

Lifestyle
Dhjetë fakte për solariumin që nuk janë shumë të këndshme
Procesi përshpejton plakjen e lëkurës.
Published
3 years agoon
By
UBT newsBanjat e diellit janë ende një aktivitet popullor, pavarësisht paralajmërimeve nga dermatologët se nuk është mirë të teprohet dhe solariumi për shumëkujt duket si një zgjidhje e shpejtë dhe një ide e mirë.
Megjithatë, megjithëse ekspozimi i moderuar dhe i sigurt në diell ka përfitime shëndetësore, nxirja gjithmonë mbart rrezikun e dëmtimit të lëkurës dhe djegieve nga dielli.
Këtu janë 10 fakte të bazuara në kërkime që mund t’ju habisin.
1. Një shtrat për rrezitje nuk është më i sigurt se dielli
Vetëm një banjë dielli në ambiente të mbyllura mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të kancerit të lëkurës (melanoma, karcinoma e qelizave skuamoze dhe karcinoma e qelizave bazale), thotë Akademia Amerikane e Dermatologjisë.
Dëshmia që banja dielli në ambiente të mbyllura rrit në mënyrë dramatike rrezikun e prekjes nga kanceri i lëkurës është aq e fortë sa Administrata e Ushqimit dhe Barnave të SHBA-së (FDA) kërkon që të gjitha pajisjet e banjave të brendshme të kenë etiketa që paralajmërojnë për rreziqet që mbart ekspozimi në diell sikurse fotot në kutitë e cigareve.
2. Të bësh banja dielli në dhomë me diell përshpejton plakjen e lëkurës
Rrudhat, njollat e moshës dhe humbja e qëndrueshmërisë së lëkurës zakonisht shfaqen shumë më herët tek njerëzit që janë shpesh në diell. Gjithashtu, lëkura mund të bëhet e ashpër në një mënyrë që nuk mund të ndodhë me njerëzit që nuk bëjnë banja dielli.
3. Përdorimi i një shtrati për rrezitje mund të shkaktojë lëndime serioze
Nuk janë të rralla rastet kur njerëzit përfundojnë te mjeku për djegie, humbje të vetëdijes dhe dëmtime të syve të shkaktuara nga banja e diellit në ambiente të mbyllura.
4. Marrja e një “fontacioni të mirë” nuk do të parandalojë djegien nga dielli
Shumë njerëz besojnë se përdorimi i një shtrati për rrezitje për të marrë një nxirje të plotë do të parandalojë djegien nga dielli kur më vonë shtrihen në plazh dhe ekspozohen. Një mit absolut. Edhe kur keni një “substrat”, prapë mund të digjeni veten nëse jeni në diell për një kohë të gjatë. Dhe sa herë që nxiheni ose digjni lëkurën tuaj, ju dëmtoni ADN-në në lëkurën tuaj, duke rritur rrezikun e kancerit të lëkurës. Sipas Akademisë Amerikane të Dermatologjisë, gratë para moshës 30-vjeç kanë gjashtë herë më shumë gjasa të preken nga melanoma.
5. Në dhomë me diell nuk mund të prodhohet mjaftueshëm vitaminë D
Llambat e përdorura në shtretër për rrezitje lëshojnë kryesisht dritë UVA; megjithatë, trupi ynë ka nevojë për dritën UVB për të prodhuar vitaminën D. Për të marrë vitaminën D në mënyrë të sigurt, dermatologët rekomandojnë ekspozim shumë të shkurtër në diell, rreth 10 minuta në ditë dhe një dietë të shëndetshme. Nëse ende nuk po merrni mjaftueshëm vitaminë D, merrni parasysh marrjen e suplementeve.
6. Ka një varësi ndaj diellit
Sipas Akademisë Amerikane të Dermatologjisë, rreth 20% e grave të bardha midis moshës 18 dhe 30-vjeç që përdorin banja dielli në ambiente të mbyllura shfaqin shenja varësie. Është e vështirë për ta të ndalojnë errësimin. Kur ata nuk marrin një dozë konstante të rrezeve UV, ata ndihen të shqetësuar ose të dëshpëruar.
7. Banjat e diellit (të çdo lloji) mund të theksojnë njollat
Në kundërshtim me besimin popullor, bërja e diellit do t’i bëjë njollat edhe më të dukshme.
8. Dhënia e “informacioneve të rreme dhe mashtruese” është një praktikë e zakonshme në sallone
Një studim i kryer nga Komiteti i Energjisë dhe Tregtisë i Dhomës së Përfaqësuesve Amerikanë bëri një zbulim befasues.
Gjatë këtij studimi, stafit për rrezitje iu drejtuan pyetje në lidhje me rreziqet e bëra nga dielli në ambiente të mbyllura.
Është zbuluar se 90% e stafit në shtretër për rrezitje për adoleshentët me lëkurë të çelur, për shembull, thonë se bërja e diellit në një shtrat për rrezitje nuk është një rrezik për shëndetin.
Shumë madje mendojnë se banja diellore në dhomë me diell ka përfitime shëndetësore. Kjo e çoi Dhomën e Përfaqësuesve të SHBA në raportimin: “Shumica dërmuese e shtretërve për rrezitje të kontaktuara nga hetuesit e Komitetit dhanë informacion të rremë në lidhje me rreziqet serioze të banjave të diellit në ambiente të mbyllura dhe bënë pretendime të rreme në lidhje me përfitimet shëndetësore të banjave të brendshme të diellit.”
9. Rrezitja gjatë gjithë vitit është e mundur me vetë-rrezitje
Shumë njerëz thonë se përdorin një shtrat për rrezitje sepse u pëlqen mënyra se si duken të nxirë. Produktet vetë-rrezitje ju ofrojnë një mënyrë për t’u dukur e nxirë pa rritur rrezikun e zhvillimit të rrudhave të hershme dhe kancerit të lëkurës. Të aplikuara në mënyrën e duhur, produktet vetë-rrezitëse duken natyrale – dhe nuk do t’ju lënë me lëkurë portokalli, vija apo njolla.
Produktet për vetë-rrezitje nuk mund të mbrojnë lëkurën nga djegiet.
10. Vendimi për të mos bërë banja dielli mund t’ju zgjasë jetën
Duke zgjedhur të mos nxiheni, ju reduktoni rrezikun e marrjes së më shumë llojeve të kancerit, përfshirë melanomën. Asnjëherë nuk është vonë për të filluar të mbroni lëkurën nga dielli real apo artificial. Sapo ta bëni këtë, trupi juaj do të fillojë të riparojë dëmtimet nga rrezet UV.
Lifestyle
Parashikimi i motit për ditën e premte
Published
19 hours agoon
August 1, 2025By
UBT News
Sot parashihet të mbajë mot me diell dhe vranësira të pakta.
Sipas Institutit Hidrometeorologjik të Kosovës, vranësirat parashihen te dendësohen dhe të sjellin riga shiu
Temperaturat minimale pritet të lëvizin nga 12 – 16°C, kurse ato maksimale: 23-28°C
Ndërkaq, era pritet të fryej nga verilindja, 1–5 m/s. /
Lifestyle
Katër fajtorët e padukshëm për rrudhat: Nga dielli tek ëmbëlsirat
Published
3 weeks agoon
July 11, 2025By
UBT News
Fajtorët që s’i shihni. Përderisa lëkura është duke u plakur vazhdimisht, sasitë e tepërta të sheqerit u’a shpejtojnë edhe më shumë këtë proces.
Ka disa gjëra në jetë që e shpejtojnë procesin e plakjes, shpesh nuk vërehen menjëherë. Ekspertët kanë treguar se cilët janë shkaktarët kryesorë të rrudhave.
Sheqeri
A ju pëlqejnë gjërat e ëmbla? E vërteta e hidhur është se kur konsumoni shumë sheqer, lëkura futet në një proces të quajtur glication, kjo e shkakton trupin të ndalojë të prodhojë proteina si kolagjeni dhe elastini, ku që të dyja e bëjnë lëkurën të duket e re dhe e bukur. Veç kësaj, sheqeri është agjent dehidratues, që nënkupton se vetëm e dobëson më shumë shëndetin e lëkurës.
Ndotja
Nëse jetoni në një zonë me ajër të ndotur apo jeni duhanpirëse, shanset janë se lëkura vuan nga stresi oksidativ që shkaktohet nga mos balancimi i rrezatimeve të lira – molekula që i dëmtojnë qelizat. Stresi oksidativ zvogëlon rreziqet e kolagjenit dhe elastinit në indet e lëkurës.
Rrezet ultravjollcë
Shpeshherë mendohet se gjendja e lëkurës ka të bëjë me gjenet, por gjenet e mira nuk nënkuptojnë se ju nuk mund ta dëmtoni ADN-në dhe ta shpejtoni procesin e plakjes. Dëmi gjenetik, apo mutacioni i ADN-së, kryesisht shkaktohet nga inflamacioni dhe dëmet e rrezeve ultravjollcë.
Përgjatë kohës, rrezet ultravjollcë të diellit i dëmtojnë fibrat e elastinit në lëkurë , e që pastaj e dëmtojnë shëndetin e lëkurës.
Kujdesi ndaj lëkurës
A jeni duke i përdorur produktet e gabuara?
Lëkura nga natyra është acidike, prandaj produktet e gabuara mund ta dëmtojnë atë më shumë.
Lifestyle
Perfeksioni: Ndihmë apo pengesë në jetën tënde?
Published
4 weeks agoon
July 5, 2025By
UBT News
Dëshira për perfeksion, shihet si cilësi e dëshirueshme, shenjë e përkushtimit dhe e standardeve të larta. Por, si çdo cilësi tjetër, ka dy anë dhe mund të jetë si një aleat i fuqishëm ashtu edhe një pengesë.
Aleat për arritjet e larta
Të jesh perfeksionist mund të të ndihmojë të arrish rezultate të mira. Njerëzit me këtë prirje vendosin standarde të larta për veten e punojnë për t’i përmbushur. Ata janë të përkushtuar për të bërë më të mirën dhe nuk dorëzohen lehtë. Kjo i çon në arritje të mëdha në karrierë dhe në jetën personale.
Kujdesi ndaj detajeve
Perfeksionistët janë të njohur për vëmendjen ndaj detajeve. Ata nuk lënë asgjë pas dore e përpiqen të sigurohen që çdo gjë të jetë në vendin e duhur. Kjo mund të jetë e dobishme, sidomos në profesione që kërkojnë saktësi. Ky kujdes për detajet mund të bëhet një pengesë kur personi përqendrohet aq shumë në perfeksion, sa mund të vonojë përfundimin e detyrave të caktuara.
Frika nga dështimi
Një nga aspektet më të vështira të perfeksionizmit është frika nga dështimi. Perfeksionistët i kanë pritshmëritë të larta për veten dhe çdo gjë që nuk përmbush këto pritshmëri mund të përjetohet si një dështim. Kjo frikë mund t’i pengojë të marrin vendime të rëndësishme ose të ndërmarrin rreziqe që mund t’i ndihmojnë të rriten dhe të zhvillohen.
Ngarkesa emocionale dhe stresi
Perfeksionizmi i tepruar shoqërohet me nivele të larta stresi e ngarkese emocionale. Duke u përpjekur të arrijnë rezultate, perfeksionistët mund të ndiejnë se kurrë nuk janë mjaftueshëm të mirë dhe kjo ndjenjë mund të çojë në lodhje mendore dhe emocionale. Prandaj, është e rëndësishme të gjejnë një ekuilibër dhe të mësojnë të pranojnë se askush nuk është perfekt.
Të jesh perfeksionist, por brenda kufijve
Për të menaxhuar perfeksionizmin në një mënyrë të shëndetshme, është e rëndësishme të mësosh të vlerësosh përpjekjet dhe përmirësimet, në vend që të përqendrohesh vetëm te rezultati përfundimtar. Pranimi i faktit se gabimet janë pjesë e procesit të të mësuarit dhe të rritjes mund të ndihmojë në uljen e presionit të brendshëm dhe të çojë në një jetë më të kënaqshme.
Perfeksionizmi mund të jetë një cilësi e jashtëzakonshme nëse menaxhohet me kujdes. Duke njohur si anët pozitive ashtu edhe ato negative, mund të përfitojmë nga cilësitë e mira të tij, ndërkohë që shmangim efektet e tij më të dëmshme.
Lifestyle
Zhvillimi i këtyre aftësive është thelbësor për përmirësimin e inteligjencës tek fëmijët
Published
4 weeks agoon
July 3, 2025By
UBT News
Inteligjenca është tipar që një fëmijë e trashëgon pjesërisht, por kërkon punë për zhvillimin e saj, ekspertët nxjerrin në pah tre aftësi themelore që mund të ndihmojnë në zhvillimin e inteligjencës së fëmijëve: të menduarit kritik, rregullimi emocional dhe përshtatshmëria sociale.
Konkretisht, të menduarit kritik i aftëson fëmijët të analizojnë situatat, të identifikojnë opsionet, të marrin në konsideratë pasojat dhe të marrin vendime të informuara.Kjo aftësi zhvillohet duke i inkurajuar fëmijët të bëjnë pyetje dhe të mendojnë për zgjidhje të ndryshme.
Përveç kësaj, të luash lojëra që përfshijnë vendimmarrje dhe të menduar strategjik, siç është shahu ose enigmat, mund t’i ndihmojë fëmijët të praktikojnë të menduarit kritik. Përmes kësaj, fëmijët mësojnë të mendojnë “jashtë kornizave”, gjë që është e nevojshme për t’u menaxhuar në situata të paparashikueshme.
Përveç kësaj, aftësia e një fëmije për të njohur e rregulluar emocionet luan rol të madh në zhvillimin e inteligjencës. Fëmijët që dinë të njohin emocionet dhe mësojnë t’i përballojnë ato janë më të përgatitur për t’u përballur me situatat e paparashikueshme ose stresuese që janë të pashmangshme në jetë. Një fëmijë që ndihet i frustruar sepse nuk ka arritur të përfundojë një detyrë, duhet të mësojë si të qetësohet, identifikojë shkakun e frustrimit të tij dhe të ecë para.
Aktivitete të tilla si ushtrimet e frymëmarrjes mund t’i ndihmojnë fëmijët e vegjël të mësojnë të qetësohen në situata stresuese. Përmes këtyre aftësive të rregullimit emocional, fëmijët zhvillojnë forcën dhe fleksibilitetin e brendshëm, gjë që i ndihmon ata të jenë më elastikë në situata sfiduese.
Gjithashtu, përshtatshmëria sociale është aftësi që i ndihmon fëmijët të lidhen me sukses me të tjerët e të përshtaten në situata të ndryshme sociale. Fëmijët që dinë të krijojnë marrëdhënie pozitive, të negociojnë dhe të zgjidhin konfliktet me bashkëmoshatarët e tyre ia dalin mbanë më mirë në mjedise shoqërore.
Të gjitha nuk janë të dobishme në marrëdhëniet me miqtë, por edhe në shkollë dhe në jetën e mëvonshme, sepse fëmijët që janë të adaptueshëm shoqërisht kanë më shumë gjasa të përballen me sfida në situata të ndryshme shoqërore dhe profesionale.

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi pranohet anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave (EurASc)

Tri shenja të dukshme që mund të keni kolesterol të lartë

Meta me projekt për superinteligjencë artificiale

Liga e Kampionëve 2025-2026, 29 klube të kualifikuara

A keni migrenë të shpeshtë? Mund ta lehtësoni atë me ndihmën e kësaj erëze

Filmi “Heldin” me aktorin shqiptar Ridvan Murati bëhet pjesë e platformës Netflix

Laporta për Yamalin: Ka personalitet të fortë si Messi, është i rrallë

Përfitimet e shumta të çajit japonez

Drita prezanton përforcimin e ri
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit