Në prag të Samitit të NATO-s, Mark Rutte, ka theksuar se aleatët e NATO-s janë të bashkuar në qëndrimin e tyre kundër zhvillimit të armëve bërthamore nga Irani. Duke folur përpara gazetarëve, ai u shpreh se aleatët kanë kërkuar vazhdimisht që Irani të respektojë detyrimet e tij sipas Traktatit të Mospërhapjes Bërthamore.

Rutte gjithashtu ka diskutuar zhvillimin e forcave të armatosura të NATO-s, duke paralajmëruar për pasojat që mund të sjellë një mosinvestim të mëtejshëm.

Rutte theksoi rëndësinë e forcimit të kapaciteteve ajrore dhe ushtarake të NATO-s, duke përmendur gjithashtu rritjen e fuqisë ushtarake të Kinës, e cila tani ka një marinë që rivalizon atë amerikane.

“Në këtë moment kemi shqetësime të mëdha dhe shumë agjensi inteligjencash dhe forca të armatosura po diskutojnë situatën. Nëse nuk fillojmë të investojmë në forcat tona të armatosura atëherë do të kemi vështirësi, nëse nuk nisim të investojmë për fuqinë tonë ajrore, 3 deri në 74 vjet më pas nga sot, ne duhet të kemi rritur kapacitetet e NATO-s. Duhet të shohim edhe atë çfarë po ndodh në Kinë, fuqinë e saj ushtarake, me marinën e tyre që ka filluar të krahasohet, të rivalizojë atë amerikane, duhet të jemi të sigurtë që të vetëmbrohemi”, tha ai.

Shefi i NATO-s u pyet nga gazetarët lidhur me krizën në Ukrainë, nga ku Rutte theksoi se sulmet ndaj civilëve të pafajshëm janë të papranueshme dhe se Rusia është përgjegjëse për këtë shkelje të rregullave ndërkombëtare.

“Së pari sulmet ndaj civilëve të pafajshëm dhe komuniteteve i konsideroj të paparanueshëm. Rusia është përgjegjëse për këtë, po shkel të gjitha rregullat ndërkombëtare. Konflikti i nisur në shkurt të 2022 është i paprovokuar dhe duhet të jemi në gjendje që ta kundërshtojmë dhe të bëjmë kontrast. Ndaj vitin e kaluar në Uashington, aleatët e NATO-s shprehën vullnetin për të mbështetur anëtarësimin e pakthyeshëm të Ukrainës në NATO.

Do të investojmë dhjetra miliarda për forcat e armatosura, shifra do të shkojë në 35 miliardë, një investim mes BE-së dhe Kandasë për ti bërë ballë krizës në Ukrainë”.

Gazetarët e pyetën gjithashtu Rutte se sa i fortë është NATO për të reaguar në rast të një sulmi të mundshëm nga Rusia. Ai siguroi se “Aleanca jonë është aq e fortë, sa që çdo përpjekje nga Rusia për të ndërmarrë një veprim të tillë do të gjejë një reagim të menjëhershëm.”

Rutte përfundoi duke theksuar se NATO duhet të shohë përpara dhe të investojë në forcën e saj për të siguruar që, edhe pas tre apo pesë vitesh, do të mbetet një aleancë më e fortë dhe më e gatshme për t’u përballur me kërcënimet e ardhshme.

Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, deklaroi se vendi i tij është angazhuar me përpjekje intensive për të parandaluar përkeqësimin e konfliktit mes Izraelit dhe Iranit, duke paralajmëruar rrezikun e një “katastrofe më të madhe” në rajon.

Duke folur gjatë një aktiviteti të sindikatave në Ankara, kreu i shtetit turk theksoi rëndësinë e ruajtjes së stabilitetit rajonal dhe dënimit të çdo sulmi që shkel sovranitetin e shteteve.

“Turqia bën përpjekje intensive për të parandaluar që sulmet e Izraelit dhe mbështetësve të tij kundër Iranit të shndërrohen në një katastrofë më të madhe”, u shpreh Erdogan, sipas agjencisë Anadolu.

Ai shtoi më tej: “Nuk i aprovojmë kurrë sulmet kundër sovranitetit të Iranit, sigurisë së rajonit, pavarësisht se nga vijnë ato, dhe ne shprehim qartë reagimin tonë.”

Deklarata e presidentit turk vjen në një kohë kur tensionet në Lindjen e Mesme janë rritur ndjeshëm pas shkëmbimeve të fundit ushtarake mes Izraelit dhe Iranit, duke ngjallur shqetësime për një përshkallëzim të mundshëm të konfliktit në nivel rajonal.

Hungaria dhe Sllovakia kanë vendosur të mos e mbështesin planin e BE-së për paketën e 18-të të sanksioneve kundër Rusisë, njoftoi të hënën ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto.

Duke folur në një konferencë për shtyp, Szijjarto theksoi se Hungaria dhe Sllovakia vendosën ta bllokojnë paketën e sanksioneve si përgjigje ndaj planeve të Bashkimit Evropian për ta ndërprerë dalëngadalë importin e energjisë nga Rusia.

“E bëmë këtë sepse Bashkimi Evropian … dëshiron t’ua ndalojë shteteve anëtare, përfshirë Hungarinë dhe Sllovakinë, blerjen e gazit natyror dhe naftës së lirë nga Rusia, siç kanë bërë më parë”, u shpreh Szijjarto.

Hungaria dhe Sllovakia vazhdojnë të mbështeten në furnizimet me gaz dhe naftë ruse dhe kanë ruajtur marrëdhënie të ngrohta me Moskën.

Komisioni Evropian, më 10 qershor, propozoi një rund të ri sanksionesh kundër Rusisë për shkak të pushtimit të Ukrainës më shumë se tri vjet më parë, duke shënjestruar të ardhurat e Moskës nga energjia, bankat dhe industrinë ushtarake.

Kryeministri sllovak, Robert Fico, reagoi duke thënë se Sllovakia nuk do ta mbështesë paketën e sanksioneve nëse Komisioni Evropian nuk ofron një zgjidhje për situatën me të cilën përballet Sllovakia nëse BE-ja ndalon importet e energjisë ruse.

Nevojitet pajtimi njëzëri i të gjitha shteteve anëtare për të kaluar propozimi për sanksione.

Të dielën në mbrëmje, kryeministri hungarez, Viktor Orban, i bëri thirrje BE-së ta heqë nga rendi i ditës propozimin për ndalimin e importimit të energjisë ruse, për shkak të rritjes së pritshme të çmimeve të energjisë pas bombardimit të Iranit nga SHBA-ja./REL/

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha se raundi i tretë i negociatave midis Rusisë dhe Ukrainës do të bëhet i qartë këtë javë.

Peskov diskutoi mundësinë e një raundi të ri bisedimesh midis Rusisë dhe Ukrainës me gazetarët në kryeqytetin Moskë dhe deklaroi se ata vazhdojnë të punojnë me Ukrainën në nivel ekspertësh.

“Procesi i zbatimit të marrëveshjeve të arritura në Stamboll vazhdon. Procesi i shkëmbimit të të burgosurve dhe kufomave vazhdon“, tha Peskov.

Peskov u shpreh se besojnë se raundi i tretë i negociatave do të bëhet i qartë këtë javë, duke shtuar: “Prandaj, ne po vazhdojmë punën tonë”.

Duke vënë në dukje se takimi midis presidentit rus, Vladimir Putin dhe homologut të tij amerikan, Donald Trump, do të zhvillohet vetëm pasi të përfundojë procesi i negociatave, Peskov tha se ata po punojnë për të arritur qëllimet që kanë vendosur në lidhje me Ukrainën.