mesme e ka sjellë botën në një pikë të rrezikshme

Published

on

By

Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin tha se situata në Lindjen e Mesme po ndikohet nga forca nga jashtë rajonit dhe se kjo po e çon botën në një pikë të rrezikshme, transmeton Anadolu.

Në një njoftim nga Pallati i Kremlinit thuhet se Putini është takuar me të diplomuarit e shkollave dhe universiteteve ushtarake ruse.

Lidhur me situatën në Lindjen e Mesme, Putini tha: “Situata në Lindjen e Mesme është përkeqësuar në mënyrë të mprehtë. Në këtë situatë janë përfshirë edhe forcat nga jashtë rajonit. Të gjitha këto po e çojnë botën në një pikë të rrezikshme”.

Ai theksoi se vendet perëndimore po përpiqen të mposhtin Rusinë dhe të vazhdojnë mbështetjen e tyre ushtarake dhe financiare për Ukrainën. Putin deklaroi se NATO nuk ka hequr dorë nga planet e saj për të forcuar potencialin ushtarak dhe po provokon militarizimin global dhe garën e armatosjes.

Duke marrë parasysh tensionin gjeopolitik në rritje, ne do të vazhdojmë të marrim masat e nevojshme për të forcuar sigurinë e Rusisë dhe aleatëve tanë dhe për të zhvilluar Forcat tona të Armatosura, të cilat janë garancia e zhvillimit sovran dhe të pavarur të Rusisë“, tha Putin.

Presidenti rus tha se kanë filluar të formojnë njësi të mjeteve ajrore pa pilot dhe se do të vazhdojnë punën për të rritur potencialin ushtarak të trupave ruse.

Ai shtoi se i kushtojnë rëndësi triadës bërthamore të Rusisë dhe se do të vazhdojnë ta pajisin atë me sisteme moderne ndërsa vuri në dukje se do të fillojnë prodhimin masiv të sistemit të raketave balistike “Oreshnik”.

Ministri rus i Mbrojtjes, Andrey Belousov tha se ata kanë fituan përvojë në “operacionin special ushtarak” që kanë kryer në Ukrainë. “Kjo na jep avantazh. Është e rëndësishme ta mbrojmë këtë burim, ta transferojmë atë te brezat e ardhshëm të ushtarëve dhe ta integrojmë atë në procesin e stërvitjes së ushtarëve“, tha Belousov.

Continue Reading

Bota

Kancelari gjerman: Nuk ka “arsye për ne” të kritikojmë Izraelin ose SHBA-në për sulmet ndaj Iranit

Published

on

By

Kancelari gjerman Friedrich Merz shprehu mbështetje të fortë për Izraelin dhe SHBA-në për sulmet e tyre ajrore që synojnë programin bërthamor dhe aftësitë e raketave balistike të Iranit, transmeton Anadolu.

Duke folur në një aktivitet të organizuar nga Federata e Industrive Gjermane (BDI) në Berlin, Merz tha se qeveria e tij po punon për të adresuar sfidat e politikës së jashtme, veçanërisht shpërthimin e fundit të konfliktit në Lindjen e Mesme.

Dua ta them këtë përsëri shumë qartë dhe pa mëdyshje. Nuk ka asnjë arsye për ne, dhe asnjë arsye për mua personalisht, për të kritikuar atë që Izraeli filloi një javë më parë, as ndonjë arsye për të kritikuar atë që bëri SHBA-ja fundjavën e kaluar”, tha Merz. “Po, nuk është pa rrezik, por lënia e saj ashtu siç ishte, nuk mund të jetë një opsion“, shtoi ai.

Komentet e udhëheqësit konservator erdhën një javë pasi ai tha se Izraeli po bënte “punën e ndyrë” të nevojshme në emër të kombeve perëndimore përmes operacioneve të tij ushtarake kundër programit bërthamor të Iranit, të cilin ai e karakterizoi si një kërcënim të njëjtë për izraelitët, vendet rajonale dhe kombet evropiane.

Disa politikanë të opozitës e kritikuan ashpër udhëheqësin konservator, duke mbrojtur idenë se pretendimi i Izraelit për “vetëmbrojtje parandaluese” nuk është i vlefshëm dhe se sulmet e tij shkelin të drejtën ndërkombëtare, veprime këto që qeveritë gjermane i kanë dënuar vazhdimisht në konflikte të ngjashme.

Continue Reading

Bota

Rutte: S’do lejojmë Iranin të zhvillojë armë bërthamore

Published

on

By

Në prag të Samitit të NATO-s, Mark Rutte, ka theksuar se aleatët e NATO-s janë të bashkuar në qëndrimin e tyre kundër zhvillimit të armëve bërthamore nga Irani. Duke folur përpara gazetarëve, ai u shpreh se aleatët kanë kërkuar vazhdimisht që Irani të respektojë detyrimet e tij sipas Traktatit të Mospërhapjes Bërthamore.

Rutte gjithashtu ka diskutuar zhvillimin e forcave të armatosura të NATO-s, duke paralajmëruar për pasojat që mund të sjellë një mosinvestim të mëtejshëm.

Rutte theksoi rëndësinë e forcimit të kapaciteteve ajrore dhe ushtarake të NATO-s, duke përmendur gjithashtu rritjen e fuqisë ushtarake të Kinës, e cila tani ka një marinë që rivalizon atë amerikane.

Në këtë moment kemi shqetësime të mëdha dhe shumë agjensi inteligjencash dhe forca të armatosura po diskutojnë situatën. Nëse nuk fillojmë të investojmë në forcat tona të armatosura atëherë do të kemi vështirësi, nëse nuk nisim të investojmë për fuqinë tonë ajrore, 3 deri në 74 vjet më pas nga sot, ne duhet të kemi rritur kapacitetet e NATO-s. Duhet të shohim edhe atë çfarë po ndodh në Kinë, fuqinë e saj ushtarake, me marinën e tyre që ka filluar të krahasohet, të rivalizojë atë amerikane, duhet të jemi të sigurtë që të vetëmbrohemi”, tha ai.

Shefi i NATO-s u pyet nga gazetarët lidhur me krizën në Ukrainë, nga ku Rutte theksoi se sulmet ndaj civilëve të pafajshëm janë të papranueshme dhe se Rusia është përgjegjëse për këtë shkelje të rregullave ndërkombëtare.

“Së pari sulmet ndaj civilëve të pafajshëm dhe komuniteteve i konsideroj të paparanueshëm. Rusia është përgjegjëse për këtë, po shkel të gjitha rregullat ndërkombëtare. Konflikti i nisur në shkurt të 2022 është i paprovokuar dhe duhet të jemi në gjendje që ta kundërshtojmë dhe të bëjmë kontrast. Ndaj vitin e kaluar në Uashington, aleatët e NATO-s shprehën vullnetin për të mbështetur anëtarësimin e pakthyeshëm të Ukrainës në NATO.

Do të investojmë dhjetra miliarda për forcat e armatosura, shifra do të shkojë në 35 miliardë, një investim mes BE-së dhe Kandasë për ti bërë ballë krizës në Ukrainë”.

Gazetarët e pyetën gjithashtu Rutte se sa i fortë është NATO për të reaguar në rast të një sulmi të mundshëm nga Rusia. Ai siguroi se “Aleanca jonë është aq e fortë, sa që çdo përpjekje nga Rusia për të ndërmarrë një veprim të tillë do të gjejë një reagim të menjëhershëm.”

Rutte përfundoi duke theksuar se NATO duhet të shohë përpara dhe të investojë në forcën e saj për të siguruar që, edhe pas tre apo pesë vitesh, do të mbetet një aleancë më e fortë dhe më e gatshme për t’u përballur me kërcënimet e ardhshme.

Continue Reading

Bota

Erdogan: Po bëjmë përpjekje intensive për të shmangur përhapjen e luftës Izrael-Iran

Published

on

By

Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, deklaroi se vendi i tij është angazhuar me përpjekje intensive për të parandaluar përkeqësimin e konfliktit mes Izraelit dhe Iranit, duke paralajmëruar rrezikun e një “katastrofe më të madhe” në rajon.

Duke folur gjatë një aktiviteti të sindikatave në Ankara, kreu i shtetit turk theksoi rëndësinë e ruajtjes së stabilitetit rajonal dhe dënimit të çdo sulmi që shkel sovranitetin e shteteve.

Turqia bën përpjekje intensive për të parandaluar që sulmet e Izraelit dhe mbështetësve të tij kundër Iranit të shndërrohen në një katastrofë më të madhe”, u shpreh Erdogan, sipas agjencisë Anadolu.

Ai shtoi më tej: “Nuk i aprovojmë kurrë sulmet kundër sovranitetit të Iranit, sigurisë së rajonit, pavarësisht se nga vijnë ato, dhe ne shprehim qartë reagimin tonë.”

Deklarata e presidentit turk vjen në një kohë kur tensionet në Lindjen e Mesme janë rritur ndjeshëm pas shkëmbimeve të fundit ushtarake mes Izraelit dhe Iranit, duke ngjallur shqetësime për një përshkallëzim të mundshëm të konfliktit në nivel rajonal.

Continue Reading

Të kërkuara