Bota

​Dëshmi të reja: Ngarkesa sekrete në raketën kineze shkaktoi një krater të dyfishtë në Hënë

Do të jetë e vështirë të përcaktohet saktësisht se çfarë lloj ngarkese ishte pa një inspektim më të afërt.

Published

on

Ekspertët besojnë se kanë identifikuar më në fund objektin që goditi hënën më 4 mars të vitit 2022, duke lënë pas dy dhe jo një krater.

Një ekip inxhinierësh nga Universiteti i Arizonës thotë se ishte trupi i një rakete Long March 3C që u refuzua nga misioni i Kinës Chang’e 5-T1 në vitin 2014.

Krateri i dyfishtë ka shumë të ngjarë të jetë krijuar, besojnë shkencëtarët, për shkak të një ngarkese shtesë në raketën që nuk ishte në listën zyrtare të Agjencisë Kombëtare të Hapësirës së Kinës (CNSA), shkruan Science Alert.

Do të jetë e vështirë të përcaktohet saktësisht se çfarë lloj ngarkese ishte pa një inspektim më të afërt, gjë që është pak e ndërlikuar duke marrë parasysh se krateret janë në anën “e kundërt” të Hënës nga ne, që nuk mund të shihen kurrë drejtpërdrejt nga Toka. Kjo është hera e parë që ne kemi parë një krater të dyfishtë,” tha inxhinieri i hapësirës ajrore Tanner Campbell nga Universiteti i Arizonës.

“Ne e dimë se Chang’e 5 T1 goditi drejt e poshtë, dhe për të krijuar dy kratere me përafërsisht të njëjtën madhësi, duhen dy objekte të veçanta me masë afërsisht të barabartë”, shtoi Campbell.

Astronomët gjurmuan objektin, të quajtur WE0913A, nga zbulimi i tij në mars 2015 deri në rënien e tij përfundimtare në sipërfaqen hënore vitin e kaluar.

Fillimisht u supozua se ishte shtytësi i anijes kozmike SpaceX, por më vonë u konstatua se objekti misterioz i përket misionit kinez të vitit 2014.

Në kërkimin e ri, shkencëtarët analizuan trajektoren e objektit të paidentifikuar dhe ndryshimet në dritën e tij të reflektuar pak para goditjes, në mënyrë që të zbulonin se çfarë ishte saktësisht.

Të dhënat treguan masë ose ngarkesë shtesë, që vepron si kundërpeshë ndaj motorëve në njërën anë të raketës, gjë që shpjegon kraterin e dyfishtë. CSNA nuk shpjegoi natyrën e barrës shtesë. Madje, përkundrazi, ajo mohoi se ishte raketa e tyre.

“Ne nuk e dimë se çfarë mund të ketë qenë. Mund të ketë qenë një strukturë shtesë mbështetëse, një instrument shtesë apo diçka tjetër. Ndoshta nuk do ta dimë kurrë”, thotë Campbell.

Nuk ka asgjë të pazakontë në lidhje me hedhjen e raketave në anije kozmike gjatë një misioni, as për goditjen e tyre në Hënë. Por kjo situatë është një tjetër kujtesë se mbeturinat hapësinore po bëhen një problem më i madh.

Hulumtimi u botua në revistën “Planetary Science”.

Bota

“20,000 trupa nga vendet evropiane nuk janë të mjaftueshme” – Vance merr kritika pas deklaratave të tij për Ukrainën

Published

on

By

Zëvendëspresidenti amerikan ka marrë kritika për pretendimin se një prani ushtarake nga “një vend i rastësishëm” si pjesë e një force paqeruajtëse në Ukrainë nuk do të jetë e mjaftueshme për të siguruar paqen.

Në një intervistë me Fox News, JD Vance tha se e vetmja mënyrë për të sjellë një paqe të qëndrueshme është t’i jepet Uashingtonit një aksion ekonomik në të ardhmen e Ukrainës.

Nëse doni garanci reale të sigurisë, nëse doni të siguroheni që Vladimir Putin të mos pushtojë përsëri Ukrainën, garancia më e mirë e sigurisë është t’u jepni amerikanëve interesat ekonomike për të ardhmen e Ukrainës,” tha ai.

Kjo është një garanci më e mirë e sigurisë sesa 20,000 trupa nga një vend që nuk ka bërë luftë për 30 apo 40 vjet,” tha ai.

Pavarësisht pretendimit të Vance, qindra personel shërbimi në Mbretërinë e Bashkuar u vranë gjatë luftimeve në Irak dhe Afganistan.

Duke iu përgjigjur komenteve të Vance, sekretari i mbrojtjes në hije i Mbretërisë së Bashkuar, James Cartlidge, tha: “Është thellësisht mungesë respekti të injorosh një shërbim dhe sakrificë të tillë”.

Kujtojmë se Sir Keir Starmer ka thënë se Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe Ukraina do të punojnë së bashku për një marrëveshje paqeje që mund të paraqitet në SHBA.

Vendet e përkushtuara për të punuar së bashku për këtë marrëveshje do të formonin një “koalicion të vullnetarëve”.

Vendet në koalicion mund të përfundojnë duke dërguar ushtarë për të vepruar si paqeruajtës në Ukrainë në rast të një armëpushimi.

Continue Reading

Bota

​Salla e Afrikës në Etiopi është riparuar për një epokë të re

Published

on

By

Në shkurt të vitit 1961, kur vetëm 26 shtete afrikane kishin arritur pavarësinë, perandori etiopian Haile Selassie ngjiti një shkallë për të inauguruar Sallën e Afrikës në Addis Ababë, të cilën e dhuroi si seli të re për Komisionin Ekonomik të Kombeve të Bashkuara për Afrikën (ECA).

Ndërtesa, e projektuar nga arkitekti italian Arturo Mezzedimi, kishte një dritare të madhe vitrazhi 150 metra katrorë dhe u ndërtua për vetëm 18 muaj. Shpejt ajo u bë vendi i një ngjarjeje historike në historinë e Afrikës moderne, raporton CNN.

Pak më shumë se dy vjet më vonë, Selassie përsëri ngjiti shkallët për të pritur anëtarët e themeluesit e Organizatës të Bashkimit Afrikan (OAU), një vendtakim për të promovuar bashkëpunimin, progresin ekonomik dhe eliminimin e kolonializmit. Ai deklaroi se kontinenti ishte “në mes të rrugës, në kalim nga Afrika e djeshme në Afrikën e së nesërmes”,.

Mbi 60 vjet më vonë, mesazhi i Selasës ka ardhur plotësisht në pikën e nisjes: Salla e Afrikës është riparuar dhe formuar përsëri.

Në tetor të kaluar u përmbyll një rinovim që zgjati një dekadë në gjitha 12,800 metra katrorë të kësaj ndërtese, e cila u komisionua nga ECA në vitin 2013 me një buxhet prej 57 milionë dollarësh për ta rikthyer këtë pikë të rëndësishme si një vend ndërkombëtar për konferenca dhe aktivitete kulturore.

Kompania australiane Architectus Conrad Gargett u ngarkua me projektimin, duke i besuar arkitektit të projektit, Simon Boundy, një mision me dy tema – modernizimi dhe ruajtja.

Pjesa e parë ishte kuptimi i rëndësisë dhe historisë së Sallës së Afrikës, duke përfshirë arkitektë dhe inxhinierë vendas në renovim. Ndër ta ishte Mewded Wolde, që u ngjit në majë të Sallës së Afrikës një ditë para diplomimit të saj në vitin 2014.

Ky është një simbol për Afrikën, thotë Wolde, pasi ndërtesa ka luajtur një rol kyç në ndihmën e vendeve të kontinentit për të arritur pavarësinë nga sundimi kolonial.

Rreth 13 milionë pllaka të reja u prodhuan dhe u riparuan për të përputhur ngjyrat origjinale, ndërsa një rreth i ri vendoset për të rritur hapësirën e ulëseve, duke ruajtur stilin e arkitekturës moderne. Pjesë teknologjike të fshehura janë shtuar, duke përfshirë ekrane digjitale dhe një ekran LED 13 metra të gjerë.

Ndryshime më të mëdha u kërkuan për qasshmëri dhe siguri, duke forcuar strukturën me fibra karboni dhe çelik për të mbrojtur betonin nga dëmtimi dhe rreziku i aktivitetit sizmik.

Një nga simbolet më të rëndësishme, dritarja e dyfishtë me vitrazh “Çlirimi i Plotë i Afrikës”, u restaurua dhe u shfaq së bashku me një ekspozitë të re për të shpalosur ngjarjet kyçe që kanë ndihmuar në formimin e historisë pan-afrikane. Për Wolde, edhe restaurimi dhe arti janë reflektim i fjalëve të Selasës në 1963, për të formuar Afrikën e së ardhmes.

Continue Reading

Bota

Pas pezullimit të ndihmave nga Trump, Ukraina: Jemi gati të firmosim për mineralet

Published

on

By

Kryeministri i Ukrainës, Denys Shmyhal, zhvilloi këtë të martë një konferencë me gazetarët, ku foli mbi ndërprerjen e ndihmës ushtarake amerikane për Ukrainën

Shmyhal qetësoi qytetarët ukrainas duke thënë se ushtria i ka aktualisht armatimet dhe mjetet e nevojshme për të mbajtur vijat e para në front pavarësisht pezullimit të ndihmave.

Kryeministri bëri të ditur se Ukraina do të vazhdojë të bashkëpunojë me Shtetet e Bashkuara përmes të gjitha kanaleve diplomatike të disponueshme. Ai nënvizoi se vendi i tij është i gatshëm të nënshkruajë marrëveshjen për minerale me SHBA-në, e cila do t’i mundësonte Shteteve të Bashkuara akses në depozitat e mineraleve të rralla të Ukrainës.

Kryeministri ftoi palën amerikane për firmosjen e marrëveshjes, duke nënvizuar se ndihma ushtarake amerikane është “kritike” për Ukrainën, për të shpëtuar mijëra jetë njerëzish. Ai deklaroi se Ukraina është shumë e vendosur të vazhdojë bashkëpunimin me SHBA-të arritjen e një paqeje të qëndrueshme.

Shmyhal falënderoi SHBA-në për mbështetje të vazhdueshme gjatë tre viteve të fundit dhe e quajti ndihmën e tyre “jetike” për Ukrainën.

Ai gjithashtu i shprehu mirënjohjen Evropës për mbështetjen dhe vlerësoi planet e shpallura nga Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, për një financim shtesë prej 800 mld euro për mbrojtjen evropiane.

Continue Reading

Bota

Trump ndërpreu ndihmat për Kievin, kryeministri çek thirrje Evropës: Të forcohemi!

Published

on

By

Vendimi i Presidentit amerikan Donald Trump për të ndërprerë ndihmën ushtarake për Ukrainën ka shkaktuar reagime të forta ndërkombëtare, duke shtuar presionin për ndryshime në politikat e sigurisë evropiane.

Kryeministri çek, Petr Fiala, ka deklaruar se ky vendim “thekson nevojën urgjente për një ndryshim thelbësor në politikën aktuale të Evropës”. Në një postim në X, Fiala theksoi se Evropa duhet të “forcojë aftësitë e saj ekonomike dhe ushtarake dhe të marrë përgjegjësinë e plotë për sigurinë e saj”.

Ai shtoi se ky ndryshim kërkon rritje të shpenzimeve për mbrojtjen dhe mbështetje më të madhe për Ukrainën në luftën e saj kundër pushtimit rus.

Ne nuk mund të lejojmë që politika agresive e Rusisë, e cila na kërcënon të gjithëve, të ketë sukses,” shkroi Fiala,.

Epoka e mbështetjes tek të tjerët për të adresuar sfidat themelore ndërkombëtare në emrin tonë ka përfunduar,” theksoi ai.

Fiala përfundoi duke thënë se “tani është koha që Evropa të kalojë me vendosmëri nga fjalët në veprim”, duke i bërë thirrje vendeve të Bashkimit Evropian që të rrisin angazhimin e tyre për sigurinë e kontinentit.

Continue Reading

Të kërkuara