Lajmet

Dy rrugë drejt vetting-ut

Published

on

Organizatat joqeveritare që merren me monitorimin e sistemit të drejtësisë në Kosovë, janë të gatshme t’i dërgojnë përfaqësuesit e tyre, për të qenë pjesë e Grupit punues të themeluar nga Ministria e Drejtësisë e Kosovës, për hartimin e koncept-dokumentit për një ligj për vetting në sistemin e drejtësisë, thonë përfaqësuesit e Institutit Demokratik të Kosovës, Grupit për Studime Juridike dhe Politike si dhe të Institutit të Kosovës për Drejtësi.

Ministrja e Drejtësisë në Qeverinë e Kosovës, Albulena Haxhiu, ditë më parë ka theksuar se u ka dërguar ftesë organizatave joqeveritare, që të dërgojnë përfaqësuesit e tyre për të qenë pjesë e këtij grupi punues të brendshëm.

Përfaqësuesit e organizatave joqeveritare, që kanë konfirmuar pjesëmarrjen në grupin punues, vlerësojnë që marrë parasysh gjendjen jo të mirë në sistemin e drejtësisë, madje, siç thonë ata, edhe mbi bazën e vlerësimit të zyrtarëve shtetërorë, ky sistem ka nevojë për një proces vetting-u, që e pastron atë nga njerëzit pa integritet, që nuk janë të zellshëm dhe të përgjegjshëm në punën e tyre.

Çështja e vetting-ut, siç theksojnë ata, është iniciuar tash e disa vite dhe faza e parë e diskutimit për nevojën e këtij procesi, tashmë është konsumuar dhe mbetet vetëm që të hidhen hapat konkretë drejt zbatimit.

Procesi i vetting-ut me ndryshime kushtetuese apo me ndryshime ligjore?

Florent Spahija, ekspert për çështje ligjore në Institutin Demokratik të Kosovës, thotë për Radion Evropa e Lirë, se sugjerimet e këtij instituti janë që vetting-u mund të kryhet në dy mënyra.

Sipas tij, mënyra e parë është vetting-u i tërësishëm, i cili përfshin edhe ndryshimet kushtetuese, ndërsa mënyra e dytë, është ajo e vetting-ut të përhershëm, që nënkupton që çdo pesë vjet, gjyqtari, prokurori apo zyrtarë të tjerë që punojnë në administratën gjyqësore, t’i nënshtrohen këtij procesi. Për më shumë, sipas tij, autoritetet shtetërore duhet të zgjedhin formën për të arritur deri te përligjja e procesit të vetting-ut.

“Ajo që është shumë e rëndësishme, është që tash, me koncept-dokumentin, Ministria (e Drejtësisë) duhet të vendosë se kah dëshirojmë të shkojmë, pra, opsionin që dëshirojmë ta ndjekim. Unë konsideroj që më e mira e së mirës, është që të bëhen ndryshime kushtetuese dhe të bëhet një reformë rrënjësore, në kuptimin e vetting-ut rrënjësor, për secilin gjyqtar dhe prokuror, madje edhe për stafin administrativ brenda sistemit të drejtësisë”, theksoi Spahija.

Pikërisht çështja se cilën rrugë duhet të ndjekë Ministria e Drejtësisë për hartimin e koncept-dokumentit për vetting-un, është një nga shkaqet kryesore pse udhëheqësja e kësaj ministrie, Albulena Haxhiu, i ka bërë ftesë ditë më parë shoqërisë civile për të marrë pjesë në grupin punues të brendshëm për hartimin e koncept-dokumentit.

“Do të doja që ta shihja edhe kontributin e juaj (shoqërisë civile) në këtë drejtim dhe kjo ka të bëjë me atë se vetting-u në sistemin e drejtësisë, a duhet të bëhet me ndryshime kushtetuese apo vetëm me ndryshime ligjore”, ka thënë ministrja Haxhiu.

Hoxha: Ndryshimet kushtetuese më efektive sesa ndryshimet ligjore

Rreze Hoxha nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike, duke folur për Radion Evropa e Lirë, thotë që ky grup avokon që procesi i vetting-ut të bëhet përmes kalimit të një amendamenti kushtetues në Kuvendin e Kosovës, sepse kjo do të mundësonte një proces të plotë dhe të thelluar të verifikimit.

“Mënyra e dytë, do të ishte vetëm përmes ndryshimit të Ligjit për procedurën disiplinore, i cili do të shfuqizohej në legjislacionin ekzistues, ashtu që vetting-u i gjyqtarëve dhe prokurorëve të garantohet si proces i vazhdueshëm dhe i fortë disiplinor. Mirëpo, kjo nuk do ta kishte ecurinë e njëjtë sikur një gjë e tillë të realizohej me një amendament kushtetues”, theksoi Hoxha.

Miftaraj: Drejt vetting-ut nuk ka “fontanë dëshirash”

Ehat Miftaraj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, në një bisedë me Radion Evropa e Lirë, thotë që procesi i vetting-ut, nëse synohet që të bëhet në bazë të asaj që përcaktojnë standardet ndërkombëtare që garantojnë sigurinë juridike, lejohet vetëm përmes ndryshimeve kushtetuese.

“Kjo nënkupton se kjo nuk është zgjedhje apo ‘fontanë dëshirash’ që të bëhet me ligj apo me akte të tjera. Kjo është garanci kushtetuese, e cila domosdo kërkon që në radhë të parë, të bëhet amendamenti kushtetues dhe pastaj Ligji për vetting-un. Instituti i Kosovës për Drejtësi është gjithmonë në favor të asaj që të ruhet siguria juridike dhe të promovohen dhe respektohen të drejtat që janë të garantuara me Kushtetutë. Andaj, e vetmja mënyrë që mandati i një gjyqtari dhe prokurori të merret, në bazë të asaj që mund të përcaktojë vetting-u, është se kjo në radhë të parë të përcaktohet në Kushtetutë e pastaj në ligje të tjera”, theksoi Miftaraj.

Brenga për konsensusin politik për ndryshimet kushtetuese

Për amendamentimin e Kushtetutës është e domosdoshme shumica parlamentare ose dy të tretat e votave të 120 deputetëve të Kuvendit të Kosovës dhe dy të tretat e votave të 20 deputetëve të komuniteteve joshumicë.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, ka shfaqur dyshime lidhur me një konsensus të mundshëm parlamentar për amendamentimin e Kushtetutës lidhur me vetting-un.

“Pra brenga ime në këtë drejtim, është nëse nuk kalon amendamenti kushtetues, ndonëse konsensusi paraprak në këtë proces është shumë i rëndësishëm”, ka theksuar Haxhiu.

Por, Florent Spahija nga Instituti Demokratik i Kosovës, konsideron që nëse dëshirohet që të shkohet drejt një vetting-u të plotë, në Kuvend të Kosovës duhet dhe mund të arrihet shumica parlamentare.

“Duhet me patjetër të kemi ndryshime kushtetuese, për shkak se mund të shkelim Kushtetutën, përkatësisht nenet të cilat japin të drejta për gjyqtarët dhe prokurorët dhe të cilat nene më pas preken nga vetting-u. Kjo, për vet faktin se kontrollin për gjyqtarë dhe prokurorë, mund ta bëjnë vetëm Këshillat (gjyqësorë dhe prokurorialë) dhe nëse ne e bëjmë një mekanizëm apo trup jashtë këtyre këshillave, atëherë i bie që nuk jemi në një vijë me Kushtetutën e Kosovës”, theksoi Spahija.

Qeveria duhet të krijojë konsensusin e gjerë për vetting-un

Por, Rreze Hoxha nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike, shprehet skeptike lidhur me mundësinë e arritjes së një konsensusi parlamentar për ndryshimet kushtetuese për vetting-un.

“Nëse e bëjmë me amendament kushtetues, është vetting i plotë me një fushëveprim më të gjerë, fakte këto që e bëjnë pothuajse të pamundur për t’u realizuar në rrethanat politike në Kosovë. Mirëpo, kjo përgjegjësi i takon qeverisë, më saktësisht, që të arrijë të krijojë konsensusin e nevojshëm. Ne konsiderojmë që në këtë aspekt edhe partnerët ndërkombëtarë do të mund të ndihmonin, duke avokuar së bashku me shoqërinë civile lidhur me rëndësinë që kjo reformë të realizohet përmes një amendamenti kushtetues”, theksoi Hoxha.

Ehat Mifataraj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, thekson që plan-programet e fundit të partive politike, Partisë Demokratike të Kosovës, Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lëvizjes Vetëvendosje dhe listës së Vjosa Osmanit, të gjitha ato në agjendë e kanë pasur procesin e vetting-ut.

“Andaj, në këtë aspekt, nuk e shoh të pamundur (amendamentimin e Kushtetutës) dhe nuk e shoh që partitë opozitare në njëfarë mënyre do ta kundërshtojnë një proces të tillë. I kemi edhe dhjetë deputetë nga partitë joshumicë, por besoj edhe nga Lista Serbe. Nëse do të kishim një konsensus të gjerë politik të partive shqiptare, gjithmonë duke marrë për bazë që ky proces do të jetë në koordinim të plotë edhe me partnerët ndërkombëtarë, atëherë edhe Lista Serbe nuk do të kishte rrugë tjetër, përveç se të bëhet pjesë e këtij procesi”, theksoi Miftaraj.

Instituti i Kosovës për Drejtësi, që mbikëqyr punën e institucioneve të drejtësisë, më herët ka vlerësuar se besimi i publikut në Kosovë ndaj institucioneve të drejtësisë është luhatur ndër vite, por asnjëherë nuk ka qenë në nivelin me të ulët sesa tash.

Ndikimet politike në sistemin e drejtësisë, janë përmendur nga përfaqësues të shoqërisë civile si pengesë për luftimin e korrupsionit në Kosovë.

Jo rrallë, nga organizatat joqeveritare, vetting-u është parë si proces që do të mund të ndihmonte luftën kundër korrupsionit në nivelin e lartë, për shkak se ekzistojnë shumë dyshime që brenda sistemit prokurorial dhe gjyqësor, ka prokurorë dhe gjyqtarë që janë pa merita aty dhe pa integritet.

Lajmet

KQZ hap periudhën për ndërrimin e Qendrës së Votimit për zgjedhjet lokale

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka njoftuar se më 28 qershor ka nisur periudha për ndërrimin e Qendrës së Votimit brenda komunës për Zgjedhjet Lokale, e cila do të zgjasë deri më 29 gusht 2025.

Gjatë kësaj periudhe 63-ditore, të gjithë qytetarët me të drejtë vote kanë mundësi të kontrollojnë qendrën e tyre aktuale të votimit dhe, nëse dëshirojnë, të kërkojnë ndërrimin e saj, duke zgjedhur një lokacion më të afërt me vendbanimin e tyre brenda të njëjtës komunë.

Ndërrimi i Qendrës së Votimit mund të bëhet në dy mënyra:

  • përmes platformës elektronike të KQZ-së në https://qv.kqz-ks.org

  • ose duke paraqitur kërkesën në Komisionin Komunal të Zgjedhjeve të komunës ku është i regjistruar votuesi.

Continue Reading

Lajmet

Serbët festojnë Vidovdanin mes masave të shtuara të Policisë së Kosovës

Published

on

By

Grupe serbësh janë drejtuar për në Graçanicë për të nisur festimet e atij që njihet si Vidovdan.  Festimet nisën në mëngjes në Manastirin e Graçanicës dhe po vazhdojnë në Gazimestan, ku janë paralajmëruar edhe ardhje të tjera gjatë ditës.

Për të siguruar mbarëvajtjen e aktivitetit, Policia e Kosovës ka ndërmarrë masa të rrepta sigurie. Në hyrje të Gazimestanit, po zhvillohen kontrolle për të gjithë të pranishmit, ndërkohë që njësi të shumta policore janë të vendosura në terren, bashkë me forcat e KFOR-it.

Policia ka njoftuar se masat planifikuese dhe operative janë ndërmarrë për ruajtjen e rendit publik, menaxhimin e trafikut dhe sigurinë kufitare. PK ka apeluar për një manifestim të qetë, duke kërkuar nga qytetarët të shmangin provokimet dhe të respektojnë ligjet dhe udhëzimet e organeve të sigurisë.

Në fillim të këtij muaji, Gjykata Themelore në Prishtinë anuloi vendimin e mëparshëm të komunës së Graçanicës që lejonte shfaqjen e flamurit serb për këtë rast, duke vlerësuar se një veprim i tillë ishte në kundërshtim me legjislacionin në fuqi, pasi Vidovdani nuk është festë zyrtare në Kosovë.

Vidovdani lidhet me Betejën e Kosovës të vitit 1389, ku princi serb Lazar humbi jetën. Në diskursin historik serb, kjo betejë përshkruhet si një humbje ushtarake por një fitore shpirtërore.

Gazimestani është gjithashtu një vend me ngarkesë historike dhe politike, pasi aty presidenti i atëhershëm i Serbisë, Slobodan Millosheviq, mbajti një fjalim të njohur në vitin 1989, i cili shpesh shihet si paralajmërim i konflikteve që pasuan në Ballkan.

Continue Reading

Lajmet

​PDK me kërkesë të qartë, zhbllokimi i Kuvendit sipas Kushtetueses

Published

on

By

Deputeti i Partisë Demokratike të Kosovës, Përparim Gruda tha se në takimin e sotëm të partive politike me kryeministrin në detyrë, Albin Kurti do të diskutohet dalja nga situata e krijuar në Kuvendin e Kosovës.

Gruda tha se kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi do të shpreh qëndrimet e kësaj partie se si të zhbllokohet Kuvendi i Kosovës, bazuar në aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese.

Ndërkaq, se a do të arrihet ndonjë marrëveshje apo çështje të tjera siç tha Gruda, do të përgjigjet vetë Krasniqi.

Këtë deklarim Gruda e bëri pas pyetjeve të gazetarëve në konferencën e thirrur nga PDK.

Continue Reading

Lajmet

Trump flet sërish për Kosovën e Serbinë: Ishin gati për luftë të madhe, unë e ndala

Published

on

By

Presidenti Amerikan Donald Trump për të tretën herë në vetëm një javë është rikthyer të flasë për çështjen e raporteve të tensionuara midis Kosovës dhe Serbisë, teksa bën pasqyrën e konflikteve globale që ai pretendon se ka zgjidhur.

Gjatë një konference për shtyp në Shtëpinë e Bardhë, Trump sërish tha se Serbia dhe Kosova ishin gati të përplaseshin ushtarakisht, madje sipas tij në një luftë të madhe.

“Serbia dhe Kosova ishin gati të përplaseshin. Po shkonin drejt një lufte të madhe”, tha Trump.

Më tej ai zbuloi formulën e tij të suksesit, me të cilën e ndali shpërthimin e një lufte mes dy shteteve në Ballkan, shkruan A2 CNN.

Trump vazhdimisht gjatë javës së fundit, nga momenti kur vendosi armëpushimin midis Izraelit e deri tek samiti i NATO-s në Hagë, i është referuar marrëveshjes Kosovë-Serbi, të arritur në Uashington më 2020 si histori suksesi e ndërmjetësimit të tij.

“Ne e ndalëm Serbinë, e cila ishte gati të fillonte një përplasje”, deklaroi dy ditë më parë Trump.

Ai i referohet marrëveshjes së nënshkruar nga Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq dhe kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti në Zyrën Ovale, më 04.09.2020 të ndërmjetësuar nga Donald Trump.

Continue Reading

Të kërkuara