

Shëndet
Çfarë i ndodh trupit kur rritet tensioni i lartë i gjakut?
Kur tensioni është i lartë, mund të dëmtojë muret e arterieve dhe venave të trupit.
Published
3 years agoon
By
UBT newsHipertensioni, apo presioni i lartë i gjakut, ndodh kur gjaku qarkullon në kapilarë me forcë më të lartë se ajo që konsiderohet e shëndetshme.
Kur tensioni është i lartë, mund të dëmtojë muret e arterieve dhe venave të trupit.
Një dukuri e tillë kur zgjatet në kohë, mund të shkaktojë komplikime të rrezikshme nëse lihet pa trajtuar.
Tensioni i lartë i gjakut nuk ka simptoma ekzakte paralajmëruese.
Dëmet që shkakton tensioni i lartë janë të shumta duke filluar nga shëndeti i kockave e deri tek sistemi i frymëmarrjes.
Sistemi i qarkullimit të gjakut
Edhe pse dëmi që tensioni i lartë shkakton fillon si diçka e vogël, sa më shumë qëndron i pakuruar, aq më shumë rrezikon organizmin.
Duke qenë se lidhet direkt me qarkullimin e gjakut, dëmi i parë shkaktohet pikërisht tek muret e enëve të gjakut.
Në kapilarë, arterie dhe vena krijohen çarje të vogla si pasojë e presionit të lartë të gjakut që lëviz në to.
Tek këto çarje grumbullohen molekuka të kolesterolit duke shkaktuar ngushtim e deri në bllokim të tyre.
Nëse diçka e tillë ndodh, furnizimi i gjakut nuk është në kapacitetin maksimal të tij, dhe dëmton organin tek i cili duhet të çonte gjak.
Nga ana tjetër kur enët e gjakut janë të bllokuara, zemra duhet të punojë më shumë gjë që çon në zmadhim të ventrikulave.
Si pasojë mund të shkaktohet dhimbje kraharori apo në rastet më të rënda dhe atak në zemër.
Sistemi nervor
Sipas ekspertëve, të cilëve u referohet AgroWeb.org një furnizim jo i mirë i trurit me gjak shkakton probleme me kujtesën dhe formimin e mendimeve.
E njëjta gjë që u ndodh arterieve dhe venave të zemrës i ndodh dhe atyre të trurit.
Nëse enët e gjakut në tru bllokohen, mund të shkaktohet ishemia. Ndërsa nëse pjesë të trurit nuk ka mjaftueshëm oksigjen, qelizat e tij fillojnë dhe vdesin.
Skeleti i trupit
Tensioni i lartë i gjakut shkakton edhe humbje të dëndësisë së kockave, ose siç njihet ndryshe si osteoporoza.
Sipas të dhënave të AgroWeb.org tensioni i lartë i gjakut rrit nivelet e kalciumit që trupi nxjerr jashtë. Duke mos i lënë kohë qelizave kockore të përthithin sasinë që u duhet për t’u rigjeneruar.
Sistemi i frymëmëarrjes
Njësoj si truri dhe zemra, arteriet që ndodhen në mushkëri mund të dëmtohen dhe të bllokohen.
Kur arteriet që furnizojnë mushkëritë me gjak bllokohen, kërkojnë një ndërhyrje të menjëhershme. Pasi mund të shkaktojnë zmadhim të mureve të arterieve dhe dëmtim të elasticitetit të tyre.
Sistemi urinar
Veshkat ndihmojnë trupin të largojë lëndët e dëmshme nga gjaku, rregullojnë volumin e gjakut dhe presionin e tij. Por që të kryejnë këtë funksion, ato duhet që të kenë enë gjaku të shëndetshme.
Tensioni i lartë i gjakut dëmton si enët e gjakut jashtë veshkave por dhe kapilarët brenda tyre.
Nëse diçka e tillë ndodh në hapësirë kohe të madhe, dëmi nuk i lejon veshkat të funksionojnë siç duhet.
Rastet më të rënda të këtyre rasteve janë dëmtime aq të rënda të këtij organi, sa transplanti është zgjidhja e vetme.
Hipertensioni shkakton dëme me një ritëm të ngadaltë dhe pothuaj të fshehur për një kohë të gjatë. Prandaj është e nevojshme një dietë ushqimore e shëndetshme më sa më pak ushqime me sheqer apo kripë si dhe aktivitet fizik.
Gjithashtu është e nevojshme matja e tensionit për të kontrolluar nivelet e tij dhe për t’i paraprirë simptomave të rënda.
Klikoni këtu për të mësuar mbi disa metoda natyrale që ndihmojnë në uljen e tensionit të lartë të gjakut./AgroWeb.org
Shëndet
Ndryshimet e motit prekin mushkëritë dhe organizmin tonë
Published
54 minutes agoon
September 29, 2025By
UBT News
A ju ka ndodhur ndonjëherë të ndiheni papritur sikur ju merren mend?
Këto janë vetëm disa nga simptomat që lidhen drejtpërdrejt me ndryshimet e motit.
Vapa dhe djersitja
Trupi i njeriut ka mekanizëm mbrojtës kundër temperaturave të larta: djersitjen. Ky proces ndihmon trupin të ftohet, sidomos kur ajri ka pak lagështi. Shpesh nuk e vëmë re, sepse një pjesë e djersës avullon menjëherë.
Por, kur moti është i nxehtë dhe trupi nuk është i hidratuar siç duhet, aftësia për të djersitur dobësohet. Kjo e bën më të vështirë ftohjen e trupit, duke rritur rrezikun për mbingarkesë të zemrës.
Era dhe i ftohti
Dimri sjell temperatura të ulëta e erëra të forta, që ndikojnë negativisht në organizëm. Kur trupi ekspozohet në ambiente të ftohta, humbja e nxehtësisë ndodh më shpejt, sidomos kur ka erë. Rekomandohet të visheni sipas motit, që të shmangni probleme si hipotermia apo morthi.
Presioni, migrena dhe dhimbjet e kyçeve
Ndryshimet e presionit atmosferik (të ulëta apo të larta) mund të përkeqësojnë dhimbjet tek personat me artrit.
Këto ndryshime ndikojnë edhe tek sinuset, duke shkaktuar migrena e dhimbje koke edhe te personat që nuk kanë probleme të tilla.
Në këto raste, këshillohet që të merrni masa parandaluese dhe të jeni të përgatitur.
Çfarë thithim në mushkëritë tona?
Alergjitë sezonale janë një tjetër pasojë e motit dhe ndotjes së ajrit. Shumë njerëz përjetojnë kollitje të shpeshtë, sy të skuqur apo kruarje si pasojë e polenave, mykut, pluhurit, tymit dhe grimcave të tjera të ndotjes që qarkullojnë në ajër.
Nëse jetoni në zona urbane, ekspozimi ndaj ndotjes është i pashmangshëm. Ajo që thithim kalon nga mushkëritë në gjak, duke ndikuar jo vetëm tek frymëmarrja, por edhe tek organet e tjera.
Nëse ekspozimi është i zgjatur, pasojat shkojnë përtej alergjive të lehta e kthehen në probleme serioze për shëndetin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si e tregon trupi juaj mungesën e proteinave?
Published
2 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Edhe pse proteinat janë jetike për funksionimin e trupit, mungesa e tyre shpesh mbetet e pavënë re.
Shumë njerëz konsumojnë më pak proteina sesa u nevojitet, shpesh pa e ditur, ndërsa shenjat paralajmëruese injorohen.
Proteinat kanë rol thelbësor në organizëm, nga ndërtimi i muskujve deri te ruajtja e lëkurës, flokëve dhe thonjve të shëndetshëm.
Kur trupi nuk merr mjaftueshëm prej tyre, shfaqen simptoma që nuk duhen neglizhuar.
Shenjat e mungesës së proteinave:
Uria e vazhdueshme: Nëse ndiheni të uritur edhe pas vakteve të bollshme me kalori, kjo tregon mungesë proteinash, pasi trupi kërkon blloqet ndërtuese që i duhen për të funksionuar siç duhet.
Dobësim i flokëve, lëkurës dhe thonjve: Flokët që bien, thonjtë e brishtë dhe lëkura e thatë lidhen me nivel të ulët të proteinave.
Humbje e masës muskulore: Në mungesë të proteinave, trupi përdor indet muskulore si burim energjie, gjë që shkakton dobësi, humbje force dhe energjie.
Sa proteina na duhen?
Rekomandohet 0.8 gram proteina për kilogram të peshës në ditë. Kjo ndryshon sipas moshës, nivelit të aktivitetit e gjendjes shëndetësore.
Në periudha, si gjatë rikuperimit nga sëmundjet apo tek gratë në fazën e perimenopauzës nevojat për proteina mund të jenë më të larta.
Monitorimi i konsumit të proteinave është thelbësor për energji, shëndet dhe funksionim të trupit. Nëse vëreni disa nga simptomat e mësipërme, rishikoni dietën ose këshillohuni me një nutricionist për mënyrat më të përshtatshme të përmirësimit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Të përditshme, por të fuqishme! Ushqimet që ndihmojnë trurin
Published
3 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Kujtesa dobësohet me kalimin e kohës, por një faktor i rëndësishëm që kontribuon në ngadalësimin e kësaj humbjeje është konsumi i ushqimeve të caktuara.
Cilat ushqime duhet të preferoni për një tru më të shëndetshëm?
Proteinat, vaji i ullirit, peshku, arrat, kufizimi i natriumit e yndyrnave të pangopura janë të rëndësishme. Ushqimet e para në të cilat duhet të përqendroheni janë peshqit yndyrorë, si, p.sh skumbri. Nëse i konsumoni dy herë në javë, do të mbështesni jo vetëm shëndetin e trurit.
Pastaj janë salmoni ose sardelet. Peshqit e yndyrshëm përmbajnë acide yndyrore omega-3. Truri përdor acide yndyrore omega-3 për të ndërtuar qelizat e trurit dhe nervat. Këto yndyrna janë të rëndësishme për të mësuarit dhe kujtesën. Peshku është burim i shkëlqyer i tyre.
Manaferrat
Ato mund t’i merrni të freskëta ose të ngrira. Ato përmbajnë antocianina, përbërës bimorë me efekte anti-inflamatore dhe antioksiduese. Antioksidantët në boronica grumbullohen në tru, përmirësojnë komunikimin midis qelizave të trurit.
Antioksidant nga India
Shafrani i Indisë është erëz me një ngjyrë të verdhë të bukur. Shafrani indian mund t’i shtohet orizit, supave dhe salcave. Përbërësi kryesor i shafranit të Indisë është kurkumina. Ai ka aftësi të mrekullueshme: Mund të kalojë barrierën hemato-tru dhe të hyjë në tru.
Është antioksidant i fuqishëm. I bën mirë kujtesës tek ata që vuajnë nga Alzheimeri, lehtëson depresionin duke rritur nivelet e serotoninës dhe dopaminës dhe ndihmon në rritjen e qelizave të reja të trurit. Kjo erëz e zakonshme përbëhet vetëm nga 3-6% kurkuminë.
Brokoli
Kënaqë trurin me përmbajtjen e lartë të vitaminës K. Një filxhan përmban më shumë se i gjithë marrja e rekomanduar ditore. Vitamina K është e tretshme në yndyrë. Trupi ka nevojë për të për të prodhuar sfingolipide, që janë zbuluar në ekstraktet e trurit. Përveç kësaj, brokoli përmban sulforafan. Efekti i tij anti-inflamator mbron trurin nga dëmtimi.
Fara kundër demencës
Farat e kungullit janë të lira, mund t’i hani gjatë ditës ose t’i shtoni në sallatë a t’i spërkatni në supë. Ato janë burim zinku, mungesa e të cilit është lidhur me depresionin dhe sëmundjen e Alzheimerit dhe Parkinsonit. Ato përmbajnë bakër, i cili ndihmon në kontrollin e sinjaleve nervore, hekur, mungesa e të cilit është lidhur me “mjegullën e trurit” dhe dëmton funksionin e trurit dhe magnez, i cili është i rëndësishëm për të mësuarit dhe kujtesën.
Ushqime të shëndetshme
Çokollata e zezë përmban përbërës si flavonoidet që mbështesin funksionin e trurit, ndihmojnë në përmirësimin e kujtesës dhe ngadalësojnë rënien njohëse. Gjithashtu përmirëson humorin dhe gjendjen e mikrobiomës së zorrëve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ja se si ndikon orari i mëngjesit në shëndetin tuaj
Published
3 days agoon
September 26, 2025By
UBT News
Shpesh thuhet se mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës dhe studimi i ri në Massachusetts, ka sugjeruar të njëjtën gjë.
Sipas studimit, koha kur konsumohet ushqimi i mëngjesit ka shumë rëndësi dhe ndikon në shëndet e jetëgjatësi, thuhet në uebfaqen e kuzhinieres së famshme, Martha Stewart.
Ky studim ka analizuar lidhjen mes orarit të vakteve dhe shëndetit tek të moshuarit, ku studiuesit kanë ndjekur për më shumë se 20 vjet 2,945 persona të moshës 42 deri 94 vjeç në Britani, duke analizuar edhe mostrat e gjakut.
Ata vunë re se me kalimin e viteve, të moshuarit fillonin të hanin më vonë mëngjesin dhe darkën, ndërkohë që ngushtonin orarin e përgjithshëm të ushqimit gjatë ditës.
Mëngjesi i vonuar dhe rreziqet për shëndetin
Studimi tregoi se ngrënia e mëngjesit më vonë lidhej rregullisht me probleme shëndetësore fizike dhe mendore, si depresioni, lodhja dhe problemet me shëndetin oral. Gjithashtu, u vu re se oraret e vona të ushqimit lidhen me vështirësi në përgatitjen e vakteve, gjumë më të dobët dhe, më së shumti, me rrezik më të lartë të vdekshmërisë gjatë periudhës së studimit.
Edhe pasi studiuesit morën parasysh faktorët e moshës, ata zbuluan se koha e mëngjesit të vonuar ishte e lidhur me rrezik më të lartë të sëmundjeve të shumta dhe mortalitetit.
“Studimi ofron informacionin që ka munguar mbi mënyrën si ndryshon koha e ushqimit në jetën e mëvonshme dhe se si ky ndryshim ndikon në shëndet dhe jetëgjatësi. Ne gjetëm se oraret e vona të vakteve, veçanërisht mëngjesi i vonuar, lidhen me sfida shëndetësore dhe rritje të vdekshmërisë tek të moshuarit”, ka thënë Hassan Dashti, shkencëtar e biolog në spitalin e Massachusetts.
Pse ka rëndësi koha e ushqimit?
Tradicionalisht, hulumtimet mbi ushqyerjen janë përqendruar tek ajo që hamë, por ky studim nxjerr në pah rëndësinë e shkencës që studion kohën e vakteve, si faktor i mundshëm për të parandaluar probleme shëndetësore.
“Studimi ynë sugjeron se ndryshimet në kohën kur të moshuarit hanë, veçanërisht mëngjesin, mund të shërbejnë si tregues i thjeshtë për gjendjen e tyre të përgjithshme shëndetësore”, ka shpjeguar Dashti.
Ai ka shtuar se inkurajimi i të moshuarve për të pasur orare të qëndrueshme vaktesh mund të bëhet pjesë e strategjive më të gjera për të nxitur plakje të shëndetshme dhe jetë më të gjatë./S.K/EO/

Cilat janë 10 vendet që prodhojnë më shumë ar në botë?

Ndryshimet e motit prekin mushkëritë dhe organizmin tonë

Vdes sopranoja e njohur, nëna e Piro Çakos

Anulohet seanca e sotme ndaj ish-krerëve të UÇK-së

Si e tregon trupi juaj mungesën e proteinave?

Një person sulmohet me mjete të forta në veri të Mitrovicës

Shefi i ChatGPT parashikon se kur Inteligjenca Artificiale mund të kurojë kancerin

Emir Sahiti humb vendin te Hamburgu, trajneri i kërkon përmirësim

Shkon në katër numri i të vrarëve në sulmin në Michigan në SHBA
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA