Shëndeti

Çka i ndodh trupit nëse pini ujë më shumë sesa duhet

Published

on

Uji është thelbësor për çdo qelizë të trupit të njeriut, por sasia e tepërt shkakton hidratim të tepërt, gjendje që mund të bëhet serioze

Sa ujë duhet të pirë në ditë?

Nuk ka formulë të saktë për të gjithë. Sipas ekspertëve, nëse pini ujë kur keni etje dhe urina është me ngjyrë të verdhë të çelët, jeni në nivel të mirë hidratimi.

Një udhëzim i përgjithshëm është tetë gota ujë në ditë, por kjo sasi ndryshon sipas aktivitetit fizik, klimës, shëndetit, shtatzënisë ose gjidhënies.

Çfarë ndodh kur pini shumë ujë?

Kur pini sasi të mëdha uji shpejt, kaloni në një gjendje që quhet mbihidratim i lehtë në intoksikim ujor, ose helmim nga uji. Kjo ndodh kur uji hyn me tepricë në qeliza, duke i bërë të fryhen. Kur qelizat e trurit fryhen, përjetoni përgjumje, dhimbje koke, presion të lartë të gjakut ose rrahje të ngadalta të zemrës.

Natriumi, elektrolit i rëndësishëm që ruan ekuilibrin e lëngjeve në trup, bie kur pini shumë ujë, duke shkaktuar një gjendje të rrezikshme të quajtur hiponatremi. Në raste të rënda, kjo mund të çojë në konvulsione, komë ose vdekje.

A ka pasur raste vdekjesh nga pirja e tepërt e ujit?

Rastet më të zakonshme ndodhin në situata ekstreme si gara për pirjen e ujit ose pas një nate që kalohet duke festuar e kërcyer ndërkohë që njeriu djersin e konsumon drogën e quajtur ekstazi.

Kush rrezikohet më shumë?

Gjatë ushtrimeve ekstreme: si maratonat, ku njerëzit pinë shumë ujë nga frika e dehidrimit, në sëmundje; si ato të zemrës, sëmundjet e veshkave, cirroza e mëlçisë, diabeti me sheqer shumë të lartë dhe probleme hormonale si SIADH dhe sëmundja Addison.

Shenjat që tregojnë se po konsumoni ujë së tepërmi:

Urinë e tejdukshme

Shkoni shpesh në tualet (më shumë se 8-10 herë në ditë)

Të përziera, të vjella, diarre

Dhimbje koke pulsuese që nuk kalon

Konfuzion dhe mjegull në tru

Fryrje ose zbardhje e duarve, këmbëve dhe buzëve

Dobësi dhe ngërçe muskulore

Lodhje ekstreme

Po te foshnjat?

Nuk kanë nevojë për ujë shtesë gjatë muajve të parë të jetës, përveç qumështit të gjirit ose formulës. Pirja e tepërt e ujit shkakton irritim, temperaturë të ulët trupore, fryrje të fytyrës, konvulsione dhe urie të tejdukshme. Nëse dyshoni për intoksikim ujor te një foshnjë, duhet të kontaktoni menjëherë mjekun.

Sa ujë duhet pirë?

Gratë nga 19 deri në 30 vjeç, duhet të pinë rreth 2.7 litra ujë në ditë;

Burrat nga 19 deri në 30 vjeç duhet të pinë rreth 3.7 litra ujë në ditë;

Nëse jeni aktiv ose jetoni në klimë të nxehtë, mund të keni nevojë për më shumë ujë;

Sipas WebMD , në këto kushte gratë mund të pinë 3 shishe uji nga 1 litër në ditë dhe burrat mund të pinë 4 shishe uji nga 1 litër në ditë.

Rreth 2 litra ujë nuk është e mjaftueshme për shumicën e njerëzve, sidomos nëse kanë shenja të dehidrimit si etja, urina e errët, marramendja, lodhja, goja e thatë dhe sytë e lodhur.

Kuriozitete

Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin

Published

on

Një studim i ri nga Universiteti i Kalifornisë në San Francisko (UCSF) ka identifikuar një proteinë të quajtur FTL1, e cila duket se është çelësi për plakjen e trurit.

Eksperimentet te minjtë kanë treguar se sasia e lartë e FTL1 humb kujtesëN, dobson lidhjen mes qelizave të trurit, ngadalëson funksionimin.

Kur shkencëtarët e bllokuan proteinën, minjtë e moshuar rifituan funksionimin rinor të trurit dhe kujtesë të mprehtë, raportoi ScienceDaily.

“Është rikthimi i aftësive, shumë më tepër sesa thjesht vonimi ose parandalimi i simptomave”, tha Saul Villeda, PhD, autor kryesor i studimit dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve për Plakjen “Bakar” në UCSF.

Minjtë kishin nivele më të larta të FTL1 në hipokampus, pjesa e trurit që kontrollon të mësuarit dhe kujtesën, dhe më pak lidhje nervore. Kur kjo proteinë u rrit artificialisht te minjtë e rinj, truri dhe sjelljet filluan të ngjanin me ato të minjve të moshuar. Kur shkencëtarët ulën nivelin e FTL1 në hipokampusin e minjve të vjetër, fituan më shumë lidhje nervore e performuan më mirë në testet e kujtesës.

Qelizat nervore me shumë FTL1 prodhonin degëzime të thjeshta, jo lidhje komplekse që gjenden te qelizat e shëndetshme. FTL1 ngadalësonte metabolizmin e qelizave nervore, por kur trajtoheshin me substancë që stimulon metabolizmin, efektet negative zhdukeshin.

Villeda ka thënë se ky zbulim është hap i madh drejt terapive që bllokojnë FTL1 dhe të përmirësojnë shëndetin e trurit te të moshuarit.

“Po shohim më shumë mundësi për të lehtësuar pasojat më të rënda të plakjes. Është kohë shpresëdhënëse për të punuar në biologjinë e plakjes”, ka thënë ai. Studimi u botua më 19 gusht në revistën Nature Aging.

Continue Reading

Shëndeti

Këta janë antibiotikët më të mirë natyralë

Published

on

Antibiotikët përdoren për të vrarë ose penguar rritjen e baktereve. Edhe pse mund t’i mendoni antibiotikët si ilaç, ato në fakt kanë ekzistuar për shekuj me rradhë në formë natyrale.

Disa ekstrakte bimore, vajra esencialë e madje ushqimet kanë veti antibiotike që ju ndihmojnë në trajtimin e infeksioneve.

Një shembull që mund të përmendim është ekstrakti i boronicës së kuqe, që përmban veti antibakteriale dhe antioksidantë, perfekte për tratimin e infeksioneve të traktit urinar. Bimët mund të kenë veti antibakteriale dhe antifungale.

Ato mund të jenë po aq efektive sa një antibiotik kimik në trajtimin e rritjes së tepërttë bakterieve në zorrë.

Mjalti

Një nga antibiotikët më të vjetër në botë. Egjiptianët përdorën mjaltin si antibiotik natyral dhe mbrojtës të lëkurës. Ai përmban peroksid hidrogjeni, i cili është përgjegjës për veti antibakteriale, mjalti ka nivel të ulët pH. Kjo funksionon për të larguar bakteret, duke bërë që të dehidratohen dhe të vdesin. Për të përdorur mjaltin si antibiotik, aplikoni direkt në plagë ose në zonën e infektuar.

Mjalti ndihmon në zhdukjen e baktereve dhe ndihmon në procesin e shërimit, mund ta konsumoni për të ndihmuar në trajtimin e infeksioneve të brendshme. Mjalti është i sigurt për t’u përdorur në lëkurë a trup, por nuk duhet t’i jepni kurrë mjaltë foshnjes nën 1 vjeç.

Hudhra

Dihet se ka veti antimikrobike, efektive kundër baktereve, mund të blini koncentrat ose ekstrakt hudhre, por edhe ta konsumoni të gjallë me pak vaj ulliri. Duhet të keni kujdes kur e konsumoni të gjallë, pasi në doza të mëdha shkakton gjakderdhje të brendshme.

Dy thelpinj hudhër në ditë konsiderohet një dozë e pranueshme. Nëse jeni duke marrë ilaçe për hollimin e gjakut, konsultohuni me mjekun para se të përdorni hudhrën si antibiotik. Dozat e mëdha të saj mund të përforcojnë efektet anësore të ilaçeve të tilla.

Vaji esencial i Trumzës

Ky vaj është veçanërisht i dobishëm kundër baktereve rezistente ndaj antibiotikëve. Në një studim 2011, studiuesit testuan efektivitetin e vajit esencial të livandës dhe trumzës. Vajrat u testuan në një grup me mbi 120 lloje bakteresh. Studiuesit zbuluan se vaji esencial i trumzës është më efektiv në vrasjen e baktereve sesa vaji esencial i livandës. Vaji esencial i trumzës është vetëm për përdorim të jashtëm.

Ju nuk duhet ta merrni atë nga goja, para se ta aplikoni në zonën e prekur, holloni vajin esencial me pjesë të barabarta të ullirit.

Aplikimi i vajit esencial të paholluar në lëkurë shkakton inflamacion dhe acarim. Njerëzit me presion të lartë të gjakut ose probleme hipertiroide nuk duhet të përdorin vaj esencial trumze.

Vaji esencial i Rigonit

Ka veti terapeutike, ndihmon në shërimin e ulçerave të stomakut, redukton inflamacionin, trajton infeksionet kërpudhore. Mjafton të shtoni një pikë vaji në lugë çaji vaj ulliri ose kokosi e ta aplikoni ë zonën e prekur. Mund ta shpërndani në ajër për të ndihmuar në pastrimin e infeksioneve të sinusit, nuk duhet ta konsumoni këtë vaj ose ta përdorni të paholluar në lëkurë. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Çka fshihet pas ndjesisë së shpimit në duar e këmbë?

Published

on

Nëse dikush ndien shpime, djegie apo mpirje në duar dhe këmbë, mund të jetë shenjë e neuropatisë, gjendje që përshkruan dëmtimin a çrregullimin e funksionit të nervave në gjymtyrë, ka thënë Eva Feldman, profesoreshë e neurologjisë në Universitetin e Michiganit, ka raportuar The Washington Post.

Pse ndodh më shpesh me kalimin e moshës?

Me kalimin e viteve, trupi ynë humbet qeliza nervore dhe ato që mbeten funksionojnë më dobët.

“Nëse këto nerva dëmtohen nga ndonjë gjendje shëndetësore apo lëndim, e kanë më të vështirë të rikuperohen”, ka shpjeguar Anne Louise Oaklander, profesoreshë në Fakultetin e Mjekësisë të Harvardit.

Cilët janë shkaktarët?

Neuropatia shpesh lidhet me:

Diabetin e tipit 2

Sëmundjet autoimune

Kimioterapinë

Hipotiroidizëm të patrajtuar

Sëmundje të veshkave

Obezitet

Mungesë të vitaminës B12, që sipas neurologut Kunal Desai nga Universiteti Yale, prek të paktën 20 për qind të të moshuarve mbi 60 vjeç.

Shenjat që nuk duhen neglizhuar

Shenjat më të zakonshme përfshijnë:

-Shpime në këmbë apo duar (ndjesi si “miza që ecin mbi lëkurë”)

-Djegie ose pickime

-Mpirje që ndikon në ekuilibrin gjatë ecjes

“Pacientët shpesh e përshkruajnë ndjesinë si milingona që ecin mbi këmbët e tyre, ose si djegie dhe pickim”, ka thënë Feldman.

Nëse keni këto simptoma, kontaktoni mjekun, sidomos nëse vuani nga sëmundje kronike si diabeti apo jeni në trajtim me kimioterapi.

Si zbulohet diagnoza?

Mjeku do të:

-Shikojë lëkurën e duarve dhe këmbëve për çarje apo plagë

-Testojë reflekset dhe ndjeshmërinë me një lloj piruni vibrues apo gjilpëre

-Kontrollojë forcën muskulore në duar dhe këmbë

Nëse diçka rezulton jonormale, mund të kërkohen teste neurologjike dhe analiza gjaku për të identifikuar shkakun (si diabeti apo mungesa e vitaminës B12).

Nëse simptomat shfaqen në njërën anë të trupit, duhet të vizitohet neurologu për të përjashtuar sëmundje më serioze, si skleroza amiotrofike laterale (ALS).

Si trajtohet?

Trajtimi varet nga shkaku:

Diabeti i tipit 2: Aktiviteti fizik dhe humbja në peshë mund të përmirësojnë simptomat, sipas një analize të publikuar në Lancet Neurology (2022).

Hipotiroidizmi, mungesa e B12 apo sëmundjet autoimune: Trajtimi i saktë i këtyre mund të lehtësojë neuropatinë.

Kimioterapia: Mjeku mund të ndërrojë terapinë ose të rekomandojë pushim nga trajtimi.

Në raste më të vështira, ndihmojnë edhe ilaçet. Po ashtu, ndihmon edhe një fashë me përmbajtje kapsaicine, veti e cila ngroh pjesën ku aplikohet, por mund të shkaktojë skuqje apo ndjesi djegieje në lëkurë.

Kujdesi i vazhdueshëm

Nëse neuropatia ndikon te këmbët, duhet vizituar mjekun përkatës disa herë në vit për të kontrolluar plagë, ulçera apo infeksione. Këmbët duhet të kontrollohen çdo ditë në shtëpi.

Për të gjithë mbi 50 vjeç, rekomandohet vaksina kundër lisë së dhenve (Shingrix), sepse, siç shpjegon Feldman, “kjo li mund të shkaktojë neuralgji postherpetike, një dhimbje e ngjashme me neuropatinë”.

Kjo vaksinë ka treguar efikasitet mbi 90 për qind në parandalimin e saj.

Continue Reading

Shëndeti

Puna në zyrë shton rastet e problemeve të rënda! Mjekët: Gjithnjë e më shumë preken moshat e reja

Published

on

Specialistët po ndeshin gjithnjë e më tepër tek moshat e reja probleme që lidhen me dhimbjet e zonës së qafës dhe të shpinës, sikurse edhe të hernies diskale.

“Kemi vënë re një rritje të dukshme të problematikave të shpinës tek moshat e reja. Ata zakonisht ankohen ose për dhimbje qafe ose të mesit. Kemi shumë të rinj që vijnë mosha 27 vjeçare, por edhe ato 40 vjeçarë, por me problematika më të thella.”

Stili i jetesës apo të punuarit në zyre për kohë të gjatë, janë vetëm disa nga arsyet që shfaqen këto probleme që duhen trajtuar nga specialistët.

“Zakonisht kur vijnë në klinikë ankohen për vështirësi në lëvizje, në kontrollin e veprimeve ose pjesa më madhore vijnë me çrregullim nervor. Ankohen që simptomat më të mëdha i kanë te krahu a te këmba. Pjesa më e madhe janë ata që kanë profesion ku punojnë 8 orë në zyrë dhe nuk kanë stil jetese aktive.”

Problemet që lidhen me zonën e shpinës apo hernien diskale, trajtohen më mirë kur kapen në faza fillestare dhe në moshë më të re nënvizojnë mjekët.

 

 

Continue Reading

Të kërkuara