Shëndet
Cilat janë 11 llojet e depresionit?
Rrethanat e veçanta, si lindja e një fëmije ose ndryshimi i stinëve, mund të shkaktojnë simptoma depresive.
Published
2 years agoon
By
UBT newsDepresioni mund të shfaqet në disa mënyra. Mund të jetë i lehtë ose i rëndë, jetëshkurtër ose kronik. Rrethanat e veçanta, si lindja e një fëmije ose ndryshimi i stinëve, mund të shkaktojnë simptoma depresive.
Të kuptuarit e llojit të depresionit që një person po përjeton, ndihmon mjekët të përcaktojnë trajtimin e duhur.
Ndërsa për njerëzit e diagnostikuar, marrja e informacionit të duhur rreth këtij çrregullimi, mund t’i japë atyre një përgjigje rreth gjendjes që po përjetojnë.
AgroWeb.org ju njeh më poshtë me 11 llojet e derpesionit dhe se çfarë duhet të dini për secilën.
Çrregullimi i madh depresiv
Që një person të diganostikohet me këtë lloj depresioni duhet të ketë të paktën pesë simptoma që zgjasin për dy javë ose më shumë.
Ato mund të përfshijnë: trishtim, boshllëk, mungesë shprese, ndjesi e fajit, humbje energjie, gjumë i shtuar ose i reduktuar, oreks i pakët ose i shtuar, rënire interesi për aktivitete, mendime rreth vdekjes dhe vetëvrasjes.
Ky çrregullim ka dy nëntipe: “depresioni atipik” dhe “melankolik”.
Njerëzit në kategorinë e parë priren të flenë dhe të hanë shumë. Ata kanë reagim të ashpëra dhe ndihen shumë të shqetësuar.
Personat në kategorinë e dytë kanë probleme me gjumin dhe priren të kenë mendime të mbushura me faj. Kjo shihet më shpesh tek të moshuarit.
Depresioni rezistent ndaj trajtimit
Ndonjëherë njerëzit me çrregullim të madh depresiv nuk i përgjigjen lehtësisht trajtimit. Kjo mund të jetë diçka gjenetike ose lidhet me mjekimin.
Që një person të diagnostikohet me këtë lloj depresioni, ai duhet të ketë kaluar dy prova të pasuksesshme të trajtimit me ilaçe.
Çrregullimi i shkurtër periodik depresiv
Këtu bëjnë pjesë ata që shfaqin vetëm disa nga simtomat e depresionit të madh dhe mund të përjetojnë depresion për më pak se dy javë.
Çrregullimi periodik depresiv
Njerëzit me këtë çrregullim kanë një humor të errët ose janë vazhdimisht të trishtuar. Ata shfaqin të paktën dy simptoma të depresionit të madh që zgjasin për dy ose më shumë vjet.
Çrregullimet premenstruale
Deri në 10% e grave në fazë riprodhuese përjetojnë çrregullim disforik premenstrual (PMDD). Kjo mund të shkaktojë depresion, trishtim, ankth ose nervozizëm, si dhe simptoma të tjera, një javë para menstruacioneve.
Shkencëtarët besojnë se këto gra mund të kenë një ndjeshmëri jonormale ndaj ndryshimeve hormonale gjatë ciklit të tyre menstrual.
Depresioni për shkak të çrregullimit bipolar
Ndryshimet e mëdha në humor dhe energji, që variojnë nga ngazëllimi dhe përfundojnë në mungesë shprese, janë shenjat e episodeve depresive të çrregullimit bipolar.
Çrregullimi i menjëhershëm i humorit
Të bërtiturat dhe nervozizmi mund të jenë tipare të çrregullimit të këtij çrregullimi.
Një lloj depresioni i diagnostikuar zakonisht tek fëmijët që kanë vështirësi në përballimin e emocioneve të tyre. Ata kanë shpërthime të forta emocionale dhe nuk janë në gjendje të përmbajnë emocionet e tyre.
Depresioni pas lindjes (ose perinatal)
Lindja e një fëmije sjell gëzim të madh, por ndonjëherë mund të çojë në depresion pas lindjes, një lloj që prek më shpesh gratë por edhe burrat.
Tek gratë ka të ngjarë të shkaktohet nga ndryshime hormonale, lodhja dhe faktorë të tjerë. Tek meshkujt, nga ndryshimi i roleve dhe ndryshimet në stilin e jetës.
Mund të fillojë në çdo kohë në vitin e parë pas lindjes, por zakonisht shfaqet menjëherë pas lindjes dhe nuk zgjat shumë.
Depresioni sezonal
Një lloj depresioni i përsëritur që zakonisht shfaqet në vjeshtë ose dimër. Së bashku me një ndryshim në humor, individët priren të kenë më pak energji, të hanë e të flenë më tepër, të shtojnë peshë ose të tërhiqen nga ndërveprimi shoqëror.
Depresioni psikotik
Njerëzit me këtë gjendje kanë depresion të rëndë të shoqëruar me psikozë, e cila përkufizohet si humbje e kontaktit me realitetin.
Simptomat përfshijnë halucinacione (duke parë ose dëgjuar gjëra që nuk janë në të vërtetë) dhe deluzione (besime të rreme për atë që po ndodh).
Depresioni për shkak të një sëmundjeje
Përballja me një sëmundje serioze kronike, si sëmundjet e zemrës, kanceri, skleroza e shumëfishtë dhe HIV/AIDS, mund të jetë tejet dëshpëruese.
Inflamacioni i lidhur me sëmundjen gjithashtu mund të luajë një rol në shfaqjen e depresionit.
Shënim i rëndësishëm
Në shumincën e rasteve depresioni është diçka që mund të trajtohet me mendikamente, me terapinë e të fourit dhe ndryshime në stilin e jetesës.
Ndaj është tepër e rëndësishme të kërkoni ndihmë sa më parë të mundeni.
Shëndet
Arrat – Një praktikë e thjeshtë me përfitime të mëdha për shëndetin
Published
7 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
A e dinit se një ritual kaq i thjeshtë si zhytja e arrave në ujë mund të përmirësojë ndjeshëm shëndetin tuaj?
Ky proces i thjeshtë i bën arrat më të lehta për t’u tretur dhe rrit shfrytëzimin e lëndëve ushqyese nga trupi.
Më pak acid fitik: Arrat e zhytura përmbajnë më pak acid fitik, gjë që lejon trupin të thithë mineralet si magnezi, zinku dhe hekurin më efikas. Çdo grusht arrash ofron përfitimet maksimale për organizmin.
Ngopje më e gjatë: Për shkak të çlirimit të ngadaltë të energjisë, arrat e zhytura ju mbajnë të ngopur për më gjatë, duke zvogëluar nevojën për ushqime të lehta midis vakteve dhe ndihmuar në mbajtjen e një peshe të shëndetshme.
Energjia e qëndrueshme: Ato ngadalësojnë tretjen e karbohidrateve, parandalojnë rritjet e papritura të sheqerit në gjak dhe ofrojnë energji të qëndrueshme gjatë gjithë ditës.
Shëndeti i zemrës: Acidet yndyrore Omega-3 ndihmojnë në ruajtjen e raportit optimal të kolesterolit të mirë dhe të keq, duke kontribuar në shëndetin e zemrës dhe enëve të gjakut.
Funksioni i trurit: Vitamina E dhe vitaminat e grupit B mbështesin funksionet e trurit, përmirësojnë kujtesën dhe përqendrimin, duke i bërë arrat një zgjedhje të shkëlqyer për mëngjes ose si meze të lehtë.
Antioksidantët: Neutralizojnë radikalet e lira, zvogëlojnë stresin oksidativ dhe ndihmojnë në ngadalësimin e procesit të plakjes.
Ky ritual i thjeshtë nuk është vetëm një mënyrë për të shijuar arrat, por një mënyrë praktike për të mbështetur shëndetin e përgjithshëm dhe mirëqenien në jetën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të humbni dhjamin e barkut pa dieta ekstreme dhe pa palestra?
Published
8 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Në rrjetet sociale mund të keni parë sfidën “Plank Challenge”, por arsyeja për të ulur dhjamin e barkut nuk lidhet vetëm me pamjen fizike.
Dhjami visceral, ai që grumbullohet thellë rreth organeve si mëlçia dhe zorrët, mund të rrisë rrezikun për sëmundje kronike, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin, sëmundjet e mëlçisë dhjamore jo-alkoolike dhe disa lloje kanceri.
Zakone të thjeshta të përditshme ndikojnë ndjeshëm në reduktimin e këtij dhjami, sipas eksperteve të ushqyerjes.
1. Qëndrimi ulur për shumë orë është zakoni më i keq
Dietologia Erin Palinski-Wade thotë: “Qëndrimi ulur për periudha të gjata është zakoni numër një që duhet ndalur për ta reduktuar dhjamin e barkut.”
Shumica e njerëzve nuk lëvizin mjaftueshëm. Udhëzimet shëndetësore rekomandojnë të paktën 150 minuta aktivitet fizik në javë, por më pak se gjysma i arrijnë këto nivele.
Sipas Palinski-Wade, lëvizja ndihmon në ndërtimin e masës muskulore, rrit metabolizmin edhe në pushim dhe përmirëson përbërjen trupore. Përveç kësaj, ndihmon në rregullimin e nivelit të insulinës dhe djegien më efikase të dhjamit të depozituar.
2. Strategji të thjeshta për të lëvizur më shumë
Filloni me hapa të vegjël: Mjaftojnë 10-15 minuta aktivitet, një shëtitje, vallëzim apo joga. Përdorni shkallët në vend të ashensorit ose parkoni më larg. (Patricia Bannan)
Bëjeni zakon: Përsëritja e aktivitetit çdo ditë, si larja e dhëmbëve, krijon rutinë të qëndrueshme.
Ushtroni me shoqëri: Një mik mund të mbajë motivimin. Festoni arritjet e vogla, si numrin e hapave të përditshëm.
Vendosni kujtesa: Çdo 30–60 minuta ngrihuni, shtrihuni ose ecni pak për të aktivizuar qarkullimin e gjakut dhe muskujt.
Lëvizni gjatë bisedave telefonike: Ecni në vend që të rrini ulur.
Ushtrime me pesha: 1–2 herë në javë, duke përfshirë grupet kryesore të muskujve, ndihmon ndjeshëm në djegien e dhjamit.
Ndryshoni rutinën: Ushtrimet aerobike ose intervalet intensive janë efikase; 3 seanca në javë mund të japin rezultate të dukshme.
3. Këshilla shtesë për të reduktuar dhjamin e barkut
Flini mjaftueshëm: Një natë e keqe gjumi mund të rrisë oreksin dhe rezistencën ndaj insulinës, duke favorizuar depozitimin e dhjamit.
Ulni stresin: Meditimi, frymëmarrja e thellë dhe ushtrimet e ndërgjegjësimit ndihmojnë në uljen e kortizolit, hormonit që lidhet me grumbullimin e dhjamit.
Shtoni fibra në dietë: Fibrat balancojnë sheqerin në gjak, ulin rezistencën ndaj insulinës dhe reduktojnë oreksin.
Mos shmangni yndyrat e shëndetshme: Peshqit si salmoni, skumbria, sardelet dhe trofta janë të pasur me omega-3, që ulin inflamacionin dhe përmirësojnë metabolizmin e dhjamit.
Sekreti i suksesit: Vazhdimësia, jo perfeksioni
Palinski-Wade përfundon: “Sekreti nuk është të jesh perfekt. Lëviz trupin çdo ditë, dhe shëndeti do të të ndjekë vetë.”
Me këto ndryshime të vogla dhe strategji të përditshme, humbja e dhjamit të barkut dhe përmirësimi i shëndetit bëhen të arritshme pa dieta ekstreme ose palestra intensive. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Shijoni vjeshtën me 5 ushqime kryesore për energji dhe shëndet
Published
12 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Vjeshta është stina ideale për fruta, perime dhe ushqime nëntokësore që ndihmojnë në humbjen e kilogramëve, mbrojtjen e zemrës dhe forcimin e imunitetit.
Kungulli i artë – i njohur si mbreti i vjeshtës, mund të përdoret në byrek, supa apo ëmbëlsira. Mund të piqet në furrë dhe të shoqërohet me kajmak dhe arra, duke shijuar vlerat e tij të pasura ushqyese.
Kërpudhat – të pasura me vitaminë B, selenium, zink dhe kalium, ofrojnë energji, pak kalori dhe mbrojnë zemrën falë vlerave antioksiduese.
Lulelakra – një perime super e shëndetshme me vitamina B, C, K, Omega-3 dhe fibër. Përmban sulforafan, substancë që ndihmon në luftimin e qelizave të dëmshme dhe përmirëson tretjen.
Molla – fruti i shëndetshëm që mbron zemrën dhe ul rrezikun e diabetit tip 2. Konsumi i dy mollëve në ditë përmirëson kolesterolin dhe ul sheqerin në gjak.
Dardha – e pasur me fibër, vitamina B2, C, E, bakër, kalium dhe antioksidantë. Konsumimi i saj, veçanërisht me lëkurë, ndihmon në rregullimin e sheqerit dhe mirëmbajtjen e peshës trupore.
Vjeshta sjell bollëk të ushqimeve që janë të shijshme dhe njëkohësisht të dobishme për shëndetin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çaji i zi: Pija e dytë më e konsumuar në botë
Published
13 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Çaji është pija e dytë më e konsumuar në botë, pas ujit, dhe të gjithë llojet e tij vijnë nga bima Camellia sinensis.
Diferencat mes çajit të zi, të gjelbër dhe të bardhë burojnë nga mënyra e korrjes dhe përpunimit. Për të prodhuar çaj të zi, gjethet kalojnë procesin e zbehjes, plasaritjes, mbështjelljes dhe oksidimit të plotë. Çaji i zi përbën rreth 75% të konsumit global të çajit.
Përfitimet shëndetësore
Çaji i zi përmban antioksidantë dhe ka disa përfitime të mundshme shëndetësore:
Ul rrezikun e disa llojeve të kancerit.
Ndihmon në kontrollin e tensionit të lartë të gjakut.
Mbështet funksionimin e duhur të zemrës.
Vepron si antioksidant natyral që mbron qelizat nga dëmtimet.
Rreziqet e mundshme
Përmban kafeinë, e cila mund të shkaktojë probleme tek personat e ndjeshëm ndaj saj.
Disa lëndë minerale të pranishme mund të jenë toksike në sasi të larta.
Në raste të rralla, konsumimi i tepërt mund të shkaktojë anemi.
Ekspertët rekomandojnë konsum të moderuar për të përfituar avantazhet e tij pa rrezikuar shëndetin. /A.Z/UBT News/
Hëna Castor ndriçon qiellin, është superhëna më e madhe e vitit 2025
Google njofton planin më të madh të investimeve në Gjermani
Si të pastroni mikrovalën nga yndyra në mënyrë natyrale?
Në Ferizaj po ndërtohet Qendra e re Multifunksionale me vlerë mbi 3.2 milionë euro
Influencuesja e njohur gjendet e pajetë në apartamentin e një 51-vjeçari
Zyrtare: Daniele De Rossi merr drejtimin e skuadrës italiane
Siguria e fëmijëve, tre produkte që nuk blihen kurrë të përdorura
Google Maps përforcohet me AI-në Gemini
Ekipet e forenzikës policore në vendin e ngjarjes ku ndodhi vrasja e dyfishtë në Malishevë
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
