Lajmet

Çfarë rreziku kanë për zemrën temperaturat e larta?

Published

on

Kur temperatura e ambientit është më e lartë se temperatura e trupit, djersitja është i vetmi mekanizëm efikas ftohës në dispozicion të trupit të njeriut.

Mirëpo kjo përkthehet në humbjen e lëngjeve, e për pasojë uljen e presionit të gjakut.

Ky proces nuk përbën as njëlloj problemi për shumicën e individëve për sa kohë që konsumojnë lëngje për t’u mbrojtur nga dehidrimi.

Megjithatë, kujdes!

Në rast se keni probleme kardiake, nxehtësia ekstreme mbart një sërë rreziqesh të shtuara që mund të vështirësojnë punën e zemrës dhe qarkullimin e gjakut, prandaj është veçanërisht e rëndësishme të tregoni kujdes të veçantë sidomos në rastet kur vuani apo jeni të prekur nga:

Hipertensioni

Pacientët që vuajnë nga hipertensioni shpesh përjetojnë tensione të ulëta pasi prania e temperaturave të larta shkakton zgjerimin e enëve të gjakut si dhe humbjen e lëngjeve (dehidrim).

Për pasojë kjo kategori pacientësh ka nevojë për reduktim të dozës së medikamenteve dhe shtim të sasisë së kripës së konsumuar në dietën ushqimore.

Megjithatë duhet treguar kujdes i veçantë pasi dehidrimi i lartë mund të bëhet shkak për kriza hipertensive.

Angina pectoris (dhimbja e kraharorit)

Në stinën e verës, enët e gjakut janë më të relaksuara & më të gjera se zakonisht.

Prandaj, duhet treguar kujdes i veçantë në rastin e pacientëve të cilët përdorin spraj glyceryl trinitrate për të lehtësuar dhimbjen e kraharorit për arsye se spraji glyceryl trinitrat e zgjeron për një kohë mjaft të shkurtër enët e gjakut, e për pasojë ul në mënyrë të menjëhershme presionin arterial duke shkaktuar debulesë & lodhje.

Infarkti imiokardit

Në rastet kur pacienti ka pësuar më parë infarkt të miokardit, zemra nuk arrin të pompojë gjak me të njëjtin intensiet si të një zemre të shëndetshme & kemi të bëjmë me një gjendje e cila quhet insuficiencë kardiake.

Kjo patologji e vendos pacientin përballë rrezikut të akumulimit të fluideve sidomos në mushkëri, situatë kjo e cila nëse ndodh, mund të jetë fatale për jetën e pacientit. Prandaj, në të tilla raste mjekët kardiologë rekomandojnë kufizimin e konsumit të lëngjeve apo edhe marrjen e medikamenteve diuretike. Mirëpo, humbja e lëngjeve sidomos gjatë stinës së verës shkakton dehidrim dhe humbjen e kripërave mineraleve e për pasojë rëndimin më tej të gjendjes së pacientit.

Për menaxhimin sa më efektiv të kësaj situate, është me mjaft rëndësi të minimizohet ekspozimi ndaj temperaturave të larta po aq sa dhe konsultat periodike me mjekët kardiologë.

Goditja nga i nxehti (Stroke)

Dehidrimi. Humbja e një sasie të konsiderueshme të lëngjeve të trupit) rrit temperaturën e brendshme të trupit dhe në rast se nuk trajtohet, mund të përbëjë kërcënim për jetën e pacientëve.

Ndër simptomat e goditjes nga i nxehti mund të përmendim debulesë, djersitje, marramendje, humbje ndjenjash, dhimbje muskulore, edemë (ënjtje) të kyçeve, vështirësi në frymëmarrje, nauzea apo të vjella.

Kjo situatë sigurisht që përbën rrezik të shtuar dhe mund të jetë fatale për pacientët me probleme kardiake pasi rëndon më tej gjendjen e tyre.

Këshilla për pacientët kardiakë – Si të mbroheni nga temperaturat e larta?

Në rast se bëni pjesë në kategorinë e pacientëve të grupmoshës mbi 50 vjeç si dhe vuani nga obeziteti & patologji kardiake, nevojitet të merrni një sërë masash paraprake për të minimizuar ndikimin e temperaturave të larta në gjendjen tuaj shëndetësore dhe përkatësisht:

– Kryeni kontrolle periodike me mjekët kardiologë pavarësisht faktit nëse jeni të shëndetshëm, por dëshironi të filloni të merreni me aktivitet fizik si dhe veçanërisht në rast se vuani nga patologji kronike apo ankoni nga prania e simptomave karakteristike të sëmundjeve të zemrës.

– Nëse ekspozoheni ndaj temperaturave të larta është e rëndësishme të konsumoni ujë pavarësisht nëse nuk keni etje.

– Disa medikamente të tilla si diuretikët, beta-bllokuesit, frenuesit e ACE si dhe bllokuesit e kanalit të kalçiumit mund të rrisin ndjeshmërinë e organizmit ndaj nxehtësisë, por pavarësisht kësaj është mjaft e rëndësishme të mos ndërprisni marrjen e medikamenteve pa u konsultuar me mjekët specialist si dhe të vijoni të jeni rigorozë në respektimin e orëve të marrjes së tyre.

Këshilla për të gjithë

Specialistët rekomandojnë të shmangni ekspozimin ndaj temperaturave të larta sidomos gjatë orëve të pikut (nga mes dita deri rreth orës 17:00 të pasdites) si dhe të qëndroni të hidratuar pasi rrezikoni të prekeni nga problemet shëndetësore të shkaktuara nga temperaturat e larta.

Në rast se keni vendosur të ushtroni aktivitet fizik mjekët kardiologë rekomandojnë:

-Kryerjen e një kontrolli paraprak për të konfirmuar gjendjen shëndetësore pavarësisht presences ose jo të problemeve shëndetësore.

-Zgjidhni veshje të përshtatshme që trupi të qëndrojë sa më freskët

Rekomandohen përdorimi i veshjeve të lehta & higjienike të tilla si:veshje pambuku, me ngjyra të çelëta, si dhe mos harroni të aplikoni kremin kundra diellit, të vendosni kapelë & size te diellit në rast do të ushtroheni në natyrë.

-Qëndroni të hidratuar

Rekomandohet të konsumoni ujë para, gjatë dhe pas stërvitjes. Shmangni pijet që përmbajnë kafeinë si dhe pijet alkoolike.

-Bëni interval pushimi gjatë aktivitetit fizik

Gjithmonë zgjidhni vende të freskëta për kryerjen e aktivitetit fizik, beni interval pushimi disa minutëshe, pini ujë dhe mund të filloni përsëri./shendeti.com.al

Alket Koroshi, mjek nefrolog

Rajoni

Presidenti i Austrisë nderon Rektorin e UBT-së, Dr. Edmond Hajrizi, me Medaljen e Artë të Meritave

Published

on

Presidenti i Austrisë, Alexander Van der Bellen e ka dekoruar Presidentin dhe Rektorin e UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi me Medaljen e Artë të Meritave, një çmim që u jepet personaliteteve të larta botërore.

Dekorata e lartë iu dorëzua Rektorit Hajrizi, në një ceremoni solemne organizuar sot në Parkun Inovativ të UBT-së, nga Ambasadori i Austrisë në Kosovë, z. Georg Schnetzer.

Kjo dekoratë është ndarë me dekret shtetëror nga Presidenti Austrisë, Van der Bellen, më 23 prill 2025. Ajo nderon kontributin e jashtëzakonshëm të Rektorit Hajrizit në zhvillimin dhe avancimin e sistemit arsimor në Kosovë, si dhe në forcimin e marrëdhënieve akademike, shkencore dhe kulturore ndërmjet Austrisë dhe Kosovës.

Në fjalën e tij, ambasadori Schnetzer vlerësoi ndikimin afatgjatë që Rektorit Hajrizi ka pasur në fushën e arsimit dhe bashkëpunimit ndërkombëtar.

“Është një nder i veçantë për mua që sot, në emër të Republikës së Austrisë, t’ia dorëzoj këtë medalje të rëndësishme Profesor Edmond Hajrizit. Ky çmim, i ndarë nga Presidenti Federal Alexander Van der Bellen, përfaqëson mirënjohjen e Austrisë për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në përmirësimin e cilësisë së arsimit në Kosovë dhe për forcimin e lidhjeve të qëndrueshme ndërmjet dy vendeve tona në fushën e shkencës, kërkimit dhe shkëmbimeve akademike”, deklaroi ambasadori Schnetzer.

Ai shtoi se UBT është shndërruar në një urë të fortë akademike mes Austrisë dhe Kosovës, duke nxitur partneritete të qëndrueshme dhe bashkëpunime të frytshme në shumë fusha.

Në fjalën e tij falënderuese, Prof. Dr. Edmond Hajrizi e cilësoi këtë medalje si një nder të jashtëzakonshëm dhe me domethënie të veçantë personale.

“Kjo medalje ka një kuptim jashtëzakonisht të veçantë për mua, sepse më jepet nga shteti i Austrisë, një vend që për më shumë se 30 vjet e kam quajtur shtëpinë time të dytë. Në një kohë kur Kosova po kalonte periudha të vështira, Austria ishte vendi që hapi dyert për ne, duke na dhënë mundësinë të ëndërrojmë, të zhvillohemi dhe të kontribuojmë për të ardhmen”, theksoi Rektori Hajrizi.

Ai shtoi se modeli austriak i arsimit ka qenë një nga frymëzimet kryesore në ndërtimin e filozofisë akademike të UBT-së:

“Austria është një lider global në inovacion, arsim dhe zhvillim. Ajo ka krijuar një ekosistem të jashtëzakonshëm që lidh ngushtë akademinë me industrinë, duke u ofruar studentëve mundësinë të aplikojnë dijen në praktikë. Kjo qasje është bërë pjesë thelbësore e punës sime dhe e modelit që kemi ndërtuar në UBT”, tha Rektori Hajrizi.

Hajrizi, i nderuar për këtë çmim jetësor, falënderoi të gjithë bashkëpunëtorët e shumtë, ndërkombëtarë e vendorë, që ndihmuan në rrugëtimin dhe të arriturat e tij jetësore.

Ai theksoi mbështetjen e familjen së tij, si një nga elementet më të rëndësishme të suksesit dhe të arritjeve së tij, veçanërisht bashkëshorten e tij, Fisnete Hajrizi, e cila ishte bashkrijuese, përkrahëse e vazhdueshme e vizionit dhe ideve të tij, nga fillimi deri në realizimin final.

Përveç rolit të tij akademik, Prof. Hajrizi është ndërmarrës vizionar që ka themeluar më shumë se 30 kompani dhe laboratorë inovacioni, si dhe Parkun e parë të Shkencës, Inovacionit dhe Teknologjisë në Kosovë. Ai është anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave dhe Arteve, fitues i disa çmimeve ndërkombëtare dhe pjesëmarrës aktiv në iniciativa që promovojnë arsimin, kërkimin shkencor, inovacionin dhe zhvillimin e qëndrueshëm.

UBT, i themeluar në vitin 2001 nga Prof. Hajrizi, ku mandej nisi me vetëm 29 studentë dhe sot numëron mbi 10000 studentë në disa kampuse. Institucioni është ndërtuar mbi modelet dhe standardet akademike austriake, me një qasje ndërdisiplinore dhe të orientuar drejt praktikës. Në vitet e para të funksionimit, UBT ka përfituar ndjeshëm nga ekspertiza e profesorëve dhe hulumtuesve të Universitetit Teknik të Vjenës (TU Wien) dhe institucioneve të tjera akademike austriake.

Sot, institucioni vazhdon bashkëpunime të shumta me universitete, institute kërkimore dhe qendra ekselence në Austri, ndërsa programi EUROTRIP i UBT-së u mundëson studentëve vizita studimore dhe eksperienca praktike në institucione austriake.

Përveç dimensionit akademik, UBT ka kontribuar ndjeshëm edhe në forcimin e marrëdhënieve ekonomike ndërmjet Austrisë dhe Kosovës, përmes bashkëpunimeve me Dhomën Ekonomike Federale të Austrisë (WKÖ), organizatën austriake për zhvillim ekonomik WIFI, si dhe institucione të tjera partnere. Universiteti organizon rregullisht aktivitetin tradicional “Ditët e Austrisë”, që ka shërbyer si platformë për shkëmbim idesh, përvoja dhe mundësi bashkëpunimi.

Gjithashtu, UBT ka qenë një nga promotorët kryesorë të futjes së modelit austriak të arsimit profesional dual në Kosovë, duke kontribuar në reformimin e sistemit arsimor në vend.

Ceremonia e dorëzimit të medaljes u mbyll me një pritje solemne, ku morën pjesë përfaqësues institucionesh, profesorë, studentë, bashkëpunëtorë ndërkombëtarë dhe miq të institucionit.

Continue Reading

Lajmet

​KQZ nuk certifikon kandidatët e Listës Serbe

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka certifikuar sot kandidatët për deputetë të subjekteve politike që marrin pjesë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit, me përjashtim të Listës Serbe, e cila nuk mori miratimin e komisionit.

Kundër certifikimit të kandidatëve të Listës Serbe votuan anëtarët e KQZ-së nga Lëvizja Vetëvendosje, Sami Kurteshi dhe Alban Krasniqi. Sipas tyre, kjo parti është e përkrahur nga Beogradi zyrtar dhe nuk duhet të certifikohet për pjesëmarrje në zgjedhje.

Pas votimit, rezultati ishte tre vota për, dy kundër dhe gjashtë abstenime. Me këtë balancë votash, kryesuesi i KQZ-së njoftoi se certifikimi i listës së kandidatëve të Listës Serbe refuzohet.

Lista Serbe kishte dorëzuar gjithsej 33 kandidatë për zgjedhjet e parakohshme për Kuvendin e Kosovës, që do të mbahen më 28 dhjetor.

Continue Reading

Lajmet

Specialja liron me kusht Isni Kilajn

Published

on

Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit tё Specializuar tё Kosovёs kanë njoftuar se është liruar me kusht Isni Kilaj.

Njoftimi thekson se Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij  dhe po ashtu përcaktohet se në rast se Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm.

Në vendimin e tij të 3 dhjetorit, 2025, Gjykatësi konstatoi se rrethanat kishin ndryshuar që prej rishikimit të paraburgimit të  Kilajt në tetor 2025 dhe se mbajtja e tij në paraburgim nuk ishte më as e arsyeshme, as proporcionale.

Megjithëse Gjykatësi konstatoi se ekzistonte njëfarë rreziku që në qoftë se lirohet, Kilaj mund të pengojë ecurinë e procesit ose të kryejë vepra penale të tjera, ai arriti në përfundimin se në rrethanat konkrete e drejta themelore e Kilajt për liri peshon më shumë se këto rreziqe tjera gjyqësore në Dhomat e Specializuara, bëhet e ditur në njoftim.

Në njoftim thuhet po ashtu se ndër faktorë të tjerë, Gjykatësi mori parasysh se koha që Kilaj ka kaluar në paraburgim në këtë moment tejkalon dënimin minimal sipas ligjit me të cilin ai do të përballej në qoftë se do të shpallej fajtor për veprat penale për të cilat është akuzuar.

Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij ose në ҫështje të Në vendim përcaktohet se në qoftë se z. Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Vdes në moshën 74-vjeçare boksieri Nazif Gashi

Published

on

Presidentja Vjosa Osmani ka ngushëlluar familjen e boksierit, Nazif Gashi i cili ndërroi jetë në moshën 74-vjeçare.

Ajo ka thënë se kujtimi për Gashin do të mbetet i paharruar dhe inspirues për brezat që vijnë.

“Me pikëllim të thellë morëm lajmin për ndarjen nga jeta të Nazif Gashit, njërit prej emrave më të shquar në historinë e sportit të Kosovës dhe pjesëtar i gjeneratës së artë të boksit prishtinas.Si boksier i klubit “Prishtina”, u bë simbol i guximit, disiplinës dhe përkushtimit. Fitoret dhe paraqitjet e tij na bënë krenar dhe e shndërruan Prishtinën në njërin prej klubeve më të suksesshme të kohës. Ju shpreh ngushëllime të sinqerta familjes, të afërmve, Federatës së Boksit të Kosovës dhe gjithë komunitetit sportiv”, thuhet në telegramin e ngushëllimit të presidentes.

Gashi ishte pjesë e gjeneratës së artë të Prishtinës që për shumë vite, dominoi në shtetin e dikurshëm federativ.

Për vdekjen e Gashit kanë njoftuar familjarë të tij./S.K/EO/

 

Continue Reading

Të kërkuara