Shëndet
Çfarë i ndodh trupit kur rritet tensioni i lartë i gjakut?
Kur tensioni është i lartë, mund të dëmtojë muret e arterieve dhe venave të trupit.
Published
3 years agoon
By
UBT newsHipertensioni, apo presioni i lartë i gjakut, ndodh kur gjaku qarkullon në kapilarë me forcë më të lartë se ajo që konsiderohet e shëndetshme.
Kur tensioni është i lartë, mund të dëmtojë muret e arterieve dhe venave të trupit.
Një dukuri e tillë kur zgjatet në kohë, mund të shkaktojë komplikime të rrezikshme nëse lihet pa trajtuar.
Tensioni i lartë i gjakut nuk ka simptoma ekzakte paralajmëruese.
Dëmet që shkakton tensioni i lartë janë të shumta duke filluar nga shëndeti i kockave e deri tek sistemi i frymëmarrjes.
Sistemi i qarkullimit të gjakut
Edhe pse dëmi që tensioni i lartë shkakton fillon si diçka e vogël, sa më shumë qëndron i pakuruar, aq më shumë rrezikon organizmin.
Duke qenë se lidhet direkt me qarkullimin e gjakut, dëmi i parë shkaktohet pikërisht tek muret e enëve të gjakut.
Në kapilarë, arterie dhe vena krijohen çarje të vogla si pasojë e presionit të lartë të gjakut që lëviz në to.
Tek këto çarje grumbullohen molekuka të kolesterolit duke shkaktuar ngushtim e deri në bllokim të tyre.
Nëse diçka e tillë ndodh, furnizimi i gjakut nuk është në kapacitetin maksimal të tij, dhe dëmton organin tek i cili duhet të çonte gjak.
Nga ana tjetër kur enët e gjakut janë të bllokuara, zemra duhet të punojë më shumë gjë që çon në zmadhim të ventrikulave.
Si pasojë mund të shkaktohet dhimbje kraharori apo në rastet më të rënda dhe atak në zemër.
Sistemi nervor
Sipas ekspertëve, të cilëve u referohet AgroWeb.org një furnizim jo i mirë i trurit me gjak shkakton probleme me kujtesën dhe formimin e mendimeve.
E njëjta gjë që u ndodh arterieve dhe venave të zemrës i ndodh dhe atyre të trurit.
Nëse enët e gjakut në tru bllokohen, mund të shkaktohet ishemia. Ndërsa nëse pjesë të trurit nuk ka mjaftueshëm oksigjen, qelizat e tij fillojnë dhe vdesin.
Skeleti i trupit
Tensioni i lartë i gjakut shkakton edhe humbje të dëndësisë së kockave, ose siç njihet ndryshe si osteoporoza.
Sipas të dhënave të AgroWeb.org tensioni i lartë i gjakut rrit nivelet e kalciumit që trupi nxjerr jashtë. Duke mos i lënë kohë qelizave kockore të përthithin sasinë që u duhet për t’u rigjeneruar.
Sistemi i frymëmëarrjes
Njësoj si truri dhe zemra, arteriet që ndodhen në mushkëri mund të dëmtohen dhe të bllokohen.
Kur arteriet që furnizojnë mushkëritë me gjak bllokohen, kërkojnë një ndërhyrje të menjëhershme. Pasi mund të shkaktojnë zmadhim të mureve të arterieve dhe dëmtim të elasticitetit të tyre.
Sistemi urinar
Veshkat ndihmojnë trupin të largojë lëndët e dëmshme nga gjaku, rregullojnë volumin e gjakut dhe presionin e tij. Por që të kryejnë këtë funksion, ato duhet që të kenë enë gjaku të shëndetshme.
Tensioni i lartë i gjakut dëmton si enët e gjakut jashtë veshkave por dhe kapilarët brenda tyre.
Nëse diçka e tillë ndodh në hapësirë kohe të madhe, dëmi nuk i lejon veshkat të funksionojnë siç duhet.
Rastet më të rënda të këtyre rasteve janë dëmtime aq të rënda të këtij organi, sa transplanti është zgjidhja e vetme.
Hipertensioni shkakton dëme me një ritëm të ngadaltë dhe pothuaj të fshehur për një kohë të gjatë. Prandaj është e nevojshme një dietë ushqimore e shëndetshme më sa më pak ushqime me sheqer apo kripë si dhe aktivitet fizik.
Gjithashtu është e nevojshme matja e tensionit për të kontrolluar nivelet e tij dhe për t’i paraprirë simptomave të rënda.
Klikoni këtu për të mësuar mbi disa metoda natyrale që ndihmojnë në uljen e tensionit të lartë të gjakut./AgroWeb.org
Shëndet
Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve
Published
14 hours agoon
December 19, 2025By
UBTnews
Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.
Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.
Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.
“Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.
Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.
Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.
Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.
Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.
Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.
Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.
Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.
“Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
3 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
