

Shëndeti
Cilat janë shkaqet më të zakonshme të mungesës së hekurit?
Published
4 months agoon
By
UBT NewsHekuri është një mineral thelbësor që lejon trupin të krijojë hemoglobinë, një proteinë në qelizat e kuqe të gjakut që transporton oksigjen në të gjithë trupin dhe disa tregues mund të tregojnë mungesë të këtij minerali.
Kur nivelet e hekurit janë të ulëta, trupi mund të ketë vështirësi të funksionojë normalisht, duke çuar në një sërë simptomash që nuk duhen injoruar. Duke njohur në kohë shenjat e mungesës së hekurit, është e mundur të reagoni përpara se gjendja të përkeqësohet.
Sipas Dr. Janine Bowring, disa nga simptomat që tregojnë nivele të ulëta të hekurit përfshijnë buzët e çara, thonjtë e brishtë dhe dhimbje koke të shpeshta.
Mungesa e hekurit ndikon në shëndetin e flokëve, se trupi redukton shpërndarjen e oksigjenit dhe lëndëve ushqyese në zona më pak prioritare si skalpi.
Për shkak të kësaj, flokët mund të dobësohen, të thyhen ose të bien më shumë dhe rritja e flokëve mund të ngadalësohet.
“Ne mund të vërejmë se flokët na bien gjatë dushit ose se gjithnjë e më shumë janë në furçë kur i krehni. Të gjitha mund të jenë shenja të niveleve të ulëta të hekurit,” tha Dr. Bowring për SheFinds.
Shfaqja e buzëve të plasaritura mund të tregojë mungesë hekuri, ky mineral është vendimtar për shëndetin e lëkurës dhe mukozave, mungesa e tij mund të çojë në acarim dhe çarje të buzëve. “Nëse ndjejmë siklet ose plasaritje në cepat e buzëve, kjo mund të jetë shenjë e hekurit të ulët”, thotë Dr. Bowring.
Thonjtë që janë të brishtë, të hollë ose kanë formë të pazakontë tregojnë nivele të ulëta hekuri. Kur mungon hekuri, qelizat që pasqyrojnë strukturën e thonjve dobësohen, kështu që thonjtë mund të bëhen të sheshtë ose të thyhen lehtësisht.
Hekuri është thelbësor për rrjedhjen e oksigjenit në tru. Kur nuk ka mjaftueshëm, niveli i oksigjenit në tru bie, çon në dhimbje koke dhe migrenë. Nëse shpesh përjetoni dhimbje koke pa ndonjë arsye të dukshme, kjo mund të lidhet me mungesën e hekurit.
Nëse ndiheni “kokë të lehtë” ose marramendje kur ngriheni papritur, kjo mund të jetë për shkak të nivelit të ulët të hekurit. Mungesa e hekurit ulë nivelet e gjakut e çon në rrjedhje të dobët të oksigjenit, gjë që çon në marramendje momentale.
Njohja e këtyre simptomave mund t’ju ndihmojë të kërkoni këshilla profesionale në kohë dhe të përmirësoni shëndetin tuaj.
Shëndeti
Mungesa e këtij minerali rrit rrezikun për zemrën dhe trurin
Published
3 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
Kaliumi është një nga mineralet thelbësore që çdo qelizë në trupin e përdor për të funksionuar si duhet, dhe organizmi nuk mund ta prodhojë vetë, duhet ta marrim patjetër përmes ushqimit.
Njerëzit kanë konsumuar një dietë të pasur me bimë të freskëta dhe të papërpunuara, duke arritur deri në 10.000 mg kalium në ditë. Sot, në shumë vende përfshirë SHBA-në, më pak se 2% e njerëzve arrijnë të marrin sasinë e rekomanduar ditore prej rreth 4.700 mg.
Arsyeja kryesore është kalimi nga një dietë natyrale, me shumë fruta dhe perime, në një regjim të mbushur me produkte të përpunuara, të gatshme dhe me pak vlera ushqyese.
Por pse është kaliumi kaq i rëndësishëm?
Një analizë e shumë studimeve të besueshme ka treguar lidhje të fortë mes marrjes më të lartë të kaliumit dhe uljes së rrezikut nga dy ndër shkaqet më të zakonshme të vdekjes: sëmundjet kardiovaskulare e goditjet në tru.
Rritja e konsumit të kaliumit me 1.640 mg në ditë lidhet me ulje rreth 21% të rrezikut nga goditjet cerebrale. Edhe pse kjo sasi nuk është e mjaftueshme për të përmbushur nevojën ditore të trupit, mund të ketë ndikim domethënës në shëndet, veçanërisht nëse shoqërohet me një dietë më të pasur me ushqime bimore të freskëta. Vetëm imagjinoni efektin nëse kjo sasi dyfishohet apo trefishohet!
Shumë njerëz mendojnë se banania është një burim i jashtëzakonshëm i kaliumit, por nuk është ndër frutat më të pasura me këtë mineral.
Sipas të dhënave të Departamentit Amerikan të Bujqësisë, bananet nuk renditen as në mesin e 1.500 ushqimeve të pasura me kalium, një fakt që na habit. Për të përmbushur nevojën ditore me banane, do t’ju duhej të hanit më shumë se 10 copa në ditë, diçka jo e realizueshme.
Cilat janë disa nga burimet më të pasura të kaliumit?
Perimet me gjethe jeshile si spinaqi, patatet (veçanërisht të ziera me lëkurë), fasulet, thjerrëzat, soja, arrorët dhe drithërat integrale janë zgjedhje të shkëlqyera. Avokado, pjepri, domatet, lëngjet e freskëta të perimeve dhe disa produkte të bulmetit janë alternativa të mira.
Dietat me më shumë ushqime të freskëta pak produkte të përpunuara nuk sjellin vetëm kalium, ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrit të mineraleve tjera të rëndësishme, përfshirë magnezin dhe natriumin, duke ulur rrezikun nga tensioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës.
Përfshirja e përditshme e sa më shumë frutave është një nga mënyrat më të sigurta për të ruajtur shëndetin e zemrës dhe të trurit.
Shëndeti
Si të ruani një kujtesë të qartë pas moshës 50 vjeç?
Published
4 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
“Diçka nuk shkon me kujtesën time…”, ndoshta e keni dëgjuar këtë fjali shumë herë, dhe e keni kapur veten duke harruar diçka.
Pas moshës 45 vjeç, momente të tilla bëhen më të zakonshme dhe shumë veta pyesin veten: A është kjo shenja e parë e plakjes? Lajmi i mirë është se truri nuk është një “makinë” që prishet, por një organ i gjallë i aftë të krijojë lidhje të reja gjatë gjithë jetës.
Lajmi i keq është se nëse nuk e stërvitim, kujtesa vërtet bëhet dembel.
1. Lëviz çdo ditë
Aktiviteti fizik është “ilaçi” më i mirë për trurin. Ecja, ushtrimet fizike apo edhe lëvizja në shtëpi përmirëson qarkullimin dhe rrjedhën e oksigjenit. Studimet tregojnë se 20-30 minuta ecje në ditë ul rrezikun e demencës deri në 40 përqind.
2. Stërvitni trurin tuaj si një muskul
Truri i do detyrat dhe sfidat. Nuk ka rëndësi nëse janë fjalëkryqe, përgatitja e një recete të re, përdorimi i aplikacioneve, leximi i librave të ndryshëm apo mësimi përmendësh i këngëve, është e rëndësishme që të mos jetë rutinë.
3. Hani shëndetshëm
Dieta ndikon drejtpërdrejt në kujtesë. Truri veçanërisht i do peshqit e pasur me acide yndyrore omega-3, arrat e farat, manaferrat, vajin e ullirit dhe perimet. Shumë sheqer dhe ushqim i shpejtë dobësojnë kujtesën.
4. Kujdesuni për gjumin tuaj
Gjatë gjumit, truri i rendit informacionet dhe i transferon ato në kujtesën afatgjatë. Nëse gjumi është i shkurtër ose i parregullt, kujtesa vuan. Pas moshës 45 vjeç, rekomandohet të flini të paktën 7 orë, duke shkuar në shtrat dhe duke u zgjuar në të njëjtën kohë.
Përfundim:
Kujtesa nuk është dhuratë që zhduket një herë, por një aftësi që ruhet e zhvillohet në çdo moshë. Pas moshës 45 vjeç, është e rëndësishme të futen zakone të shëndetshme: ushtrime, stërvitje mendore, ushqyerje e duhur, gjumë i mirë dhe socializim.
Shëndeti
Shtatë arsye pse duhet t’i përfshini fiqtë në dietën tuaj
Published
5 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
Fiqtë nuk janë vetëm një frut i shijshëm me të cilin na pëlqen të ëmbëlsojmë ditët e verës, janë një burim natyror i lëndëve ushqyese të vlefshme që bëjnë mrekulli për trupin tonë.
Qoftë të konsumuara të freskëta apo të thata, fiqtë përmbajnë lëndë ushqyese të shumta që kanë efekt pozitiv në trup dhe mendje.
Ja shtatë arsye pse duhet t’i përfshini në dietë sa më shpesh të jetë e mundur.
Fiqtë janë të pasur me magnez, një mineral që ndihmon në luftimin e stresit e lodhjes, mbron sistemin nervor dhe kontribuon në shëndetin e kockave dhe trurit. Fiqtë e thatë dallohen sepse përmbajnë dukshëm më shumë magnez sesa ata të freskët, kështu që janë një zgjedhje e shkëlqyer kur keni nevojë për një dozë shtesë të këtij minerali të rëndësishëm.
Fiqtë përmbajnë gamë mineralesh të dobishme si kalcium, hekur, kalium, fosfor dhe bakër, si dhe vitamina B6, C dhe beta-karoten.
Për shkak të këtij diversiteti, fiqtë ndihmojnë në forcimin e imunitetit, mbështetjen e shëndetit të zemrës, ruajtjen e energjisë dhe ekuilibrit në trup. Fiqtë janë të pasur me fibra dietike, që ndihmojnë në tretjen e duhur dhe ulin nivelet e kolesterolit në gjak.
Fibrat e tretshme, si pektina, stimulojnë tretjen, dhe prania e triptofanit ndihmon me pagjumësinë dhe përmirëson qarkullimin e gjakut.
Falë përmbajtjes së lartë të sheqernave natyralë, fiqtë shërbejnë si burim natyror energjie që nxit përqendrim e qartësi mendore më të mirë.
Megjithatë, fiqtë e thatë përmbajnë më shumë sheqer sesa ata të freskët, kështu që rekomandohet moderim, për njerëzit me nivele të larta të sheqerit në gjak. Fiqtë e thatë janë meze e lehtë dhe ushqyese, veçanërisht kur kombinohen me arra. Ky kombinim ofron një ndjesi ngopjeje afatgjatë dhe energjinë e nevojshme për aktivitet fizik, duke i bërë ato një zgjedhje të shkëlqyer për atletët rekreativë dhe atletët.
Ata përmbajnë sterole bimore që lidhen me molekulat e kolesterolit në zorrë e kështu zvogëlojnë përthithjen e tij. Konsumi i rregullt i tyre ndihmojë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të kolesterolit në gjak dhe të kontribuojë në shëndetin e zemrës.
Fiqtë janë të gjithanshëm, hahen të freskëta veçmas, të shtohen në sallata, përdoren me djathëra a të përdoren për të bërë komposto, reçelra dhe ëmbëlsira. Shija e tyre e ëmbël shkon edhe me gatime të kripura, dhe fiqtë e thatë përdoren për të bërë çajra freskues dhe qetësues.
Aktualitet
Agjencia e Kosovës për Akreditim i reagon Odës së Fizioterapeutëve
Published
8 hours agoon
September 3, 2025By
UBT News
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) dhe Këshilli Shtetëror i Cilësisë (KShC) kanë reaguar lidhur me deklaratat e Odës së Fizioterapeutëve të Kosovës. Në njoftim thuhet se AKA dhe KShC si organ vendimmarrës i saj, njofton opinionin se ka shqyrtuar kërkesën e Odës së Fizioterapeutëve të Kosovës për pezullimin e vendimit të KShC-së, por KShC ka konstatuar se kërkesa nuk ka bazë ligjore, pasi OFK nuk është palë në procedurën administrative të akreditimit.
“Pas shqyrtimit të kërkesës, KSHC ka konstatuar se kërkesa nuk ka bazë ligjore, pasi OFK nuk është palë në procedurën administrative të akreditimit. Vendimi i KShC është marrë pas zhvillimit të plotë të procedurave ligjore dhe në përputhje me ligjet përkatëse për arsimin e lartë, administratën publike dhe akreditimin”, thuhet në njoftim.
Më tej në reagim thuhet se AKA konfirmon se programi në fjalë është vlerësuar nga një ekip ekspertësh ndërkombëtarë sipas standardeve të akreditimit dhe nuk ka pasur aplikim retroaktiv të ndonjë norme, pasi aktet nënligjore dhe standardet e reja kanë qenë në fuqi dhe janë komunikuar me kohë të gjitha institucioneve të arsimit të lartë.
“Pretendimi për aplikim të parakohshëm të standardeve nuk qëndron, pasi standardet e përditësuara janë miratuar dhe publikuar në fillim të vitit 2024 dhe institucionet janë përfshirë në procesin e hartimit të tyre. Këto fakte jemi të gatshëm t’i ballafaqojmë në gjykatë”, thuhet në njoftim.
Po ashtu në reagim thuhet se misioni i Odës së Fizioterapisë është që të jetë në shërbim të të gjithë komunitetit të fizioterapeutëve dhe të veprojnë në mënyrë profesionale dhe të paanshme.
“Duke marrë parasysh faktin se drejtuesit e Odës dhe personat e afërt të tyre punojnë në kolegje private, ata nuk paraqesin palë neutrale në këtë rast. AKA është institucion kredibil, me kredenciale ndërkombëtare, e regjistruar në EQAR si anëtare me të drejta të plota, prandaj garanton të gjithë studentët se të gjitha programet e studimit të akredituara në Kosovë janë të nivelit ndërkombëtar”, thuhet në fund të reagimit.
Sot, gjatë ditës, Oda e Fizioterapeutëve të Kosovës (OFTK), në një konferencë për media ka bërë të ditur se ka dorëzuar padi kundër Agjencisë Kosovare për Akreditim (AKA), lidhur me vendimin për akreditimin e programit për Fizioterapi dhe Rehabilitim në Universitetin e Prishtinës në Fakultetin e Mjekësisë.
/S.K/KP/

Papagalli ‘Xiaogui’ thyen rekordin botëror për njohjen më të shpejtë të ngjyrave

Caktohet gjyqtari i ndeshjes Zvicër-Kosovë

Google i shpëton ndarjes, detyrohet të ndajë të dhëna me konkurrentët

Pse Johnson shpërtheu në lot pas premierës së filmit të tij të ri në Venecia?

Arrestohet në Mal të Zi shtetasi i kërkuar shqiptar për kultivim të bimëve narkotike

Mbretëria e Bashkuar paralajmëron paketë të re sanksionesh ndaj Rusisë

Vogue prezanton kryeredaktoren e re, pas dorëheqjes së Anna Wintour

FSK po realizon ushtrimin fushor “Ujku shigjetë”

Ndryshime tek ChatGPT, akuzohet se po i nxit adoleshentët për vetëvrasje
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet1 week ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet1 month ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës