Kuriozitete

Disa gjëra që nuk i dini për shatërvanin më të njohur në botë

Shatërvani i Trevit njihet si vendi ku hidhen lekë dhe shprehen dëshira.

Published

3 years ago

on

Është një nga veprat më të rëndësishme arkitekturore të Romës dhe njihet si shatërvani më i famshëm në Romë.

Nga turistët, shatërvani i Trevit njihet si vendi ku hidhen lekë dhe shprehen dëshira. Kjo traditë nisi nga viti 1954 përmes filmit të famshëm “Three Coins in the Fountain”, ku tre amerikanë udhëtuan në Romë dhe hodhën monedha në këtë shatërvan, duke shprehur dëshirat e tyre.

Ja çfarë mund të mos e dinit për këtë shatërvan.

  1. Kur është ndërtuar?
    Shatërvani i Trevit me pamjen që ka sot, është ndërtuar në vitet 1700. Në 1732 filloi ndërtimi i shatërvanit në sajë të planit arkitekturor të Nicola Salvit. Për fat të keq, Salvi vdiq në vitin 1751, ndërkohë që shatërvani u kompletua së ndërtuari në vitin 1762.
  2. Çfarë kuptimi ka emri i tij?
    Shatërvani i Trevit ndodhet në distriktin e Trevit në Romë. Emri i tij në italisht nënkupton “shatërvanin e tri rrugëve”, kjo për arsye se ndodhet në vendbashkimin e tri rrugëve të ndryshme që çojnë tek shatërvani.
  3. Ka diçka të përbashkët me Koloseun.
    Gurët e përdorur për shatërvanin dhe koloseun kanë qenë të të njëjtit material. Për fat të keq, për shkak të peshës së madhe të tyre, shumë punëtorë kanë ndërruar jetë gjatë ndërtimit të shatërvanit.
  4. Mund të shkosh në burg, nëse e prek!
    Jo për ta prekur atë, por edhe nëse fut dorën brenda për të marrë ndonjë monedhë. Është e jashtëligjshme të marrësh monedha prej shatërvanit.
  5. D’Artagnan është i vetmi që ka vjedhur monedha prej shatërvanit.
    Hajduti më i madh i njohur i këtij shatërvani ka qenë dikush i njohur si “D’Artagnan” (emri i vërtetë i të cilit ishte Roberto Cercelletta). Për 34 vite, Cercelleta vodhi monedha prej shatërvanit dhe u bë goxha lajm në vitin 2002, kur u zbulua.
  6. Është tejet i famshëm.
    Këtë nuk e themi vetëm për emrin e tij dhe për faktin që mbahet si monument i rëndësishëm për t’u vizituar në Romë, por edhe sepse shumë filma kanë xhiruar skena në këtë shatërvan, si psh “La dolce vita”, “Roman Holiday” apo “The Lizzie McGuire” etj.
  7. Nuk ka vetëm ujë dhe monedha në shatërvan.
    Shatërvani përmban gjithashtu edhe qelq, apo objekte metalike. Ne ju sugjerojmë ta mendoni vetëm si shatërvan me ujë dhe monedha, edhe pse nuk është i përbërë vetëm nga kaq pak elementë.
  8. Grumbullohen rreth 1 milionë dollarë në vit dhe përdoren për qëllime të mira.
    Sipas një raportimi të bërë në qershor të vitit 2017, u bë me dije se për një vit në shatërvanin e Trevit ishin mbledhur rreth 1.5 milion dollarë. Nëse shkon në Romë dhe hedh monedha në këtë shatërvan, duhet ta dish se ato do të shkojnë për arsye të mira, pasi lekët e hedhura në të, shkojnë për shoqatën katolike të bamirësisë, Caritas, e cila ndihmon njerëzit e varfër, po ashtu dhe pacientët me HIV/SIDA.
  9. Është mënyra më e mirë për të shprehur një dëshirë.
    Sipas zakonit, duhet të kthehesh me shpinë nga shatërvani, të mendosh një dëshirë dhe ta hedhësh pas shpatullave monedhën që të bjerë në shatërvan. Siç e thotë legjenda, nëse vepron në mënyrë të tillë, një ditë do të kthehesh përsëri për ta vizituar Romën i shëndetshëm. Thuhet gjithashtu se nëse hedh në shatërvan një monedhë të dytë, do të biesh në dashuri me një italian. Interesante apo jo?
  10. Është vendi i shfaqjeve të modës.
    Shatërvani i trevit ka shërbyer edhe si vend për shfaqjet e modës, ku më e fundit ka qenë ajo e vitit 2016. Shtëpia e modës në Itali “Fendi” ka realizuar shfaqjen e 90 vjetorit të ndërtimit të kompanisë në këtë shatërvan. Kjo shtëpi mode dhuroi 2.2 milion dollarë për shatërvanin dhe për realizimin e shfaqjes u deshën rreth 18 muaj përgatitje./bota.al

Related Topics:
Continue Reading

Kuriozitete

Pse bllokohen veshët në avion? Ja si ta zgjidhni këtë problem

Published

4 days ago

on

May 28, 2025

By

Nuk ka rëndësi se pse po e bëni udhëtimin e radhës! Mund të jenë pushimet, udhëtim pune apo çështje tjetër, me siguri që ka fenomen me të cilin jeni përballuar sa herë që keni bërë udhëtime të tilla: bllokimi i veshëve apo ajo që nga auditologët quhet “veshi i avionit”.

Ndryshe quhet “barotrauma e veshit”, veshi i avionit është zhurma e dhimbshme e veshit që ndodh kur avioni është në ngjitje ose zbritje. Nëse për disa persona kjo është një ndjesi irrituese, për të tjerë është shqetësim që zgjat edhe pas daljes nga avioni.

Për të shmangur fluturimet, auditologia Sarah Lundstrom shpjegon më shumë rreth këtij fenomeni.

Çfarë është “veshi i avionit”?

“Kjo ndodh kur “veshi mbyllet për shkak të ndryshimeve të presionit të ajrit gjatë fluturimit,” shpjegon mjekja Lundstrom. Lajmi i mirë është se ndërkohë që kjo gjendje krijon njëfarë shqetësimi, kjo nuk dëmton daullet e veshit tuaj.

Pse kumbojnë veshët në avion?

Arsyeja pse përjetoni dhimbje veshi gjatë udhëtimeve me avion është për shkak të ndryshimit të presionit të ajrit. “Kur ka një ndryshim në presionin e ajrit të jashtëm, kjo shkakton shtyrjen e daulles së veshit dhe mbylljen e tubit eustachian,” shton mjekja.

Si ta parandaloni si fenomen?

Sipas mjekes Lundstrom, mund të përtypni çamçakëz ose mbani karamele gjatë fluturimit për të ndihmuar në mbajtjen e “veshit të mesëm dhe tubit eustachian në lëvizje dhe të hapur”. Megjithatë, nëse nuk keni çamçakëz ose karamele me vete, mos u frikësoni.

“Gjatë fluturimit, gëlltisni diçka ose mbyllni hundën e të fryni ajrin për të nxitur tubit eustachian të hapet që të lehtësojë presionin,” përfundon Lundstrom.

Continue Reading

Kuriozitete

NASA zbulon pasuri të pallogaritshme ari në thellësitë e oqeanit

Published

5 days ago

on

May 27, 2025

By

Oqeanet mbajnë rezervat më të mëdha të arit në botë, por ato janë ende të paarritshme.

Një ekip shkencëtarësh të NASA-s ka zbuluar se oqeanet “mbajnë” rezervën më të madhe të arit, e cila vlerësohet në 20 milionë ton. Nxjerrja e metalit të çmuar që zotërojnë, sjell sfida për shkak të përqendrimit të tij të ulët në ujin e detit.

Sasia e raportuar ka tronditur botën, pasi tejkalon sasinë totale të arit të gjetur nga njeriu gjatë gjithë historisë së tij.

Teknologjia që i është vënë në dispozicion njerëzimit nuk lejon një mekanizëm minerar ekonomikisht të qëndrueshëm, uji i detit përmban metale që e bëjnë të vështirë ndarjen e arit. Ari i tretur nuk është i vetmi burim i vlefshëm që deti “ruan”.

Elemente tjera të rëndësishme që detet dhe oqeanet kanë janë depozitat e sulfurit hidrotermal. Këto janë depozita që janë më të arritshme sesa ari i tretur dhe mund të nxirren përmes minierave nënujore.

Minierat në det paraqesin rreziqe shkatërruese për ekosistemet detare, kjo rrezikon mijëra specie të reja, shkatërron shumë habitate detare dhe ndryshimi i zinxhirëve ushqimorë paraqet rreziqe të konsiderueshme.

Disa territore, si Papua Guinea e Re, filluan ta zbatojnë këtë praktikë. Debati mjedisor përqendrohet në ndikimet tragjike që aktivitetet minerare kanë në ekosistemet detare, duke lënë anash mundësitë ekonomike që j’u ofrojnë vendeve.

Mundësi reale që deti mund të na ofrojë burimet e tij më të vlefshme

Disa shkencëtarë mbajnë gjallë shpresën se zhvillimet teknologjike do të na lejojnë të arrijmë në zgjidhje të qëndrueshme në të ardhmen për shfrytëzimin e burimeve detare. Nuk është e pamundur që një ditë të shfaqen teknologji që do të lejojnë nxjerrjen e arit nga deti pa shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedisin detar.

Derisa të ndodhë kjo, ari vazhdon të fshihet në thellësitë e detit, madje edhe për vende si Spanja, me disa dete dhe oqeane që lagen në plazhet e saj, gjë që mund t’i sjellë vendit iberik miliona ose miliarda euro.

Thesari më i madh i njerëzimit qëndron i fshehur në det, e në të njëjtën kohë, Kina ka surprizuar me zbulimin e 230 miliardë ton ari të bardhë në shtratin e detit.

Continue Reading

Kuriozitete

Kjo është anija më e madhe në botë në formë breshke që do të mbajë 60 mijë pasagjerë

Published

7 days ago

on

May 25, 2025

By

Studioja italiane Lazzarini Design ka prezantuar një projekt të jashtëzakonshëm detar që po trondit botën e arkitekturës dhe teknologjisë detare: Pangeos, një anije në formë breshke, me përmasa gjigante.

Sipas CNN, kjo anije do të jetë më e madhja ndonjëherë e ndërtuar dhe do të ketë qendra tregtare, hotele, pishina, kopshte dhe deri në 60.000 pasagjerë.

Me një gjatësi prej 550 metrash e gjerësi maksimale prej 610 metrash, Pangeos nuk është mjet lundrimi, por qytet lundrues. Për ndërtimin e saj do të nevojitet një kantier i posaçëm prej 600 me 650 metra, ndërkohë që Arabia Saudite është përzgjedhur si vendi më i përshtatshëm për ndërtimin.

Kostoja totale e projektit parashikohet të arrijë në 8 miliardë euro, ndërtimi pritet të nisë sivjet duke kërkuar një periudhë prej 8 vitesh pune për t’u përfunduar. Financimi do të realizohet përmes teknologjisë NFT, shitjes së pasurive virtuale “Unreal Estates” në versionin digjital të jahtit në metaverse.

Përveç përmasave marramendëse, Pangeos do të jetë i pajisur me teknologjitë më moderne, përfshirë një mini-port të brendshëm, dritare panoramike rrëshqitëse dhe sistem hidroale, që e lejon të ngrihet mbi sipërfaqen e ujit dhe të lëvizë me shpejtësi, falë tre motorëve me hidrogjen.

“Që në vitin 1964 industria e kishte potencialin të ndërtonte struktura të tilla – tani është koha të realizohet”, thotë Lazzarini Design.

Continue Reading

Kuriozitete

Sa shpesh duhet ta karikoni telefonin? Gabimet që po dëmtojnë baterinë pa e kuptuar

Published

1 week ago

on

May 22, 2025

By

Në një kohë kur telefoni është bërë pjesë e pandashme e jetës sonë, shumë prej nesh vazhdojnë të bëjnë gabime të vogla që në afat të gjatë dëmtojnë baterinë.

Ekspertët rekomandojnë që karikimi i telefonit të mos bëhet gjithmonë nga 0% në 100%, por të mbahet midis 20%-80% për jetëgjatësi më të madhe të baterisë.

Gabimet më të shpeshta që dëmtojnë baterinë:

• Mbajtja e telefonit të lidhur gjatë gjithë natës

• Përdorimi i karikuesve jo origjinalë

• Ekspozimi në temperatura të larta gjatë karikimit

• Mbajtja e mbulesave të trasha që nxehin pajisjen

Një tjetër mit që po bie është ideja se telefoni duhet “shkarkuar herë pas here”, kjo ishte e vërtetë për bateritë e vjetra, por jo për litium-jonët e sotëm.

A duhet ta karikosh telefonin gjatë natës?

Nëse telefoni juaj është i mençur, ndalon së karikuari sapo të arrijë 100%. Qëndrimi i zgjatur në këtë nivel, çdo natë, për muaj me radhë, mund të ndikojë te jetëgjatësia afatgjatë e baterisë.

Continue Reading

Të kërkuara