

Kuriozitete
Cilat femra kanë më shumë shanse për të lindur binjakë?
Published
8 months agoon
Lindja e binjakeve mund të jetë përvojë më e komplikuar për nënën, pasi kërkon një kujdes shtesë gjatë shtatzënisë për të siguruar shëndetin e nënës dhe të fëmijëve. Për këtë arsye, mjekët i monitorojnë me kujdes binjakët përmes ultrazërit dhe testeve të tjera. Rreziku i komplikacioneve është më i lartë gjatë lindjes së binjakëve, duke përfshirë mundësinë e lindjes së parakohshme, peshën e ulët të lindjes, dhe ndonjëherë nevojën për një lindje cezariane.
Kur një femër shtatzënë pret dy fëmijë, gjëja e parë që e pyet mjeku është nëse ka historik binjakësh në familje dhe sipas ekspertëve, edhe trashëgimia është masë përgjegjëse nëse nja mami shtatzënë do të lindë binjakë.
Shanset për të lindur një femër binjakë
Nëse vezoret e një gruaje në të njëjtën kohë lirojnë dy vezë gjatë periudhës së ovulacionit, atëherë binjakët janë vëllazërore. Ata nuk do të jenë “si dy pika uji”, por si çdo vëlla e motër, në të kundërt monozigotë/binjakët identikë vijnë nga një vezë që është e ndarë në dy dhe ngjashmëria e tyre është e pabesueshme!
Në raste shumë të rralla, formohen binjakët gjysmë-identikë, trinjakët apo pesënjakët, të cilët krijohen nga e njëjta vezë, por nga sperma të ndryshme, është vërejtur se gratë në moshë të madhe dhe gratë që i nënshtrohen një lloj trajtimi të fertilitetit kanë më shumë gjasa për të lindur binjakë.
Cilat gjene janë përgjegjëse për sjelljen në jetë të binjakëve?
Në një studim u përfshinë 1.980 gra që kishin binjakë dhe 12.953 gra që kishin një fëmijë. Shkencëtarët vendosën të krahasonin gjenet e tyre dhe rezultatet nga hulumtimi treguan se ka dy variante të veçanta gjenesh që gjenden në nivele më të larta tek gratë që kanë lindur binjakë. E para është hormoni stimulues (FSH), që ndihmon vezoret të piqen (gjatë ovulimit një vezë shkarkohet, pasi është pjekur plotësisht).
Shkencëtarët spekulojnë se nëse nivelet e hormonit stimulues të një gruaje janë më të larta, shanset për të liruar dy vezë gjatë ovulimit, janë po ashtu të larta.
Varianti i dytë është gjeni i quajtur (SMAD3) dhe sipas rezultateve, ai tregon se sa të ndjeshme janë vezoret. Kështu, gratë mund të prodhojnë nivelet e zakonshme të FSH, por vezoret e tyre preken më lehtë nga hormoni, me rezultat që lirojnë dy vezë në muaj. /UBT News/
Kuriozitete
I fshehur nën rrënoja për më shumë se një shekull, zbulim i rrallë nga anija e Titanikut
Published
7 hours agoon
June 20, 2025
Pas më shumë se 100 vitesh nën ujë, një relike e rrallë nga Titaniku është restauruar.
Kjo pjesë e historisë, dikur e humbur në thellësitë e Atlantikut të Veriut, u zbulua me kujdes nga një ekip konservatorësh.
Gjerdani prej qelqi të zi, i zbuluar më 17 qershor 2025, në Ekspozitën Titanic: The Artifact në Orlando, shënon një moment të rëndësishëm për studiuesit dhe entuziastët e Titanikut.
I zbuluar në copa gjatë një ekspedite më 2000 në vendin e rrënojave, gjerdani mbeti i fshehur brenda rrënojave për më shumë se një shekull, forma mbeti mister. U gjet i mbështjellë me beton, masë e fortë dhe e ngurtë e formuar kur objekte të ndryshme në vendin e rrënimit u shkrinë nën një presion të jashtëzakonshëm dhe kushtet ekstreme të dyshemesë së oqeanit.
Ekipi hoqi betonimin, zbuluan gjerdanin e endur në mënyrë të ndërlikuar, të bërë nga rruaza tetëkëndëshe e në formë zemre prej qelqi të zi.
Rruazat, disa të vogla e delikate, të tjera më të mëdha dhe tërheqëse, zbuluan një dizajn të detajuar e kompleks që do të kishte humbur në kohë nëse artefakti nuk do të ishte gjetur. Gjerdani u gjet gjatë një ekspedite të vitit 2000 të udhëhequr nga RMS Titanic, Inc., e cila ka qenë në ballë të eksplorimit nënujor të Titanikut. Pasi u gjet, gjerdani u konservua përmes një procesi pune të kujdesshëm, që përfshinte punë delikate manuale për të hequr me kujdes betonimin.
Ky proces u lejoi ekspertëve të gjurmonin çdo rruazë dhe fije rruaze, duke e shpëlarë gjerdanin copë pas cope derisa forma origjinale të zbulohej plotësisht.
Gjerdani prej qelqi të zi ekspozohet me krenari në Ekspozitën Titanic: The Artifact Exhibition Orlando, duke ofruar pamje të rrallë të jetës së atyre që dikur lundruan në anijen fatkeqe. Ekspozita, e hapur shtatë ditë të javës, u lejon vizitorëve ta përjetojnë nga afër këtë dhe objekte tjera të rikuperuara nga Titaniku.
Ky gjerdan, tani i restauruar, është më shumë sesa thjesht një bizhuteri. Është një simbol i jetëve dhe historive të humbura atë natë fatale të vitit 1912, duke ofruar një vështrim në të kaluarën që pak veta kanë pasur mundësinë ta shohin.
Kuriozitete
E thotë studimi: Truri i njerëzve me mbipeshë, 10 vjet më i plakur
Published
1 day agoon
June 19, 2025
Truri i personave të cilët janë obezë apo kanë disa kilogramë më shumë sesa duhet, është i plakur 10 vite më shumë krahasuar me atë të atyre normal.
Këtë e tregon një studim i kryer me rezonancë magnetike i universiteteve “Cambridge” dhe “Yale”, i publikuar në “Neurobiology of Aging”.
Skanimet cerebrale të 246 personave me peshë normale dhe të 227 të tjerëve obezë ose mbi peshë ndërmjet moshës 20 deri në 87 vite, evidentuan që në moshën 37 vjeçare kur nis zvogëlimi i vëllimit të fashës së fibrave nervoze, substanca e bardhë e të dytëve del më e lehtë sesa e të parëve.
Diferenca është maksimale në moshën 40 vjeçare e më pas stabilizohet, me një shkëputje prej 10 vitesh plakje më shumë për obezët. Ky përfundim arrihet bazuar nga imazhet. Megjithatë është e nevojshme që të bëhen disa saktësime.
Zvogëlimi i substancës së bardhë nuk ka sjellë asnjë rënie në funksionin konjitiv të trurit për personat mbipeshë, ku koeficienti i inteligjencës rezultoi në të njëjtën linjë me atë të individëve të dobët.
Për më tepër është e vështirë për të kuptuar nëse ulja e volumit të fibrave nervoze shkaktohet nga shtimi i BMI-së, nëse është shkaku, apo nëse kanë të dyja një origjinë të përbashkët.
Studimi është i limituar për të mos ndjekur pacientë përgjatë hapësirës kohore, se“fotografon” situatën aktuale, shkruan Shqip. Edhe përdorimi i BMI-së fsheh të papritura, se nuk llogarit masën muskulore, e ndryshme nga yndyra trupore.
Tani do të duhet që të qartësohet marrëdhënia e kësaj lidhjeje të drejtpërdrejtë me fillimin e sëmundjeve në tru.
Kuriozitete
Pse i lëvizim vazhdimisht këmbët në zyrë ose në shtëpi?
Published
2 days agoon
June 18, 2025
Zakonisht je ose personi që lëviz vazhdimisht këmbën, ose ai që irritohet shumë nga ata që e bëjnë këtë veprim në zyrë, pasi rrallë ka një zgjidhje të mesme.
Ky veprim përshkruhet si zakoni i lëvizjes së shpejtë të njërës këmbë, ndërsa jeni ulur, mund të bëhet në mënyrë delikate ose aq intensive sa të tjerët përreth jush i ndiejnë dridhjet, për shembull në një zyrë ose në autobus.
Zakonisht, as vetë nuk e kuptoni se po e bëni, derisa dikush jua vë në dukje.
Pse po ndodh?
Sipas Dawn Templeton, këshilluese e shëndetit mendor, ky veprim shkaktohet nga grumbullimi i hormoneve të stresit, si adrenalina dhe kortizoli. Trupi përgatitet të “luftojë ose të ikë” nga kërcënimi, dhe kjo energji çlirohet përmes lëvizjeve të tilla.
Psikologia Catherine Huckle shpjegon se kur nuk mund ta çlirojmë dot energjinë që kemi, lëvizja e këmbës bëhet një formë shkarkimi.
“Mund të na ndihmojë të qetësohemi kur ndihemi të tensionuar.”
Njerëzit hiperaktivë janë më të prirur ndaj këtij zakoni. Lajmi i mirë është se lëkundja nuk e dëmton trupin, përveçse i sforcon pak muskujt.
Edhe nëse lëkundni vetëm njërën këmbë, nuk do të shkaktojë probleme me qëndrimin ose shpinën.
Si ndalet?
Ashtu si me çdo reagim natyror ndaj stresit, zgjidhja është zvogëlimi përmes kujdesit për veten, apo dhe terapisë. Nuk është zakon i keq, por nëse e vini re kur ndodh e provoni ushtrime frymëmarrjeje, jeni në gjendje ta mposhtni. Dridhja apo lëkundja bëhet zakon, pastaj duhet kohë dhe përpjekje për ta frenuar atë.
Michael Durtnall shton se tundja e këmbës është sinjal se duhet të bëjmë aktivitet fizik. Nuk jemi të projektuar për të qëndruar ulur për periudha të gjata kohore. Nëse nuk bëni ushtrime fizike, filloni. Ushtrimet zvogëlojnë stresin, përmirësojnë humorin dhe ndihmojnë në zvogëlimin e dridhjeve të gjymtyrëve.
Kuriozitete
Truri yt punon me energji sa për një llambë! AI ka nevojë për një central!
Published
3 days agoon
June 17, 2025
Një studim i fundit nga Zvicra tregon se truri ynë funksionon me energji sa një llambë e vogël elektrike, vetëm një sasi shumë e vogël dhe arrin të kryejë punë komplekse si mësimi, kujtesa dhe marrja e vendimeve.
Ndërkohë, sistemet e inteligjencës artificiale që përpiqen të imitojnë trurin harxhojnë shumë më tepër energji, për shkak të përdorimit të qendrave të mëdha të të dhënave dhe pajisjeve të ftohjes.
Kjo tregon se natyra ka krijuar një mënyrë efikase për të përdorur energjinë, ndërsa teknologjia e sotme ende ka shumë për të përmirësuar.
Ekspertët thonë se për të ngushtuar këtë hendek, AI-të e ardhshme duhet të jenë më të ngjashme me strukturën e trurit, dhe jo vetëm të bazuara në teknologjinë tradicionale.
Kjo gjithashtu rrit nevojën për një teknologji më “të gjelbër” që respekton më shumë mjedisin.

Aksident me motor për Vlade Divacin, legjenda e basketbollit shtrohet në spital në Mal të Zi

Ministri i Jashtëm i Iranit fjalim në OKB: Sulmi i Izraelit, ‘akt i egër agresioni’

UBT zgjeron bashkëpunimin ndërkombëtar me Universitetin Ondokuz Mayıs në Turqi

Nora Gjakova, zyrtarisht anëtare e Komisionit të Sportistëve të IJF!

I fshehur nën rrënoja për më shumë se një shekull, zbulim i rrallë nga anija e Titanikut

UBT Smart Schools, zgjedhja kryesore e të rinjve për vitin e ri shkollor

UNICEF: Ka kolapsuar sistemi i ujit, fëmijët do të vdesin nga etja në Gazë

Pse Intel pritet të pushojë 20 mijë punonjës nga puna?

Dua Lipa, nga skenat më të mëdha të botës, drejt zemrës së Prishtinës!
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore