

Lifestyle
Çfarë na mëson një psikologe për nevojat e fëmijëve?
Published
2 hours agoon
By
UBT NewsBiseda me një psikologe më la pa fjalë. Shumica e prindërve nuk kanë qëllim të lëndojnë fëmijët e tyre, por ndodh shpesh – pa e kuptuar fare.
Çdo periudhë e fëmijërisë ka një nevojë themelore. Kur ajo nevojë nuk plotësohet, fëmija nuk e harron thjesht me kohën; ai/ajo e bart me vete për gjithë jetën.
0-1 vjeç: “A mund të kem besim te bota?”
Kur një foshnjë qan dhe askush nuk i përgjigjet, mëson: “Askush nuk do të vijë për mua.” Kjo shkakton ankth. Kur dikush e mban në krahë dhe e qetëson, foshnja mëson se bota është një vend i sigurt.
1-3 vjeç: “Dua ta bëj vetë!”
Nëse çdo përpjekje e tyre kritikohet ose ndërpritet, fëmija fillon të dyshojë te vetja. Në të ardhmen, mund të ketë frikë të veprojë pa miratim.
3-6 vjeç: “Jam mace! Jam doktor! Jam superhero!”
Lojë e fëmijës nuk është thjesht argëtim – është krijimi i identitetit. Mbështetja e prindit rrit guximin, ndërsa tallja ose injorimi e mbyll vetëbesimin dhe imagjinatën.
6-11 vjeç: “Dua të jem i/e aftë. Dua të vlej.”
Mësoje të vlerësojë përpjekjen, jo vetëm rezultatet. Nëse dashuria dhe vlerësimi lidhen vetëm me suksesin, fëmija mund të ndalojë së provuari kur nuk ndjehet i/e sigurt që do të arrijë.
11-18 vjeç: “Kush jam unë në të vërtetë?”
Kjo periudhë nuk është “mosha e vështirë”, por koha kur formohet identiteti. Rebelime, faza të çuditshme e kundërshtime janë normale. Detyra jote nuk është të krijosh një “fëmijë perfekt”, por të jesh pranë tij teksa zbulon veten.
Fëmijët nuk harrojnë aq sa duket. Truri dhe trupi i tyre mbajnë mend. Prandaj, nuk duhet të jesh prind perfekt. Mjafton të jesh prind që dëgjon, kupton dhe mëson me ta. /A.Z/UBT News/

Presioni kohor, aksionet e kujdesit të lartë shëndetësor ose sfidat tjera ndërvepruese mund të shtojnë stres në përgjegjësitë ndaj punës.
Kirurgët kanë profesionin më të vështirë për shkak të lëvizjeve të gjata e orëve të paparashikueshme që e bëjnë këtë punë stresuese, ndërkohë që presioni rritet te ta për shkak se duhet menduar shpejt dhe të veprojnë me kujdes ndaj urgjencave mjekësore.
Përballja me një gjykatës e juri gjatë përpjekjes për të siguruar një vendim të favorshëm për një klient e bën stresues të jesh avokat. Edhe jashtë sallës së gjyqit, avokatët kapen me afate të ngushta dhe pyetje të ndërlikuara juridike.
Zyrtarët e patrullës gjenden në situata të rrezikshme që i taksojnë fizikisht dhe emocionalisht. Zbatimi i ligjeve mund të çojë në takime të mëdha që kërkojnë të menduarit e shpejtë.
Kryerja e punëve të vështira fizike në rrethana të rrezikshme e bën jetën stresuese për punëtorët e ndërtimit, duhet të punojnë në mot të pakëndshëm dhe nën afate të ngushta. Duke punuar si pjesë e ekipeve të kujdesit shëndetësor përgjegjës për trajtimin mjekësor të zemrave të pacientëve, teknologët kardiovaskular punojnë ditë të gjata në këmbë.
Ata mund të kenë nevojë të heqin ose lëvizin pacientët të cilët janë të dëmtuar fizikisht.
Të gjitha vendet e punës mbështeten në sistemet e teknologjisë për të funksionuar pa probleme. Kur shfaqen probleme, menaxherët e IT’së duhet të veprojnë shpejt për të zgjidhur problemet dhe për të riparuar atë që shkon keq.
Menaxherët financiarë kanë nivele të larta të përgjegjësisë për suksesin e operacioneve të biznesit. Ata duhet të merren me stresin e marrjes së vendimeve të rëndësishme dhe të komunikimit me drejtuesit e lartë.
Lifestyle
5 zakone të gjuhës së trupit që njerëzve u duken jo tërheqëse
Published
5 days agoon
September 19, 2025By
UBT News
Kur flasim për tërheqjen, shpesh mendojmë te pamja e jashtme. Sidomos gratë ndihen më së shumti të gjykuara për bukurinë e tyre. Por, tërheqja nuk kufizohet vetëm te pamja: personaliteti, kimia, vlerat e përbashkëta dhe, padyshim, gjuha e trupit kanë një ndikim të madh.
Mënyra si e mbajmë veten dhe sinjalet që japim pa folur bëjnë diferencën. Ja zakonet që ndikojnë drejtpërdrejt në tërheqjen mes njerëzve:
1. Varësia nga telefoni
Të qëndrosh me sy nga telefoni gjatë një takimi të bën të dukesh i/e padisponueshëm/me. Për disa orë, vendos ta lësh ekranin mënjanë dhe përqendrohu te personi që ke përballë.
2. Shprehjet negative të fytyrës
Një shprehje e ashpër apo e pakënaqur lë përshtypje të keqe. Edhe buzëqeshja e lehtë ndryshon atmosferën dhe të të bëjë më të afërt, ndërsa shprehjet e zemëruara largojnë të tjerët.
3. Kontakti me sy
Shikimi në sy është thelbësor. Shumë kontakt mund të duket i tepruar, shumë pak mund të tregojë mungesë interesi. Ekuilibri është çelësi.
4. Qëndrimi i trupit
Postura flet shumë për vetëbesimin. Një trup i përkulur tregon pasiguri, ndërsa një qëndrim i drejtë dhe i relaksuar përcjell siguri dhe të bën më tërheqës/e.
5. Rrotullimi i syve
Ky gjest shpesh perceptohet si përçmim ose mungesë respekti. Në vend të kësaj, shpreh mendimin tënd qetësisht dhe me maturi.
Gjuha e trupit është një pjesë e fuqishme e komunikimit. Duke qenë i/e pranishëm/me, pozitiv/e dhe autentik/e, jo vetëm që të rritet tërheqja, por krijon edhe lidhje më të thella me të tjerët. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
Lidhja mes stresit dhe inteligjencës, çfarë thonë shkencëtarët?
Published
5 days agoon
September 19, 2025By
UBT News
Ju ka ndodhur të ndiheni të tensionuar pak para një ngjarjeje të rëndësishme – si p.sh. një dasmë, një intervistë pune apo një provim fakulteti? Në ato momente, duket sikur trupi dhe mendja po ju “tradhtojnë”: zemra rreh më shpejt, mendimet ngatërrohen dhe ndoshta humbni edhe përqendrimin.
Secili prej nesh në një mënyrë apo tjetër përjeton ankth apo shqetësim kur përballet me situata që kanë peshë të madhe në jetën personale apo profesionale.
Nëse hapni internetin dhe kërkoni për “stresin”, me siguri do të gjeni pafund këshilla për mënyrat se si ta menaxhoni apo ta shmangni atë.
Studimet e fundit tregojnë një anë tjetër interesante: stresi nuk është gjithmonë armik. Sipas një hulumtimi kanadez, përjetimi i stresit mund të lidhet me nivele më të larta inteligjence.
Shkencëtarët kanë vërejtur se individët që kanë prirje të mendojnë thellë dhe të rimendojnë disa herë një problem, shpesh shfaqin inteligjencë më të zhvilluar verbale.
Ata kanë aftësi më të mira për të shprehur idetë, për të analizuar gjetur zgjidhje efektive. Në një farë mënyre, procesi i “ankthit” i shtyn ata të analizojnë çdo këndvështrim të një çështjeje, duke i bërë më të aftë për të kuptuar situatat në thellësi.
Edhe pse stresi shpesh perceptohet negativisht, mund të shërbejë si një nxitës për të menduar më qartë, për të qenë më të përgatitur dhe për të marrë vendime të mençura. Sigurisht, çdo gjë ka kufijtë e saj, stresi i tepruar është i dëmshëm – por në doza të caktuara ai mund të jetë një shenjë e një mendjeje aktive dhe inteligjente. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
Studim: Mendimet negative lidhen me rënien e aftësive njohëse te të moshuarit
Published
1 week agoon
September 17, 2025By
UBT News
Një këshillë që vjen nga të moshuarit – “mendoni pozitivisht” – tani mbështetet edhe nga shkenca. Një studim i ri i publikuar nga Times of India tregon se mendimet e vazhdueshme negative mund të dëmtojnë seriozisht shëndetin mendor dhe aftësitë njohëse te të rriturit më të moshuar.
Studiuesit në Wuhan të Kinës analizuan 424 persona mbi 60 vjeç dhe zbuluan një lidhje të fortë mes mendimeve të përsëritura negative dhe performancës më të dobët në testet e kujtesës, vëmendjes dhe arsyetimit. Vlerësimet u kryen me pyetësorin RNT dhe metodën Montreal Assessment Scale, duke treguar se ata që kishin më shumë mendime negative, shfaqnin funksione njohëse dukshëm më të dobëta.
Ky rezultat mbeti i pandryshuar edhe kur u morën parasysh faktorë si mosha, arsimi, të ardhurat apo sëmundjet kronike.
Sipas studiuesve, grupmosha 60–79 ishte më e prekura, tek të moshuarit mbi 80 vjeç ose tek ata me arsim të ulët, ndikimi ishte më i dobët.
Ky nuk është studimi i vetëm që arrin në këtë përfundim, kërkime të ngjashme në Universitetin e Kalifornisë dhe në Universitetin e Barcelonës kanë dalë me rezultate të njëjta. Shkencëtarët shpjegojnë se mendimet negative shkaktojnë stres afatgjatë, rritje të kortizolit, inflamacion dhe tension të lartë gjaku – faktorë që, me kalimin e kohës, dëmtojnë trurin.
Përveç kësaj, ndryshimet biologjike, edukimi dhe mosha përforcojnë efektet negative.
Ekspertët theksojnë rëndësinë e masave parandaluese: kontrolle të rregullta shëndetësore, terapi për menaxhimin e stresit, gjumë të mirë, aktivitet fizik, përfshirje në shoqëri dhe ushqim të shëndetshëm. Po aq e rëndësishme është nxitja e mendimeve pozitive.
Studimi kinez ka kufizime: mungesë të pjesëmarrësve nga kultura të ndryshme e vështirësi në raportimin e saktë të mendimeve negative.
Studiuesit sugjerojnë se duhen të dhëna afatgjata për të kuptuar më qartë si mendimet ndikojnë në funksionin njohës me kalimin e viteve.

Incident pranë rezidencës së Taylor Swift

Reagimi i parë i Yamal: Plani i Zotit është perfekt, urime për Dembelen

Google shkaktoi kaos, gati 77 për qind e faqeve u prekën

Prof. Dr. Alfred Marleku publikon recension shkencor mbi garën kibernetike të fuqive të mëdha

Kupina goditet me shishe të çelqit, Salihu shoqërohet në polici

Amir Rrahmani mund të jetë në formacion në ndeshje me Milanin

Çfarë na mëson një psikologe për nevojat e fëmijëve?

Policia e Kosovës po kryen operacione policore në disa lokacione

Kurti thirrje ndërkombëtarëve: Serbia të mos konsiderohet shtet normal
Të kërkuara
-
Aktualitet4 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës