Kuriozitete

Cilat dhe sa nga ngjarjet biblike kanë ndodhur vërtet?

Kjo është një çështje shumë komplekse e debatuar për një kohë të gjatë.

Published

on

A kanë ndodhur vërtet fushatat ushtarake të përshkruara në Bibël? Dhe kur ndodhën saktësisht ato? Kjo është një çështje shumë komplekse e debatuar për një kohë të gjatë, edhe sepse teknikat e përcaktimit të datave të ngjarjeve që janë më të përdorura aktualisht nuk janë shumë të sakta.

Metoda e radiokarbonit – zbulimi i karbonit 14, një izotop radioaktiv i karbonit , i përdorur për të përcaktuar kohën moshën e mbetjeve organike që përmbajnë karbon (dru, fibra, kocka, etj…) – nuk mundëson një përcaktim të saktë të datës për të gjitha periudhat, duke i hapur shpeshherë rrugën hipotezave kontradiktore.

Por gjërat mund të jenë ndryshe me analizat e kryera me metodën e gjeomagnetizmit, e cila bazohet në matjen e variacioneve të intensitetit të magnetizmit tokësor të regjistruar në tokë dhe tek disa gjetje si qeramika ose tulla balte, të cilat përmbajnë grimca mineralesh ferromagnetike.

Një sistem i sigurt

Joav Vaknin nga Universiteti i Tel Avivit dhe Ron Shar nga Universiteti Hebraik i Jerusalemit  thonë se kjo metodë është shumë më e besueshme. Dy studiuesit arritën në këtë përfundim pasi analizuan të dhëna të shumta nga 17 site arkeologjike të vendosura midis Izraelit dhe Palestinës, të mbledhura nga studiues të ndryshëm nga e gjithë bota.

Bazuar tek ngjashmëria apo tek ndryshimi i sinjaleve të regjistruara në vende të ndryshme, do të jetë e mundur të vërtetohen ose mohohen hipotezat, për të zbuluar me siguri më të madhe se kur janë shkatërruar në të vërtetë këto qytete.

Një shembull? Bibla tregon se kur izraelitët e udhëhequr nga Xhozue mbërritën në Xheriko, Zoti i rrëzoi muret deri atëherë të pacenueshme të qytetit:“Shtatë priftërinj do të sjellin para Arkës shtatë bori të bëra nga briri i dashit… Kur të bien boritë atëherë do të shemben muret e qytetit”. Por çfarë ndodhi në fakt?

Xheriko e lashtë

Studiuesit e kanë vënë në dyshim për një kohë të gjatë vërtetësinë e këtij konflikti, derisa kanë arritur në përfundimin se nuk ishin hebrenjtë e Xhozuesë ata që e shkatërruan atë qytet shumë të lashtë (betejë që sipas Biblës u zhvillua në vitin 1500 ose 1400 Para Krishtit), sepse me gjasë ai ishte shkatërruar mijëra vjet më parë.

A do të mohohet apo vërtetohet kjo dhe hipoteza të tjera të ngjashme nga teknika e re e kërkimit? Pra ajo është një metodë që premton të jetë revolucionare për qasjen ndaj historive të luftës të Dhiatës së Vjetër, veçanërisht për përplasjet ushtarake midis egjiptianëve, arameanëve, asirianëve, babilonasve dhe mbretërive të Izraelit dhe Judesë. / Focus – Bota.al

Kuriozitete

Një përqafim i vogël, lehtësim i madh! Si ndihmon përkëdhelja në dhimbjet e foshnjave?

Published

on

Përkëdhelja e lehtë e foshnjave ulë aktivitetin në trurin e tyre që lidhet me eksperienca të dhimbshme, ka treguar një studim i realizuar së fundmi.

Hulumtuesit nga Universiteti Oxford dhe Liverpool John Moores, kanë monitoruar aktivitetin e trurit të 32 foshnjave përderisa ishin duke bërë testimet e gjakut.

Gjysma prej tyre ishin përkëdhelur gjatë këtij procesi dhe kanë treguar rreth 40% me pak aktivitet të dhimbjes në tru.

Studimi ka gjetur se shpejtësia optimale e përkëdheljeve që ju lirojnë nga dhimbjet ishte rreth 3cm për sekondë.

Kjo shpejtësi aktivizon një klasë të neuroneve të ndjesisë në lëkurë që quhen C-tactile afferents, të cilat më parë kanë treguar se ulin dhimbjen tek të rriturit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

E pabesueshme! Punoi 2 turne për AI, humbi punën dhe u zëvendësua nga makinat që i krijoi

Published

on

Donald King, 26 vjeç, është bërë simbol i mënyrës se si kompanitë e mëdha po përdorin inteligjencën artificiale, shpesh në dëm të punonjësve të tyre.

I diplomuar në Universitetin e Teksasit në Austin në vitin 2021, King u punësua në PëC në Nju Jork si bashkëpunëtor në konsulencën teknologjike, duke punuar me klientë të rëndësishëm si Oracle.

Pasi kompania njoftoi një investim prej 1 miliard dollarësh në IA, King u bashkua me një ekip kërkimi që punonte 60–80 orë në javë.

I talentuar dhe ambicioz, ai programonte dhe drejtonte ekipe brenda dhe jashtë SHBA-së, duke u përfshirë në zhvillimin e agjentëve AI që mund të automatizonin procese të tëra pune, madje edhe departamente të kompletuara.

“Na u desh të pyesnim: çfarë po ndërtojmë? Ishte si t’i trajtoje makinat si njerëz,” rrëfen ai për Fortune.

Tetë muaj pas marrjes së rolit të ri, King prezantoi projektin e tij fitues në “hackathon”-in e OpenAI: një flotë agjentësh AI që realizonin automatikisht punët më të lodhshme të njerëzve.

I bindur se ky sukses do t’i sillte ngrritje në detyrë, ai nuk e priste surprizën që do të vinte. Vetëm dy orë pas prezantimit, nga PëC e kontaktuan me një njoftim të papritur: “Je i pushuar!”

I tronditur, King regjistroi momentin dhe e publikoi në TikTok, ku videoja u bë virale me mbi 2 milionë shikime.

“Ishte e pamundur të besoja se do të humbisja punën pikërisht për teknologjinë që unë e krijova. Mendova se isha i sigurt, sidomos pasi fitova vendin e parë. Më kapi krejt papritur,” thotë ai. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kuriozitete

A e keni ditur si përdoret dera emergjente për të shpëtuar jetët në aeroplan?

Published

on

Përveç hyrjeve standarde, çdo aeroplan është i pajisur me një ose dyer emergjente, të dizajnuara për të siguruar evakuim të shpejtë dhe të sigurt të pasagjerëve në raste rreziku.

Këto dyer aktivizohen vetëm në situata emergjente, si zjarr në kabinë, aksidente gjatë ngritjes ose uljes, humbje kontrolli gjatë fluturimit, apo incidente të tjera të paparashikuara.

Si funksionon dera emergjente?

Ajo ka një mekanizëm të veçantë dhe nuk mund të hapet pa urdhër të ekuipazhit.

Në rast emergjence, ekuipazhi jep komandën “evakuohuni”, dhe vetëm atëherë dera hapet për të nisur procesin e shpëtimit.

Pranë çdo dere emergjente ulet një person i përzgjedhur nga stafi, i aftë fizikisht dhe mendërisht, që udhëzon pasagjerët drejt daljes.

Procesi i evakuimit:

Pasagjerët duhet të ndjekin rreptësisht udhëzimet e ekuipazhit.

Dera emergjente nuk është për t’u hedhur nga lartësia, por për t’i drejtuar pasagjerët drejt rrëshqitësve specialë të evakuimit.

Evakuimi parashikohet të përfundojë brenda 90 sekondave. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Një monedhë e humbur për shekuj, tani shitet për 3.4 milionë dollarë

Published

on

Një monedhë floriri e vitit 1609 tani konsiderohet si monedha më e shtrenjtë e shitur ndonjëherë në Europë.

Ajo u shit të hënën në një ankand në Gjenevë për 3.4 milionë dollarë.

Monedha peshon 339 gramë dhe u emetua në Spanjë, gjatë sundimit të mbretit Filip i Tretë. Ish-monedha spanjolle, e quajtur Centen, u prodhua në Segovia nga ari i sjellë nga pushtuesit spanjollë në Amerikë.

Kjo monedhë u krijua si një demonstrim i pasurisë dhe pushtetit mbretëror, duke pasur vlerën e disa pagave vjetore.

Sipas themeluesit të Numismatica Genevensis, ku u zhvillua ankandi, kjo është monedha më e madhe në historinë moderne evropiane.

E humbur për disa shekuj, monedha u shfaq përsëri në Shtetet e Bashkuara në vitet 1950, ku një koleksionist nga Nju Jorku e bleu përpara se ta shiste një blerësi spanjoll një dekadë më vonë.

Rekordin e mëparshëm për vlerën e një monedhe evropiane e mbante 100 dukatëshi i Perandorit të Shenjtë Romak, Ferdinand III, i cili ishte shitur për 2.42 milionë dollarë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara