

Aktualitet
Çfarë qëndron pas përleshjeve në Jerusalem?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiTash e sa javë, protestuesit palestinezë dhe policia izraelite janë duke u përleshur në baza ditore në dhe përreth Qytetit të Vjetër të Jerusalemit.
Atje ndodhen vendet kryesore fetare – të shenjta për hebrenjtë, të krishterët dhe myslimanët.
Jerusalemi ka qenë, në fakt, skenë e konfrontimeve të dhunshme midis hebrenjve dhe arabëve tash e 100 vjet dhe mbetet një nga qytetet më të kontestueshme në botë.
Përleshjet e fundit filluan një muaj më parë, kur Izraeli bllokoi disa tubime të palestinezëve, në fillim të Muajit të shenjtë të Ramazanit.
Pasi ato kufizime u zbutën, plani për të dëbuar dhjetëra palestinezë nga një lagje e Jerusalemit Lindor vazhdoi të nxiste konfrontime.
Të hënën, qindra palestinezë u plagosën në përleshjet me policinë izraelite. Protestuesit hidhnin gurë në drejtim të policisë, ndërsa kjo e fundit gaz lotsjellës dhe plumba gome. Disa policë u plagosën po ashtu.
Përse Jerusalemi është gjithmonë në prag të shpërthimit?
Kryeqytet i dy popujve
Izraeli e sheh Jerusalemin si kryeqytet të tijin “të unifikuar” dhe “të përjetshëm”.
Ai e ka aneksuar Jerusalemin Lindor – i cili përfshin edhe Qytetin e Vjetër – në luftën e vitit 1967, së bashku me Bregun Perëndimor dhe Gazën.
Palestinezët i duan këto territore për shtetin e tyre të ardhshëm, ndërsa Jerusalemin Lindor e shohin si kryeqytet të shtetit të tyre.
Aneksimi i Jerusalemit Lindor nga Izraeli nuk njihet nga shumica e vendeve të botës dhe fati i kësaj pjese mbetet ndër çështjet më të komplikuara në procesin e paqes, i cili ka ngecur më shumë se një dekadë më parë.
Izraelitët, të hënën, do të shënonin Ditën e Jerusalemit, një festë kombëtare që shënon aneksimin. Në vitet e kaluara, mijëra izraelitë – kryesisht nacionalistë fetarë – marshonin nëpër Qytetin e Vjetër, duke përfshirë edhe Lagjen Myslimane, gjë që shumë palestinezë e konsideronin si provokim.
Në ditët e fundit, izraelitët nacionalistë organizuan ngjarje të tjera në Jerusalemin Lindor, që çuan në grindje të dhunshme me palestinezët.
Maja e shenjtë
Përleshjet e së hënës u zhvilluan në dhe rreth xhamisë Al-Aksa në Qytetin e Vjetër.
Xhamia është vendi i tretë më i shenjtë në Islam dhe ndodhet në një rrafshnaltë, ku gjendet edhe kupola e artë ikonike. Myslimanët i referohen kompleksit si Shenjtërorja Fisnike.
Rrafshnalta është e shenjtë edhe për hebrenjtë dhe ata i referohen asaj si Mali i Tempullit, sepse ishte vend i tempujve biblikë.
Romakët e shkatërruan Tempullin e Dytë në vitin 70 para erës sonë dhe atje mbeti vetëm Muri Perëndimor. Xhamitë u ndërtuan shekuj më vonë.
Jordania fqinje shërben si kujdestare e lokacionit. Ai është i hapur për turistët në kohë të caktuara, por vetëm myslimanët lejohen të luten atje. Muri Perëndimor është vendi më i shenjtë, ku hebrenjtë mund të luten.
Në vitet e fundit, grupe hebrenjsh fetarë dhe nacionalistë, të shoqëruar nga policia, kanë vizituar kompleksin në një numër më të madh dhe kanë mbajtur lutje në kundërshtim me rregullat e vendosura pas vitit 1967 nga Izraeli, Jordania dhe autoritetet fetare myslimane.
Palestinezët i shohin vizitat e shpeshta të hebrenjve si provokim dhe ato shpesh shkaktojnë përleshje ose dhunë edhe më serioze.
Disa izraelitë thonë se lokacioni duhet të jetë i hapur për të gjithë besimtarët. Palestinezët refuzojnë, nga frika se Izraeli do ta marrë përsipër ose do ta ndajë atë. Zyrtarët izraelitë thonë se nuk e kanë ndërmend ta ndryshojnë status quo-në.
Politikat diskriminuese
Hebrenjtë e lindur në Jerusalemin Lindor janë qytetarë izraelitë, ndërsa palestinezëve nga Jerusalemi Lindor u jepet një formë e qëndrimit të përhershëm, e cila mund të revokohet, nëse ata jetojnë jashtë qytetit për kohë të gjatë.
Palestinezët mund të aplikojnë për shtetësi, por është një proces i gjatë dhe i pasigurt dhe shumica zgjedhin të mos e bëjnë, sepse nuk e njohin kontrollin e Izraelit.
Izraeli ka ndërtuar vendbanime hebraike në Jerusalemin Lindor, ku jetojnë rreth 220,000 njerëz. Ai e ka kufizuar shumë rritjen e lagjeve palestineze.

Grupi izraelit i të drejtave të njeriut B’Tselem dhe Human Rights Watch me qendër në Nju Jork, në raportet e tyre të fundit, kanë folur për politika diskriminuese në Jerusalemin Lindor, duke argumentuar se Izraeli është fajtor për krim të aparteidit. Izraeli i hedh poshtë këto akuza, duke thënë se banorët e Jerusalemit trajtohen në mënyrë të barabartë.
Kërcënimet me dëbime
Përleshjet e fundit nisën në fillim të Ramazanit, kur policia izraelite vendosi barriera jashtë Portës së Damaskut të Qytetit të Vjetër. Atje zakonisht mblidhen besimtarët myslimanë, pas faljeve të mbrëmjes.
Policia më vonë i largoi barrierat, por protestat u përshkallëzuan më pas, për shkak të kërcënimit me dëbim të dhjetëra familjeve palestineze nga lagjja Sheik Jarrah e Jerusalemit Lindor.
Familjet janë përfshirë në një betejë të gjatë ligjore me të ardhurit hebrenj, që përpiqen të marrin pronë në lagjet palestineze, pranë Qytetit të Vjetër.
Izraeli i paraqet ato si mosmarrëveshje private rreth pasurisë së patundshme, por rasti ka tërhequr vëmendjen globale.(RFE)
Bota
Deputetja konservatore Julia Klockner zgjidhet presidente e Bundestagut
Published
8 hours agoon
March 25, 2025By
UBT NEWS
Deputetja konservatore gjermane Julia Klockner është zgjedhur presidente e Bundestagut, Dhoma e Ulët e parlamentit gjerman, në ditën e parë të seancës së re legjislative. Klockner, 52 vjeç, mori një shumicë votash menjëherë pas mbledhjes së Bundestagut të ri në Berlin, pas zgjedhjeve të muajit të kaluar.
Presidenca e Bundestagut është zyra e dytë më e lartë shtetërore në Gjermani, pas presidencës federale. Sipas protokollit, ky pozicion është më i lartë se ai i kancelarit. Kjo pozitë tradicionalisht mbushet nga grupi më i madh parlamentar, dhe në këtë seancë të re, ai përfaqësohet nga blloku i qendrës së djathtë CDU/CSU, i përbërë nga kristiandemokratët e Friedrich Merz dhe Unioni Kristiansocial në Bavari.
Si presidente, Klockner do të hapë dhe mbyllë seancat, do të thërrasë çështje të biznesit dhe do t’u japë ligjvënësve leje për të folur. Klockner, nga shteti perëndimor i Rheinland-Pfalz, është gruaja e katërt që mban këtë pozicion./UBTNews/
Bota
Vuçiq sonte me Von der Leyen dhe Kostën, mes protestave dhe krizës në Serbi
Published
10 hours agoon
March 25, 2025By
UBT NEWS
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, do të takohet të martën në Bruksel për një darkë pune me Presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe presidentin e Këshillit Evropian, Antonio Costa, në një moment të tensionuar politik dhe shoqëror në Serbi. Takimi, i planifikuar për të adresuar çështje të rëndësishme, vjen pas protestave masive që kanë tronditur qeverinë serbe dhe një krizë të thellë politike, pas dorëheqjes së Vuçiçit nga udhëheqësia e Partisë Progresive Serbe (SNS) vitin e kaluar.
Përgjigja ndaj këtij takimi është kritikuar nga një grup prej 32 eurodeputetësh, të cilët dërguan një letër të hapur Presidentes Von der Leyen, duke theksuar se ky takim po dërgon një “sinjal të dëmshëm” në një kohë kur situata politike në Serbi është në një krizë të thellë. Eurodeputetët kanë shprehur shqetësim për mënyrën se si BE-ja mund të perceptohet në këtë periudhë të tensioneve, duke theksuar se kjo mund të forcojë idenë se Bashkimi Evropian po injoron kthimin demokratik në Serbi dhe po largon popullin serb nga procesi evropian.
Në letrën drejtuar Komisionit Evropian, ata shprehen se një takim me Vuçiçin në këtë moment kritik mund të dëmtojë besueshmërinë e BE-së në Ballkanin Perëndimor, duke e kthyer këtë takim në një mundësi për të forcuar perceptimin negativ në lidhje me përpjekjet e BE-së për të nxitur demokracinë dhe për të mbështetur një kthim të realitetit politik të Serbisë në rrugën e integrimit evropian.
Në të njëjtën kohë, situata politike në Serbi është përkeqësuar pasi një valë protestash studentore dhe qytetare ka shpërthyer, duke kërkuar dorëheqjen e qeverisë dhe një ndëshkim për dhunën ndaj studentëve. Ky tension është përkeqësuar me dorëheqjen e kryeministrit të mëparshëm, Millosh Vuçević, që u largua nga detyra pas skandalit të dhunës fizike ndaj studentëve nga anëtarët e SNS-së.
Vuçiç, i cili aktualisht është në Bruksel, është përballur me një sfidë politike të rëndë, pasi duhet të emërojë një kryeministër të ri deri më 18 prill. Nëse nuk arrin të bëjë këtë, ai do të detyrohet të shpërndajë Kuvendin Kombëtar dhe të shpallë zgjedhje të parakohshme parlamentare, të cilat duhet të mbahen deri në fillim të qershorit.
Protestat dhe situata e pasigurisë politike janë pjesë e një atmosfere të tensionuar që ka përfshirë Serbinë dhe ka tërhequr vëmendjen e opozitës dhe lëvizjeve civile, të cilat kërkojnë një “qeveri të besimit popullor” që do të përgatiste kushte të drejta për zgjedhje të lira dhe të ndershme brenda një viti. Opozita është e shqetësuar se takimi i Vuçiçit me von der Leyen mund të dërgojë një mesazh të gabuar në lidhje me qëndrimin e BE-së ndaj krizës në Serbi, duke theksuar se është koha për një qasje më objektive dhe të balancuar nga ana e Komisionit Evropian./UBTNews/
Bota
Lukashenko betohet për mandatin e shtatë, teksa sundimi i tij dënohet si ‘antikushtetues’
Published
10 hours agoon
March 25, 2025By
UBT NEWS
Presidenti i Bjellorusisë, Aleksandr Lukashenko, u betua të martën për mandatin e tij të shtatë si president, ndërkohë që sundimi i tij u cilësua si “antikushtetues” nga organizatat për të drejtat e njeriut. Lukashenko fitoi mbi 86% të votave në zgjedhjet presidenciale të 26 janarit, të cilat janë dënuar gjerësisht nga vendet perëndimore si një farsë, duke u zhvilluar në një atmosferë të thellë frike dhe shtypjeje.
Në një komunikatë të përbashkët të dhjetë organizatave bjelloruse për të drejtat e njeriut, u theksua se zgjedhjet u mbajtën në kushte të një krize të thellë të të drejtave të njeriut, ku shoqëria civile, mediat e pavarura, opozita dhe çdo kundërshtar i regjimit ishin nën shtypje të vazhdueshme. Kjo u pasua nga protestat që u zhvilluan në disa shtete evropiane, përfshirë Lituaninë, Poloninë dhe Republikën Çeke, për të shënuar Ditën e Lirisë së Bjellorusisë.
Në ceremoninë e betimit që u mbajt në kryeqytetin Minsk, Lukashenko e hodhi poshtë çdo kritikë ndaj zgjedhjeve dhe shpalli se procesi zgjedhor ishte i ligjshëm dhe i drejtë, pavarësisht denoncimeve të brendshme dhe ndërkombëtare. Pas zgjedhjeve të kontestuara të vitit 2020, që i dhanë Lukashenkos një mandat të katërt, protesta të masive shpërthyen në vend, por ato u shtypën me dhunë, duke rezultuar në arrestime masive, tortura dhe vdekjen e disa personave.
Përveç kritikave të brendshme dhe ndërkombëtare, shumë figura të opozitës janë detyruar të ikin jashtë vendit ose janë burgosur nga regjimi. Ndërkohë, Rusia, aleati më i ngushtë i Bjellorusisë, ka mbështetur hapur Lukashenko-n dhe ka hedhur poshtë çdo akuzë për manipulimin e zgjedhjeve.
Në zgjedhjet e janarit, Lukashenko garoi kundër katër kandidatëve të tjerë, të cilët gjithashtu mbështetën politikat e tij, duke përjashtuar çdo mundësi për një opozitë të vërtetë. Opozita bjelloruse, e cila feston përvjetorin e shpalljes së pavarësisë më 25 mars, kërkon vazhdimisht dorëheqjen e Lukashenkos dhe ka dënuar vazhdimësinë e sundimit të tij autoritar./UBTNews/
Bota
Dhjetëra të arrestuar për “fyerje” ndaj Erdoganit ndërsa protestat vazhdojnë
Published
11 hours agoon
March 25, 2025By
UBT NEWS
Autoritetet turke kanë arrestuar 55 persona për akuzën e fyerjes ndaj presidentit Recep Tayyip Erdogan dhe familjes së tij gjatë protestave që shpërthyen pas arrestimit të rivalit të tij kryesor, kryebashkiakut të Stambollit, Ekrem Imamoglu, njoftuan mediet shtetërore.
Të arrestuarit dyshohet se kanë marrë pjesë në “demonstrata të paautorizuara” që u mbajtën të dielën në mbrëmje para zyrës së kryebashkiakut të pezulluar të Stambollit, Ekrem Imamoglu. Një grup njerëzish është akuzuar për fyerje ndaj nënës së ndjerë të Erdoganit, duke postuar pamje që shfaqin këtë fyerje në rrjetet sociale. Megjithatë, këto video nuk mund të verifikohen në mënyrë të pavarur.
Ministri i Brendshëm, Ali Yerlikaya, dënoi ashpër fyerjet ndaj Erdoganit dhe nënës së tij të ndjerë, duke i cilësuar ato si një “sulm të turpshëm” ndaj vlerave morale. Ai gjithashtu raportoi se më shumë se 1,000 njerëz janë arrestuar në lidhje me protestat që shpërthyen pas ndalimit të Imamoglu më 19 mars, për të cilin janë ngritur akuza korrupsioni dhe terrorizmi.
Imamoglu, i cili është ende nën burg, reagoi ndaj fyerjeve përmes një postimi në platformën X, duke dënuar çdo formë dhune verbale, por duke u zotuar të luftojë me të gjitha mjetet ligjore kundër asaj që ai e quajti “grusht shteti”.
Për gjashtë netë radhazi, mijëra protestues janë grumbulluar në rrugët e qyteteve të ndryshme të Turqisë, duke sfiduar ndalimin e protestave dhe duke kërkuar lirimin e Imamoglu. Pavarësisht se është në burg, Partia Popullore Republikane (CHP), e cila përfaqëson opozitën laike, e ka nominuar Imamoglu si kandidatin e saj për president.
Në përgjigje të këtyre protestave, qeveria e Erdoganit ka përdorur forcën policore, duke ndërhyrë në Stamboll dhe Ankara, duke etiketuar demonstratat si “terror në rrugë”. Trazirat kanë pasuar pasojat edhe në tregjet financiare turke, duke shkaktuar një rënie të mëtejshme të lirës turke.
Ekonomisti Mahfi Egilmez theksoi se “turbulenca” që ka pasuar këtë periudhë ka çuar në humbje të mëdha në bursën turke, duke krijuar një situatë të pasigurt ekonomike për vendin./UBTNews/

Bashkë-krijuesi i serialit “Adoleshenca”: Flisni me fëmijët tuaj, pyetni se çfarë po ndodhë me jetën e tyre

Sëmundjet që kurojnë mjalti dhe kanella

Bisedë e këndshme me dramaturgun kosovar Hynor Vitija

Kosova U21 arrin fitore ndaj Moldavisë

Ngritet aktakuzë kundër ministrit Fikrim Damka dhe djalit të tij

Deputetja konservatore Julia Klockner zgjidhet presidente e Bundestagut

Premier Liga refuzon kërkesën e Liverpulit dhe Evertonit

“Ditë e natë në rrugë do të qëndroj”: Qytetarët përgatiten për protestë kundër shtrenjtimit të rrymës

Rekomandohet suspendimi i një rreshteri policor
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë