Lajmet

​Dëshmi të reja: Ngarkesa sekrete në raketën kineze shkaktoi një krater të dyfishtë në Hënë

Do të jetë e vështirë të përcaktohet saktësisht se çfarë lloj ngarkese ishte pa një inspektim më të afërt.

Published

on

Ekspertët besojnë se kanë identifikuar më në fund objektin që goditi hënën më 4 mars të vitit 2022, duke lënë pas dy dhe jo një krater.

Një ekip inxhinierësh nga Universiteti i Arizonës thotë se ishte trupi i një rakete Long March 3C që u refuzua nga misioni i Kinës Chang’e 5-T1 në vitin 2014.

Krateri i dyfishtë ka shumë të ngjarë të jetë krijuar, besojnë shkencëtarët, për shkak të një ngarkese shtesë në raketën që nuk ishte në listën zyrtare të Agjencisë Kombëtare të Hapësirës së Kinës (CNSA), shkruan Science Alert.

Do të jetë e vështirë të përcaktohet saktësisht se çfarë lloj ngarkese ishte pa një inspektim më të afërt, gjë që është pak e ndërlikuar duke marrë parasysh se krateret janë në anën “e kundërt” të Hënës nga ne, që nuk mund të shihen kurrë drejtpërdrejt nga Toka. Kjo është hera e parë që ne kemi parë një krater të dyfishtë,” tha inxhinieri i hapësirës ajrore Tanner Campbell nga Universiteti i Arizonës.

“Ne e dimë se Chang’e 5 T1 goditi drejt e poshtë, dhe për të krijuar dy kratere me përafërsisht të njëjtën madhësi, duhen dy objekte të veçanta me masë afërsisht të barabartë”, shtoi Campbell.

Astronomët gjurmuan objektin, të quajtur WE0913A, nga zbulimi i tij në mars 2015 deri në rënien e tij përfundimtare në sipërfaqen hënore vitin e kaluar.

Fillimisht u supozua se ishte shtytësi i anijes kozmike SpaceX, por më vonë u konstatua se objekti misterioz i përket misionit kinez të vitit 2014.

Në kërkimin e ri, shkencëtarët analizuan trajektoren e objektit të paidentifikuar dhe ndryshimet në dritën e tij të reflektuar pak para goditjes, në mënyrë që të zbulonin se çfarë ishte saktësisht.

Të dhënat treguan masë ose ngarkesë shtesë, që vepron si kundërpeshë ndaj motorëve në njërën anë të raketës, gjë që shpjegon kraterin e dyfishtë. CSNA nuk shpjegoi natyrën e barrës shtesë. Madje, përkundrazi, ajo mohoi se ishte raketa e tyre.

“Ne nuk e dimë se çfarë mund të ketë qenë. Mund të ketë qenë një strukturë shtesë mbështetëse, një instrument shtesë apo diçka tjetër. Ndoshta nuk do ta dimë kurrë”, thotë Campbell.

Nuk ka asgjë të pazakontë në lidhje me hedhjen e raketave në anije kozmike gjatë një misioni, as për goditjen e tyre në Hënë. Por kjo situatë është një tjetër kujtesë se mbeturinat hapësinore po bëhen një problem më i madh.

Hulumtimi u botua në revistën “Planetary Science”.

Lajmet

Dita Ndërkombëtare e Personave me Aftësi të Kufizuar

Published

on

Sot shënohet Dita Ndërkombëtare e Personave me Aftësi të Kufizuar, ku sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, më shumë se një miliard njerëz në të gjithë botën jetojnë me aftësi të kufizuar.

Këta persona, përgjithësisht, kanë më shumë probleme shëndetësore, mundësi më të pakta ekonomike, edukim dhe arritje akademike më të ulëta.

Kjo ndodh më së shumti për shkak të barrierave me të cilat ata përballen në jetën e tyre të përditshme, se sa si rrjedhojë ekskluzive e aftësisë së kufizuar.

Aftësia e kufizuar nuk është thjesht një çështje e shëndetit publik, por gjithashtu e të drejtave të njeriut dhe zhvillimit të shoqërisë.

Përpjekjet e OBSH-së për të mbështetur shtetet në aspekte të ndryshme, reflektohen në Planin e Veprimit për Personat me Aftësi të Kufizuar 2014-2021, në Raportin Botëror për Aftësinë e Kufizuar, si dhe në Konventën e të Drejtave për Personat me Aftësi të Kufizuar.

Dita Ndërkombëtare e Personave me Aftësi të Kufizuar 3 dhjetor, u vendos me Rezolutën 47/3 në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara. Qëllimi i kësaj dite është promovimi i të drejtave, mirëqenies, si dhe rritja e ndërgjegjësimit

Më 11 qershor 2019, sekretari i përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres, lansoi Strategjinë për Aftësinë e Kufizuar në një linjë me angazhimet e tij, për të shndërruar Kombet e Bashkuara një organizatë gjithëpërfshirëse.

Strategjia në fjalë, thekson nxitjen e një progresi transformues dhe të qëndrueshëm, riafirmon përmbushjen e plotë të çështjes së personave me aftësi të kufizuar, si pjesë integrale e pandashme e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

OSBE: Jemi seriozisht të shqetësuar nga polarizimi politik në rritje brenda KQZ

Published

on

Misioni i OSBE-së në Kosovë tha se shpreh zhgënjimin dhe shqetësimin e thellë për vendimin e disa përfaqësuesve të partive politike brenda Komisionit Qendror Zgjedhor (KQZ) për të refuzuar nga miratimi i kërkesës për akreditim të Listës Srpska në zgjedhjet e 28 dhjetorit.

Përmes një reagimi në Facebook misioni thotë se dënon veprimet që cenojnë të drejtën e subjekteve politike për pjesëmarrje në zgjedhje duke shtuar se veprime të tilla përfaqësojnë një largim të qartë nga standardet zgjedhore të pranuara ndërkombëtarisht.

“Jemi seriozisht të shqetësuar nga polarizimi politik në rritje brenda KQZ, i reflektuar në sjelljen e votimit që shfaqet i nxitur nga interesat partiake sesa nga kriteret ligjore dhe parimet demokratike. Një sjellje e tillë minon paanshmërinë dhe besueshmërinë thelbësore për një organ të pavarur të menaxhimit të zgjedhjeve”, thuhet në reagim.

OSBE thotë se këto veprime rrezikojnë të dëmtojnë besimin e publikut në procesin zgjedhor dhe të përforcojnë perceptimet se vendimet janë të motivuara politikisht dhe jo të orientuara nga drejtësia, gjithëpërfshirja dhe transparenca.

Misioni i OSBE-së i ka kërkuar KQZ-së dhe të gjithë aktorëve politikë të mbajnë profesionalizmin, paanshmërinë dhe standardet demokratike, duke garantuar që zgjedhjet e 28 dhjetorit të zhvillohen plotësisht për të krijuar praktikën më të mirë ndërkombëtare./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Keqtrajtim në stacion policor: IPK rekomandon pezullimin e 7 zyrtarëve

Published

on

Inspektorati Policor i Kosovës respektivisht Departamenti i Hetimeve i ka rekomanduar Policisë së Kosovës suspendimin edhe për shtatë zyrtarë policorë prej të cilëve gjashtë ishin duke shërbyer me detyrë në Stacionin Policor të Podujevës dhe një zyrtar policor në Drejtorinë Rajonale të Prishtinës.

Hetimet fillestare IPK i kishte filluar me dyshimin se disa zyrtarë policorë gjatë ushtrimit të detyrës zyrtare dhe atë brenda zyrave të stacionit policor në Podujevë kanë keqtrajtuar dy qytetarë (njëri nga ta i mitur) që ndodheshin në ndalim.

Sipas njoftimit hetuesit e IPK-së në koordinim me Prokurorinë Themelore në Prishtinë kanë zgjeruar hetimet lidhur me rastin ku dyshohej se zyrtarët policorë kishin tejkaluar autorizimet e tyre gjatë përdorimit të forcës.

Bazuar në veprimet e zgjeruara hetimore dyshohet se në këtë rast janë të përfshirë edhe shtatë zyrtarë tjerë policorë për të cilët IPK i ka rekomanduar Policisë së Kosovës suspendimin.

Hetimet lidhur me këtë rast ndaj 6 zyrtarëve policorë janë duke u zhvilluar në koordinim me Prokurorinë Themelore në Prishtinë në procedurë të rregullt me dyshimin për veprën penale “Keqtrajtim gjatë ushtrimit të detyrës zyrtare ose autorizimeve publike” kurse ndaj një togeri policor lidhur me dyshimin se i njëjti ka kryer veprën penale “Moslajmërimi i veprave penale apo kryesve të tyre”.

Bazuar në veprimet hetimore deri në këtë fazë janë identifikuar 11 zyrtarë të dyshuar lidhur me rastin e njëjtë./S.K/KP/PK/

Continue Reading

Lajmet

Bitcoin bie ndjeshëm pasi Kina dyfishon ndalimin e kriptomonedhave

Published

on

Banka Popullore e Kinës (PBoC), banka qendrore e vendit, ka përsëritur vendimin e saj se aktivitetet e aseteve dixhitale janë të paligjshme në Kinë, duke dyfishuar ndalimin e saj të kriptovalutave, gjë që çoi në rënien e tregut të kriptovalutave dhe humbjen e Bitcoin prej 5% në 24 orët e fundit.

PBoC përmendi rreziqet që lidhen me asetet kripto, veçanërisht në stablecoin-et, për vendimin e saj, duke i deklaruar monedhat virtuale të papërdorshme si para në treg. Banka është gjithashtu e angazhuar për të mbajtur një mbikëqyrje të rreptë mbi kriptovalutat në luftën e saj kundër aktiviteteve të paligjshme.

Vlera totale e tregut të kriptovalutave ra në 2.93 trilion dollarë, ndërsa Bitcoin ra nën 92,000 dollarë pas vendimit të Kinës.

Bitcoin e filloi vitin rreth 93,425 dollarë, por ra në afërsisht 74,500 dollarë në prill pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump krijoi pasiguri të konsiderueshme me tarifat e tij reciproke gjithëpërfshirëse.

Ai u rikuperua pasi pasiguria e tarifave u zbeh dhe Rezerva Federale e SHBA-së hyri në ciklin e saj të uljes së normave të interesit, duke arritur një rekord prej 126,199 dollarësh në tetor. Fitimi vjetor i Bitcoin u rrit në rreth 35% në atë pikë./S.K/KP/Anadolu/

Continue Reading

Të kërkuara